Hoogleraar onderwijskunde (Cambridge): nadruk op taal/rekenen slecht

In Trouw verhaalt onderwijsredacteur Hanne Obbink over hoogleraar onderwijskunde Robin Alexander (Cambridge) die meent dat we in Nederland met de extra aandacht die van Bijsterveldt voor taal en rekenen op de verkeerde weg zijn.

Het lijkt me dat het niet zozeer gaat om hoeveel aandacht, maar eerder om de juiste aandacht. Dus geen onderwijskundige leukigheidjes als projecten, samenwerkend leren en zelfontdekken, maar gewoon simpel klassikaal onderwijs. Maar dat is klaarblijkelijk geheel uit de focus van onderwijskundigen verdwenen.

26 Reacties

  1. de demografische factor
    Eerder dan minder tijd voor rekenen komt in aanmerking het herdrukken van vroegere rekenboekjes en terugkeer naar de vroegere methode van rekenonderwijs. Maar dat daardoor de rekenresultaten zullen verbeteren is niet zeker. Overgang op Realistisch Rekenen, zelf uitvinden, zelfstandig werken, in groepjes werken, onrustige klassen en examenvrees bij toetsen hoeven niet de enige redenen te zijn waarom het rekenonderwijs zo weinig opbrengt en ouderwets rekenonderwijs de leerlingen weer op ouderwets niveau zou kunnen brengen. Het opleidingsniveau van de onderwijzers is immers omlaag gegaan en het percentage kinderen van hoogopgeleide ouders is afgenomen. Het afgenomen niveau van de docenten kan misschien gecompenseerd worden door speciale rekenjuffen op te leiden die van de klassejuf het rekenonderwijs overnemen zoals er ook een gymnastiekjuf is die steeds vaker het gymnastiekonderwijs verzorgt. Maar aan de demografische factor valt niet veel te doen en zeker niet op korte termijn. Als de laatstgenoemde factor zwaar meetelt is het probleem van de afnemende rekenvaardigheid en afnemend rekeninzicht onoplosbaar.
    Seger Weehuizen

    • Re: Seger…feminisering…
      Aan het belangrijkste ga je voorbij en dat is de feminisering (!!!) van het basisonderwijs. Daar loopt inmiddels meer dan 95 procent juffen rond. Juffies hebben nu eenmaal niets met wiskunde en dus ook niet met de voorloper daarvan: rekenen.
      Du moment er meer ‘meesters’ in het basisonderwijs komen gaat niet alleen het rekenen vooruit, maar ook het algehele niveau van de andere vakken.
      Zolang we een vrouwelijke minister van onderrwijs hebben zal dat ook niet veranderen, want vrouwen beschermen elkaar.
      Bovendien is mevrouw van het CDA en die besturen op afstand, zeggen ze, maar volgens mij besturen ze helemaal niét.

      • Juffies hebben
        Juffies hebben waarschijnlijk niet veel met wiskunde en rekenenen maar dat zal ook wel gelden voor die paar meesters die nu van de onderwijzersopleidingen afkomen. Er mag geen misverstand ontstaan: De juffen zijn niet afkerig van of minder goed in rekenen en wiskunde omdat zij vrouw zijn. Of vrouwen gemiddeld minder affectie tot of aanleg voor wiskunde hebben en hoe dat bij het verdwijnen van vooroordelen terug te vinden is in de verhouding van het aantal meisjesstudenten dat voor exact of wiskunde kiest tot het aantal jongens is nog niet goed uitgezocht. Vroeger waren er hele volksstammen die heilig geloofden dat vrouwen minder goed konden autorijden dan mannen.
        Kinderen van gepensioneerde meesters volgen meestal een universitaire studie. Het huidige niveau van de onderwijzersopleiding en de huidige manier van onderwijzen worden door die kinderen niet aantrekkelijk gevonden. Doordat er tegenwoordig in de maatschappij zoveel banen zijn waarvoor een hogere opleiding gewenst is is het alleen maar mogelijk om onderwijzerds op te leiden op het niveau van de vroegere kweekschool als de onderwijssalarissen flink omhoog gaan. Flink omhoog want die beter betaalde onderwijsbanen oefenen een opwaartse druk uit op de salarissen van alle hoogopgeleiden. Een onderwijsbaan is gedeeltelijk “vrouwelijk”omdat daarin omgegaan wordt met kinderen. Maar ook omdat in het onderwijs gemakkelijker part time banen te vinden zijn. Remasculatie van het onderwijzerschap zal dus niet plaats vinden. Seger Weehuizen

        • Re:Seger…Je bent te mild…
          Je zegt:’De juffen zijn niet afkerig van of minder goed in rekenen en wiskunde omdat zij vrouw zijn. Of vrouwen gemiddeld minder affectie tot of aanleg voor wiskunde hebben…’

          Natuurlijk weet je dat je jokt.
          En als dat niet zo is, ga dan wat googelen op internet of lees NRC/Handelsblad van dit weekend onder het kopje ‘Zet ze toch gewoon bij elkaar in de klas (de jongens en de meisjes)’.
          Ik citeer:’Jongens halen iets uit elkaar (slopen) om het te onderzoeken. Daarna proberen ze het weer, anders en slimmer, in elkaar te zetten. Ze denken systematischer, ruimtelijker en abstracter.’
          En:’Taal dringt langzamer door bij jongens, dat kost in hun brein meer ‘schakeltijd (rekentijd) en energie om te begrijpen wat iemand bedoelt. Jongens moeten het eerst visualiseren en vertalen het dan in hun gedrag.’
          En:’Ook in gemengde klassen kan aandacht worden besteed aan de specifieke interesses van jongens (wiskunde) en meisjes (taal).’
          En:’Meisjes zijn beter in sommen in taalvorm, jongens in formules.’

          (Daarom kletsen meisje meer en zijn de jongens doeners.)

        • Re:Seger…
          Je zegt:’Een onderwijsbaan is gedeeltelijk “vrouwelijk”omdat daarin omgegaan wordt met kinderen.’
          Dat is natuurlijk niet zo. In vroeger tijden waren er alleen maar schoolmeesters, en niet alleen vanwege het rollenpatroon of omdat meisjes niet mochten leren.
          Bovendien hebben ook tegenwoordig zelfs de meisjes het liefst een meester.

          • Jongens meisjes
            Er is een andere draad voor het jongens-meisjes debat. Laten we hier die discussie niet nog eens over gaan doen.

      • Nietes
        Met ‘de juffen zijn niet afkerig van of minder goed in rekenen en wiskunde omdat zij vrouw zijn’ wilde ik aangeven dat er een verband is tussen weinig aanleg of belangstelling voor wiskunde en het kiezen voor een onderwijzersopleiding die los staat van het geslacht van de student. Jongens die voor een onderwijzersopleiding kiezen vallen –denk ik- meestal ook niet op door affectie met wiskunde. Met “meer meesters voor de klas” ben je nog niet automatisch bezig om een schare onderwijzers op te bouwen die in staat zijn het wiskunde-examen van de vroegers kweekscholen met succes af te leggen.
        Met “Of vrouwen gemiddeld minder affectie tot of aanleg voor wiskunde hebben en hoe dat bij het verdwijnen van vooroordelen terug te vinden is in de verhouding van het aantal meisjesstudenten dat voor exact of wiskunde kiest tot het aantal jongens is nog niet goed uitgezocht” sluit ik me wel degelijk aan bij de aanwijzingen dat er verschil is in gemiddelden maar geef ik ook aan dat ik dat verschil voldoende klein acht om voor een enorme overlap te zorgen.
        Als een discussie op dit forum niet herhaald mag worden kunnen we het forum bijna sluiten. Vrijwel alle aspecten van de onderwijshervormingen zijn al aan de orde geweest. Bij onderwijsnieuws hoeven we alleen nog maar op het forum te melden waar de lezer een voor dat bericht relevante discussie op het forum kan zou vinden. Maar ik betwijfel of wij zo de aandacht van de nieuwe mensen voor dit forum kunnen vasthouden.
        Seger Weehuizen

        • Re:Seger…’De druppel holt de steen…
          …niet door kracht, maar door vaak te vallen.’

          Hoewel ik me ook wel eens afvraag of docenten eindelijk niet eens wakker kunnen worden en in opstand kunnen komen tegen de logge en fantasieloze bureaucratie van OCW en al de daarmee geliëerde instituten die in hun (rijke) onderhoud voorzien door allerlei theorietjes op het onderwijs los te laten.

          Konden we het maar doen zoals die Klassieke Academie in Groningen, waar de docenten helemaal zelf het onderwijs bepalen.
          Dat levert vrijheid en kwaliteit en de daaruit voortvloeiende arbeidsvreugde, terwijl het nu maar aanmodderen is.

          • ongesubsidieerde middelbare scholen
            Het afdwingmiddel van staken is in het onderwijs niet erg efectief. Als de treinmachinisten of de vliegloodsen een week staken ontstaat er onmiddellijk een kostbare chaos. De gevolgen van een weekje staken door leraren worden gespreid over een langere periode en kunnen vaak ecompenseerd worden. Veel leraren zijn bovendien zo plichtsgetrouw dat ze in de examenperiode niet willen staken. Meer effect zou het kunnen hebben als de leraren voortaan naar eigen inzicht gaan lesgeven. Het schoolbestuur kan dan de leraren ontslaan of geen of minder salaris uitkeren. In het geval van geen salaris wachten de docenten met weer aan het werk te gaan totdat er weer salaris binnenkomt en werken dan naar rato. In het geval van minder salaris werken zij naar rato minder. Als er veel leraren aan mee doen en solidair blijven stellen de ontslagen niets voor. De schoolbesturen kunnen geen vervangers voor meer dan 60% van de leraren vinden. Complicerend is dat leraren vaak in strijd met uitvoeringsbepalingen van de overheid zullen handelen en de overheid daardoor op haar beurt de schoolbesturen onder druk kunnen zetten.
            De Klassieke Akademie in Groningen was geheel vrij. Als docenten een niet-gesubsidieerde middelbare school opzetten moeten zij zich vanwege de leerplicht toch aan veel regels houden en een bepaald programma volgen. De overheid heeft een lange arm.
            Seger Weehuizen

        • Toen ik in Vlaanderen ging
          Toen ik in Vlaanderen ging studeren hoorde ik tot mijn stomme verbazing dat ongeveer de helft van de eerstejaars wiskundestudenten daar een vrouw is, in Nederland is dit percentage beduidend lager zoals jullie weten.
          Hoewel ik geloof dat mannen gemiddeld meer talent hebben voor wiskunde (ze leren het met minder moeite) en hoewel ik weet dat zeker onder de genieën de mannen sterk oververtegenwoordigd zijn (maar ook onder de zwakbegaafden) wil ik er dus op wijzen dat de culturele oorzaken ook niet onderschat mogen worden.
          Misschien geeft de website van KULeuven die culturele verklaring?
          Vrouwelijke leraren in het basisonderwijs met angst voor wiskunde geven aan meisjes het stereotiepe beeld door dat jongens beter zijn in wiskunde. Dat blijkt uit onderzoek aan de Universiteit in Chicago. De leerlingen kregen in dit onderzoek een ‘genderneutraal’ verhaal te horen over een kind dat goed is in wiskunde en een ander dat goed is in lezen. Daarvan moesten ze een tekening maken. Hoe meer angst de leraren hadden voor wiskunde, hoe meer meisjes geneigd waren het cliché te bevestigen dat een jongen goed is in wiskunde en een meisje in lezen. Meisjes die dat beeld aanvaarden, presteren ook effectief slechter voor wiskunde. Wiskundevrees van leraren kan op lange termijn ook het vertrouwen van meisjes ondermijnen om wiskunde te studeren én hun prestaties voor verwante vakken te verminderen.
          In de VS is 90 procent van de leraren in het basisonderwijs een vrouw. In hun opleiding krijgen ze erg weinig wiskunde. De angst voor wiskunde blijkt nergens groter dan in de lerarenopleiding basisonderwijs.
          www.kuleuven.be/toekomstigestudenten/studiekeuzebegeleiders/nwsbrf/0910/11/wiskunde.html

  2. alleen in de media
    Extra aandacht voor taal en rekenen? Waar dan? Alleen in woord toch, niet in daad.

  3. De meester terug in het basisonderwijs…
    Het is natuurlijk raar om niet méér aandacht aan taal en rekenen te besteden als de leerlingen die vakken niet meer kunnen. Als de cito-toets dat aangeeft, kun je natuurlijk die toets ter discussie stellen.
    Zo zijn er altijd wel weer ‘deskundigen’ te vinden die elkaar tegenspreken en komen we nooit tot een goede oplossing.
    Mijn oplossing zit in ‘de meester terug in het basisonderwijs’.

    • Stel wiskunde B en
      Stel wiskunde B en natuurkunde verplicht voor de PABO, pas de PABO-opleiding aan deze vooropleiding aan (veel rekenkunde en wiskunde, de nodige exacte vakken) en verhoog de salarissen voor het lerarenvak. De leraren zullen rap terugkomen. Maar ja, dan moet je als overheid wel willen investeren.

    • Eigenlijk briljant
      Dat ik dat toch niet eerder heb ingezien: briljant die ideeën van Hals. Vrouwen wég uit het onderwijs, alleen nog mannen (in pak) voor de klas, kunstonderwijs afschaffen (en alle subsidies voor kunst). Heerlijke nieuwe wereld!

      • @ Hinke en Hals
        .. en dan ook nog alles weg wat naar links riekt, plus alle Chinezen want die kopiëren alleen maar onze briljante Westerse ideeën en dan nog alle luie, klaplopende, bierdrinkende studenten eruit en alles is opgelost. The white Man’s Burden….

      • Als Hals stelt dat er alleen
        Als Hals stelt dat er alleen mannen voor de klas moeten dan overdrijft hij maar het feit dat mannen zich helemaal niet geroepen voelen om voor de klas te gaan staan (de helft van hen die aan de PABO start loopt binnen een jaar gillend weg) is een hele slechte zaak. Het is een teken aan de wand dat het niveau van de opleiding en de status van het vak veel te gering zijn en het is natuurlijk niet echt bevordelijk voor de vooruitgang van de jongens die nu eenmaal beter begrepen worden door meesters dan door juffen (de doorsnee jongens). Het lijkt mij wenselijk dat het percentage mannen voor de klas weer sterk toeneemt, in zoverre ben ik het eens een keer volmondig eens met Hals.

        • Re:Bart…
          Hals heeft natuurlijk nooit gezegd dat er alleen maar mannen voor de klas moeten. Dat weten de dames boven ook wel.
          Maar nu staat er 95 procent dames voor de klas in het basisonderwijs en dat is niet goed. Niet goed voor het onderwijs en niet goed voor de kinderen.

    • de meester terug
      Is die meester niet vooral verdwenen nadat het basisonderwijs steeds meer verkleuterde? Dus, nadat tal van vernieuwingen die de nadruk legden op ‘sociaal zijn’ en ‘praten’ en ‘mijn leren is spelen’, werden gerealiseerd.
      De PABO heeft de tendens nog eens versterkt: wil je als jongeman worden opgeleid tot kleuterleidster? Nee dus. IK zeker niet, maar de PABO dwong de jongens om kleuterleidster te worden.
      Dat onderscheid van ooit: de kleuterschool die vooral bevolkt kon worden door lieve jongedames met een aanleg voor de omgang met het volk dat zojuist achter de rokken van moeder vandaan was gekropen, en de lagere school waar het langzaam maar zeker ‘uit’ was met de spielerei waarna een ‘volwassener’ benadering de kinderen ten deel viel, was uitstekend. Dat had nooit afgeschaft moeten worden. Maar het werd afgeschaft vanwege een zeer vaag ideaal: iets als een ‘doorlopende’ leerlijn van 4 t/m 12 en het voorkomen van een zogenaamd trauma dat kinderen zouden oplopen bij de intrede op (in?) de lagere school.
      Ik heb dit altijd grote quatsch gevonden (want intussen was er allang een soort uitwisseling tussen kleuters en de lagere school ontstaan).
      Niettemin werd de quatsch doorgezet tegen hoge kosten (wij moesten letterlijk inschikken toen de kleuters erbij moesten komen en hebben mooie ruimtes als een aula verloren; daarbij verloren de kleuters ook een heel leuk eigen gebouwtje).
      Intussen kiezen jongens niet voor een opleiding tot kleuterleidster en wordt een PABO een meisjesschool.
      Dat herstellen vind ik belangrijker dan het gezanik over verschillen in leren tussen jongens en meisjes.

      Dalrymple had gelijk: zelden is er zoveel overheidsgeld besteed aan zoveel nutteloze zaken. Het is gewoon een doodnuchter feit: hoe meer geld er werd ingepompt hoe beroerder de zaken werden.
      Ooit was er uitstekend onderwijs terwijl het ministerie slechts een paar honderd medewerkers kende. Kwaliteit heeft echt niet een enorme mee-praat-laag nodig!!

      • Re:moby…je verwoordt het goed…
        …..een zichzelf versterkend effect.
        Zolang de meester niet terugkeert, zal het basisonderwijs nauwelijks verbeteren.
        Het is bovendien een tijdsverschijnsel. In de hele samenleving wordt de man en het masculine gemarginaliseerd.

  4. Te veel??
    Taal en rekenen zijn, naast lezen en schrijven, de basisvakken voor een basisschool. Waarom zou het schadelijk zijn daar veel tijd aan te besteden?
    Als men veel nadruk op deze vakken legt, heeft dit tevsn een gunstig gevolg voor talloze andere vakken aangezien die andere zaakvakken over het algemeen ’talig’ zijn.
    Hoe kan een onderwijskundige er nu tegen zijn dat een school veel nadruk wil leggen op zulke basisvaardigheden.
    Je hebt theorieen en je hebt de nuchtere werkelijkheid; zo werkt het bij deze zweef-studies.

    • Een marche funèbre en het terugkeertaboe
      Het meest verbazingwekkende vind ik dat in Nederland de vraag niet gesteld wordt waarom 40 jaar geleden de leerlingen wel goed rekenen en taal leerden zonder dat de andere vakken daardoor te weinig aandacht kregen en waarom we met het basisonderwijs niet meer terug zouden keren naar het “lager” onderwijs van toen.
      En laten we vooral niet naar de USA kijken; ik heb net een documentaire van Moore over de gezondheidszorg aldaar gezien met een zijsprongetje naar het onderwijs. De gedachte dat we van dat land iets moeten leren laat mij kokhalsen. De bezittende klasse wil er helemaal geen goed onderwijs en als gevolg daarvan kritische consumenten. Ze willen alleen maar macht en geld. Zoals hier de bovenbazen in het onderwijs.
      Seger Weehuizen

      • Stupid in America
        www.youtube.com/watch?v=Bx4pN-aiofw
        Mocht je nog niet gekeken hebben, probeer dat dan alsnog te doen. Deze documentaire geeft een uitstekend kijkje in de keuken van het Americaanse onderwijs. Er zijn natuurlijk ook fantastische college preparatory schools in het noordoosten van de USA (Harvard, Yale, Princeton, MIT, …) maar de gewone Americaanse leerlingen moet genoegen nemen met hetgeen je in deze documentaire ziet. In vergelijking daarmee valt de malaise in het HAVO en het VWO nog mee, niet dat we daarom niet woedend moeten zijn op de politici die het zover hebben laten komen.

Reacties zijn gesloten.