De universiteit overgenomen door managers

Uitgeverij Verloren brengt november 2010 een boekje uit over de kleilagen in de universiteit.

L. J. Dorsman & P. J. Knegtmans (Red.) (november 2010). Het universitaire bedrijf in Nederland. Over professionalisering van onderzoek, onderwijs, bestuur en beheer. Hilversum: Uitgeverij Verloren. ISBN 9789087041823

De tekst van de vooraankondiging/flaptekst, past goed op het forum van BON:

• Efficiency – excellentie – professionalisering – rendementsverbetering: elke universitaire beleidsnota staat tegenwoordig bol van dergelijke termen. Ze laten zien, dat de universiteiten onder grote druk staan. Universiteiten moeten zich onderscheiden, met minder geld meer studenten sneller aan een bul helpen en zo efficiënt mogelijk excellent onderzoek doen waarvan de samenleving maximaal profijt heeft. Om aan al deze wensen tegemoet te komen, wringen zij zich in de ene reorganisatie na de andere, volgens telkens nieuwe managementmodellen. Het aantal ambtenaren en managers dat de rendementsverbetering in het onderwijs, de ondersteuning van het onderzoek, het bewaken van de efficiency en wat niet al in goede banen moet leiden, is hierdoor explosief toegenomen. Alom wordt nu de klacht aangeheven, dat de universiteit is overgenomen door managers.Deze bundel geeft antwoord op de vraag: hoe heeft het zover kunnen komen met de universiteit, waar eens het gezag van de hoogleraar vrijwel onaantastbaar was?
  

De ervaring in de tachtiger jaren, tijd van grote bezuinigingsoperaties in het hoger onderwijs, is inderdaad dat voor de uitvoering van al die opheffingen en reorganisaties heel wat ambtenaren in de bestuurscentra werden aangetrokken, die na afloop gewoon in dienst bleven. Dit was zeker één van de redenen waarom hoogleraar economie Jo Ritzen destijds in opdracht van OCW kon becijferen dat deze bezuinigingsoperaties per saldo niets opleveren. Dit boekje zal waarschijnlijk laten zien dat er weinig is geleerd van deze episode. Een inhoudsopgave is nog niet beschikbaar. Prijs ws € 12.

Verwey-Jonker lezing 4 november 2010 SER

Esther-Mirjam Sent (5-11-2010). Managers bestieren onze universiteiten. De Volkskrant, p. 20-21.

• De Nederlandse wetenschapper besteedt onderhand meer tijd aan het afleggen van verantwoording dan aan onderzoek.

We moeten ons ontworstelen aan het wantrouwen. Vertrouwen, dat is wat we nodig hebben:

• Dat vertrouwen bouwen we niet op met een hiërarchische pyramide, maar met een platte pannenkoek. We moeten niet slecht gedrag bestraffen, maar goed gedrag stimuleren. We moeten van formele relaties en bureaucratische principes naar partnerschappen en gedeelde belangen. We moeten niet de regels aanscherpen, maar een beroep doen op de verantwoordelijkheid van ons allen. We maken de toekomst niet door de schuld bij anderen neer te leggen, maar door zelf te handelen.
• We hebben onszelf steeds verder ingekapseld in een net van regels en toezicht in onze uitzichtloze beheerszucht. Dit zelf gesponnen web ontneemt daarnaast ook nog het zicht op de weg naar een duurzame toekomst. Het is tijd dat we dit web afschudden.

Sent is hoogleraar economische theorie en economisch beleid aan de KUN.

Ik heb nog geen online tekst kunnen vinden van de hele lezing. Raadpleeg:
www.mejudice.nl/auteur/40/esther-mirjam-sent
www.ser.nl/nl/sitecore/content/Internet/nl/Actueel/Congressen/2010/20101104/CV_Sent.aspx