Almere en zijn “zelfstandig” gymnasium

Artikel: “Slimmeriken op het industrieterrein” NRC 08 0kt 2009
“Bij de aanleg van de geplande stad (Almere) moest al het onderwijs nog heterogeen zijn. Het paste bij het jaren70-ideaal om kinderen van ieder niveau – lbo, mavo, havo, atheneum, Gymnasium – de eerste schooljaren samen te zetten. Er was geen andere keuze” zei Gymnasiumdirecteur Sterrenburg. “Wie anders wilde moest ‘over de brug’” (naar Amsterdam of het Gooi). Dat deden dan ook veel leerlingen met VWO-advies. Wat in Almere gebeurde en gedacht werd was vrijwel hetzelfde als in Venlo. Maar Venlo is bijna een enclave in Duitsland en de brug verbindt alleen maar de stadswijken Blerick en Venlo dus schoolvluchtelingen hadden het er wel moeilijker.
Halverwege de jaren negentig veranderde het ideaal en kwamen er bij de Almeerse scholengemeenschappen aparte havo/vwo-brugklassen en aparte vmbo-locaties. In Venlo gebeurde dat in mindere mate want elke school zat vast aan zijn “campus” (= gebouw of gebouwencomplex voor alle schooltypen van een bepaalde scholengemeenschap). Hoewel het Almeerse Trinitas Gymnasium formeel nog deel uitmaakt van de scholengemeenschap Baken Park Lyceum opereert het voldoende zelfstandig om toegelaten te mogen worden tot de club van de Zelfstandige Gymnasia. Het oprichten van een Gymnasium dat van het begin af aan ook formeel onafhankelijk is is erg moeilijk volgens de directeur Ger Smit van het Steunpunt Zelfstandige Gymnasia.
Ouders kunnen dus heel moeilijk zonder medewerking van bestaande schoolbesturen een Gymnasium oprichten. Algemeen genomen kan men stellen dat ouders voor het vervullen van hun wensen afhankelijk zijn van de medewerking van de bestaande schoolbesturen. En die blijken graag de politieke constellatie van het moment als richtsnoer te hanteren. Omstreeks 1975 gelijkschakeling, Omstreeks 1995 de mavo-afdelingen in aparte gebouwen en nu in 2005 Zelfstandige Gymnasia. De schoolbesturen laten het vervullen van de ouderwensen afhangen van het politieke weer en het zijn de politici die er voor gekozen hebben om zo met onze grondwettelijke vrijheid van onderwijs om te gaan.
De man die zich in Venlo voor de jaren 70 idealen heeft ingezet en in lyrische bewoordingen de basisvorming verdedigd heeft en ook trucs bedacht heeft om het stichten van nieuwe onafhankelijke scholen extra moeilijk te maken is daarvoor nog net beloond met een lintje. Misschien zou voor het opspelden van een lintje aan een onderwijshervormer hetzelfde moeten gelden als voor het uitbetalen van een bonus aan een bankier: Wacht lang genoeg met het toekennen om zeker te weten dat het verdiend is.
Seger Weehuizen