Valse schijn

Het bericht dat er vrij gemakkelijk valse diploma’s te verkrijgen zijn via internet, heeft geen grote opschudding veroorzaakt. De prijs is billijk, zo’n 250 à 300 Euro voor een havo of vwo-diploma. Dat zal ook te maken hebben met het feit dat de waarde van een ‘echt’ diploma eveneens moeilijk vast te stellen is.
Een groot deel van dat diploma is niet zozeer vals als wel ‘soft’ omdat het gebaseerd is op het schoolexamen. Dat kàn veelomvattend zijn en diepgaand, maar vaker is het oppervlakkig en gekopieerd En omdat scholen nog steeds in een concurrentiestrijd verwikkeld zijn en daarom goed moeten ‘scoren’, vooral cijfermatig, en omdat ze beducht zijn voor de rapporten van Trouw en van de inspectie, wordt het schoolexamen, bewust en onbewust, gebruikt om de examenresultaten gunstig te beïnvloeden.
Van het centraal examen is ondertussen ook bekend dat de niveaubepaling afhankelijk is van het niveau van de populatie van het betreffende jaar. De waardebepaling van de diploma’s is dus moeilijk, ongeveer even moeilijk als van een gebruikte auto die slechts voor de helft gekeurd wordt door een onafhankelijke instantie.
De gevolgen blijken natuurlijk in de vervolgopleiding – en in de rest van het leven. Algemene ontwikkeling op basis van de schoolkennis is geringer dan van voorgaande generaties, het niveau van de pakketvakken, met name in de alfa en gamma-sfeer nauwelijks voldoende.
De lerarenopleidingen ontvangen niet de beste kandidaten, noch qua niveau, noch qua motivatie. Maar goed, ze gaan dan toch door een soort molen en komen, voor een deel, terecht als leraar in havo en vwo, waar ze het vaak zo moeilijk krijgen dat ze zich graag vastklampen aan kant-en-klare methoden ( teacher-proof ) en zich laten gezeggen door managers, begeleiders en onderwijskundigen. Hun salaris blijft, ondanks beloften, heel bescheiden.
En zo begint een nieuwe cyclus van deprivatie.
Die cyclus kan alleen doorbroken worden als aan het huidige systeem van autonomie en decentralisatie, dat in feite rampzalig is voor leerlingen èn leraren, op korte termijn een einde wordt gemaakt. Kijk, de valse diploma’s van internet zijn echt vals, de toestand in het onderwijs is echter vol valse schijn, alleen wordt dat nog niet voldoende onderkend.

Cornelis Verhage