Het nieuwe kabinet komt na negen maanden voortslepende onderhandelingen langzaam op stoom. Er is een regeerakkoord en de ministersploeg staat in de steigers. Ik lees dat de medezeggenschapsraad in het primair en voortgezet onderwijs instemmingsrecht krijgt op de hoofdlijnen van de begroting. Hierin herken ik de hand van D66 Kamerlid Paul van Meenen. In een interview dat wij (Huub Philippens en ik) enige tijd geleden met hem hadden, maakte hij zich daarvoor heel sterk. Hij rekende erop, dat de medezeggenschap hiermee altijd de juiste keuzes zou maken. Bij voorbeeld als het gaat om de keuze tussen gebouwen en mensen. Het is te hopen dat deze uitbreiding van de medezeggenschap uitnodigt tot een sterke bezetting van die raden. Want alleen dan kan dit recht echt worden geëffectueerd.
In het akkoord staat ook dat de nieuwe regering wettelijk meer ruimte wil maken voor het stichten van nieuwe scholen. Ouders en leerlingen krijgen een grote rol bij de oprichting van scholen, die passen bij hun pedagogisch didactische opvattingen. In feite bestaat die mogelijkheid al. Vrije scholen, Freinetscholen, Dalton onderwijs etc. Dus kun je je afvragen waar men precies naar toe wil. Komt er meer ruimte voor particuliere scholen naast het reguliere onderwijs, deels gefinancierd met publieke middelen, met een afwijkend curriculum en verschillende arbeidsvoorwaarden?
Een belangrijk criterium voor het stichten van een nieuwe school wordt de vraag of het onderwijs van de nieuwe school wel “vernieuwend” genoeg is. Wat men daarmee bedoelt wordt er niet bij verteld. Wordt Onderwijs2032 zo’n maatstaf? Sander Dekker toonde zich onlangs in een uitzending van Een Vandaag nogal enthousiast over Kunskapsskolan, een Zweeds onderwijsmodel, dat in Nederland snel aan populariteit zou winnen. Het model is een vorm van het nieuwe, gepersonaliseerde leren. Achter dit Zweedse onderwijsconcept zit een particulier bedrijf en dus moet hiermee geld verdiend worden. Nieuwe scholen hoeven niet persé vernieuwend te zijn. In Amerika heeft een aantal zo geheten charter scholen, uit onvrede van ouders met de vernieuwende onderwijsconcepten, juist gekozen voor een “conservatieve” aanpak. Je kunt je afvragen wat de begrippen progressief versus conservatief hier nog betekenen.
Een andere vraag is: wat wordt de rol van de medezeggenschap als bestaande reguliere scholen besluiten over te stappen naar de regels voor nieuwe scholen (conversiescholen). Al met al blijven er veel vraagtekens bij deze voornemens van de nieuwe regering.
Een andere passage in het regeerakkoord, die te denken geeft is deze: “De inspectie toetst in de toekomst niet alleen op deugdelijkheidseisen maar stimuleert ook dat scholen zich continu verbeteren. Dit komt tot uitdrukking in de waardering “goed” of het toekennen van het predicaat “excellent”. Wat houdt “zich verbeteren”in? Welke maatstaven gaan daarbij worden gehanteerd? Wat moet een school, die het goed doet nog meer doen om zich te verbeteren? Is dit wel een taak voor de inspectie?