Berichten door Wilmont

10 december 2007
(Examenopdrachten in de bijlagen. NIEUW! nu ook Duits 24.01.08). Terwijl elders in Europa de resultaten van het Pisa-onderzoek werden betreurd, bewierookt, bekritiseerd (alsof men een politiek zou kunnen baseren op ‘het gemiddelde’) deden alle leerlingen van de ‘classes préparatoires’ hun Kerstexamens. Omstreeks de ides van januari worden de uitslagen bekend gemaakt op zo’n manier dat de leerling per vak zijn rang in klas kent. Men is dan nummer 27 op een effectief van 42 voor ‘histoire-géo’ of 48 op 47 voor ‘wiskunde’ wat een zoon een keer is overkomen omdat één leerling er de brui aan had gegeven… Noteringen (en daarmee de uitslagen van de eindexamens in de gekleurde wijken) zijn gedompeld in een culturele alchemie, waar een buitenstaander niet veel van begrijpt. Zo is het bijvoorbeeld haast onmogelijk om een voldoende te krijgen in een vak als ‘filosofie’ en hebben dit jaar de geschiedenis leraren de opdracht gekregen bij het eindexamen niet lager te noteren dan 8 en niet hoger dan 13 (op 20) en dat terwijl er heel wat nullen gegeven zouden moeten worden…Als de resultaten bekend zijn dan weet iedere leerling waar hij extra zijn best voor moet doen. De boog moet weliswaar gespannen blijven, maar het is ook zo dat de resultaten naar boven en naar beneden uiterst flexibel zijn! De competitie zit er duidelijk in en niet iedereen kan er tegen.

Aller Zielen 2007
Meeresstille: tiefe Stille herrscht im Wasser, ohne Regung ruht das Meer…
Glückliche Fahrt: Geschwinde! Geschwinde! Es naht sich die Ferne, schon seh’ ich das Land!

Meeresstille und Glückliche Fahrt! Zou de opdracht aan onze dochter kunnen zijn op het katholieke Collège Stanislas, waar ze 60 à 70 uur/week moet werken. Romantiek bestaat er voor de Hollanders niet meer en Duits ook al niet, ‘radiostilte uit de hoofdstad en maar zien wat de eerste resultaten zijn’ zou een willekeurling er van maken. Ondertussen blader ik door de Vaderlandse schrijfsels die hier belanden, ze staan bol van internationalisering, kenniseconomie, Anglosaxon inuendo, knusheid, glunderfoto’s en studentengeluk, afgewisseld met bijtende kritiek: ‘Mijn generatie weet helemaal niks. En maar denken dat snel internetten een gave is’ (H. Wieger), men vraagt zich af of de critici in het zelfde land wonen. Ikzelf heb au fond niets met het Nederlandse onderwijs te maken, maar ik ben wel in een positie dat ik het kan vergelijken met wat in Frankrijk nog zo heel goed is, verbaas me over de zeldzaamheid van kennis door echte inspanning verkregen en mis het ‘opwekken van de bewondering’ (dixit Sarkozy) zoals ik dat zelf in mijn eigen studententijd heb aangevoeld, zij het niet binnen het Rotterdamsch Studenten Corps; de waardering van de geschiedenis en vooral van de litteratuur die aan een land diepgang geven;

20 october 2007
C’est bien plus beau lorsque c’est difficile (Cyrano de Bergerac).
In het Vaderland van Descartes gaat niet alles rationeel recht toe, recht aan. Wat in de zeer corporatistische onderwijswereld doorgaat voor ‘recht’ is in de ogen van de buitenwereld vaak uitermate ‘krom’. Dit soort situaties komt vaker voor. Zo had de President Mitterand 2 advocaten/ministers, één ‘pour le droit’ en één ‘pour le tordu’, overigens beiden zeer briljant, charmant, rijk, competent en nog in leven. Met dezelfde mentaliteit hebben ze in Leyden, Joetrecht, Rotterdam etc. het Nederlandse Licht uitgedaan. Het Franse en Duitse Licht trouwens ook. Ik kom daar t.z.t. op terug.

Getuigenissen zijn er te over. Laurel Zuckerman, Amerikaanse van geboorte met een HEC-diploma op zak, heeft in SORBONNE CONFIDENTIAL de materiële armoede beschreven van de Sorbonne. Ze liep daar rond als Alice in Wonderland, wist nooit aan welke kant van de spiegel zij zat. Ze had er de ‘agrégation’ voor het Engels willen halen, het zeer zware examen voor de VWO/WO onderwijsbevoegdheid, waar landelijk 1.700 aan mee deden, terwijl er maar 213 plaatsen waren. Het is het sesam voor een vaste aanstelling, of men dan ook een goede leraar is, doet er niet toe.

20 september 2007
Het Internet is een prachtig medium. Het stelt je in staat de tendensen in andere landen te volgen voor zover men ’s lands taal beheerst. Het zou tot een culturele kruisbestuiving moeten leiden, zo in de trant van: het beste overnemen wat land x, y of z te bieden heeft, maar dat lijkt nauwelijks het geval te zijn, Amerika, Amerika! verplettert alle andere landen met Money, Money als geestelijke vader van ons allen! Gelukkig is Frankrijk nog redelijk eigenwijs. Hun piramidale onderwijssysteem dat selecteert op abstracte intelligentie en algemene kennis wordt heftig bekritiseerd, maar het komt evenzogoed overeen met de Franse volksaard als de ‘…koestering van middelmatigheid…’ die zo mooi pas bij modern, vooruitstrevend Nederland ‘… omdat wij vinden dat [de universiteiten] allemaal even goed moeten zijn en dus excelleert er geen een’…)*. Het is waar dat het geen feest is hier aan de onderkant van het onderwijs systeem te zitten (kom daar t.z.t. op terug). De ‘Grandes Ecoles’ trekken hier de kar, indirect profiteren de universitaire disciplines (artsen, juristen, talen) daar ook van.

29 augustus 2007
In het midden van het 6e arrondisement van Parijs heeft het Collège Stanislas een eigen domein van 2,6 HA met voldoende plaats voor de lagere school (450), de middelbare school (1.800) en de classes préparatoires (570). Er is ook een internaat met 420 plaatsten. Met de andere ouders van de 226 nieuwe leerlingen van de classes préparatoires luisteren we wat onwennig naar de Directeur in het grote auditorium. Op het podium zijn ook 3 geestelijken, nog als zodanig gekleed, en niet de eerste de beste, want dit is het katholieke college met de grootste uitstraling van het aartsbisdom. Het is gewijd is aan de Onbevlekte Ontvangenis)*. Men heeft wel een idee met wat voor poncieven men voor de dag zal komen, maar ik moet toegeven dat de directeur aan het altruïsme, dat hoog in het vaandel staat, een overtuigende inhoud gaf.

8 augustus 2007
Terzijde 4
LEVENDE GESCHIEDENIS OVER POLYGAMIE, DR SNOUCK HURGRONJE, DE HEER G. MAK EN ZOVEEL MEER…
Tanah air kita…Bandung. Daar staan we dan ‘en famille’ in de aula van ons Christelijk Lyceum, waar we de dag begonnen met een inwijding en een militante psalm, we leerden er hoe we in de Hemel moesten komen. Het was ons genre niet, we kwamen zelden. Nu voelen we in het schemerdonker de lichtende Hemel door de gaten van het dak op ons drukken, het is alsof we door die hemel worden aangeraakt. Om ons heen staan een 10-tal oerdegelijke lessenaars van onze leermeesters die niet meer van deze Aarde zijn. Gehavend, verweerd, verregend. We mogen geen foto’s maken. Melarang. Wij zijn getuigen van de verrotting van onze Glorie. De scène heeft iets obsceens, een trage oerverkrachting. Om het hoofdgebouw vormen de leslokalen een beschermende U, waarvan de eentonigheid wordt gebroken door een luifel op halverwege hoogte, en over de hele lengte, die de gangen regenvrij houdt. Dakgoten zijn er nooit. De helft heeft al moeten wijken voor oude nieuwbouw. Met een voorerf zo groot als een voetbalterrein beschaduwt door 2 immens hoge bomen met iets verderop een 3de, is dit de enige tempo doeloe plek van de drukke Jalan Ir. H. Juanda, ex-Dagoweg. In het bouwbeluste nieuwe Indonesië lijkt het meer op een bedorven kies in een kaak waar een dronken tukang gigi te grote gouden tanden schots en scheef heeft neergezet. Nu kijkt hij verlekkerd naar de laatste open plek met een KKN-glans)* in hart en ogen…

26 juni 2007
TUSSENSTAND VOOR DE VACANTIE
Zelf heb ik tijdens mijn werkzame leven nooit iets met onderwijs te maken gehad. Ik werd er mee geconfronteerd toen onze zonen (Frans opgeleid) voor een completerende studie op hun 22-23ste eventueel naar Nederland zouden gaan. Het is waar dat de systemen slecht aansluiten, in Nederland zouden zij er op achteruit gegaan zijn. Ze zeiden ‘op onze opleiding ontmoeten wij buitenlanders, ze zijn ouder en weten minder’, Nederlanders zitten er nooit tussen, die identificeren zich in theorie met Harvard en Oxford en in de praktijk met God-mag-weten-wat, iets troebels, een Bermuda driehoek waar veel in verdwijnt, vooral als je dat vergelijkt met wat vroeger Rotterdam was voor economen, Leiden voor de juristen, Delft voor de civiele ingenieurs enz., a fortiori vergeleken bij Frankrijk, waar je weet wat voor vlees je in de kuip hebt met een ‘HEC’ of een ‘Polytechnicien’ of met mindere goden met een specifieke praktijk opleiding.

22 juni 2007
EEN VERGELIJKING
Het bloed stroomt waar het niet zou mogen gaan …
Iemand zei me hoe geweldig het University College van Joetrecht was voor studenten met internationale ambities (wat dat ook moge zijn). Klein maar fijn, met zijn 3 jaargangen, ieder van ruim 200 man, voor science, humanities en social science. Man? Nee, een meisjeszeef (2/3). Science? Slechts 24% van het totaal. Moeilijk? Valt mee, 2 x 15 weken met 16 lesuren, weinig stress, (in Frankrijk 38 weken met 30 lesuren) met intensieve begeleiding overleeft iedereen en er blijft ruim voldoende tijd over om te feesten. International? Ja, op papier, maar niet in de praktijk, slechts weinigen komen fysiek uit het buitenland, kan ook niet anders, want als een buitenlander de keus heeft kiest hij het origineel en niet de kopie, 80 à 90% zijn Nederlands sprekenden. Diversity? Geen idee…