44 Studeren in Frankrijk : Kerstexamens

3 januari 2009
NIEUW!!!13 januari 2009: Het volledige Wiskunde Programma (2 jaar) is opgenomen in de bijlagen met de Tweede Jaars Kerstexamens.
De Kerstexamens hebben plaatsgevonden, Oud- en Nieuw is gevierd, waarbij 1147 auto’s werden verbrand, op jaarbasis ongeveer 40.000 ( in 2007 waren het maar 878 en 42.700). De uitslagen worden voor de ides van januari verwacht. Iedere leerling weet dan zijn rangschikking op een totaal van 80 leerlingen (150 voor de technische richting). De hoogste 20% heeft het niveau van de ‘parisiennes’: de 3 beste instellingen van de hoofdstad (5 voor de technische richting). Op het katholieke Collège Stanislas in Parijs is men altruïstisch genoeg om de leerlingen niet al teveel op te jutten of tegen elkaar uit te spelen. Op de publieke scholen is dat vaak heel anders, en harder. Is het goed? Is het slecht? Ieder systeem heeft zijn goede en slechte kanten. Het lijkt me dat als je jong bent, dat je het beste er uit moet halen, je je moet inspannen om een intellectuele bagage en een parate kennis te vergaren, iets wat je kan ontwikkelen of voor de rest van je leven op kan teren. Wat dat betreft is het Franse systeem nog heel goed. Weliswaar wordt ook hier ‘goed onderwijs’ met ‘democratie’ verward, maar hier heeft men nog een duidelijke keus. Ik heb het gevoel dat hoe slechter het onderwijs gemiddeld wordt, hoe groter de animo is voor de privéscholen (meestal RK), de beste staatsscholen en voor allerlei vormen van hang en vliegwerk, krukken, prothesen, waar dure aan de beurs genoteerde bijles organisaties als Acodemia garen bij spinnen en waar heel wat leraren een extra baan bij vinden, tot grote ergernis van Mme Royal.

Is er iemand onder U die commentaar kan geven op de wiskunde examens? Dit zijn examens voor toekomstige economen. In de beoordeling weegt wiskunde het zwaarst. Daarna komt de algemene ontwikkeling (culture générale) = aardrijkskunde+geschiedenis (géo-politique et histoire), waar ze een dissertatie moesten schrijven over ‘Régionalisation: Enjeu du Développement’. Met zo’n onderwerp, ‘un serpent de mer’ zoals ze dat hier noemen, kan men alle kanten uit, ware het niet dat de leerlingen zich aan een stricte methodologie moeten houden. Zonder een goed onderbouwde parate kennis is zo’n opgave niet te doen. Taalbeheersing en filosofie zijn een onderdeel van de ‘culture générale’. De filosofie van dit jaar stond in het teken van ‘La Beauté’, waar ze een aantal teksten voor moeten bestuderen. Tot nu toe waren dat ’Le Banquet’/Plato, het eerste deel van ‘Critque du Jugement’/Kant, het eerste boek van ‘Esthétique’/Hegel en ‘Le Chef d’Oeuvre Inconnue’/Balzac, andere teksten staan nog op het programma. In het kader hiervan en ook als oefening van de taalbeheersing moesten ze een uiterst saaie tekst van B. Lamblin uit ‘Art et Nature’ in 400 woorden samenvatten. Probeert ook U dit te lezen om een oordeel te kunnen vellen. Voor een leerling is een saaie tekst nog altijd veel gemakkelijker dan een moeilijke tekst van Lacan of George Steiner, waar je helemaal geconcentreerd bij moet gaan zitten om uit te puzzelen wat bedoeld wordt… Spel- , vervoeging- en taalfouten, de presentatie en de woordkeus tellen in de beoordeling mee. Bij het examen behoorde ook het schrijven van een filosofische verhandeling met als onderwerp: ‘Dire la Beauté’. Tenslotte zijn er de examens van de levende talen Engels en Duits. Ik vraag me af wat voor methode men gebruikt, het resultaat is na 9 jaar zeer teleurstellend, onbegrijpelijk. Hun vocabulaire is best voldoende, maar de toepassing verdampt als een sierlijke rook in het niets. Bereid U zich voor op buikpijn en pukkels en erger als een Fransman een Duitse tekst gaat lezen, alle klemtonen zijn systematisch verkeerd, in mindere mate geldt dat voor het Engels, want dan moeten ze wel… Teksten kunnen ze wel redelijk begrijpen. Het geheel is ingebed in een hiërarchie van intelligentie en merite dat steunt op een brede consensus van Links naar Rechts, ondanks de heftige kritiek die af en toe oplaait.

Het is waar dat men niet zoveel hoeft te weten om in bisnis te kunnen slagen. Men hoeft er ook je eigen taal niet voor te marginaliseren zoals men dat krampachtig in Nederland schijnt te denken en waar bovendien eergevoel en alles wat daarmee samenhangt wordt weggewuifd. Het mooie van het Franse systeem is dat de algemene kennis nog zo’n belangrijke rol speelt in de hiërarchie van de levensvervulling, ook in de politiek. Het past bij de gediversifiëerde kwaliteit van de Franse samenleving, waar niet alleen gekeken wordt naar vaardigheden en de economische waarde van een opleiding. ‘Vivre comme un Dieu en France’ is wat dat betreft geen loze kreet… Als men van uit een afstand naar Nederland kijkt, dan vraagt men zich af waar ze mee bezig zijn. De discipelen van Rhineland Exit! zijn de tak waar ze op zitten aan het afzagen. Het is het land geworden van de minste weerstand. Met de verengelsing van de universiteiten dringt men de boodschap op dat Nederland niets meer betekent, dat men slaaf is geworden van een moderniteit die hen te boven gaat, en dat men ‘dus’ niet meer in aanmerking komt voor een ‘gele trui’ als het om bedrijven gaat. Als het Koninkrijk helemaal is uitgekleed, als de conjunctuur tegen zit, als men de beslissingshefbomen uit handen heeft gegeven, als men de taken heeft afgestoten waar men goed in was, als men alleen nog maar filiaalhouder kan worden, als men geen eigen stem meer heeft, wat dan? Geeft men ook nog het dijkenbeheer over aan Hochtief of Bouygues of Bechtel? Idem de kernenergie aan China?