Het nieuwe modewoord in de onderwijskunde is ‘evidence based’. De onderwijsraad heeft zijn mond er vol van en ook bij Marijk van der Wende op het BON Symposium leek het wel een stopwoord (ik kon jammer genoeg niet bij de ALV zijn en baseer dit laatste dus op de geschreven tekst).
In de onderwijskunde lijkt met evidence-based echter iets heel anders bedoeld te worden dan in de echte wetenschap (dit soort newspeak lijkt heel gewoon in de onderwijskunde). Want met welk ‘evidence’ kwam Marijk van der Wende naar het BON symposium? Het enige dat zij meebracht waren gegevens over tijdbesteding, onderwijsdeelname, het subjectief welbevinden van scholieren in verschillende landen en internationale onderzoeken (zoals PISA). De internationale onderzoeken zouden op zich interessant kunnen zijn als ze goed uitgevoerd waren en goed geinterpreteerd werden. Marijk van der Wende gaf in haar lezing echter zelf al het volgende aan: hoewel de hoge scores op wiskunde inmiddels door iedereen, inclusief de medewerkers van het Freudenthal Instituut wel gerelativeerd worden. PISA test voor wiskunde een vrij algemeen niveau van vaardigheden en niet zozeer de meer abstracte kant. En zo kan het dat we goed scoren op internationale toetsen, terwijl de studenten op ingangstoetsen wiskunde bij de universiteiten royaal zakken en de minister smeken om meer wiskunde.
Van der Wende sprake verder nog veel over competenties en ‘New Learning Science’. Nu kwam ze dus bij voor BON erg belangrijke dingen. Wat voor ‘evidence’ bracht ze hier mee? Helemaal niets!
Over de ‘New Learning Science’ (grofweg: hersenonderzoek toepassen in het onderwijs) was ze erg positief, maar ze presenteerde geen enkel bewijs dat dit optimisme rechtvaardigt.
Ze sprak ook over ‘activerende werkvormen’ in de context van een nieuwe Belgische wet. Zij lijkt hier erg positief over te zijn. Alweer zonder enig bewijs dat ‘activerende werkvormen’ tot een beter resultaat leiden.
Het zou fijn zijn als de onderwijskunde eens echt ‘evidence based’ gaat werken en niet de definitie van ‘evidence based’ aanpast om hun kwaadaardige praktijken in een mooi jasje te hullen.
Goed opgepikt Mark
Dan snap je nu ook dat een groot deel van de zaal op de ALV zich licht tot zwaar geïrriteerd voelde over deze lezing. Helaas lieten sommigen dit erg duidelijk merken en dat vond ik dan weer wat gênant.
de gêne voorbij
Ook ik heb mijn hoongelach niet kunnen of willen inhouden bij het zwaaien met onheuse gegevens en de ‘ik alleen heb de wijsheid in pacht’ performance (jawel, ook ik beheers het Engels) van mw. van der Wende. Maar ik geneer me niet. Gêneren mensen van buiten de klas zich voor het parmantig debiteren van wankele gegevens over mijn werkterrein?
De circonflexe in gênant
Uw commentaar zet mij aan het denken over een spellingskwestie.
Kan Hinke Douma en/of candide mij helpen?
In het Frans schrijf je, neem ik aan, gênant, zoals candide doet. Is die circonflexe in het Nederlands niet afgeschaft, zodat het ‘genant’ wordt?
Dat zou mevrouw Douma moeten weten.
Zo nee, dan doe ik het al erg lang verkeerd.
Graag informatie s.v.p., want mijn woordenboek Nederlands is ook al tientallen jaren oud.
leesteken
Dit leesteken is in ieder geval in het Nederlands niet afgeschaft en nooit afgeschaft geweest. Zowel gêne als gênant worden nog steeds met dit leesteken geschreven.
Bedankt
Oei. Dan doe ik het al 30 jaar fout….Evengoed bedankt!
Ieder z’n vak
Ieder z’n vak, niet waar. Overigens, het werkwoord “(zich) generen” schrijf je zonder accent circumflex. De regel:
Franse woorden in het Nederlands verliezen hun accenttekens , behalve:
* op de e als dat voor de uitspraak nodig is (crème, café);
* in woorden, met name woordgroepen, die echt Frans aandoen (déjà vu, belle époque, gênant). Zie verder www.onzetaal.nl/advies/index.php en vul bij “zoeken” je “probleem” in.
Dank Presley
Dank voor je reactie. Jij weet het kennelijk uit het blote hoofd. Ik had het moeten opzoeken. Ik schreef zonder gêne varend op mijn moedertaalgevoel. Soms is die niet correct. Eerlijk gezegd heb ik bij de laatste spellingshervorming besloten me er niet meer druk over te maken. Taalonderwijs bij mij op school (MBO) legt niet het accent op spelling. Ik hoop echter dat wij hier de gêne voorbij zijn.
Performance
De ‘performance’ van mw. Van der Wende vond ik ook zwak. Het werd m.i. zelfs wat beschamend toen ze in reactie op kritiek uit de zaal belerend vroeg “Is het te wetenschappelijk?”. Dat was duidelijk een reactie van iemand die niet goed met kritiek om kan gaan. En dat vond ik jammer want ze had wel een aantal interessante zaken te vertellen. Bovendien hoef je het niet met een betoog eens te zijn om het toch interessant te kunnen vinden en dat sneuvelde nu helaas door de interactie met de zaal.
Marten
Wetenschappelijk?
Zoals al gezegd: ik kon helaas niet bij de ALV zijn. De opmerking van Van der Wende is het te wetenschappelijk? is voor mij dan ook nieuw. In de geschreven tekst ben ik niks wetenschappelijks tegengekomen. Ofwel ze heeft op de ALV een heel ander verhaal gehouden dan op de website staat, ofwel ze heeft een heel raar idee van wat wetenschappelijk is.
jawel…
Het is droevig, maar mevrouw heeft de vergadering inderdaad toegevoegd ‘Is het te wetenschappelijk?’.
Cabaret
Geen wonder dat jullie zo enthousiast hebben gereageerd: dat was je reinste cabaret, een onderwijskundige die vraagt of het ’te wetenschappelijk is’. -Een grap met genoeg kracht om er zes weken, drie dagen en twee-en-twintig uren schuddebuikend van over de grond te rollen!
Ik voelde het ook nabij de
Ik voelde het ook nabij de buikstreek n.l. onder de gordel. Wat een dedain!
Wat mankeerde er nu aan haar verhaal?
Mij is nog steeds duister wat er mankeert aan het verhaal van prof. Van de Wende. En ik heb mij behoorlijk geërgerd aan het onfatsoen van degenen die haar niet behoorlijk wilden laten uitspreken. Dergelijk gedrag bevestigt beeldvorming als ‘vereniging van ontevreden leraren’ en ‘back to the fifties’ en speelt onze tegenstanders in de kaart.
Het competentie- en vaardigheidsdenken is doorgeschoten en heeft samen met andere trends (binnen en buiten het onderwijs) tot een rampzalige staat van ons onderwijs geleid. Polarisering geeft misschien een eerste aanzet om het schip te doen keren, een pleidooi voor nuance in het debat is net wat we nodig hebben om te voorkomen dat straks het schip koers zet naar naar diezelfde fifties. Als ik mijn inmiddels ruim 26 jaar onderwijservaring in het HEAO probeer te overzien, ben ik niet tevreden met hoe wij het nu doen, maar ook niet met hoe wij het vroeger deden. Studenten hebben veel kennis nodig, maar ze moeten er ook wat mee kunnen. En ze moeten leren om planmatig te werken, leren samenwerken, leren om kritisch te denken vooral ook. Het is niet of-of, het is en-en.
Het lijkt mij van gezond verstand getuigen als je van didactiek verlangt dat de onderliggende aannamens en de effecten ervan worden onderzocht en dat keuzes worden gemaakt op basis van deugdelijke onderzoeksresultaten. Natuurlijk is onderzoek niet waardenvrij en soms zelfs manipuleerbaar, maar dat lijkt mij geen reden om onderwijsbeleid en didactiek te baseren op boosheid en frustraties, hoe begrijpelijk ook.
Kortom: ik vond het in het geheel van het symposium een prima verhaal. De reactie op de interrupties: ‘Misschien te wetenschappelijk voor u?’, was inderdaad weinig gelukkig, maar doet aan de strekking niets af.
Dit mankeerde er
Van der Wende deed een oproep om genuanceerd te zijn en is vervolgens zelf ongenuanceerd. Een term als ‘New Learning Science’ gebruiken is niet echt genuanceerd. Zeker niet als je bedenkt dat deze ‘New Learning Science’ nog helemaal niets bijgedragen heeft aan beter onderwijs. Dat hersenonderzoek alle problemen (of zelfs ook maar 1 probleem) in het onderwijs op gaat lossen is uitermate speculatief. Het doet me erg denken aan al die ‘onderzoekers’ de zeggen dat stamcellen wel even Parkinson, Alzheimer en kanker op gaan lossen. In beide gevallen is de richting veelbelovend, maar moeten we waarschijnlijk in de komende 10 of 20 jaar nog niets concreets verwachten: eerst maar eens (meer) goed fundamenteel onderzoek doen.
Dan haar oproep om ‘evidence based’ te werken. Ben ik het natuurlijk helemaal mee eens. Ze komt echter met NUL evidence. Ze heeft het dan wel weer over ‘activerende werkvormen’ en is daar positief over. De ‘evidence’ (die zij niet noemt) toont echter aan dat die ‘activerende werkvormen’ (zoals HNL die aanhangt) slechter zijn dan docent-gestuurd onderwijs. Dus oproepen om ‘evidence based’ te werken en vervolgens de aanwezige ‘evidence’ negeren. Dat is wat er mankeerde.
Overigens wil BON niet terug naar de jaren 50. BON wil beter onderwijs, beter dan nu en beter dan het in de jaren 50 was.
Ger je hebt gelijk- maar bedenk het volgende:
Je bent voor het eerst met een club gelijkgestemden bij elkaar. Je hebt het jarenlang het idee gehad dat niemand naar je wilde luisteren. Je hebt inmiddels al zoveel van die blaaskaken op je eigen school zien langskomen. En er is al zo vaak gevraagd aan leraren of ze willen inschikken, of ze verstandig willen zijn,- om maar niet te spreken van sommige onderwijskundigen die buitengewoon grof zijn tegen leraren (koninkjes in de klas, eigenwijs, eigen gereid, enz)- dat het, eigenlijk, ook helemaal niet zo erg is dat men het ongenoegen over de wijze waarop men behandeld is, eens een keer op een iets minder doordachte wijze over het voetlicht brengt.
En bedenk goed: BON bestaat nu nog geen jaar. Stel je nu eens voor dat Ad&Kornuiten niet dit initiatief hadden genomen: waar zouden docenten als jij en ik dan staan? Dan zou ik mij nochtans behoorlijk radeloos hebben gevoeld: ik was niet langer in staat om nog les te geven onder deze stompzinnige ‘moderne’ voorwaarden. Zo onschuldig is een en ander eigenlijk niet. Omdat Bon nu een behoorlijk tegenwicht biedt, lijkt de situatie niet zo erg- maar dat is een vertekend beeld.
Als dit uiteindelijk een paar lachsalvo’s oplevert tijdens een toespraak die niet helemaal goed uitpakt… dan valt dat alleszins mee. -Overigens, we mogen verwachten dat zo’n mevrouw dit sportief opvat. Wij hebben zeker wel enig krediet. Het engelen-geduld dat wij iedere dag met leerlingen hebben, mag door deze of gene, als vergoeding voor ons harde werk, ook wel eens op ons worden toegepast.
(Die laatste zin snap ik zelf niet helemaal: volgens mij bedoel ik hier zo iets mee als, een politie-agent die hard gewerkt heeft mag als beloning zelf ook wel eens op de bon. -Nee, zelfs dat bedoel ik niet, geloof ik…)
polariseren
Ook ik vond de het vervelend dat ze nauwelijks de gelegenheid kreeg haar verhaal af te maken. ALtijd lastig bij dergelijke voordrachten dat er niet werkelijk gelegenheid is tot een discussie. Ik begrijp wel dat velen in een open zenuw werden geraakt. Een pleidooi om niet te polariseren lijkt altijd verstandig en past geheel en al bij het poldermodel. Maar anders dan bij het polderen vind ik dat je eerst en bovenal duidelijk moet hebben wat de argumenten en redeneringen zijn. Dan kun je elkaar “bevechten” en als je er op argumenten niet uitkomt, dan probeer je een odus te vinden die voor zoveel mogelijk mensen werkbaar is.
Maar éérst moeten de argumenten en de onderzoeken boven tafel. Dat mensen dan die pisa onderzoeken in twijfel gaan trekken vind ik niet alleen logisch, maar ook zuiver in het proces van waarheidsvinding. Die pisa onderzoeken deugen niet. Dat hebben we eerder en vaker aangetoond en wordt tegenwoordig zelfs bevestigd door Jan de Lange die een dikke vinger in de papa van pisa heeft.
Verder is het nogal pijnlijk, als je jarenlang bent weggezet als ouwe zeur (nog steeds), als elk argument vergeefs was, dat dan op het moment iemand van “de andere partij” begint over iedereen heeft wel een beetje gelijk. Het is alsof er remise wordt aangeboden op het moment dat je duidelijke gewonnen staat. Als je dan bereid bent verder te vechten lijkt me dat een zeer respectabele keuze.
Kortom: ik ben ook niet voor polariseren, maar ik wil eindelijk wel eens het gelijk krijgen dat ik heb. Volledig en zonder restricties.
Nee, niet polderen!
Nee, ik wil ook geen poldermodel of remise. Maar het beleid is in NL al te vaak van het ene uiterste naar het andere doorgeslagen, kijk bijvoorbeeld naar het vreemdelingen- en integratiebeleid. En trok de spreekster zelf ook niet het PISA-onderzoek wiskunde in twijfel?
uitersten
Het gebeurt in Nederland erg vaak: van het ene naar het andere uiterste. Alleen in het onderwijs is de beweging eigenlijk steeds dezelfde kant op geweest. Meer samenwerken, minder vak, leraar minder belangrijk, meer coaching, meer “vanuit het kind”, minder vanuit het vak, meer iedereen is gelijk, minder werkelijk rekening houden met verschillen (al beweert HNL het tegenovergestelde). Meer managers, minder geld naar docenten.
Ik heb steeds bijsturingen gezien in dezelfde richting. Als dat inet werkte, dan waren steevast de leraren niet goed genoeg of te ouderwets of…en de oplossing was steeds om juist verder te veranderen in de richting die eerder was ingeslagen. Dom? Inderdaad dom!. Dus een fikse ruk terug naar de juiste koers lijkt me geen enkel probleem. Inderdaad niet terug naar de jaren vijftig met de absolute macht avn de leraren, maar in mijn eigen middelbare schooltijd was dat al lang niet meer het geval. Daar was een behoorlijke inspraak.
polariseren?!
Wat mij stoorde was dat mw vd Wende meerdere keren de beide partijen (BON – HNL) min of meer verweet dat zij de discussie niet juist voerden.
Het valt zo op aan dit forum en haar beheerder, dat alle belang wordt gehecht aan het onderbouwen van een mening, het staven van beweringen met gegevens en feiten. En ook aan wederzijds respect.
Dat is bijna uniek.
Dat verwijt van haar schoot mij dan ook in het verkeerde keelgat, en prima was het dat na haar lezing Ad Verbrugge dit ook rechtzette.
Tenslotte, maar dat is een gevoeligheid van mijzelf en zegt verder niets over de inhoud, krijg ik al snel kromme tenen van sprekers die vaak het woordje ‘Ik’ gebruiken of naar zichzelf verwijzen. Dat deed Mw. vd Wende nogal. Jammer. Zoiets leidt af.
Het verhaal ging echt langs me heen
Hoewel ik mezelf zeker niet als dom wil bestempelen, ging het hele verhaal geheel langs me heen. Ik zou er geen woord van kunnen navertellen. Nee, dat klopt niet wel een paar woorden: ongenuanceerd, waar twee ruzie maken hebben twee schuld zoiets.
Ik moet eerlijk zeggen dat het snel gepresenteerde Engels voor mij ook een drempel is. Ik volg dat toch altijd minder goed dan het Nederlands.
Ze heeft mij geen enkele waardevolle informatie gegeven. Wie het wél gesnapt heeft vraag ik daarom voor mij even wat belangwekkende punten uit haar verhaal te resumeren.
Managersjargon
Het vele (onnodige) Engels gaf mij indruk van managersjargon. Vermoedelijk was ik daar niet de enige in. Toen er een dia kwam met een grote hoeveelheid tekst, had ik de indruk dat dat door de zaal als de spreekwoordelijke rode lap voor de stier werd ervaren.
Ik had het overigens beter gevonden als ze gewoon had kunnen uitspreken…..
Planeten Paultje
Als je een betoog
Als je een betoog onderstreept met de woorden “uit onderzoek is gebleken” zit je altijd goed, hoewel
echt grappig wordt het pas als iemand anders precies het tegenovergestelde beweert wat ook “uit onderzoek
gebleken is”. Je zou dan eigenlijk die onderzoeken erbij moeten halen en kritisch met elkaar moeten
vergelijken maar dat gebeurt natuurlijk niet. Ik heb een aantal jaren geleden een onderwijskundige met
grote stelligheid en uiteraard uit onderzoek gebleken horen beweren dat klassikaal lesgeven geen enkel
effekt heeft. Daar sta je dan als lesgevende. Maar nu hoorde ik op het symposium Greetje vd Werf beweren
dat direkte instruktie de meest effektieve manier van kennisoverdracht is. Ik denk toch dat vd Werf meer
gelijk heeft, volgens mijn eigen subjektieve evidence maar ik zou die onderzoeken wel eens willen zien. Of
is het een kwestie van mode ?
klassikaal lesgeven geen enkel effect?
Daar lijkt me nou juist geen enkel onderzoek voor nodig.
Je hoeft enkel te bedenken dat klassikaal onderwijs de laatste 100 jaar de meest gangbare lesmethode was en dat we in diezelfde 100 jaar wetenschappelijk en technisch nogal wat hebben gerealiseerd.
Hadden we maar eerder HNL gehad, dan waren we nu vast nog veel en veel verder. Kernfusie zou geen geheimen meer hebben gekend. Iedereen was altijd overal gezond en gelukkig en bovenal was onderwijskunde afgeschaft omdat er na de zegeningen van HNL niets beters meer denkbaar zou zijn geweest.
Onderzoek toont aan dat…
Zoals ik het hoofdartikel hierboven al schreef bedient de onderwijskunde zich van newspeak. In de onderwijskunde betekent ‘onderzoek toont aan dat’ het volgende: ‘ik en mijn vriendjes vinden dit’. Niets meer en niets minder. Kijk bijvoorbeeld hier voor een genadeloze analyse van Herbert Wilf over ‘onderzoek’ naar wiskundeonderwijs.
onderzoek
Bedankt. Goed artikel. Laat zien dat veel onderwijskunde geen wetenschap is maar bluf.