Onderwijsraad: Stand van educatief Nederland 2013

In aanvulling op het bericht eerder op deze site waarin onderwijsraadvoorzitter Geert ten Dam waarschuwt voor een te eenzijdige nadruk op taal en rekenen, kunt u hier het rapport,  de samenvatting daarvan en ook een brochure hierover lezen.

Inmiddels heeft de staatssecretaris een reactie gegeven op de kritiek van de onderwijsraad. Sander Dekker vindt de kritiek niet goed onderbouwd

De discussieavond in de Balie, vanavond om 8 uur over deze publicatie is inmiddels uitverkocht, maar wel via een livestream te volgen. Aanbevolen, zeker ook gezien de deelnemers. Naast Ad Verbrugge zijn dat wethouder Pieter Hilhorst van Amsterdam, CDA kamerlid Michel Rog en leraar basisonderwijs en schrijfster Cordula Rooijendijk.

Terugkijken van de zinvolle discussie kan hier.

17 Reacties

  1. Want wat mist Dekker?“De

    Want wat mist Dekker?
    “De samenleving heeft ook behoefte aan creativiteit, probleemoplossend vermogen, samenwerking, culturele en morele sensitiviteit, zorgzaamheid en vakmanschap.”

    Weet Dekker wat creativiteit is? Weet hij dat daarvoor een ondergrond nodig is?

    Weet Dekker wat probleemoplossend vermogen is? Dan moet hij bekijken hoe de Fyra, de banken zijn aangepakt. Misschien kunnen we daar wat van leren.

    Wat culturele en morele sensitiviteit is? Dan moet hij zich heen kijken in zijn partij. Hoe de kunsten zijn aangepakt.

    Weet hij wat zorgzaamheid is? Dat vind hij natuurlijk in zijn participatiesamenleving. Dat moet natuurlijk al vroeg worden aangeleerd, als die van de grond moet komen.

    Maar vakmanschap? Hadden we dat niet vroeger toen leraren nog een vak leerden? Wordt dat niet beschreven in de bekwaamheden, die hij nu al anderhalf jaar in laden opbergt of naar raden stuurt?

     

  2. Volgens mij ging de discussie

    Volgens mij ging de discussie over taal en rekenen ("ik ben voor A"). Door er een stropopredenering van te maken ("bent u dan niet voor B?") wordt de discussie verlaten en een persoonlijke (emotionele) tirade begonnen.

  3. @ Philippens

    @ Philippens

    De emotie is vanuit de Onderwijscooperatie begrijpelijk. De stropopredenering vind ik niet relevant, ook om een andere reden.

     

    Er ligt de suggestie van de relevantie van de vaardigheden voor de 21e eeuw in, die vanuit de Verenigde Staten (en de ICT-commercie; onderwijsadviesbureaus) zijn ingestoken, en gretig door Nederlandse onderwijsadviesbureaus (en 'wetenschap' – EU-subsidie?) is overgenomen. Amerikaanse discussie. Afbreken en opbouwen en afbreken houdt de onderwijseconomie in stand. Doe er niet aan mee. Het internationaal bedrijfsleven mag de agenda van het onderwijs niet bepalen. Straks denken burgers met wetenschappelijke inzichten van doen te hebben. Trap er niet in.

     

    Geert ten Dam neemt een voorschot op de USA-EU-OESOUNESCOMicrosoft enz. '21st century skills': “De samenleving heeft ook behoefte aan creativiteit, probleemoplossend vermogen, samenwerking, culturele en morele sensitiviteit, zorgzaamheid en vakmanschap.”

     

    De EU stelt: hoger niveau taal en rekenen (voor honderden miljoenen leerlingen). De EU dient het subsidiariteitsbeginsel omtrent het onderwijs aan te hangen, en niet het gehele publieke en private leven van 500 miljoen burgers onder een toekomstige meest competitieve economie ter wereld te willen plaatsen. Burgerrechten zijn meer relevant dan ooit.

  4. Toevallig is er ook een

    Toevallig is er ook een rapport van de WRR uit. Zie het bericht in de NRC. Een citaat uit het rapport (via de NRC):

    De kwaliteit van het onderwijs in Nederland is altijd goed geweest, maar gaat inmiddels voorzichtig achteruit. Het gemiddelde opleidingspeil van leerkrachten in het basis- en voortgezet onderwijs is jarenlang gedaald, net als het aantal mensen dat leraar wil worden. Minder dan de helft van de basisscholen voldoet aan de belangrijkste kwaliteitsnormen, en op middelbare scholen wordt meer dan één op de vijf lessen gegeven door een onbevoegde docent.

     

  5. Ik geef staatssecretaris

    Ik geef staatssecretaris Dekker helemaal gelijk. Beter onderwijs in rekenen en taal is hard nodig. In iedere discussie over de klassengrootte haalt de staatssecretaris de begrippen gemiddeld en maximaal door elkaar. Dat duidt zowel op gebrekkig reken- als op gebrekkig taalonderwijs.

    Wij willen dat het gemiddelde als norm wordt losgelaten. Een leerling op 3havo die de hele dag in een klas van 32 tot 34 leerlingen les krijgt heeft er helemaal niets aan dat er op diezelfde school ook kleinere groepjes zijn omdat de jaarlaag/groep van 38 leerlingen wel gesplitst is in twee groepen van 19 leerlingen.

    Als die klassen van 28 en meer leerlingen inderdaad zo weinig voorkomen als de staatssecretaris ons wil doen geloven, is het weinig ingrijpend om dat – om te beginnen – voor volgend jaar als maximum aan te houden.

    Leerlingen geven aan dat in een groep van meer dan 25 het moeilijker is je te concentreren (zie de peiling op de site van LAKS). Leerlingen op middelbare scholen klagen vaak over hoofdpijn. Er zijn ARBO normen (www.arbocatalogus-vo.nl/Normen/Theorielokaalalgemeen/tabid/655/Default.aspx )voor aantallen leerlingen in klaslokalen van bepaalde afmetingen. Daar zou je zò een som voor de rekentoets over kunnen maken. Wij snappen niet waarom die normen alleen gelden voor scholen die gebouwd zijn na 2010. Kennelijk is hoofdpijn op een oude school wel toegestaan.

    Wie ook wil dat er een redelijke norm komt voor het MAXIMUM aantal leerlingen per klas, tekent het Burgerinitiatief op www.stopdeovervolleklassen.nl .

  6. @teja

    @teja

    Het gemiddelde per klas is sowieso een verkeerde maat. Stel er zijn 2 klassen, één van 30 lln en één van 10 lln. De gemiddelde klassegrootte is dan 20 lln. Toch zit 75% van de lln in een klas van maximale omvang (30 hier). Reken je het gemiddelde per kind dan wordt het anders: (30×30+10×10)/40 = 25

  7. Iemand uit de menigte pleitte

    Iemand uit de menigte pleitte er voor om een vervolgopleiding beter te consulteren over de eisen die volgens hen aan de voorafgaande opleiding gesteld worden. Als voorbeelden van wat in een voorafgaande opleiding fout kan gaan gaf hij de te geringe vaardigheid en inzicht in wiskunde waarmee leerlingen op de universiteiten komen en het geringe rekenvermogen waarmee leerlingen het VWO binnenstromen. Het heeft mij inderdaad verbaasd dat de eindexamens die als toelatingsexamen voor de universiteiten fungeren niet door de universiteiten samengesteld worden en VWO (afdelingen van) scholen geen toelatingsexamen mogen afnemen.

    Binnen het paneel kwamen ook weer de perverse prikkel naar voren, zoals bekostiging van een instelling op grond van het aantal uitgereikte diploma’s. Dat speciale probleem doet zich echter vooral voor als een opleidingsinstituut anders dan door goed op te leiden het aantal voor zijn leerlingen afgegeven diploma’s kan beïnvloeden. (Als via een school diploma’s van verschillend niveau gehaald kunnen worden, zoals dat in een scholengemeenschap voor secundair onderwijs het geval is, wordt leerlingen soms ten onrechte aanbevolen voor een gemakkelijker te behalen diploma op te gaan).

  8. WRR, ‘Naar een lerende

    WRR, 'Naar een lerende economie. Investeren in het verdienvermogen van Nederland', 2013 – niets nieuws onder de zon. Het EU-beleid wordt 'wetenschappelijk' verdedigd. Waar is het geld van de gasbel gebleven? (vergelijk investeringsfonds Noorwegen) Wat gaan we met de pedagogen doen? Worden ook zij ZZP-ondernemers?

     

    "In de laatste helft van de twintigste eeuw veronderstelden westerse landen dat ze voorlopig een voorsprong zouden houden op andere landen, met name op het punt van kennis, onderzoek en andere activiteiten met een hoge human capital-intensiteit. Inmiddels zijn echter ook op dat punt de markten mondiaal geworden." (p. 367 12 Tot slot) – Duh.

     

    "Het ontwikkelen van nieuwe kennis is dan ook niet per se nuttiger dan het absorberen en productief maken van bestaande kennis. Dit geldt in verhevigde mate in Nederland: driekwart van onze toegevoegde waarde komt uit diensten, en die vergen een eigen manier van innoveren, die meer leunt op een goed opgeleide bevolking die voldoende wendbaar is en op regio’s waarin sprake is van voldoende dynamiek." (p.369 12.2 lerende economie) – (wetenschappelijke) kennis en ondernemen: 'kenniseconomie'. Meer management? Het langetermijnbelang (publiek bekostigd) van kennis is een andere dan het kortetermijnbelang (privaat bekostigd) van aandeelhouderswaarde, ondanks eventuele creatie van werkgelegenheid in 'kenniseconomie'.

     

    "We hebben een onderwijs nodig dat veel sterker gebaseerd is op talentmanagement voor alle leerlingen en gericht op het bijbrengen van een groot aantal vaardigheden – niet slechts cognitieve vakken." (p. 370) – sterker nog, kennis veroudert sneller dan ooit. Prietpraat regeert.

     

    "Het is de ontwikkeling van politics against markets via politics for markets naar politics with markets – het gaat nu om de vraag hoe overheden en markten kunnen samenwerken om tot wenselijke resultaten te komen." (p. 371) – net zo 'belastingneutraal' en gesubsidieerd als het andere NPM? 😉

     

    "Nu is het tijd voor een systeemperspectief: het bevorderen van goede netwerken, stimulerende reguleringen en ondersteunende instituties; en het formuleren van lange termijn strategieën waarop alle betrokken partijen zich kunnen oriënteren." (p. 372) – het verschil tussen ondernemer en ambtenaar valt binnenkort weg; wie traceert de geldstromen (rekenkamer)?

     

    "Van innovaties wordt niet alleen verwacht dat ze geld genereren, maar ook dat ze bijdragen aan het oplossen van maatschappelijke problemen." (p. 372) – inclusief politieke agenda.

     

    OESO: "Herzieningen van de arbeidsmarkt in perioden van sterk oplopende werkloosheid zijn overigens meestal tweeledig: beperkte herzieningen voor de insiders en grote herzieningen voor de outsiders." (p. 373 12.3 veranderingen doorvoeren) – denk aan de HOS-nota, pensioeningrepen enzovoort. Noem het demografie. 😉

     

    "Daarnaast kent Duitsland aparte instituties voor het ontwikkelen en vasthouden van lange termijn perspectieven. Er wordt geïnvesteerd in universitair onderzoek met een looptijd van vijftien jaar, en allerlei diverse maatschappelijke actoren ontwikkelen gezamenlijk plannen voor het aangaan van maatschappelijke uitdagingen." (p. 375 12.4 langetermijnpolitiek) – kan dit wel in Nederland truckersland; denk aan het kortdurende aandeelhoudersbelang; mag het internationale bedrijfsleven de kennis (bijna gratis) binnenhalen zonder werkgeversrisico? Betaalt de belastingbetaler? Dan is de globaliseringsslag geslaagd. (niet zo cynisch) 

  9. WRR, ‘Naar een lerende

    WRR, 'Naar een lerende economie', 4 november 2013

     

    – Trouw (Esther Bijlo), 'Nederland mist inzicht voor de lange termijn', 5 november 2013

    – De Volkskrant, 'Nederlandse economie wordt afhankelijk van onderwijs en onderzoek', 4 november 2013

     

    "Na decennia van economische vooruitgang, dreigt Nederland  achterop te raken bij Aziatische, Amerikaanse en andere Europese economieën. Daarom moet er onmiddellijk meer aandacht komen voor onderwijs en onderzoek om zo de achterstand in te halen. Dat schrijft de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WWR) in haar rapport Naar een lerende economie."

     

    Een positief OESO-bericht. 'OESO: Nederlanders gelukkig ondanks crisis'.

     

  10. Overwinning voorApple

    Overwinning voorApple Computers, Cisco Systems, Dell Computer Corporation en Microsoft Corporation.

    Stichting Kennisnet heeft gisteren verheugd gereageerd op het rapport van de onderwijsraad. Het rapport vraagt om implementatie van de 21st century skills, aldus Kennisnet.

    Die heeft Kennisnet uitgebreid laten onderzoeken. En deze onderzoekers vonden 21st century skills kant en klaar beschreven bij  ‘Partnership for 21st century skills‘ (gesponsord door  o.a. Apple Computers, Cisco Systems, Dell Computer Corporation, Microsoft Corporation) en 'Assessment and Teaching of 21st century skills’ (gesponsord door o.a . Cisco, Intel en Microsoft).

     

    Bron: www.kennisnet.nl/onderwijsraad-mengt-zich-in-discussie-over-goed-onderwijs/

     

  11. De maakbaarheid van de

    De maakbaarheid van de samenleving blijft de heilsleer… Het is intriest als de 'vaardigheden voor de 21ste eeuw' in Nederland vaste grond onder de voeten zouden krijgen. Er zijn veel onderwijsactoren die een Haagse (en Brusselse) lobby hebben. Ik noem het corruptie van het curriculum. Corruptie vooralsnog in de zin van 'bederf'.

     

    Men denkt dat 'innovatie' aan te leren is. Laten we beginnen met een goed stel hersens, begeleiding door hoogopgeleide docenten, en het voorleggen van hoogwaardige opdrachten. Dan volgen de innovatieve antwoorden vanzelf. Het afvinken van competentielijsten werkt niet. Laat de mensen met rust nadat de randvoorwaarden zijn gecreëerd.

     

    Op het positieve OESO-bericht (zie hierv00r: 'Nederlanders gelukkig ondanks crisis') is een negatieve onderzoeksuitkomst gevolgd: 'Nederlanders depressiefste volk van Europa'. Kunnen beide onderzoeksinstellingen de data naast elkaar leggen?

  12. “Goede prestaties in het

    “Goede prestaties in het onderwijs zijn nodig voor een stabiele, gezonde samenleving. Ze zijn ook nodig om de Nederlandse ambitie waar te maken om in de top vijf van meest concurrerende kenniseconomieën ter wereld te komen. Opeenvolgende kabinet ten hebben zich achter deze ambitie geschaard. Concreet ziet de raad drie risico’s voor deze doelstellingen:

    • er is te weinig visie op wat het onderwijs leerlingen en studenten moet bijbrengen;

    • scholen hebben onvoldoende ruimte om eigen accenten te leggen in het onderwijs of om te vernieuwen; en

    • de eigenwaarde van leerlingen die niet goed presteren op basisvaardigheden, staat onder druk.” (p.4)

     

    We leven in 2013, en gaan van links-naar rechts-van voren-naar achteren, want het is niet duidelijk wat onderwezen moet worden. Meer competenties erin, en alles komt goed?

     

    Van dik hout zaagt men planken:

    "Daarnaast vindt de raad de eenzijdige aandacht voor basisvaardigheden en -kwaliteit een verschraling van het onderwijs. Niet iedereen krijgt de kans zijn talenten te ontwikkelen, en niet al het in Nederland aanwezige potentieel wordt benut. Onderbelicht zijn de kennis en vaardigheden in andere vakken (geschiedenis, economie, filosofie, cultuureducatie enzovoort), maar ook sociale competenties, burgerschapsvorming en de ontwikkeling van vakoverstijgende ‘advanced skills’ als problemen oplossen, samenwerken, communiceren en ict-geletterdheid." (p. 4, 5

  13. “Vooral het cultureel

    "Vooral het cultureel kapitaal en de hulpbronnen die ouders hun kinderen kunnen bieden, zijn factoren voor schoolsucces." (p. 6)

     

    "Het (typisch Nederlandse) vroege keuzemoment voor vmbo, havo en diverse vormen van vwo accentueert de cognitieve verschillen tussen leerlingen van verschillende sociale achtergronden, en dreigt nu – door de scherpere selectie in eerste klassen – ook de sociale verschillen te vergroten." (p. 7)

     

    O ja? Wel eens aan goed opgeleide docenten gedacht? Referentie: het mirakel van het onderwijs voor de 'babyboomers'. Verplichte documentaire over Eric van 't Zelfde voor de Onderwijsraad. De uitkomst van het experiment met de middenschool (en het passend onderwijs) kennen we al.

     

  14. “De vraag hoe je omgaat met

    “De vraag hoe je omgaat met diversiteit, die is me bijgebleven. Door passend onderwijs wordt de diversiteit alleen maar groter, maar minder dan in het basisonderwijs zijn docenten in het vo gewend om aandacht te hebben voor verschillen en die te honoreren. Soms zit het ook in de regelgeving. Als een havoleerling goed is in bètavakken maar stukloopt op de tweede vreemde taal, waarom mag hij of zij daarin dan niet op vmbo-niveau eindexamen doen? En de vmbo-leerling die uitblinkt in wiskunde, het havo-examen voor dat vak? Niemand is overal goed in. Als we willen dat leerlingen hun specifieke talenten ontwikkelen, moeten we het wel organiseren. Natuurlijk tegen de achtergrond van de bredere kennis, vaardigheden en houding die kenmerkend is voor het funderend onderwijs. Maar als je de talenten van leerlingen centraal stelt, is een maatwerkdiploma eigenlijk het logische gevolg.”

     

    Uit: VO-magazine 2, ‘De Begeisterung van Paul Rosenmöller. ‘Ik wil zorgen voor verbinding.’, november 2013, p. 9-13, p. 13

     

    Begrijp ik goed dat passend onderwijs zowel het onderwijs van leerlingen met zogeheten rugzakjes als onderwijs op verschillende niveaus binnen een klas van 30 leerlingen inhoudt? Succes ermee. Het elektronische leerlingdossier (ook) (32176; CBP) wordt de basis. Nog even volhouden, en het communisme is er echt.

     

     

     

     

     

  15. “De raad pleit ook voor een

    “De raad pleit ook voor een minder strikte scheiding van leerlingen naar onderwijsniveau bij niet-cognitieve curriculumonderdelen. Vakken als gymnastiek, kunst, drama, godsdienst of levensbeschouwelijke vorming zijn niveauoverstijgend te organiseren, zowel in het reguliere rooster als bijvoorbeeld in projectvorm. Een aantal scholen heeft hier goede ervaringen mee. Het voortbestaan van brede scholengemeenschappen waarin leerlingen van verschillende onderwijsniveaus op één locatie onderwijs volgen, helpt uiteraard.”

    Kunnen we Marx loslaten, en mensen als individuen zien? De achterliggende gedachte is dat mensen in 'milieus' zijn onder te verdelen, en dat de verschillende schoolniveaus identiek zijn aan de verschillende 'milieuniveaus'. Door de mix van schoolniveaus zou je 'milieus' mengen en dat zou een gezonde basis voor een latere samenleving zijn. Die latere samenleving is geen modelmaatschappij. Daarom is de trots op eigen talenten belangrijk, en de menging van verschillende 'milieus' (in de zin van schoolniveaus) minder relevant  (of is 'onderwijsniveau' een synoniem voor cultureel milieus). Het verenigings-, werk- en uitgaansleven biedt voldoende mogelijkheden voor de menging van 'milieus'. Het marxisme is een enge negentiende eeuwse fatalistische bureaucraten-ideologie, die mensen gevangen zet in sociale klassen (als ze dat niet uit zichzelf doen). De abstracte staat heeft, precies zoals met alle aanvallen op groepsvorming, vrijheid van onderwijs, enz. beoogd, in sociale zin de macht verkregen. Is er een staatsevolutie tot liberale participatiesamenleving waar te nemen? ;). Geef het onderwijs aan de mensen terug, en bevrijd het van (politieke) staatsideologie, of deze nu uit Den Haag of Brussel komt.

  16. Ik herinner mij primaries op

    Ik herinner mij primaries op het gebied van programmeren van een computer en het schrijven van algorithmen te zijn tegengekomen waarin het eindeloos ging over het oplossen van problemen. Het is niet de manier waarop ik graag programmeren zou willen leren. Ik heb liever een leerboek (weten de jongeren nog wel wat een leerboek is?) met een groot aantal programmeeropdrachten alsmede programmafragmenten in een programmeertaal zoals bij voorbeeld Pascal als middel om iets uit te leggen. Zo was ook de syllabos Programmierung van de Fernuniversität zu Hagen opgebouwd. Wel interessant was een methode van programmeren van Edsgar? Dijkstra waarin bij elke statement wiskunde-achtig bewezen werd dat bij die stap gebeurde wat je wilde wat zou gebeuren. Ik weet het niet precies meer want het is ondertussen lang geleden maar mijn afkeer van de Amerikaanse zwetsleerboeken over probleemoplossen staat nog rechtop overeind.

  17. “Iemand uit de menigte

    "Iemand uit de menigte pleitte er voor om een vervolgopleiding beter te consulteren over de eisen die volgens hen aan de voorafgaande opleiding gesteld worden. Als voorbeelden van wat in een voorafgaande opleiding fout kan gaan gaf hij de te geringe vaardigheid en inzicht in wiskunde waarmee leerlingen op de universiteiten komen en het geringe rekenvermogen waarmee leerlingen het VWO binnenstromen. " schrijft Malmaison hierboven.

    Het was geen hij, maar een zij.

    Karin, lerares wiskunde 🙂

Reacties zijn gesloten.