Hoffelijkheid en andere waarden

Ouders willen meer aandacht voor normen en waarden, orde en discipline in het onderwijs. Dat staat in de Onderwijsmeter 2006, die Maria van der Hoeven net naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Ouders storen zich gek aan het gebrek aan normen en waarden en brutaliteit van hun eigen kinderen. Ze klagen daarnaast over een gebrek aan motivatie. De brutale streetwisers bevinden zich vooral op het vmbo in de grote steden, maar in het hele land groeien de zorgen. Blijkbaar heeft de agenda voor normen en waarden nog niet veel effect gehad. Werk aan de winkel! Want de school zou dat moeten oplossen.

Het kan niet gekker worden. In Huize Kollummer merken wij niets van dat alles. Al onze zeven kinderen praten in bedachtzame termen en adresseren hun ouders en elkaar met de grootst mogelijke beleefdheid. Uiteraard voeren wij de conversaties in keurig ABN, handelen wij volgens de regels der etiquette en wisselen wij af en toe, omdat dat zo enig is, in onze causerieën tussen Frans, Duits en een enkel woordje Latijn. Wij vinden het heerlijk te reciteren, en genieten van de weloverwogen keuzes die wij allemaal uit het Nederlands culturele erfgoed plegen te maken. Wij houden welgemeend de deur voor elkaar open en zijn gewend om eventuele corrigerende opmerkingen niet alleen goed gedoseerd, maar ook volledig onderbouwd aan elkaar voor te leggen. Mocht zich al een klein meningsverschil aandienen, dan hebben wij onze eigen procedures ontwikkeld en fungeert één der grootouders als arbitragecommissie. Want uiteindelijk heeft de ouder(e) altijd gelijk. Zo plegen wij in onze reflecties op de schoolprestaties en –belevenissen de rol van de docent altijd vanuit een respectvolle wijze te benaderen. Zelfs als één der kinders zich een kritische opmerking laat ontvallen over Mijnheer Klaas, die een keer wel heel erg veel huiswerk mee had gegeven, haasten wij ons deze handeling te rechtvaardigen vanuit de onomstreden professionaliteit van de heer Klaas en het gegeven dat deze ontwikkelde man toch alleen het beste met de adolescent kan voorhebben. Bij ons geen problemen, laat staan dat de school deze zouden moeten oplossen.

Wellicht is Huize Kollummer een lichtend voorbeeld voor de wereld, maar onze natuurlijke bescheidenheid en oprechte overtuiging dat wij slechts onbetekende korreltjes zijn in een strand van eeuwigheid staat een dergelijk aanmatigend standpunt uiteraard niet toe. Respect is het sleutelwoord, zoveel willen wij wel kwijt. In China hebben ze dat goed begrepen. Daar klaagt men niet over de brutaliteit van jongeren, maar van ouderen. Het Chinese parlement behandelt namelijk een wetsvoorstel dat het beledigen van leerlingen door leraren strafbaar stelt, vanwege de vele klachten over onbeschofte leraren. Wij wagen niet te veronderstellen dat er in ons kleine landje een causaal verband zou kunnen bestaan tussen het gedrag van onderwijsgevenden en groeiende onbehoorlijkheid onder jongeren. Sterker nog, wij zullen dat allerwegen ontkennen, gezien het zachtaardige en goedmoedige karakter van de grote meerderheid van de huidige onderwijspopulatie, die grotendeels geworteld is in de gelukkige en absoluut niet rebelse jaren zestig.

Als wij ons dan toch een suggestie mogen permitteren dan zou die gaan in de richting van een Wet op de Hoffelijkheid, waarvan de overtreding slechts wordt bestraft met een korte doch hechte verbintenis met een publieke schandpaal, maar waarvan naleving groots wordt beloond met ruimhartige teruggaven uit ’s Rijks schatkist, eigen rijbanen op ’s lands snelwegen en keuvelmiddagen met onze vorstin. Een beschaafd kopje thee, daar redden wij de wereld mee.