blogs

Afgelopen woensdag, 06 september, vond het grote Varias Vias onderwijsdebat plaats in Zwolle. Varias Vias is een onafhankelijke studentenvereniging van studenten van de lerarenopleiding geschiedenis. Veel van de leden studeren aan de Hogeschool Windesheim.

De lijst van deelnemende partijen:

• Dr. Eddy van Hijum (lid Tweede Kamer, CDA)
• Peter Wester (voorzitter bestuur Vereniging Nederlandse docenten geschiedenis, VGN)
• Drs. Arie Wilschut (historicus, auteur Geschiedenisdidactiek, lid commissie De Rooy)

Helder toch… we hebben een kwalitatief en kwantitatief idee van het probleem, de onderwijs inspectie heeft de oorzaak geanalyseerd en nu heeft de gemeente Amsterdam de oplossing geïmplementeerd.
Je kunt het raden: ze hadden vast een uitgelekte versie van de rapportage van de inspectie. Hebben daar vast goed naar geluisterd en professionele docenten gezocht om het taalprobleem aan te pakken. Docenten die verstand hebben van de didactiek en daarvoor opgeleid zijn.

Helaas… nee hoor… In haar wijsheid heeft de gemeenste Amsterdam het project waarin Allochtone vrouwen andere allochtone vrouwen leren lezen tot winnaar en voorbeeld gesteld. Raar alleen. Ik lees nergens in dat project dat de (allochtone) docenten systematisch en professioneel geschoold zijn in wat ze moeten doen.

De onderwijs inspectie heeft een onderzoek gedaan naar de oorzaken van leesachterstanden. Je vindt de brochure hier: www.onderwijsinspectie.nl/Documents/pdf/Lezen_A5_1

Het is buitengewoon helder materiaal, en daar waar “lezen”of “nederlands” staat kan vast en zeker ook rekenen, aardrijkskunde, tekenen en lichamelijke opvoeding gelezen worden.

Wat blijkt: de inspectie heeft geconcludeerd dat een en ander bijna enkel en alleen afhangt van een juiste didactiek. Consequent en gestructureerd oefenen met specifieke oefeningen. “Leren lezen gaat niet vanzelf” is natuurlijk voor iedereen die enig verstand bezit een open deur, maar voor de natuurlijk leren adepten wellicht een eye-opener.

Naar aanleiding van de vele meldingen van intimidatie volgen hier een aantal tips:.
1 Vraag eerst of dat je werkgever tevreden is over je arbeidsprestatie in functionering
en of beoordelingsgesprekken. Geef alleen openlijke kritieken als
hieruit blijkt dat men tevreden is over je.
Het moet duidelijk zijn dat het over het beleid gaat, ze mogen geen kans hebben de kritische houding
te vertalen naar `slechte docent` .
2 Wil je iets extern uiten doe dat dan niet onder eigen naam. Let erop dat b.v. kritiek op een
onderdeel niet uitgelegd kan worden als kritiek op je werkgever.

Afgelopen dinsdag -5-9’06- las ik een verbluffende tekst van de lerarenopleider Ton van Haperen in het NRC Handelsblad.
Hij betoogt daarin over het fenomeen dat het VO tegenwoordig een angst of afkeer heeft ontwikkeld voor academisch opgeleiden. Ze zijn namelijk vervelend, lastig, luisteren niet of slecht naar het management en gaat zijn eigen gang. Academici blijken namelijk de tweede fase te negeren, geven klassikaal les en veranderen de van te voren afgekauwde lesstof. Daarnaast schrijven ze zelf hun lesmateriaal en negeren het boek.
Het hier aangekaarte loopt zelfs zo hoog op, volgens Van Haperen, dat nieuwe academisch opgeleide docenten zelfs achtervolgt worden tot de parkeerplaats door het management om hen tot de orde te roepen.

En wat is de oplossing: laten we de taal vooral leuk maken door een rapper binnen te halen (is ook taal hoor!!) en laten we eens een graffity activiteit organiseren in het fietsenhok. Dan zullen de leerlingen inzien dat taal niet saai is, maar ook leuk kan zijn.

Jaja… ik weet het, voetballen is niet saai, kan ook leuk zijn, maar daarmee kan ik het nog niet. Blurb

Beste Maurits,
Wat mij opvalt in jouw betoog is dat de regels en methodes etc. nogal zijn gewijzigd in de loop van de tijd. Ik had er geen idee van dat het zo veelvuldig is geweest en vaak ook zo ingrijpend. Zelf loop ik ook al heel wat jaren rond in het onderwijs en ik ben nog steeds van mening dat onderwijs managementtechnisch gesproken een uitermate simpele activiteit is. Feitelijk zit het werk vooral in de inhoudelijke aanpassingen binnen de vakken. Naast contacturen is vakbijhouden in mijn visie dan ook het meest wezenlijke voor een docent. Toch zie je steeds weer de hele school overhoop gehaald worden qua methodes etc. Er zijn momenten genoeg geweest waarin er geen een jaargang binnen het instituut was waar ik werkte waarvoor dezelfde regels golden. Bij het personeelsbeleid zag je soortgelijke ontwikkelingen. Dit alles brengt mij tot de volgende stellingen:

Met veel belangstelling lees ik de argumenten van voor en tegenstanders van het nieuwe leren. Veel van de gewisselde argumenten hangen, mijn inziens, samen met de paradigma’s of uitgangspunten van de spreker. Deze uitgangspunten vertalen zich dan in een keuze voor een methode zoals het nieuwe leren, een zaak waar je vooral in gelooft of juist helemaal niet. Wat mij nu zo enorm verbaasd is dat de enen partij de andere aan het dwingen is dat geloof aan te nemen. Dit dan weer, in teveel gevallen, zo sterk dat je zelfs binnen de instellingen niet openlijk mag uitkomen voor je andere geloof. Waarom is het op dit moment feitelijk niet mogelijk een keuze te maken tussen (HBO) instellingen of afdelingen daarbinnen die het nieuwe leren wel of niet aanhangen. Als student krijg je die keuze niet en als medewerker ook niet. Dit niet kunnen kiezen terwijl je niet gelooft geeft in beide groepen onnodig veel frustraties. Natuurlijk kun je er altijd uit en heb je dus wel een keuze zal de andere partij aanvoeren. Dit argument vind ik onjuist omdat je hiermee een “geboren” docent nu dwingt iets anders te gaan doen en als student kun je echt nergens naar toe. Het niet kunnen kiezen uit onderwijsmethoden staat haaks op de huidige tijdsgeest zoals bijvoorbeeld mogen blijken uit de consumentenbescherming. Hoor je niet overal dat de student als klant gezien moet worden welnu laat hem of haar dan kiezen.

Onderwijs in Nederland: kennis centraal stellen

Hierbij betuig ik mijn adhesie aan de oproep van de stichting 108+ en het algemeen nederlands verbond om een eind te maken aan de infantilisering van het middelbaar onderwijs. In plaats van vaardigheden dient kennis weer centraal te komen staan. De onderwijsprogramma’s dienen weer stabiel te worden. De faciliteiten en de arbeidsvoorwaarden voor leraren dienen na een jarenlange afbraak weer verbeterd te worden. De regelgeving vanuit de landelijke overheid (Zoetermeer) dient sterk teruggedrongen te worden. Ook het aantal mensen dat werkzaam is in de leerplanproductie bedrijven dient verminderd te worden

Op allerlei plekken hoor je dat het slecht gaat met de maatschappelijke status van het docentschap. Googlen op ‘status leraarschap’ geeft op de eerste pagina hits al ‘Het leraarschap lijkt een rotbaan: vrij zwaar werk, het verdient niet veel en het heeft niet meer de status van vroeger.’, ‘Jongeren zien niks in leraarschap’, en ‘Zo kan het leraarschap in een klap weer de status van weleer krijgen’.

Maar het tegenovergestelde geluid hoor je ook: ‘Uit een vergelijking van de beroepsprestigeladders uit 1953 en 1990 blijkt dat er nauwelijks sprake is van statusverlies.’, en ‘(…) dat maar liefst 85 procent van de Nederlanders tamelijk veel waardering heeft voor leraren’.

Hoe zit het nou? Hierbij een oproep: laten we zoveel mogelijk objectieve indicatoren verzamelen (objectief is belangrijk) die op één of andere manier verband houden met status. Hier is alvast een voorzetje. Ik ben benieuwd naar alle suggesties.