In het protocol" code goed bestuur" valt herhaaldelijk te lezen:
een goed bestuurder zorgt voor transparantie, legt verantwoording af en is, bijvoorbeeld door zijn gelijken, aanspreekbaar voor kritische vragen en opmerkingen.Een van de speerpunten van de code goed bestuur is het vergroten van de onderlinge feedback etc tussen bestuurders. Het staat er specifiek in.
De bestuurder van SCOL echter, vroeg en of eiste herhaaldelijk: geheimhouding.
De simpelste vraag: waarom in vredesnaam.
Wat kan een reden zijn, om recht tegen code goed bestuur in, alles buiten zicht te willen houden?
Wat mij oprecht verbaasde, was dat de VO Raad met geen enkel zinnige aanwijzing kwam om bijvoorbeeld mijn bestuur te laten beoordelen door gelijken. Zoiets staat , ook weer letterlijk, in enkele brieven die de VO raad publiceert. Het morele kompas van de sector moet ontwikkeld worden en de Raad roept de bestuurders op dat te doen.
Wat dan te doen, als er blijkbaar niemand van zijn plek komt?
Is dit alleen dit bestuur aan te rekenen?
Zeker niet.
Vrijwel alle docenten die de laatste 30 jaar werzaam waren in het onderwijs hebben hieraan bijgedragen.
De "docentenziekte"noem ik het, als er weer eens een hyperventilerende collega luidkeels kwam klagen over het feit "dat er iemand zijn klas in wilde". Er viel niet over te praten. Een enkeling liep letterlijk weg als het zover was!
Die docent vertoont dus exact hetzelfde gedrag als de huidige bestuurders. Dat is ook niet zo gek. De schoolleiders en bestuurders vanaf 30 jaar geleden tot een jaar of 1o terug, zijn omhooggevallen docenten. Rechtstreeks uit hetzelfde broed afkomstig. Die namen hun mores mee.
Dus collega's, als je kritiek hebt op degene die jou leiding geeft, kun je beginnen met het goede voorbeeld geven. Waarom wil jij zo ontzettend graag die deur dicht houden? Waarom word je zo vreselijk nerveus als een collega aanschuift bij de les?
Als jij die houding van jezelf niet wilt veranderen door bijvoorbeeld collega's uit te nodigen in je les om te kijken of je ingesleten patronen hebt die beter kunnen of bijvoorbeeld je mentor klas te observeren tijdens andermans les, waarom denk je dan te mogen eisen dat je leiding het wel doet?
Een locatiemanager probeerde vorig jaar een onderling feedback systeem op te zetten. Hij had al papieren gemaakt en van alles gedaan. Maar mijn collega's gingen bijna over de rooie. Ze weigerden pertinent ook maar enige kritiek op een een collega te uiten. Eerlijk gezegd snapten ze eerst de bedoeling ook helemaal niet, zover lag het van hun denkwereld af. Het moest minimaal 3 keer uitgelegd worden.
De manager was sprakeloos van verbazing, hij kwam uit een andere sector en daar was het heel normaal.
Noch bestuur,noch docenten zijn heiligen. Elkaar onderling aanspreken of samenwerken hoort op elk niveau te gebeuren. Verbeter de wereld en begin bij jezelf.
Transparant handelen zegt
Transparant handelen zegt helemaal niks. Allerlei communicatiedeskundigen zijn bezig om het ondoorzichtige handelen van hun broodheren zo slim mogelijk te verwoorden.
Denk bij transparantie liever aan matglas of melkglas: alleen de gewenste straling komt er doorheen en de rest blijft mistig. Bovendien is elk voorwerp doorzichtig bij de goede dosis en frequentie aan straling: röntgen-, gamma-, elektronen-, neutrino-, …
Niet eens met dit verhaal.
Niet eens met dit verhaal. Geen extra pottekijkers in de klas, want we hebben al pottekijkers genoeg: 30 keerlingen die uw handelen dagelijks volgen.
Een collega die komt kijken heeft geen meerwaarde. Momentopnamen zeggen weinig. Elkaar kritisch gaan zitten bekijken: wie ben ik dat ik mijn collega zou bekritiseren? Zoeken naar "verbeterpunten" a.d.h.v. een lijstje dat een perfectiemodel op schrift heeft.
Gezoek en gezeik. Net als al dat evalueren: het proces zelf maakt er spijkers op laag water gaan worden gezocht en "kwesties" worden gemaakt waar voorheen geen kwesties waren.
Niks mis met ingesleten gewoonten: de leraar is ook maar een gewoon mens met feilen en falen, net als iedereen.
De nadruk moet liggen op vakkennis en niet op al die modieuze zelfreflectie met "hulp" van spiegelende collega's.
Verstandige mensen, die lerearen die zelfs weglopen als een "collega" komt loeren in je klas. Dat is nog eens karakter tonen.
ik vind het persoonlijk niet
ik vind het persoonlijk niet gezond als mensen ZO hyper worden als er een keer op hun vingers gekeken wordt als dat ik meer dan eens heb ervaren bij colllega’s.
Er is een immens verschil tussen continu iemand in je klas moeten welkom heten en in 25 jaar niemand binnen te willen hebben, ” omdat jij je werk goed doet ”.
Verwijten naar je schoolleiding uiten ontslaat je niet van een blik in de spiegel.
Zelf werk ik op een school
Zelf werk ik op een school waarin het redelijk normaal is dat docenten onderling over problemen in de les praten. Over lesbezoeken wordt niet panisch gedaan, maar heel vaak komen ze niet voor, en ik denk ook niet dat ze zoveel opleveren. Jaarlijks houden we enquêtes waarbij de leerlingen kunnen aangeven wat ze van de lessen vinden, en dat functioneert redelijk, hoewel ook dat niet al te veel oplevert. Mensen doen al vaak erg hun best, en hebben niet veel ruimte om te veranderen. Kritiek op mijn schoolleiding, ook openlijke kritiek, is niet zo'n probleem. Vooral dat laatste is denk ik een uitzondering in de Nederlandse onderwijssector, en voor mij een verademing.
Maar stel nou dat docenten overal op scholen morgen beginnen met meer open te staan voor kritiek. Gaan dan de besturen zich uiteindelijk ook anders opstellen? Daar geloof ik niets van. Besturen onderdrukken kritiek niet omdat ze dat zo gewend zijn, maar omdat het doorgaans loont. Door kritiek te onderdrukken, kunnen ze hun eigen machts- en financiële positie doorgaans behouden en verstevigen. Iemand met argumenten proberen te overtuigen voor wie het financieel loont om het tegendeel te vinden, lijkt mij zo goed als onmogelijk. Het gaat niet om argumenten, het gaan om belangen.
In Nederland zit het onderwijssysteem vanwege bijvoorbeeld grootschaligheid en lumpsum zo in elkaar dat fout gedrag voor bestuurders lonend is. Zoals bijvoorbeeld foute (te risicovolle) investeringen voor bankiers ook lonend zijn, en foute (niet medisch noodzakelijke) verrichtingen voor specialisten ook lonend zijn. De docent/belastingbetaler/verzekerde betaalt de prijs; de bestuurder/bankier/specialist incasseert het geld. De menselijke neiging veelal te handelen uit korte termijn eigenbelang verander je niet zo snel; die neiging is nu eenmaal in veel gevallen helaas een gegeven. De systemen waarin dit gedrag niet wordt afgestraft maar dit gedrag dus loont, zijn het probleem.