Berichten door redactie

De Grote Geschiedenis Quiz 2010 is van start gegaan op internet HIER en in De Volkskrant van vandaag (Katern Kennis, p. 2).

Ik vraag me al wat langer af of deze quiz wel dekt wat ‘kennis van geschiedenis’ inhoudt, en zo nee, wat dan het gemis is. Eigenlijk is het in deze tijd waarin het denken over onderwijs is afgezonken tot het niveau van inhoudsloze reflectie en communicatie (competenties, Stichting van het Onderwijs niveau), een wonderlijk fenomeen: zo’n quiz die alleen over kennis gaat, zij het mogelijke triviale kennis.

Hoe kijkt het forum aan tegen deze quiz, een quiz die als een boegbeeld van kennis van geschiedenis wordt gepresenteerd?

Ben Wilbrink.

Wim Groot en Henriëtte Maassen van den Brink nemen vanochtend in De Volkskrant vast een voorschot op de onderwijsparagrafen van de komende verkiezingsprogramma’s. De titel vat het stuk goed samen: Liever minder leraren maar dan wel betere.
Er staan op zijn minst opvallende cijfers in. Wat er meteen inknalt: tussen 1995 en 2008 is er voor de leerling op de basisschool 52% (gecorrigeerd voor inflatie) meer geld uitgegeven. Daar hebben we in de onderwijsresultaten niets van teruggezien.

Een test voor kwaliteit van het onderwijs in brede zin, in Nederland maar ook elders, is dat het land verschoond blijft van heksenprocessen. Het eerdere proces Lucia de B. (het huidige is een herzieningsproces) heeft een zorgwekkende gelijkenis met heksenprocessen. En dat ligt aan massaal falende wetenschappers, aanklagers, rechters, journalisten. Zij hebben gefaald omdat ze hun huiswerk niet hebben gedaan (kennis ontbreekt, evenals het vermogen om dat te herkennen en te erkennen), en niet behoorlijk kunnen argumenteren, zodat zij de onbehoorlijke argumenten van anderen dus ook niet onderkennen. Dat lijken oppervlakkig gezien misschien vage competenties, maar het gaat natuurlijk om cruciale kennis en vaardigheden die breed ontbreken.

Weinig mensen zullen het beginsel dat elk kind recht heeft op onderwijs dat passend is voor zijn aard en aanleg. De Onderwijsraad en ex-minister Plasterk hadden daar een heel ander idee over. Als een kind door moeder Natuur met een helder verstand bedeeld is moet hij dat, bij voorkeur tot zijn zestiende, op halve kracht gebruiken. Tot de vijftiger jaren kregen leerlingen die in staat leken om een universitaire opleiding te volgen vanaf hun twaalfde onderwijs dat qua leerstof en zwaarte gericht was op een universitaire studie. Elke keer opnieuw wordt er door onderwijskundigen een aanval geopend op deze vorm van onderwijs. Met de ene mislukking na de andere. Gestaakte middenschoolexperimenten en mislukte basisvorming.

Vroeg of laat

De Onderwijsraad heeft advies uitgebracht over de overgangen van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs. Minister Plasterk had zich hardop afgevraagd of we in Nederland niet veel te vroeg leerlingen de wissel laten nemen naar beroepsonderwijs of algemeen vormend onderwijs, en alle afzonderlijke afdelingen en lijnen daar nog weer binnen. Hier is dan het antwoord op zijn gekwelde gedachten daarover. Het lijkt erop dat de Onderwijsraad wel vooruit wil, maar niet te ver. Er zitten interessante voorstellen in dit advies, maar waarschijnlijk ook wel gemiste kansen of witte vlekken in de analyse.

De Cito Eindoets Basisonderwijs 2010 is weer achter de rug, een verslag is al beschikbaar. In de NRC van 3 maart (p. 2) staan twee vrijgegeven opgaven afgedrukt. Toch even naar kijken.

Taak Taal 1, opgave 6

Opgave

A. De bloesem aan de fruitbomen is prachtig om te zien.
B. De prinses draagt een donkerroden japon.
C. De woning verkeert in een erbarmelijke toestand.
D. Het bronzen masker stamt uit de Romeinse tijd.

De redactie van TROUW oordeelt vandaag in haar commentaar dat er geen reden is om de schoolbesturen op het gebied van personeelsbeleid verwijten te maken. Zij zouden niet hebben kunnen voorkomen dat er zo veel onbevoegde leraren zijn. Dat is een verkeerde voorstelling van zaken. Systematisch hebben zij de aantrekkelijkheid van het leraarsberoep verminderd. Om te beginnen zijn de salarissen van de leraren “op de werkvloer” gemiddeld achteruitgegaan en genivelleerd.

In de basisopleiding [van artsen, b.w.] wordt nu veel meer communicatieles gegeven dan studenten lief is. En als ze dan coassistent zijn, doen ze alles gewoon zoals hun supervisor het doet. Ik vind het niet zo efficiënt om zo vroeg in de opleiding zoveel aan communicatie te doen. Die mensen moeten ook nog het ambacht leren.
bron: Ellen de Bruin (27 februari 2010). Moed uit negeren. NRC Handelsblad. Wetenschap p. 4-5. (Gespek met psychiater Tineke Vos over haar onderzoek naar de wijze waarop mensen met hun fatale ziekte omgaan.)

Het voorstel van Leo Prick aan BON om de macht en de financiële last van de van “de schil” van schoolbesturen, managers en adviesbureaux in het onderwijs te breken resp. te laten vervluchtigen door te strijden voor een ingrijpende versoepeling van de voorwaarden om nieuwe door de overheid gesubsidieerde scholen te stichten moet m.i. door ons bestuur zorgvuldig gewogen worden op politieke haalbaarheid en instrumentele bruikbaarheid. Indien deze weg naar kleine zelfstandige scholen een grotere kans op een snelle realisatie maakt dan het splitsen van grote scholen en het delegeren van bestuursmacht naar de daarbij ontstane kleine scholen moet het bestuur daar met volle kracht op inzetten.

“Veel belangrijker dan de wachtlisten op het derde, vierde of vijfde gymnasium in de hoofdstad, ‘waar de elite s’nachts van wakker ligt’” sniert de onderwijsjournalist Paul Andersson Toussaint in zijn artikel MIJD DE MBO-SCHOOL IN DE GROTE STAD; JUIST DIE HET HARDST GOED ONDERWIJS NODIG HEEFT, ZIT OP DE SLECHTSTE SCHOLEN (NRC-03-02-10). Met die “slechtste scholen” bedoelt hij de Amsterdamse VMBO-scholen. Ik word boos omdat nog er nog steeds door veel onderwijscritici op aangedrongen wordt om slechte scholen goed te maken door goede scholen te laten inleveren en onderwijs aan slimme leerlingen te banaliseren. Dat is begonnen toen de HBS werd afgeschaft en de gelijkschakeling van het Gymnasium met het voor de 5-jarige! HBS in de plaats gekomen 6-jarige! Atheneum begon.