Rituelen

Je ziet weer overal  uitgestoken vlaggen met een schooltas eraan.. Geslaagd. Ook in coronatijd mag, neen moet dat gevierd worden, al kunnen de leerlingen dan niet echt examens afleggen met alles erop en eraan. Het moment, dat je hoort dat je geslaagd bent, de feestelijke diploma uitreiking met ouders, familieleden; persoonlijke toespraakjes, gejuich, applaus.  Het vieren bij elkaar thuis, reisjes met medegeslaagden en andere festiviteiten schieten er grotendeels bij in. Het behalen van het schooldiploma is de afgelopen tijd steeds meer vergezeld gegaan door allerlei rituelen, die er steeds meer zo bij zijn gaan horen, dat we denken, dat we niet meer zonder kunnen. Soms denk ik, dat het wel weer wat minder  kan maar deze gedachte is  misschien niet zo gepast, nu leerlingen dat allemaal moeten missen. Want natuurlijk verdienen ze een mooi afscheid. En als je als  je daar als school een mooi spektakel van wilt maken en je weet niet zo gauw hoe,  kun je je bij het creatief bedenken van rituele feestelijkheden laten adviseren en begeleiden door ritueelbegeleiders.

Helemaal van deze tijd, dat geritueel en niet helemaal onwillekeurig kwam bij mij de herinnering op aan mijn eigen diplomering aan een gerenommeerde middelbare school in het centrum van Rotterdam. Nogal een tijdje geleden, dat wel. Na de spannende dagen van het mondeling examen in een piepklein kamertje, kwam dan het grote moment. We moesten ons met ons klasje verzamelen op een van de trappen. Beneden stond de leraar, die met de organisatie van het examen was belast. Hij riep drie namen van pechvogels af. Die waren namelijk gezakt en konden inrukken. De overige twaalf werden naar de lerarenkamer gedirigeerd waar de diploma’s klaar lagen. Een handtekening, een handje van de aanwezige leerkrachten en vervolgens liep je naar de  buitendeur en deed hem achter je dicht. Einde middelbare school. Misschien dat deze gang van zaken zelfs voor die tijd, begin jaren zestig van de vorige eeuw, niet helemaal typerend was. Maar we vonden het niet abnormaal. Andere tijden, andere zeden.  We waren niet minder blij met het behalen van het diploma. De essentie van een  spannende examenweek met aan het einde  teleurstelling voor enkelen en  vreugde voor de rest is nog steeds hetzelfde. Dat moeten scholieren nu bovenal missen. Feest vieren kan altijd.