Hoogleraar: “verplaats colleges naar internet”

Lege collegezaal1380003_73116413_450.jpg

 

In de Volkskrant pleit hoogleraar klinische psychologie Jan Derksen voor online studeren.
 
Derksen predikt revolutie, omdat hij merkt dat studenten zich tijdens colleges passief gedragen: “gapende, etende en pratende studenten die steeds meer gepamperd worden met competentiegericht onderwijs en leerdoelen. Studenten ervaren dat als kleuterschool en gelijk hebben ze, de universiteit is te schools geworden”.  De vraag is natuurlijk wat de relatie is tussen competenties, pamperen en het verplicht volgen van hoorcolleges en of het dan maar stoppen met hoorcolleges het juiste antwoord is. Derksen  vindt verder dat de universiteit moet aansluiten bij de nieuwe psychologische identiteit van de jongeren die mede onder invloed van technologie individualistischer en narcistischer zijn geworden.
 
BON: “Derksen in moeilijk te volgen. Meent hij werkelijk dat dat narcisme dan maar versterkt moet worden. Denkt hij echt dat studenten thuis achter een laptop wel geïnteresseerd naar colleges zullen luisteren of gooit hij gewoon de handdoek in de ring en vlucht hij naar voren.
 
Dit alles laat onverlet dat er positieve kanten zijn aan colleges op internet, zeker als daarvoor de beste docenten worden gekozen. Hadden we niet graag een college van Einstein gezien? Zijn de DWDD-colleges van Dijkgraaf, alhoewel voor een ander publiek, niet inspirerend?
 
Er zijn echter ook bezwaren. Er zal een kaalslag plaatsvinden onder docenten die hoorcolleges kunnen geven, hun plaats zal worden overgenomen door goed scorende BP’ers (Bekende Professoren). Het risico van de platheid van de media ligt op de loer, een interactie is, anders dan via twitter, onmogelijk. 
 
Als Derksen de schoolsheid en het competentiepamperen wil voorkomen, dan moet hij dat doen. Zorg voor inspirerende hoorcolleges en toets die naar behoren zodat studenten wel moeten komen en wel moeten luisteren.”
 
Hoorcolleges op internet zetten is niet nieuw, maar het betoog van Derksen is erg kort door de bocht. Het is verstandig de pro’s en contra’s hiervan eens op een rijtje te zetten.

15 Reacties

  1. Derksen zegt ook:

    Derksen zegt ook nog:

    Waarom zou je jongeren nog opleiden tot historicus, natuurkundige of psycholoog? Zulke scheidingen zijn ouderwets.

    Ik zou zeggen: mensen van 60 die de revolutie prediken, dat is is ouderwets.

  2. De poll hierover in de

    De poll hierover in de Volkskrant levert op dit moment op dat 2/3 van de respondenten vinden dat je het belang van de klassieke kennisoverdracht niet moet onderschatten. Eenderde is denkt dat HC's beter op internet kunnen, dat bespaart veel aan gebouwen en managers.

    Let op: er wordt gesuggereerd dat er op managers bespaard kan worden, niet op docenten. Een opmerkelijke formulering. Desondanks lijkt een ruime meerderheid voor de klassiek aanpak te kiezen. Bemoedigend.

  3. Zo kan het ook:

    Zo kan het ook: "DE VIJF VERSCHILLEN Onlangs was ik in de gelegenheid om een serie colleges te volgen op Berkeley. U weet wel, die publieke universiteit aan de westkust van de Verenigde Staten. Ieder college gebeurden er drie dingen die ik nog nooit op die manier heb meegemaakt in een Nederlandse les: alle (alle!) studenten hadden hun literatuur gelezen en hun opgaven gemaakt, alle (alle zestig!) studenten participeerden actief in de les en het niveau van de discussie was iedere keer weer uitzonderlijk hoog.

    Ik probeerde door de weken heen te analyseren wat de belangrijkste verschillen waren met de manier waarop we in Nederland college geven.

    Ik kwam op vijf verschillen:

    1. Ruimte; stel je een zaaltje voor met zestig studenten. Niet in rechte rijen, maar in drie kringen die in hoogte oplopen. De docent staat daardoor middenin de klas, in plaats van voor de klas. Studenten zien elkaar. Het nodigt allemaal uit tot discussie.
    2. Hard werken; voor één college hadden de studenten het boek 'Innovators Dilemma' van Clayton Christensen gelezen. Goed boek, niet moeilijk, wel dik (driehonderd pagina's). Prima te doen in een week, maar welke Nederlandse docent gelooft dat nog? Pas als de docent dat gelooft gaan studenten er ook in geloven.
    3. Teaching cases; de grap was dat de docent geen les gaf aan de hand van het boek. In de les stond de praktijk centraal, in de vorm van een teaching case. De casus was een startup die moest kiezen welke markt ze in zouden gaan met hun product. De docent gebruikte inzichten uit het boek om de discussie over de casus te structureren, op een zeer elegante manier. De theorie werd direct zichtbaar gemaakt aan de hand van de praktijk. IJzersterk.
    4. Cold calling; iedere student weet dat een vraag zijn kant uit kan komen. 'Cold calling' noemen ze dat. Het is cruciaal voor de concentratie van de student, er staat iets op het spel. En nog beter is dat letterlijk iedereen in de klas aan het woord is geweest in de vijfenzeventig minuten dat het college duurde.
    5. Geen laptops, geen gadgets; nietsvermoedend pakte ik mijn telefoon om wat aantekeningen te maken. Oeps, dat was niet de bedoeling. De docent legde in niet mis te verstane bewoordingen uit dat er geen lap- tops en gadgets gebruikt mochten worden in de klas. Al die techniek leidt af. De verleiding om toch nog even een sms-je te versturen is te groot. Dus aantekeningen maak je ouderwets met pen en papier, basta. Geen discussie over mogelijk.

    Het resultaat was fenomenaal: een energieke discussie op hoog niveau, met veel nieuwe inzichten voor studen- ten. Ik zou willen dat ik vroeger op deze manier les had gekregen. De grap is: er staat niets bijzonders in dit rijtje van vijf verschillen. Er is geen enkele goede reden waarom we niet op deze manier lesgeven in Nederland. Alles wat er in die klas gebeurde kan ook in een Nederlandse klas. Het is eigenlijk heel simpel. De eerste stap is om docenten te leren werken met teaching cases. Dat klinkt misschien heel duur, maar dat valt reuze mee. De Harvard Business School geeft trainingen voor docenten voor ongeveer driehonderd euro per dag. De teaching cases van de school zijn open toegankelijk en voor een relatief schappelijk bedrag per student te gebruiken. Ik zou zeggen: doen!" (Frans Nauta in Onderwijsinnovatie)

  4. Daar wordt een mens stil van

    Daar wordt een mens stil van Kersje, van zoveel betrokkenheid en degelijkheid. Zou dit in het cynische Holland ueberhaupt mogelijk zijn? Zoveel positivisme? In dit land van "het schuim van de negotie is beter dan het zweet van de arbeid"?

  5. @kersje

    @kersje

    Ik herken je verhaal. Heb zelf ooit een jaar college gegeven aan een Amerikaans privat liberal arts college, vergelijkbaar met hbo hier, en was verrast door zowel het niveau als de inzet van de studenten.

  6. @ kersje

    @ kerje

    Precies zo ken ik het ook, uit ervaring, in Amerika, Brazilie en Singapore/Maleisie. In mindere mate ken ik het ook in een middelbare school in NL  –  zelfde intenties, natuurlijk minder gefocussed, maar wel deze benadering. Niet in alle NL scholen is het hopeloos hommeles.

  7. Een populistische kreet als

    Een populistische kreet als “hoorcolleges zijn niet meer van deze tijd” uit de mond van een hoogleraar bij de aanvang van zijn uiteenzetting is ergerniswekkend. Zo’n uitspraak valt natuurlijk anders wanneer hij deze woorden in de mond neemt als titel van een uiteenzetting of zijn uiteenzetting daarmee afsluit. Maar misschien moeten we Rutger Bregman daarop aankijken.

    De professor heeft gelijk als hij de verplichting tot college lopen verwerpt  en politesse van de studenten verwacht. Maar dat heeft niets met pamperen te maken maar met dwingelandij: een student moet voor zover dat redelijkerwijze te verwezenlijken is een leermethode kunnen volgen die het beste bij hem past. Indien hij kiest voor een hoorcollege moet hij uit de zaal verwijderd worden als hij zich storend gedraagt.

    Leerlingen die college volgen met een zo nu en dan wegvallende concentratie kunnen de draad kwijt raken en zitten er dan de rest van de les voor niks bij. Zij steken wellicht meer op als ze de college-inhoud uit een schriftelijke samenvatting kunnen halen of een videorepresentatie kunnen stil zetten en geheel of gedeeltelijk kunnen herhalen. Zelf leer ik graag van de manier die (vroeger?) op de Fernuniversität zu Hagen gepraktiseerd werd/wordt. Een stuk leerstof, uitgewerkte oefenvraagstukken, zelf te maken vraagstukken met antwoorden en eventueel hints en ten slotte een aantal vraagstukken maken die op tijd ingestuurd moeten worden.

    Een uitspraak als “Waarom zou je jongeren nog opleiden tot historicus, natuurkundige of psycholoog? Zulke scheidingen zijn ouderwets. Juist de universiteit zou moeten aansluiten bij de nieuwe wereld waarin jongeren opgroeien” is kletskoek. Als iemand als psycholoog werkzaam wil zijn moet hij een programma volgen dat hem daar zo goed mogelijk op voorbereidt. Natuurlijk zou hij daarnaast uit nieuwsgierigheid colleges in een ander vakgebied moeten mogen volgen. En als iemand naar de universiteit gaat om slechts een paar colleges te volgen of slechts een paar tentamens af te leggen of om een heel eigen studiepakket te volgen moet dat natuurlijk mogelijk zijn.

  8. Meer over dit onderwerp,

    Meer over dit onderwerp, gisteravond op BNR Nieuwsradio (14 minuten):

    www.bnr.nl/?player=archief&fragment=20130102210947840

     

    Zelf denk ik dat er nóg iets over het hoofd wordt gezien: als de hoorcolleges zich grotendeels of zelfs bijna helemaal naar het internet gaan verplaatsen en alleen door de beste docenten worden gegeven, hoe kom je dan op een gegeven moment nog aan die beste docenten? Zij hebben het vak toch ook met vallen en opstaan geleerd door het geven van normale, niet-gefilmde hoorcolleges? Op welke plek kunnen zij het vak nog leren?

    Nog even iets anders: ik kom niet zo vaak meer op dit forum, maar zodra ik hier weer begin mee te lezen, merk ik weer meteen hoe veel ik hier leer. Dank daarvoor!

     

  9. In de volkskrant staat nu een

    In de volkskrant staat nu een reactie van een student (die het niet met Derksen eens is).

     

    Een gerelateerde discussie was er in Engeland. Een hoogleraar klaagde dat een groot deel van de studenten niet op kwam dagen bij het hoorcollege. Hij werd door de universiteit gedwongen om excuses te maken voor zijn te harde woorden….

  10. En in de Volkskrant staat nu

    En in de Volkskrant staat nu nog een reactie van een (andere) student die het ook niet met Derksen eens is.

  11. Het leukst was de

    Het leukst was de vergelijking met een voetbalstadion. Het is niet nodig om te spelen met publiek, want op de televisie zie je alles beter….

  12. En in de volkskrant vandaag

    En in de volkskrant vandaag een reactie op Derksen van een docent die het ook niet met Derksen eens is.

  13. De Volkskrant is wel hard

    De Volkskrant is wel hard bezig, vandaag weer een reactie op Derksen van een student. Deze student lijkt het met Derksen eens te zijn (al zegt hij dat nergens expliciet).

  14. Student bestuurskunde, zijn

    Student bestuurskunde, zijn sombere beeld hangt misschien met die studie samen. Geen onaardige analyse over de obstakels voor goede colleges.

Reacties zijn gesloten.