Verslag van vergadering Stuurgroep Project Registratie, 20 mei 2009

Vandaag was ik aanwezig bij een vergadering van de Stuurgroep van het SBL-project ‘Lerarenregistratie’ (dit was mijn eerste SBL-vergadering na de ALV van 4 april, overigens). Die stuurgroep is ingesteld als gremium tussen het bestuur van SBL en de uitvoerenden van het project; binnen die stuurgroep zijn dezelfde partijen vertegenwoordigd als in het SBL-bestuur (CMHF, AOb, CNV, VVVO, en BON), maar binnen de stuurgroepvergaderingen kan er uitgebreider over de registratie worden gesproken dan binnen de bestuursvergadering.

Vandaag werd duidelijk dat er verschillende standpunten zijn tegenover registratie en de rol van SBL hierin. Ik schets mijn standpunt en mijn inschatting van die van anderen:

1. Doel van lerarenregistratie in het algemeen: mijn standpunt is dat ALS je aan registratie doet, het aan een aantal randvoorwaarden moet voldoen: in het kort, sterke nadruk op vakinhoud en vakdidactiek, geen toetsing van zachte competenties, uitermate lichtvoetig (weinig bureaucratie voor de leraar) en transparant. Bovendien moet je dit niet voor de lol doen: je moet het alleen maar doen als je hiermee de kans hebt om het kwaliteitsniveau van de leraren significant omhoog te brengen (en dat moet dan gelijk het voornaamste doel zijn). Anderen denken hier anders over; één mening die vandaag werd gehoord was dat de registratie niets anders is dan een middel, aangeboden aan leraren, dat leraren de mogelijkheid geeft om aan te tonen dat zij aan hun wettelijke verplichting (zie Wet BIO) van professionele ontwikkeling hebben voldaan. Dat laatste zou handig kunnen zijn in gesprek met hun werkgevers. Ik geloof niet in een dergelijke doelstelling: daarvoor zitten er teveel risico’s in.

Ik zie bijvoorbeeld een groot risico in het volgende: hoewel niemand het openlijk zegt willen alle betrokkenen graag dat een registratieproject zoals SBL het opzet (zogeheten ‘privaatrechtelijk’, i.e. zonder formele, bestuursrechtelijke status: in juridische zin niet meer dan een structuurtje dat een paar vriendjes met elkaar in elkaar draaien) in de loop der tijd wordt geadopteerd door de overheid, en wordt omgetoverd in een publiekrechtelijk object, met arbeidsrechtelijke gevolgen. In het privaatrechtelijk domein wordt er dan naar hartelust geëxperimenteerd, waarbij altijd als excuus kan worden gebruikt ‘het is toch maar privaatrechtelijk, en heeft geen enkele consequentie; iemand kan eraan meedoen of niet, net wat je wilt’. Maar na adoptie wordt dat experiment plotsklaps doodserieus, en op dat moment is het veel te laat om nog de structuur te heroverwegen.

Daarmee zijn die lollige experimenten van nu plotseling veel belangrijker, en dat is ook precies de reden dat BON zich hiertegenaan wil bemoeien.

2. Rol van SBL hierin: Je hoort elkaar tegensprekende geluiden over welke rol SBL in de maatschappelijke beweging rond lerarenregistratie speelt en moet spelen. De ene keer zegt men ‘alles komt van onderop’, ‘het wordt door de vakverenigingen gedragen’, de andere keer blijkt bij gedetailleerd navragen dat er wel degelijk in bepaalde richtingen wordt gestuurd. Soms is dit bewust, soms onbewust; het kan door hele simpele dingen, zoals het stellen of niet stellen van bepaalde vragen, of door de keuze om percentages toe te kennen aan categorieën. Dit laatste is een aardig voorbeeld om te illustreren hoe het werkt: als je aan leraren vraagt om percentages toe te kennen aan nascholing voor (a) vakinhoud, (b) vakdidactiek, (c) vakcontext, en (d) andere zaken, dan krijg je grofweg een kwart voor elk; als je dezelfde vraag stelt met andere categorieën, namelijk (a) vakinhoud, -didactiek, en -context, (b) persoonlijke ontwikkeling, (c) organisatorische ervaring, en (d) andere zaken, dan krijg je weer een kwart ieder, maar het vak krijgt in het ene geval drie kwart en in het andere één kwart. Zo kun je dus, bewust dan wel onbewust, de zaak heel sterk sturen.

Tenslotte nog een opmerking aan al onze actieve leden: Het lijkt erop dat, mede door de opstelling van SBL, de belangrijke discussie plaats vindt in de vakverenigingen zelf. Zorg dat je daarbij bent! Laat je horen!

26 Reacties

  1. Registratie
    Er is weer registratienieuws; soms rúik ik het gewoon. Dank voor je verslag overigens.

    Even wat losse dingen:

    “ALS je aan registratie doet”, zeg je duidelijk.

    Nog steeds denk ik zelf dat registratie zinloos is, omdat het een erkende, afgeronde, maar sléchte vooropleiding niet recht kan breien, en omdat het bij een góede erkende en afgeronde vooropleiding eigenlijk overbodig is. Als het er echt om gaat dat de kwaliteit omhoog moet, zijn er andere wegen die eerst bewandeld moeten worden, en als die wegen eenmaal bewandeld zijn, dan is registratie niet meer belangrijk. Ik heb e.e.a. al eerder op het forum aangegeven; waarschijnlijk is het zinloos dat allemaal verder te herhalen.

    Maar hoe denkt (het bestuur van) BON erover? Is zelfs de best denkbare variant van registratie echt zinvol? Waarom?

    “Maar na adoptie wordt dat experiment plotsklaps doodserieus”

    Wat betekent dat? Net zo serieus als een lesbevoegdheid? Dat is al niet zo heel serieus: scholen die niet aan een bevoegde docent kunnen komen, nemen maar wat graag een onbevoegde aan, zeker als ze die geschikt vinden. En een lesbevoegdheid zegt ook niet automatisch zoveel als zou moeten. Ik heb geen verstand van juridische zaken, maar een lesbevoegdheid is toch ook iets wat een publiekrechtelijk object is, en dus “doodserieus” is? Maar wat in de praktijk dus niet automatisch zoveel voorstelt? Waarom zou registratie niet hetzelfde lot beschoren zijn? Of wordt registratie dan serieuzer dan een lesbevoegdheid? Hoe zou je je voorstellen dat het gevaarlijk zou kunnen worden en dat je er last van kunt krijgen? Welk onheil staat je als docent te wachten als je het negeert? Geen recht op een vaste aanstelling, of zoiets? Geen hogere schaal? Uitsluiting van periodiekverhogingen?

    “Het lijkt erop dat, mede door de opstelling van SBL, de belangrijke discussie plaats vindt in de vakverenigingen zelf. Zorg dat je daarbij bent! Laat je horen!”

    Bedoel je dat die discussie al gaande is, of dat die daar plaats zal moeten vinden?
    Verder blijf ik het geen goed idee vinden dat een overbelaste en steeds minder goed geschoolde en minder bewuste/assertieve groep mensen zich moet gaan inspannen om bijkomende lasten die ze niet zien aankomen buiten de deur te houden. Ik ken op mijn eigen school niet eens docenten die überhaupt beseffen dat er zoiets als een aankomende beroepsregistratie speelt, laat staan dat ze er de mogelijkheden of problemen van inzien en er warm voor lopen dit te beïnvloeden. Docenten hebben al hun handen vol aan het verminderen of buiten de deur houden van ellende op hun eigen school. Ik vraag me zelfs af of de meerderheid van de leden van BON op dit moment de bui ziet hangen. Een oproep op dit forum bereikt de meeste van de pakweg vijfduizend leden natuurlijk gewoon niet.

    Mijn eigen gevoel is ook: ik ben lid van BON, het AVV, en een politieke partij die een goed onderwijsprogramma heeft. Verder zijn er af en toe enquêtes en verkiezingen, waarbij ik mijn stem laat horen. Maar ik kan het er helemaal niet bijhebben om me persoonlijk met allerlei zaken te gaan bemoeien, en zo zal het de meeste mensen vergaan. Het roept een enorm gevoel van machteloosheid en verveling bij me op. Ik wil, als dat nodig is, best meer contributie betalen om de organisaties waar ik lid van ben meer slagkracht te geven, maar ik wil er gewoon niet veel tijd en energie in steken. Ik houd er rekening mee dat er én een registratie uit komt rollen, en ook nog eens in een vorm die hinderlijker is dan nodig. Maar ik bepaal tegen die tijd wel wat ik doe: strategisch accepteren, handig en met hoog spel eromheen proberen te werken, gemotiveerd ertegen vechten, of opgelucht vluchten. Liever tussen die controle-alternatieven kiezen, dan boven mijn macht ergens tegenaan moeten duwen.

    • Nascholing
      Ik denk dat het doel van registratie vooral registratie van nascholing is. Zo werkt het voor bijvoorbeeld artsen: je moet een initieel diploma hebben en je moet afdoende bijscholing volgen om je registratie in stand te houden.

      • En zo
        houden we de bijscholingsinstituten en de onderwijskundigen aan het werk

      • Re: Nascholing
        Registratie komt inderdaad neer op registratie van nascholing, maar het dóel is dat de kwaliteit van de docent en de status van de docent omhoog gaat. Zelf ervaar ik het als ontkenning van de problemen en als een statusverláging. Mijn rector heeft er een treffende uitdrukking voor: “verdere verzakelijking van het schoolleven”, en dat dus, voor alle duidelijkheid, negatief bedoeld.

        Ik vind dat BON alleen aan dingen mee moet doen, als we daarmee substantieel meer kunnen verbeteren dan wanneer we langs de zijlijn blijven staan. In dit geval kunnen we niets verbeteren, dus dan moet je ook geen vuile handen gaan maken; dan kun je er beter kritiek op blijven afvuren, helder blijven naar je achterban, en je concentreren op groei van je vereniging.

        Voor die beroepsregistratie lopen weinig docenten warm. Dat zegt toch genoeg! Voor het bekritiseren van die registratie en het hameren op alternatieven (inzetten op de vooropleiding en lagere werkdruk) lopen docenten wél warm. Dingen als beroepsregistratie en Wikiwijs zijn fopspenen; flutmaatregelen die misschien leuk klinken voor onwetende buitenstaanders, maar een bron van irritatie zijn voor veel mensen die het onderwijs echt willen verbeteren. Ik kan BON niet aan mijn collega’s verkopen zolang het bestuur niet heel duidelijk afstand neemt van welke beroepsregistratie dan ook.

        • doel
          Em70 schrijft

          het dóel is dat de kwaliteit van de docent en de status van de docent omhoog gaat

          Ik ben dat met je eens, Em70 – maar de rest van SBL niet. Die willen alleen een instrument om als leraar aan te kunnen tonen aan de wettelijke verplichting van professionele ontwikkeling te hebben voldaan.

          • Het gaat in de eerste plaats om de bevoegdheid
            Wat ik in het bovenstaande ernstig mis, is dat de belangrijkste kwalificatie van de leraar, te weten de onderwijsbevoegdheid, helemaal niet genoemd wordt. En de bevoegdheid is toch wezenlijk voor de kwaliteit van de leraar.
            Het gevaar is dan ook niet denkbeeldig, dat, mede onder invloed van de wet BIO, de onderwijsbevoegdheid op deze manier geheel uit beeld verdwijnt, terwijl nascholing zonder degelijke basis nergens op slaat. Het heet niet voor niets NAscholing.
            En dat terwijl er toch al steeds meer de hand gelicht wordt met bevoegdheidseisen.
            De vergelijking met artsen is daarom misplaatst, omdat een arts MOET voldoen aan strenge bevoegdheideisen.
            Een lerarenregister zonder registratie van de bevoegdheden zal juist leiden tot een daling in plaats van een stijging van de kwaliteit en de status van docenten.
            Een lerarenregister moet zich daarom in de aller, allereerste plaats toespitsen op registratie van de bevoegdheid (vak+niveau), en, wat ook niet onbelangrijk is, de instelling, studierichting en het jaar waarin het diploma behaald is. Dat laatste niet omdat kennis snel zou verouderen (dat is een misverstand), integendeel: gezien het dalende onderwijspeil op alle niveaus is het juist een aanbeveling wanneer een diploma lang geleden behaald is.
            Verder moet dit register openbaar zijn, zodat ouders het niveau van de docenten van de (te kiezen) school van hun kinderen kunnen inschatten.

          • bevoegdheid
            Dag JTS,

            Het spijt me, dit misverstand heb ik inderdaad zelf gecreërd. Er is nooit discussie over het opnemen (en vereisen) van de bevoegdheid die verkregen wordt door het volgen van een lerarenopleiding, simpelweg omdat niemand suggereert om die niet te vereisen. En waar iedereen het over eens is, daar wordt niet over gepraat 🙂

          • Dat mogen we hopen
            ..want de praktijk is anders: een arts mag zich alleen arts noemen, als hij/zij de daarvoor vereiste diploma’s bezit, een accountant mag zich alleen (register!)accountant noemen wanneer hij over passende diploma’s beschikt en op grond daarvan in het register is ingeschreven, maar er worden steeds meer mensen zonder lesbevoegdheid aangesteld als leraar. Met de complimenten, althans gedoogsteun, van de inspectie.
            De wet BIO, die deze praktijken in feite legaliseert, doet daar nog een schepje bovenop: de eisen worden boterzacht, en in plaats van objectieve bevoegdheidseisen die gecontroleerd worden door de inspectie krijgen we de figuur dat elk schoolbestuur een leraar voor de eigen scholen bevoegd kan verklaren.
            Ook als de basis van het lerarenregister de bevoegdheid is (dat iedereen bij de SBL het daarover eens is, is geheel nieuw voor mij, op grond waarvan gaat u hier van uit? Binnen BON vinden we dit wel vanzelfsprekend maar daarbuiten??) moeten we scherp in de gaten houden dat de bevoegdheid de basis en de hoofdzaak is van de vakbekwaamheid van de leraar. Om die reden vind ik het niet alleen goed maar zelfs noodzakelijk dat er iemand namens BON hierover meepraat en denkt.

          • Cursusindustrie ook voor artsen
            Helaas heeft ook bij de medische stand de cursusindustrie flink toegeslagen. Na je artsendiploma mag je je pas arts noemen als je eerst een specialisatie hebt gedaan. Onze goede oude huisdokters hadden 6 tot 8 jaar gedaan over hun studie en dan wáren ze gewoon huisarts. Nu komt daar een ‘specialisatie’ van drie jaar achteraan. Daar leren ze overigens geen onzin, maar het is wel een enorm verhoogde eis aan de beroepsbeoefenaar. Het salaris en de positie is echter niet meegestegen: integendeel!
            Ook huisartsen worden bekneld en gereguleerd, zijn verplicht met Diagnose-Behandel-Combinaties te werken óók als hun ervaring en intuïtie iets heel anders voorschrijft. De privatisering (verzekeringen) en de ideologie van de markt hebben hier flink huisgehouden en het beroep is er niet leuker op geworden.
            Elke huisarts of andere specialist mag zich alleen arts blijven noemen als hij minimaal zoveel uur per week als arts werkzaam is én als hij verplichte bijscholing volgt (met puntensysteem). Dat hij/zij zijn wekelijkse vaktijdschrift al of niet leest, kan nu nog niet gecontroleerd worden. Die cursussen voor de punten worden flink gesponsord door de farmaceutische industrie. Ze zijn op de Waddeneilanden, in Berlijn of Parijs, of in Zwitserland, gecombineerd met skiën. (Zulke snoepreisjes zitten ervoor ons docenten helaas niet in.)
            Hoe dan ook: op geen enkele manier wordt een arts geacht op eigen intrinsieke motivatie zijn vak te willen bijhouden.

            Het komt alles uit dezelfde bronnen voort: institutioneel wantrouwen tegen de vakmens vanuit managementskringen (bij uitstek de groep die geen vak heeft geleerd of er geen lol in heeft dit uit te oefenen)

          • geen basis
            Dag JTS, weer een misverstand – ik heb niet gezegd dat de bevoegdheid de basis van het register is. Het is slechts één van de dingen die een register registreert. Als je je wilt registreren, moet je een bevoegdheid hebben. Daarnaast moet je nog meer, en over dat meerdere is er discussie.

    • Reactie op vragen Em70
      Dag Em70, ik reageer even één voor één op je punten.

      Eerst over het standpunt van het bestuur van BON. Ik vermoed dat je niet bij de ALV was; daar hebben bestuur en leden besproken hoe de koers van BON moest zijn op precies dit punt. De afweging is simpel te beschrijven maar moeilijk te maken. Blijven we binnen SBL werken, dan bereiken we meer dan wanneer we eruit stappen; maar het resultaat zal niet iets zijn waar we als BON trots op zijn (en onze tegenstanders maken misbruik van onze associatie met SBL, maar dat terzijde). We hebben juist om deze reden dit dilemma voorgelegd aan de leden. Het was een levendige discussie, met als resultaat dat de leden het bestuur opdroegen om binnen SBL te blijven werken aan verbetering, en tegelijk naar buiten toe zoveel mogelijk de BON-mening uitdragen. Dat doen we dus.

      Ja, ik ben ervan overtuigd dat een goed uitgevoerde registratie op meerdere manieren goed kan zijn. Bijvoorbeeld:
      – eisen stellen aan kwaliteit verhoogt de kwaliteit
      – eisen stellen verhoogt status
      – eisen stellen leidt tot hogere salarissen
      Misschien is het allerbelangrijkste heil dat ik zie in dit alles de mogelijkheid om de trend te keren dat we onze toekomstige leraren werven uit een steeds dommer deel van de samenleving (om het eens politiek incorrect te zeggen). Jij en ik hebben hier al eerder over gesteggeld: ik ben ervan overtuigd dat op de lange termijn dit een van de grootste problemen is, en een van de grootste obstakels voor verbetering van het onderwijs.

      Maar tegelijk is het voor dit mooie hierboven van levensbelang dat zo’n registratie _goed_ wordt uitgevoerd, en dat zie ik op dit moment niet gebeuren. Er zijn veel teveel spelers in het veld die belang hebben bij het meten van zachte competenties in plaats van harde, het vragen om vage portfolio’s in plaats van examens, het honoreren van vriendendiensten, het garanderen van inkomsten voor hun opleidingsinstituten, en nog zo wat. Eén zetel in het SBL-bestuur geeft BON niet de mogelijkheden tegen dit alles te vechten.

      Ik ben er daarom van overtuigd dat het resultaat _niet_ goed zal zijn – vandaar mijn uitspraak hierboven dat we dat resultaat nooit met trots aan onze leden zullen kunnen presenteren. We kunnen het hoogstens minder slecht maken. Ik heb dat ook luid en duidelijk gesteld in de discussie tijdens de ALV. Vandaar ook mijn, en binnen het bestuur onze, aarzeling over hoe we hiermee om moeten gaan – welke koers we moeten varen. Vandaar de vraag aan de ALV.

      • Eisen stellen
        Ik was inderdaad niet bij de ALV, maar daarmee krijg je dus het beeld van BON dat de meeste leden zullen hebben. Ik wist bijv. ook helemaal niet dat Ralph Hanzen geen bestuurslid meer was. Als de meerderheid van de aanwezigen de deelname aan SBL heeft gesteund, dan wil ik best aannemen dat de meerderheid van álle leden het zo wil. Ik wil jullie ook niet als lui, veeleisend BON-lid opjagen (“Kom maar op het het uitdragen van die mening”); waarschijnlijk informeren jullie de leden ook liever over e.e.a. via een nieuwsflits of Vakwerk, maar is daar gewoon geen tijd/capaciteit voor; dat kun je verwachten voor een tientje contributie per jaar. Dat is dus geen verwijt, maar jammer dat dat zo is.

        “- eisen stellen aan kwaliteit verhoogt de kwaliteit”
        Normaalgesproken over het algemeen wel, maar je kunt bij registratie de eisen pas stellen aan mensen die al op scholen lesgeven. Eerst halen scholen onbevoegde en onbekwame mensen binnen, die mede door hun onbekwaamheid en deels door de werkomstandigheden wegzinken in het moeras. Je stelt eisen aan juist een categorie mensen waaraan het moeilijk is om onderwijswaarde toe te voegen.

        “- eisen stellen verhoogt status”
        Dat weet ik niet. Heeft Nelson Mandela zo’n hoge status omdat we hoge eisen aan hem stellen? Of omdat hij hoge eisen aan zichzelf stelt? Bovendien hangt het af van het totaal aan eisen, en op welke manier ze gesteld worden. Als je afgescheept wordt met een zwakke vooropleiding, genoegen moet nemen met een laag salaris, machteloos blijft staan tegenover het door volwassenen structureel, collectief geaccepteerde maar vernederende en schadelijke wangedrag van een groep leerlingen en moet werken in ondermaatse fysieke omstandigheden (kapot meubilair, falende apparatuur), dan vind ik ineens de eis “houd je vak op peil” (iets wat je zelf dolgraag wilt – anders hoor je in het onderwijs niet thuis) een heel fout signaal. Wel eisen, maar niet echt willen faciliteren, vind ik asociaal. Asociaal behandeld worden vind ik niet statusverhogend. Aan het lijntje gehouden worden met maatregelen die geen zoden aan de dijk zetten, vind ik niet statusverhogend.

        “- eisen stellen leidt tot hogere salarissen”
        Ja, maar op een andere manier dan jij hier bedoelt. Als ik een hoger salaris eis omdat ik anders vertrek naar een beterbetalende werkgever, dán kan het leiden tot een hoger salaris. Assertiviteit leidt tot een hoger salaris. Registratie-eisen stellen aan onderdrukte mensen, zonder dat deze assertiever worden, leidt helemaal niet tot een hogere salarissen. Het leidt tot meer onvrede.

        Hoe zie je voor je dat die trend door registratie gekeerd wordt? Slimmere mensen zijn duurder, en OC&W gaat echt geen maatregelen steunen die het onderwijs duurder maken of de positie van het vriendennetwerk bedreigen. Het budget en de zetelaantallen zijn leidend; niet de onderwijskwaliteit.

    • Reactie op vragen Em70, deel 2: publiek recht
      Misschien ben ik wat overtrokken met de associatie met de dood in ‘doodserieus’, dat moet ik misschien anders zeggen. Wat ik wil uitdrukken is dat deelname aan registratie een eis gaat zijn aan uitoefening van je beroep, op dezelfde manier als dat het geval is bij de medische beroepen. Daar zijn registratie en de bijbehorende nascholing uitermate belangrijke en serieuze activiteiten.

      Em70, jij geeft aan dat het mogelijk niet zo’n vaart zal lopen. Maar als je daarvan overtuigd bent snap ik niet waarom je je wel sterk verzet tegen registratie en de rol van BON daarin – als het toch geen harde effecten gaat hebben, wat maakt het dan uit?

      Ik zie als doemscenario:
      1. dat er een slechte registratie komt, vol met zachte eisen waar wel op beoordeeld wordt (zodat je de juiste buzzwords moet noemen om door de beoordeling te komen)
      2. dat de harde eisen zullen zijn van het type ‘je moet bij het APS een cursus over hart-breinleren gevolgd hebben’ (ga er maar aan staan!)
      3. dat deze hele heisa veel tijd gaat kosten, die door de leraren als zinloos wordt ervaren, en
      4. dat het niet-voldoen hieraan je je baan kost (omdat je niet voor de klas mag staan als je niet geregistreerd bent).

      Nu heb ik wel een paar van de ergste dingen bij elkaar geschraapt. Ik geloof best dat dit doemscenario niet realistisch is (vooral het verplichte hart-breinleren zal er vast niet van komen 🙂 Maar het is al best nadelig als er iets komt dat wel veel tijd kost maar voor de belangrijke zaken (kwaliteit van de leraren en status van het leraarschap) geen positief effect heeft.

      Waarom nu de discussie over privaat en publiek recht? Omdat er straks plotseling kracht van wet wordt gehecht aan wat nu een hobby van een stelletje vrienden en kennissen is. SBL is uitermate goed in het selecteren van alleen leraren voor hun discussiegroepen die vanaf het begin positief staan tegenover registratie (en daarnaast worden gemotiveerd doordat ze minder les hoeven te geven dankzij de vergoeding van SBL). Ik heb vaak gezegd dat SBL veel sterker haar eigen kritiek zou moeten organiseren: actief de tegenstanders opzoeken. Deze mening wordt er niet gewaardeerd. Voorbeeld: 24 juni is er een conferentie over details van de criteria van registratie, en alleen de insiders zijn er uitgenodigd. Dat is geen kritiek zoeken, dat is kritiek vermijden!

      Ik vind dit proces helemaal niet het inhoudelijk niveau hebben dat hoort bij iets dat wettelijk verplicht gaat worden voor 200.000 leraren. Dankzij de zijstap via het privaatrecht kan het desondanks wel zo gebeuren. Ik vind dat niet goed.

      • Waarom ik (ook tegen onschadelijke) registratie ben
        “dat deelname aan registratie een eis gaat zijn aan uitoefening van je beroep, op dezelfde manier als dat het geval is bij de medische beroepen. Daar zijn registratie en de bijbehorende nascholing uitermate belangrijke en serieuze activiteiten.”

        Ooit was dat ook zo met de bevoegdheid. Totdat er een tekort ontstond aan bevoegden. Liever de lat lager leggen, dan zonder docenten komen te zitten en/of de kosten moeten verhogen, dachten OC&W en de scholen. In het onderwijs blijven dat soort eisen dus boterzacht. En dat kan ook makkelijker dan in de medische wereld: in de scholen vallen er niet direct doden als de lessen slecht zijn. Dat is vaak zelfs nogal onzichtbaar voor de buitenstaander. De eisen zijn natuurlijk wel ineens echt hard als het om “geen pedofielen voor de klas” gaat, of sowieso docenten zonder verklaring omtrent het gedrag. Daar gaan ouders (terecht) van over de rooie, maar niet van ongeregistreerde docenten.

        “Maar als je daarvan overtuigd bent snap ik niet waarom je je wel sterk verzet tegen registratie en de rol van BON daarin – als het toch geen harde effecten gaat hebben, wat maakt het dan uit?”

        Ik verzet me tegen registratie omdat ik het in welke vorm dan ook nutteloos vind, en omdat ik me eraan stoor dat bewindslieden het ondertussen wel gebruiken om naar kiezers aan te tonen dat ze goed bezig zijn. Het is volksverlakkerij over de ruggen van ouders, docenten, leerlingen, bedrijven, belastingbetalers en noem maar op: iedereen die gebaat is bij goed onderwijs en/of waar wil voor zijn geld.

        Ik verzet me er verder tegen omdat ik het wel voor mogelijk houd dat het iets gaat worden waar ik als docent ook nog eens direct lást zou _kunnen_ krijgen. Niet dat ik die domme cursussen ook echt zou gaan doen; dat stadium ben ik sowieso voorbij. Maar naar je schoolleiding en op sollicitatiegesprekken moet je het steeds weer uitleggen. Het is weer een extra item op m’n checklist, en extra punt waar gedoe over kan komen, en misschien ooit extra duwtje om het onderwijs toch maar voorlopig even voor gezien te houden.

        Verder voel ik me er ergens ook voor schut mee staan. Voor een arts is het status, maar dan ook omdat die op andere punten hun zaken goed voor elkaar hebben en omdat het voor dat beroep veel essentiëler is. Maar ik sta ermee voor schut omdat het voor een buitenstaander een vlag op de onderwijsmodderschuit is. Ik ben er trots op als ik op eigen kracht bepaalde dingen onder de knie krijg of produceer; niet als ik, terwijl ik allang afgestudeerd ben en vakdeficiënties gehaald heb, een stempeltje in mijn schrift krijg.

        Wat je schrijft over het selecteren van alleen leraren voor hun discussiegroepen die vanaf het begin positief staan tegenover registratie, en over de aversie tegen het organiseren van de eigen kritiek, dat wist ik niet, maar past wel weer in het patroon dat ik bijv. bij OC&W gezien heb. Kennelijk schamen ze zich er ook helemaal niet voor, terwijl jij er als BON-bestuurder met je neus bovenop zit en er over publiceert op het Internet. Ergens zit er dus ook wel een bepaalde vorm van humor in de deelname van BON aan de SBL, en krijgen we een kijkje in de keuken dat we anders niet zouden krijgen. Zolang jij er in gelooft natuurlijk, want anders wordt je positie wel wat moeilijk. Maar als de registratie die er komt sowieso niet iets zal zijn om trots op te zijn, dan is tijd rekken toch de beste strategie? Wie weet wat er van dit hele initiatief overblijft onder een volgend kabinet.

        • Ik ga komende week naar een
          Ik ga komende week naar een bijeenkomst van LPBO. Weer zo’n organisatie die er is om de wet BIO uit te voeren. Ik ben van plan om mij daar op te stellen conform de gedachten van Em70 (die ik deel). Daarmee zal ik mij in het hol van de leeuw bij de overbodige LPBO niet populair maken, maar mij wel als een waardig bonner opstellen.
          Ik zie het zo :
          -alleen bevoegden voor de klas.
          -wet BIO voegt niets positiefs toe maar voedt de cursus-industrie
          -wet BIO sluit niet actieve bevoegden blijvend uit omdat ze rare bij”scholing” niet hebben gedaan.
          -wet BIO bevorderd de blijvende toetreding van onbevoegden om dat ze zgn. competent zijn op subjectieve gronden.
          -wet BIO is de dood in de pot voor de kwaliteit van het onderwijs omdat de kennisbasis van bevoegdheid niet spijkerhard vereist is.
          -LPBO en en BIO zijn niet goed voor leerlingen, ouders en docenten, wel voor het management dat zo goedkope, willige en minder geschoolde werknemers kan binnenhalen.

          • Hulde!
            Heel goed! Succes!

            Hoe vervelend het ook is, dit moeten wij, en jullie, blijven doen. Blijven uitleggen waarom sommige dingen slecht zijn, blijven uitleggen hoe het beter kan en moet. Hulde voor de inspanning!

          • LPBO-bijeenkomst
            Er komen notulen van de LPBO-bijeenkomst met docenten, maar hierbij mijn voorlopige observaties.
            Volgens LPBO vervangt BIO niet de bevoegdheden maar dienen die er aan vooraf te gaan. Waarom dat dan niet eens bikkelhard vast gelegd…
            PO kent vel het verschijnsel onderbevoegde maar niet volledig onbevoegden en de leraar van het jaar (kleuterleidster of onderwijzer v.h. jaar) was geschokt te horen dat dit in VO en MBO schering en inslag is. Volgens Dir. LPBO zijn er 4400 onbevoegden, maar hij rekent onderbevoegden en andersbevoegden (geven verkeerde vak) niet mee.
            Met de wet BIO wordt in verschillende scholen zeer divers omgegaan. Enerzijds waren er lieden betoogden dat de wet slechts een stimulans was om aan bekwaamheden van teams te werken. Anderzijds waren er mensen die vreesden dat het een individueel afrekeningsinstument zou zijn-worden. Afstaffen, belonen en promotie zouden dan worden overgeleverd aan de willekeur van de manager.
            Het positiefst waren de mensen die in teams werkten en waar het werken in klassen met 1 docent al was losgelaten, maar die zijn natuurlijk al niet meer persoonlijk aan te spreken. Wij, bonners zien daar echter ook de vakinhoudelijke deskundigheid teloorgaan.
            Ik vind het wel bizar dat een wet zo multi-interpretabel kan zijn, dat doet afbreuk aan rechtszekerheid. Ik geloof dat juist onder academici de weerstand zat, maar ze waren een minderheid. Let wel, de aanwezigen waren een willekeurige niet-presentatieve groep (zo gaat dat ook bij SBL). Wat heeft de minister dan aan het advies…
            De meesten vielen niet over het gebrek aan inhoudelijke kennis in BIO (slechts 1 van de 7 punten). Ik dus wel. Ik vind de wet vol met platitudes zitten die ook nog eens niet objectief, meetbaar zijn.
            Of zoals ik betoogde… Er staat feitelijk dat je geen anti -sociale persoonlijkheidsstoornis moet hebben en geen grote hork moet zijn, maar dat blijkt toch wel al bij sollicitatie…

          • Re: LPBO
            Hoi historica,

            Waar stond nou ook alweer de afkorting LPBO voor?

            En over dat multi-interpretabel-zijn van de wet BIO: dan kan een regering:
            – naar kiezers zeggen dat ze wat aan kwaliteitsbevordering en professionalisering doen;
            – de verantwoordelijkheid bij “het veld” leggen (de overheid op afstand)

            en dat alles zónder dat er
            – nare financiële gevolgen aanzitten;
            – ruzie over kan komen met de scholen/vriendjes;

            Als je iets móet doen, maar je wílt niets doen, of kúnt niets doen: houd het dan vaag. Dat zal het devies geweest zijn.

            Hoe gaat het nu verder met het LPBO, of is het nu “klaar”?

            Zelf stuur ik wel eens een mail naar een PvdA kamerlid, met keurige maar kritische kanttekeningen over het onderwijsbeleid, en altijd -helaas naar waarheid- ondertekend met onder meer “ex-PvdA stemmer”. Ik zet er dan ook bij dat ik niet per sé een antwoord hoef, en ook geen oplossingen voor de persoonlijke problemen waar ik in het onderwijs tegenaanloop, maar dat ik al blij ben als ze überhaupt even de tijd willen nemen om het te lezen.

          • Landelijk Platform Beroepen
            Landelijk Platform Beroepen Onderwijs
            Voortbestaan wordt nog geevalueerd, de politiek beslist over de toekomst.LPBO staat los van bonden werkgevers en ministerie.
            Als er een register komt (van mij hoeft het niet) moet dit in handen komen van een vereniging van (bevoegde) beroepsbeoefenaren i.p.v. werkgevers of overheid meent LPBO. Probleempje : is er niet.
            Ja, Wet BIO is een echte polder wet : vlees nog vis (sprak deze vegetarier) en je kan er alle kanten mee uit, zonder echt wat te beslissen.

  2. Strop om de nek…
    Registratie zou de zoveelste strop om de nek van de leraren betekenen.
    Deze tijd van overmatige regelgeving zou je aan het denken moeten zetten.
    Een goed diploma van een goede opleiding zou zijn waarde terug moeten krijgen en voldoende moeten zijn.

    • Hoofdzaak is bevoegdheid
      Geheel mee eens, Em70, historica en Hals. Registratie moet beginnen bij de bevoegdheid, en bijzaken als nascholing moeten bijzaken blijven.

  3. Registratie, status en controle
    Nog even zomaar wat losse gedachten over die registratie.

    Mij lijkt het dus het beste als die er helemaal niet komt. Zelfs als die registratie puur op vakkennis gericht is, wordt het een ellendig gedoe. Dat heeft ook te maken met dat het een controle-van-bovenaf organisatie wordt. Beroepsregistratie voelt als iets wat jou als docent wil beheersen. Wees net zo flink als de artsen, dan zal aanzien je ten deel vallen. Maar het behalen van een zelfs vakinhoudelijk gerichte registratie zou me geen moment trots maken, omdat ik weet hoe hypocriet het is, en hoe wrang om met zoiets te komen terwijl op heel veel scholen vakkundigheid juist tegen je werkt. Bovendien móet je iets doen wat je uit jezelf al deed of wílde doen. Geef een lopende mens een duwtje in z’n rug, en hij stopt verstoord met lopen. Je wilt zélf controle; je wilt niet gecontroleerd wórden.

    Maar als er dan toch zo nodig een registratie opgezet moet worden, valt er dan geen vorm van registratie te bedenken waar je als docent blij van wordt? Dat je ergens op een website een account opent, dat wordt geverfieerd of je inderdaad werkzaam bent in het onderwijs, en dat je dan geen dingen móet, maar mogelijkheden kríjgt?

    Ik bedenk maar even wat:
    – Je krijgt overzicht van en toegang tot je eigen scholingsbudget. Je kunt het net als spaarloon opbouwen, en een deel laten overmaken naar een opleiding die je wilt gaan volgen, of laten overmaken als contributie naar je vakvereniging, of er boeken van bestellen op bepaalde websites. Overigens zou zelfs dat voor mijn school nadelig uitwerken: ik kan me zo voorstellen dat een docent biologie een veel hoger budget nodig heeft dan iemand die, zoals ik, aardrijkskunde geeft. Biologie lijkt me een vak waarin véél meer verandert.
    – Je krijgt op gezette tijden een enquête voorgeschoteld, of de mogelijkheid om enquêtes voor te stellen waarvoor je kunt stemmen. Oftewel: je krijgt de mogelijkheid om langs de schoolbureaucratie heen te communiceren naar het ministerie. Dit kan ook een manier worden om bepaalde vakbonden te omzeilen. Misschien kun je je zelfs voorstellen dat je elk jaar, of om de zoveel jaar, kunt stemmen op bepaalde vertegenwoordigers die jouw docentenbelangen behartigen naar het ministerie toe. Het kan misschien het begin worden van het organiseren van een tegenmacht. Misschien kunnen ook vakverenigingen bepaalde groepen onaangesloten vakdocenten bereiken. Allerlei belangrijk onderwijsnieuws waarvan je als docent aangeeft dat je erin geïnteresseerd bent, kun je als docent op één plek onder handbereik krijgen.

    Op die manier krijg je dus middelen en een stém. Dáárvan kan ik me voorstellen dat het het gevoel van controle verhoogt. Je krijgt meer zelfsturing. De mate van zelfsturing die je als mens hebt, correleert denk ik ook met status, maar vind ik zelf nog veel belángrijker dan status. Ik wil niet zozeer aanzien van anderen, maar een gebrek aan aanzien is een probleem als je daardoor je werk niet goed kunt doen. Ik wil boven alles mijn werk goed kunnen doen. En daarvoor wil ik er zoveel mogelijk controle over hebben, en zo min mogelijk door anderen beheerst worden. Als men structureel ontevreden over mijn functioneren is, dan moet men mij maar ontslaan, met dat principe heb ik geen probleem, maar dat is nu even een andere discussie. Ook als ex-docent kun je geregistreerd blijven, maar dan bijv. met minder mogelijkheden.

    Het zijn maar wat losse ideeën; schiet er vooral gaten in als je zwakke plekken ziet.

    • De aanhouder wint….
      …zie ik Mark denken.

      Ik ben het volledig met Em70 eens.
      Doe geen water bij de wijn in de vorm van “Maar als er dan toch zo nodig een registratie opgezet moet worden….” Dat moet dus helemaal niet.

      “Zelfs als die registratie puur op vakkennis gericht is…” Dat zou je diploma moeten zijn.

      Bovendien krijgt ook niemand meer salaris als hij overgekwalificeerd is. Maar dit terzijde.

      • Verliesbeperking
        Als ik het goed begrijp, dan is Mark z’n redenering: als BON zich er tegenaan blijft bemoeien, dan kunnen we er op z’n best voor zorgen dat de registratie een beetje minder slecht wordt dan wanneer we ons terugtrekken. Het bestuur heeft zich open opgesteld en kennelijk is de meerderheid van de BONners die de moeite heeft genomen om naar de ALV te gaan, het er helaas mee eens. Volgens mij kun je namelijk beter geen vuile handen maken in een ondergeschikte positie (BON is jong en nog niet zo groot); het is moeilijk uit te leggen aan mensen die nog geen lid zijn; je kunt beter gewoon een duidelijk verhaal hebben.

        Verder begrijp ik niet goed waarom Mark lijkt te vinden dat een registratie zoals hij en de rest van het BON bestuur die idealiter voor zich zien (en waarvan ze zelf erkennen dat die er sowieso niet gaat komen omdat dit onhaalbaar is) bijdraagt aan de kwaliteit en zelfs de statusverhoging en salarisverhoging van de docent. Misschien gaat hij dat nog toelichten, maar ik vind het erg abstracte redeneringen; vanuit mijn perspectief zie ik dit niet uit de verf komen. Het kan zelfs averechts gaan werken: docenten krijgen weer iets opgedrongen waar ze niet op zaten te wachten (effect: statusverláging), doorzien dat het een doorgestoken kaart is (want echte kwaliteits- en statusverhoging vergt veel ingrijpendere veranderingen en investeringen) en het beroep wordt opnieuw een beetje minder aantrekkelijk, dus weer meer geschikte mensen hebben reden het onderwijs te mijden (effect: kwaliteitsverláging).

        Overigens, aan Hals, over die overkwalificering: het is verder niet belangrijk, maar ik geloof dat ik van één uitzondering weet: op mijn school is er voor één docent onder bepaalde voorwaarden, ik geloof als je promoveert of zo, een mogelijkheid om in de LE-schaal te komen. Ik weet het: ook dit zet geen zoden aan de dijk.

        • Tempus omnia vincit
          Veel wijst er op dat we in Nederland een educatief-politiek complex hebben met maffia-achtige kenmerken. Zo’n organisatie versla je niet met argumenten voor beter onderwijs. Zoals veel fatsoenlijke Amerikanen tandenknarsend moesten afwachten op het einde van het tijdperk van Bush-junior en de oliehandelaren zo moeten wij accepteren dat er pas na de tweede-kamer verkiezingen iets ten goede kan veranderen in het onderwijsbeleid. We weten wat er allemaal fout zit dus wordt het tijd om na te denken hoe wij de verkiezingen kunnren winnen.
          Seger Weehuizen

  4. werther nieland
    Iedereen die een club op wil richten, dient eerst ‘Werther Nieland’ van Gerard Reve te lezen. Mark, zijn er overeenkomsten tussen deze registerclub en de clubs van Elmer (hoofdpersoon in ‘Werther Nieland’)? Ik denk namelijk van wel.

Reacties zijn gesloten.