Burgerschapskunde als vorm van socialisatie via het onderwijs is sinds 2006 een verplicht programma onderdeel op zowel het primair- als het voortgezet onderwijs. De scholen worden in de wijze waarop ze dit onderdeel vorm geven vrij gelaten, maar moeten er wel een voor de inspectie herkenbare en controleerbare invulling aan geven. Burgerschapskunde moet niet gezien worden als het zoveelste nieuwe vak, maar als een curriculum brede activiteit, die in bestaande vakken geïntegreerd kan worden, maar ook vorm kan krijgen in projecten en buitenschoolse activiteit. Sterker dan op kennis ligt hier de nadruk op gewenste houdingen en gedrag.
Harm Beertema bekritiseerde een paar jaar geleden de inhoud van het boek “En denken”, waarvan de onlangs overleden filosoof van het vaderland René Gudde één van de samenstellers was. Beertema gebruikte daarbij termen als “linkse indoctrinatie en “cultuurrelativisme”. Met de kritiek van Beertema en de PVV op het boek van Gudde en anderen kun je het eens zijn of niet. Maar de vraag die de discussie ook oproept is in hoeverre scholen inhoudelijk werkelijk vrij zijn om met dit onderwerp aan de slag te gaan. In principe zou het mogelijk moeten zijn PVV scholen op te richten met een inhoudelijk meer nationalistische en etnocentrische insteek op het thema in plaats van de gebruikelijke kosmopolitische en cultuur relativistische of dat scholen van een andere denominatie daarvoor kiezen. Dat zou pas echt recht doen aan een pluralistische samenleving. Willen scholen die vrijheid behouden, dan zal de overheid terughoudend moeten zijn bij de beoordeling van hoe de scholen dit thema invullen en moeten waken voor een opgelegde staatsmoraal. Wanneer we de brief van staatssecretaris Dekker van 13 december 2013 hierover lezen vinden we die terughoudendheid daar wel in terug, maar tegelijkertijd krijgt het thema een enorme aandacht en beleidsondersteuning. De waarde die eraan wordt gehecht is groot, wat niet verbazingwekkend is. Het staat immers hoog genoteerd bij de in de internationale onderwijspolitiek zo gewenste 21ste eeuwse skills. Je kunt zeggen dat de 21ste eeuw de eeuw is, waarin burgerschap een skill of competentie wordt.
Ondanks alle aandacht ervoor valt het inhoud geven aan de opdracht niet mee. De inspectie constateerde in 2012, 6 jaar later dus, dat scholen er nog nauwelijks in slaagden om kinderen van 12 jaar de benodigde kennis en vaardigheden op het gebied van burgerschap en democratie bij te brengen in vergelijking met de ons omringende landen. Dat zou kunnen komen doordat de staat in die landen in dat opzicht meer invloed op het onderwijs heeft dan bij ons. Overigens vind ik 12 jaar voor een grondige kennis van democratie en burgerschap wat vroeg en je kunt je afvragen in hoeverre die kennis in die andere landen “geïnternaliseerd ”is of gewoon bestaat uit wat geleerde lesjes meer. Als ik aan mezelf op die leeftijd denk, zie ik een diepgaand democratisch burgerschapsbewustzijn nog niet zo voor me. Wel veel andere dingen. De door het dagblad Trouw geraadpleegde deskundigen over het gebrek aan vooruitgang komen ook niet veel verder dan dat het allemaal best moeilijk is en dat de overheid meer richtlijnen zou moeten geven. Hoogleraar Mischa de Winter hekelt in een reactie voormalig staatssecretaris van onderwijs Dijksma, die gezegd zou hebben dat het op school toch in de eerste plaats om taal en rekenen gaat en niet om burgerschap. Dat schoot volgens De Winter niet op. Misschien was de opmerking van Dijksma op dat moment niet zo tactisch maar eigenlijk had ze voor een groot deel gelijk.
Bij alle burgerschapskundige bevlogenheid en idealisme mogen we niet vergeten waar de school als socialisatie institutie in de eerste plaats voor is, namelijk voor de overdracht van bildungskennis en -vaardigheden. Socialisatie kent verschillende gebieden, die elkaar wel gedeeltelijk overlappen maar toch duidelijk dienen te worden onderscheiden. Wanneer in het onderwijs de gedragsvormende en normerende functie te veel de overhand krijgt ten koste van de bildungsfunctie, betekent dat een relatieve verwaarlozing van wat de kern van wat onderwijs is. Vanzelfsprekend levert het onderwijs ook een belangrijke bijdrage aan persoons- en gedragsvorming. Maar de eerste institutie die in een democratische samenleving hiervoor in aanmerking komt is het gezin. In tegenstelling tot een totalitaire samenleving waarin de staat alles bepaalt. Ouders kunnen bij vrijheid van onderwijs voor hun kind een school uitzoeken, die het beste past bij de eigen opvattingen en overtuigingen en levensbeschouwing. Die vrijheid legt ook een beperking op aan in hoeverre burgerschap door de staat aangestuurd wordt. In principe dient de wet hierin terughoudend te zijn en zich te beperken tot algemene richtlijnen. En natuurlijk moet van scholen verwacht worden dat ze zich houden aan de regels van de democratische rechtsorde. En zo komen we weer terug bij Harm Beertema en zijn kritiek op het boek “En denken”. Een vergaande invulling van bovenaf van burgerschapskunde is ongewenst, noch door de PVV, noch door enige andere partij of richting. De inspectie moet zich beperken tot een marginale toetsing.
Hoe het ook zij, ik zou graag
Hoe het ook zij, ik zou graag zien dat de exacte vakken niet het speelveld worden voor burgerschap (www.beteronderwijsnederland.nl/content/bèta-burgerschap).
“nadruk op gewenste houdingen
(3 typefouten verbeterd)
@FF. Daarom kan
@FF. Daarom kan burgerschapskunde op het V.O. n.m.m. het beste een eigen speelveld als apart vak krijgen , geïntegreerd in maatschappijleer.
Maatschappijleer is en leer
De nieuwe alinea, hoe maken
De nieuwe alinea, hoe maken we die?
Ik werk momenteel met Wordpad
Ik werk momenteel met Wordpad. Als ik daarna mijn tekst plak op het betreffende veld van de BONsite verdwijnen de cursiveringen en moet ik die opnieuw aanbrengen. De indeling in alinea's blijft daarbij echter behouden. Maar zodra mijn tekst weer afgebeeld wordt voor alle lezers is die indeling in alinea's verdwenen. Daarom heb ik besloten om de nieuwe alinea door middel van een rijtje x-en weer te geven.xxxxxxx
Rechtstreeks in het inleesveld schrijven doe ik niet meer. Er is te vaak iets mis gegaan waardoor ik flinke stukken tekst kwijtraakte. Het is jammer dat de EG geen compatibiliteit van door tekstverwerkers geschreven teksten voorschrijft.
Grote denkers bevolken het
Grote denkers bevolken het boek van René Gude. De fine fleur van denkend Nederland.
René Gude, '…En denken!', 2012
"Met tekstuele bijdragen van: Joop Albeda, Arthur d’ Ansembourg, Cok Bakker, Barbara Baarsma, Babs van den Bergh, Désanne van Brederode, Pieter Broertjes, Ans Buijs, Hans de Deckere, Jos Dute, Joost Ector, Timur Ero˘gluer, Erno Eskens, Ab Gietelink, René Gude, Dominique Hoozemans, Huib de Jong, Agnes Jongerius, Frans Leijnse, Leo Lenssen, Bowen Paulle, Daan Roovers, Theo Ruijs, Timo de Rijk, Albert van der Schoot, Peter Sloterdijk, Albert Smit, Jos Stelling, Gerard van Stralen, Frank van Tubergen, Manon Uphoff, Wim Veen, Mathi Vijgen, Ed Weijers, Dick de Wolff, Paul Zoontjens."
"Scholieren moeten leren lezen, schrijven en rekenen. Goed, maar hoe zit het dan met het denken? Dit boek bevat vurige pleidooien voor meer bildung [sic] in het onderwijs. Deze vorm van reflectie is nodig om leerlingen culturele bagage mee te geven en hen beter te laten denken. Prominente cultuurdragers leggen in dit boek uit dat het tijd is voor een hernieuwde bildung [sic], een vorming van leerlingen tot erudiete, zelfstandig denkende burgers."
SLO legt ons uit hoe het zit
SLO legt ons uit hoe het zit met dat burgerschap. Ik denk dat het iets met migratie en een gefragmenteerde samenleving in een globaliserende wereld te maken heeft (zoiets dan).
Ook: Europees burgerschap inclusief heilsleer voor de jeugd. "Citizenship education now taught in all European countries but specialist training for teachers lacking." (Europese Commissie, 31 mei 2012)
"Social and civic competences feature, for example, among the eight key competences for lifelong learning [EUR-Lex] as identified by the Council and the European Parliament in 2006. Promoting active citizenship has also become one of the main objectives for education systems throughout Europe as identified in the Strategic Framework for European Cooperation in Education and Training (ET 2020) [EUR-Lex]." (p. 1; met handige gearceerde overzichtskaart van Europa voor het aanduiden van de -nog- aanwezige verschillen; laat de vlaggen maar vallen; via)
"Scholen zijn wettelijk verplicht aandacht te besteden aan actief burgerschap en sociale integratie. Om actief burgerschap en sociale integratie te realiseren, is het volgens de inspectie van belang dat scholen zélf een visie ontwikkelen. Welke planmatige aanpak hanteert de school om actief burgerschap te stimuleren, welke concrete doelen streeft de school na?
SLO faciliteert de inbedding van burgerschapsvorming in het Nederlandse onderwijs. Om de veelheid aan opvattingen en initiatieven in te kaderen en te kunnen relateren aan het schooltoezicht ontwikkelt SLO producten en diensten die helpen bij het maken van eigen keuzes. Uitgangspunt is de nota Een basis voor burgerschap. Deze bevat onder meer een leerplankundig model met per domein doorlopende leerlijnen voor primair en voortgezet onderwijs."
SLO (Jeroen Bron), 'Citizenship and social integration', april 2010 (vanaf oktober 2010 Rutte I).
"Citizenship is a concept that plays a prominent part in the policy of the present Dutch administration. It is prompted by a great concern for certain developments in society. In particular, whether or not the Dutch have or should have a common identity, and the extent to which citizens should have and accept a common set of standards and values. All this was accelerated by a number of serious incidents, such as the murder of a filmmaker, the increase in anti-immigrant sentiments and terrorist assaults such as `9-11' and the bombings in London and Madrid." (p. 1)
"In the Netherlands, broad layers of the population are dissatisfied with the direction the current values have taken. People point to the brutalization of manners in public areas, the extreme tolerance that has turned into indifference, individualization that turns more and more into self-centeredness, the seemingly failed integration policy, and the extremist terrorist threat." (p. 1)
"In June 2005, the Dutch parliament agreed to the legislative proposal, laying down a number of legislative provisions. The tasks schools have promoting and stimulating active citizenship and social integration are as follows:
“Education:
a. departs from the assumption that pupils grow up in a multiform society;
b. aims to promotion of active citizenship and social integration, and
c. is directed towards pupils’ understanding of and acquaintance with the various backgrounds and cultures of their fellow pupils.”" (p. 2)
ad Sympathisant
ad Sympathisant
Als we het hebben over leren denken dan wil ik in herinnering brengen dat vóór de inwerkingtreding van de Mammoetwet leerlingen vanaf de eerste klas onderwezen werden in de meetkunde van Euklidès en daarmee ook in logisch denken en werken met zeer abstacte begrippen. Een rechte lijn, bij voorbeeld, heeft geen dikte maar om je een rechte lijk voor te stellen kon je je behelpen met een potloodstreep langs een lineaal. Met behulp van Euklidische rechte lijnen en vele andere Euklidische abstracties kon je dingen bewijzen die in de praktijk van nut waren. Voor de juistheid van de bewijsvoering speelde de voorstelling die je je vaEuklidische entiteiten maakte geen rol. Logische regels zijn immers universeel geldig. Je kon een rechtelijn vogenestje noemen, een vlak Barbarossa en een bol zakmes en de bewijzen uitvoeren zonder je daarbij van deze enandere objecten een voorstelling te maken. Het beoefenen van Euklidishe meetkunde was een goede oefening in het denken maar omdat leren denken voor veel leerlingen te moeilijk was werd het lesgeven in Euklidische Metkundeafgeschaft. Te elitair. Maar nu zijn er mensen bezig om opnieuw het wiel uit te vinden. Als ze de leerlingen willen helpen met de vaardigheid denken te verbeteren zou je om te beginnen die meetkunde kunnen herintroduceren. Dat wiel betaat al en heeft goed gedraaid!
“Understanding of mathematics
“Understanding of mathematics
Publicaties
Publicaties
"Je kunt de brochures downloaden of kosteloos bestellen bij de [Europese Commissie] Vertegenwoordiging in Den Haag. Om één of meerdere brochures te bestellen hoef je enkel het online bestelformulier in te vullen. Ook kan je publicaties bestellen bij de EU Bookshop." [Kids' corner]
Overzichtsboekje van lesmaterialen over de Europese Unie, 03/02/2015
"Om de (verplichte) lessen over Europa even aansprekend als effectief in te vullen heeft de Europese Commissie een breed scala aan veelal gratis lesmateriaal ontwikkeld. In dit boekje vindt u een overzicht hiervan."
Europese verhalenkoffer (verhalen, vragen groep 5/6 en 7/8; groep 1 t/m 4 creatieve opdrachten)
"Nederland heeft flink te lijden gehad van de Tweede Wereldoorlog in de periode 1940-1945. Na de oorlog kreeg Nederland hulp van Amerika. Om te voorkomen dat er ooit weer een oorlog zou komen is Nederland gaan samenwerken met de buurlanden. In 1951 begonnen Nederland, Duitsland, Frankrijk, België, Luxemburg en Italië de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS), de voorloper van de Europese Unie."
“De Vertegenwoordiging is het
"De Vertegenwoordiging is het bureau van de Europese Commissie in Nederland. Onze rol is om:
•Je uit te leggen hoe het beleid van de EU op jou van invloed is.
•Een informatiebron te zijn over EU-gerelateerde thema’s voor jouw regering, andere instanties en belanghebbenden in Nederland.
•Persvoorlichting te geven over de ontwikkelingen in de beleidsvorming van de EU in Nederland.
•Namens de Europese Commissie te spreken in Nederland.
•Aan de Commissie in Brussel te rapporteren over belangrijke politieke, economische en sociale ontwikkelingen in Nederland." (p. 3 PO, en p. 2 VO)
[Laat het aan ons over, domme burger, dan komt alles goed. De verlichte dictatuur is er voor u, en dan ook voor u alleen.]
"75 minuten lang nemen de leerlingen plaats in de onderhandelingszetel van één van de EU-lidstaten of zijn ze een ambitieuze medewerker bij de Europese Commissie, die erop gebrand is dat zijn wetsvoorstel over de chocoladerichtlijn wordt aangenomen." (p. 4 VO)
"Lesmateriaal [Europese Commissie – Nederland – onderwijs]
Leraren en leerlingen vinden lesmateriaal en online spelletjes op deze webpagina's:
* – Teachers' Corner en Kids' Corner
* – de Verhalenkoffer
* – Stuur je les op reis! De Europese Unie als lesmateriaal
* – Rollenspel EU besluitvorming (scholieren en studenten)
* – publicatielijst
* – EU-spel (9-13 jaar)"
"Het Europees Parlement is de stem van het volk en vertegenwoordigt de burgers uit alle lidstaten van de EU. Het Europees Parlement speelt een beslissende rol in het wetgevende proces omdat het – samen met de lidstaten – zijn goedkeuring moet geven aan de wetsvoorstellen die de Europese Commissie initieert. Er zijn in totaal 751 parlementsleden en die zijn opgedeeld in politieke fracties." (rollenspel chocoladerichtlijn, p. 5) [hahahahahahahahahahha!!!! hahahahahha! Democratie? Hahahahahahahha!]
"Een voorstel wordt aangenomen als er een meerderheid is van ten minste 55% van de landen en die landen ten minste 65% van de bevolking in de EU vertegenwoordigen." (p. 7) [huhuhuhuhuhuhu. huhuhuhuhu. pijnlijk. – demografie – 500 miljoen EU-burgers]