Oude trucs
Toen ik afgelopen zaterdag met de trein naar Utrecht reisde zag ik op het perron een affiche met het portret van oud-minister Plasterk die, twee belerende vingers opstekend, zei: ‘Geen kind van school zonder diploma!’
Het lijkt goed bedoeld van Plasterk maar hij weet, slim als hij is, dat het een vorm van volksverlakkerij is. Het is immers niet interessant of iemand een diploma heeft maar veeleer of het iets voorstelt. Dat is een veel belangrijker onderwerp. Er zijn nu al opleidingen die diploma’s verstrekken aan kinderen die nauwelijks kunnen lezen en schrijven, dus waar hebben we het over?
Misschien bedoelt Plasterk dat de schooluitval teruggedrongen moet worden. Blijkbaar zijn er duizenden leerlingen die het niet op kunnen brengen, hetzij met of zonder diploma, langer op school te blijven. Als dat zo is moet niet doorgegaan worden op dezelfde weg, met méér zelfwerkzaamheid zonder begeleiding, uitvallende lessen, gebrek aan regelmaat en doelgerichtheid.
Het zou me niets verbazen als voor veel leerlingen in de sfeer van vmbo en mbo een kortere, compactere leerweg meer succes heeft dan het doorgaan met meer van hetzelfde.
Enfin, zo werd ik , wachtend op de trein, ongevraagd geconfronteerd met het hoofd van Plasterk, die dus, zoals gebruikelijk onder bewindslieden, impliciet de leraren de schuld gaf voor de diploma-loze kinderen. En niet aan zichzelf en aan zijn voorgangers die het onderwijs uit handen hebben gerukt van de vaklui en in handen hebben gegeven van managers en onderwijskundigen.
Ik zou die dag nog een bewindspersoon aan het werk zien. Op het Symposium van Beter Onderwijs Nederland verscheen staatssecretaris van Bijsterveldt die de BON-leden toesprak. Zij betoonde zich een gewiekste draaier, ongeveer zoals vroeger Jacques Wallage. Zij paste ook een oude truc toe die tot mijn verbazing door de toehoorders nauwelijks werd opgemerkt.
Zij vertelde dat zij heel begaan is met het onderwijs, heel enthousiast en blij en dat ze daarom graag ‘in het veld’ het contact zoekt met de onderwijsgevenden. En op haar tochten heeft zij een en andermaal docententeams gezien die ondanks tegenslagen, kans zien door extra inzet en groot enthousiasme , bijzondere prestaties te leveren waardoor de school veel beter is geworden. Ook prees zij bepaalde inspirerende schoolleiders die kans zien hun leraren zo te motiveren dat zij graag extra inspanningen leveren. Wat een prachtige voorbeelden zijn dat!
Hiermee bereikt van Bijsterveldt twee dingen, eerst dat niet zij maar de onderwijsgevenden verantwoordelijk zijn voor de kwaliteit van het onderwijs en vervolgens dat zij dus ook niets hoeft te doen aan de belabberde arbeidsvoorwaarden van de leraren.
Ik zou de BON- leden willen aanraden: laat je toch geen oren aannaaien!
Cornelis Verhage
van Bijster
Ik denk, beste CV, dat het de meeste anderen verging als mij, toen VB de oude truc toepaste die tot je verbazing “door de toehoorders nauwelijks werd opgemerkt.”
De moed zakte me in de schoenen.
Willem Smit
oude trucs vervolg
Waaruit bestaan “betere” managers? Waaruit bestaat “beter” leiderschap? Ik ben bang dat de oplossing van de problemen niet via de weg van de managers te verkrijgen is. Oormerk de budgetten maar voor de salarissen aan onderwijsgevenden, dan kunnen die niet meer in vrijheid aan iets anders besteed worden. Een maximum percentage aan afdrachten per school aan het bovenschoolsmanagement. Op deze manier wordt het ook minder interessant om te komen tot een schaalvergroting in het basisonderwijs. Schaalvergroting leidt tot meer overleg en het inschakelen van meer ondersteuning. En dus nog meer bovenschoolsmanagement en dus nog meer afdracht van scholen. En misschien tijdschrijven voor managers om verantwoording af te leggen over hun tijdsbesteding? 🙂 Het zal een hele besparing kunnen opleveren als het werk gedaan blijkt te kunnen worden in minder dagen. En ik hoop dat inspecteurs leren om door prachtige gelikte documenten heen te kijken. Bezoek de mensen op de werkvloer, niet de managers en zeker niet de schoolbesturen, als het gaat om het meten van kwaliteit!
oude trucs
Cornelis, daar ben ik het helemaal mee eens. De oude trucs werken naar mijn idee nog beter vanwege de verpakking. De manier waarop ze zeer stellig en met veel zelfverzekerdheid zaken verkondigde. Natuurlijk kunnen scholen die diep in een dal zitten er bovenop komen. Natuurlijk kan dat, als er bovenmatige inspanningen geleverd worden en de aansturing heel inspirerend gedaan wordt. Onderwijsmensen met passie kunnen heel wat bereiken! Maar dat neemt niet weg dat deze staatssecretaris met zo’n voorbeeld kan ontkennen dat nu juist het probleem is dat de passie van de onderwijsgevenden al heel lang onder druk staat en niet in het minst door managers die zich laten gebruiken voor zaken die de onderwijswerkvloer niet dienen. Dat onderwijsgevenden lijden onder het feit dat de aan hun toevertrouwde leerlingen tekort wordt gedaan. Het zou goed zijn als de staatssecretaris ook de moeite zou nemen met onderwijsgevenden te spreken, die zorgen hebben. Het zou goed zijn als er ergens via een veilige plek deze zorgen bij de staatsecretaris terecht zouden kunnen komen. Ik kreeg gisteren toen ze haar succesverhalen vertelde het gevoel dat ze echt niet weet wat er in het onderwijs zich afspeelt. Zou zij nu echt denken dat onderwijs mensen niet weten hoe uit een problematische situatie te komen is? Ik kan haar garanderen, dat mensen hier echt wel kijk op hebben. Het knelpunt is de macht van managers die niet het belang van de werkvloer dienen, maar grote delen van het onderwijsbudget rondpompen op een ander level dan de werkvloer.
Misleiding
Jammer dat we nauwelijks kan hadden om richting van Bijsterveldt te reageren. Fantastische ontwikkeling’ zei ze: een VMBO die in één jaar opleidt tot een niveau 2 diploma. Dat is toch geen kunst met de nieuwe competenties? Sterker nog: wij zouden het wel binnen een half jaar kunnen hoor!
Neem het kwalificatiedossier van Elektro. Centrale competentie is ‘vakdeskundigheid toepassen’. Moet je dan alleen het verschil tussen de diverse gereedschappen kennen, moet je de onderliggende natuurkunde kunnen toepassen, of hoef je alleen goed te kunnen frezen en schroeven? Het staat echt nergens, evenmin als de soorten installaties waarop je die vakdeskundigheid zou moeten kunnen toepassen. De zinsnede dat je startend beroepsbeoefenaar bent en dat je onder verantwoordelijkheid van een rijpere beroepsbeoefenaar moet werken maakt alles mogelijk. Sterker nog: ik zou dat zonder enige vakopleiding ook wel kunnen.
Door die competentiegerichte kwalificatiedossiers is garantie op niveau en vakmanschap geheel weggeorganiseerd. Daarmee verwaarloost de overheid haar kerntaak: het bewaken van de kwaliteit van de diploma’s.
Maar ja, er was zoveel te vragen dat de tijd véél te kort was.
Pessimisme?
We moeten de woorden van van Bijsterveldt op een goudschaaltje wegen: wat kan ze naar buiten brengen, wat zijn haar eigen persoonlijke overwegingen?
Ik heb de indruk dat er meer beweegt dan we zo op het eerste gezicht opmerken.
Misschien hebben jullie ook de aanwezigheid van Annet Kil, de voorzitter van de door ons verfoeide SBL, opgemerkt. Die was er niet voor niets en ze was er niet met tegenzin. Ook daar gebeurt het een en ander.
Het is lente en veel vogeltjes gaan eitjes leggen.