Berichten door Hinke Douma

Als je in het onderwijs werkt word je, ook in je vrije tijd, nog wel eens aangesproken door ouders die even geen raad weten met de onderwijscarrière van hun kroost. Gister op mijn zangkoor ook. Eén van de alten had me voor de zomer verteld dat ze niet goed wist wat ze na het eindexamen VMBO-TL met haar zoon, laten we hem Niels noemen, aanmoest.

Situatie: Niels, een slimme jongen met advies HAVO-VWO was al snel na de brugklas afgezakt naar het VMBO. Met enige moeite kon hij wél VMBO-TL afmaken, dankzij de klassikale lessen en de duidelijke structuur. Nu wilde hij toch alsnog wel naar de HAVO, maar welke HAVO biedt die duidelijke structuur? Ken jij een HAVO zonder zelfwerkzaamheid waar de leerlingen goed in de gaten worden gehouden? Ik wist het niet.

Groot artikel in het Onderwijsblad van 18 september: HAVO is geen VWO light.

Sjoerd Slagter ligt alweer in een hinderlaag.
– HAVO leidt op voor het competentiegerichte HBO dus……….!
– Een HAVO-leerling is een heel andere mensensoort dat een VWO-er dus…….
– Een HAVO-leerling spant zich alleen in als hij weet wat hij ervoor terugkrijgt dus……

Een artikel dat bol staat van de generaliserende en naar mijn idee discriminerende opvattingen over Havisten. Het belangrijkste doel is het HAVO te verslechteren (o sorry: vernieuwen)

Op donderdagavond om 10 uur (onze tijd) is er een interessante serie op de BBC over de positie van jongens in het onderwijs: Boys will be boys!

Gareth Malone, in Engeland zeer bekend (en geliefd) door zijn vermogen om grote groepen aan het koorzingen te krijgen (om sociale integratie te bereiken) stort zich in de problematiek van de jongens die ook in Engeland zo’n achterstand hebben in ‘literacy’.

Soms word je wel héééél treurig in het onderwijs. Er kiezen altijd weinig jongeren voor Techniek. Weinig status, vroeg opstaan, vieze handen, lijken de reden te zijn dat ook jongeren met een heel laag niveau liever naar ICT of Administratie gaan. We zitten altijd met kleine klassen en een hoog uitvalspercentage, hoe hard je er ook aan werkt om dat te voorkomen.

Vorige week de introductieweek voor de installateurs. Al in de eerste week gaven twee jongens aan dat ze toch liever wat anders wilden doen. Reden? Ik hou niet van om werkschoenen en een stofjas aan te moeten trekken.

Niets bedrieglijker dan de herinnering. Toch zou die ons ook wat kunnen opleveren. Daarom hier een oproep: Van welke leraar (m/v) heb je, naar je eigen gevoel, véél geleerd? Wellicht kunnen wij als docenten dáár weer wat van leren.

Daarom is het belangrijk niet alleen te vertellen hoe lang dit is, welk vak hij/zij gaf, maar vooral wat volgens jou de sleutel was tot zijn/haar didactisch succes.

Ik heb overigens wel de indruk dat wij ons vaak het best de docenten kunnen herinneren die nogal bars waren. De vraag is dan wel: herinneren we ons deze omdat hij nogal bars was, of herinneren we hem omdat hij zo’n goede docent was.

Evengoed; met alle beperkingen ben ik toch erg benieuwd naar de goede voorbeelden.

In de didactiekdraad elders op dit forum komt en passant ook even het nut van grammatica aan de orde. Om niet al te zeer af te wijken van het thema wil ik hier graag een nieuwe draad openen over grammatica en het nut ervan.

Naar mijn ervaring als docent Nederlands én NT2 heeft grammatica geen enkel nut voor het correct leren spreken en slechts een beperkt nut voor het correct leren schrijven.

Volgens mij is het nut van grammatica vooral dat je leert denken over de taal als een systeem, je bewust wordt dat er (meestal) logica in de regels zit en dat je taalproblemen aan de hand van analogieën vaak kunt oplossen.

Het schooljaar dreigt weer te beginnen; persoonlijk zie ik er altijd een beetje tegenop.
Daarnaast moet ik weer een hoop opruimen en voorbereiden; zaken die me zelfs met een week extra voor de zomer niet gelukt zijn.

Ook heb ik weer een diepzinnige, maar serieuze vraag. Ieder van ons neemt graag en veel het woord ‘didactiek’ of zelfs ‘vakdidactiek’ in de mond. Toch word ik er ook altijd wat onzeker van. Wat bedoelen we eigenlijk met deze woorden? Suggereren ze niet veel meer dan ze inhouden? Beschik ik wel over didactische vaardigheden en zo ja, welke zijn dat dan? Eigenlijk kan ik er niet zo goed mee uit de voeten.

Hoewel ik een enkele keer ook wel eens domme fouten maak in de mooie Nederlandse taal, denk ik bij het formuleren van toetsvragen nog een extra keer na of de vraag geen misverstanden kan oproepen.

Vandaag weer een mooi voorbeeldje bij Standpunt NL op de radio.

De stelling was: Het is begrijpelijk dat de FIFA geen arbitrage wil toestaan op grond van videobeelden.

De bedoeling was dat de mening gegeven werd over de juistheid van het standpunt van de FIFA. Dat werd helaas niet gevraagd. Bijna zonder uitzondering waren de mensen die reageerden van mening dat scheidsrechters (misschien met beperkingen) gebruik zouden moeten maken van beelden. Ze vonden het echter vaak wél begrijpelijk dat het niet gedaan werd.

‘Dan kunnen ze niet meer sjoemelen’

Zolang ik in het onderwijs werk (zo’n tien jaar) krijg ik te maken met grote aantallen leerlingen die geen schriftelijke zin kunnen maken. De meest gemaakte fout is dat ze alles, zonder punten of komma’s, achter elkaar zetten. ‘Zinnen’ van een regel of 10 zijn heel gewoon. Zelfs als je er als docent bij de correctie hoofdletters en punten in zet blijven er (zeer) incorrecte zinnen over: onderwerp en PV sluiten niet bij elkaar aan, zinnen worden half afgemaakt, PV ontbreekt enz. enz. Een andere storende fout is dat men elke zin op een nieuwe regel plaatst. Misschien is dit ooit foutief aangeleerd in een poging om de zinnen kort te houden, maar het ziet er uitermate dom uit en het leest ook zeer onplezierig.

Gister in de Volkskrant een interview met Inez GRoen, zelfbenoemd deskundige op het gebied van onderwijs, bekend van de generatie Einstein en ander ‘onderzoek’ dat haar marketingbureau heeft uitgevoerd.

Ik waarschuw maar vast; het is slecht voor je gemoedsrust. De strijd is nog lang niet gestreden.

www.inezgroen.nl/wp-content/uploads/2010/06/VK-inezgroen-030610.pdf