Een opmerkelijk betoog van de gezagsgetrouwe SGP. Onder de kop "Scholen loop de kantjes er af!" bepleiten Roelof Bisschop en Gijsbert Leertouwer van het SGP dat scholen veel te gemakkelijk meegaan met nieuwe ideeën die door de overheid worden geintroduceerd.
"Scholen gedragen zich graag als het beste jongetje van de klas. Wanneer Den Haag weer eens nieuwe plannen, verse wensen en eigentijdse eisen presenteert, daarin ondersteund door sectororganisaties, adviesclubs en de Inspectie, gaan scholen doorgaans braaf en ijverig aan de slag. Gedrag en vlijt, een dikke 10. Scholen laten zich gewillig leiden. De invoering van het studiehuis is een sprekend voorbeeld. Het wordt tijd om die ontwikkeling om te keren. Het wordt tijd dat het ‘onderwijsveld’ zich zelfbewuster opstelt. In de klaslokalen werken immers de échte onderwijskenners. Zij kennen de praktijk en weten beter dan alle would-be-deskundigen wat goed is voor leerlingen."
Alhoewel hier veel waars staat mist het betoog van de SGP in mijn ogen een belangrijk aspect. Veel vernieuwing komt niet meer van de overheid, maar van de kleilaag en de besturen die om diverse redenen belang hebben bij de vernieuwingen. Bezoekers van het BON forum zal dit inzicht niet nieuw zijn. Voor anderen, en dus ook voor de SGP, had dat eigenlijk ook bekend kunnen zijn. Ik vermoed dan ook dat het bericht vanuit de eigen maatschappelijke achtergrond is geschreven. Reformatorische scholen zijn minder dan andere scholen onderwijskundig vernieuwend geweest. Zij hebben minder last gehad van genoemde kleilaag van profiteurs. Waarom dan toch die waarschuwing? Wellicht om de onafhankelijkheid van de overheid voor Reformatorische scholen te benadrukken? Vrijheid van onderwijs, dat is natuurlijk een belangrijk thema, en het betreft niet alleen de onderwijsvernieuwingen die door Leertouwer en Bisschop als voorbeeld worden genoemd.
De opstelling van de SGP
De opstelling van de SGP-kamerleden is misschien wel opmerkelijk, maar niet verrassend.
Deze partij heeft een scherp gevoel voor alles wat tot de waan van de dag hoort. Daar hoort in haar geval vanuit haar ideologische opstelling een kritische visie op de rol van de overheid bij. Daarom is de partij er ook dat allerlei oneigenlijke subsidies worden afgeschaft en juicht ze het toe dat APS, KPC en CPS hun rampalige onderwijsinvloed maar zelf moeten gaan betalen. Ook modes als 'opbrengsgericht onderwijs' prikt ze door.
De SGP is voor een versterking van de vakkundige leraar en daarin kunnen BON en de partij elkaar vinden. Ze heeft waarschijnlijk minder oog voor het punt dat de overheid de lumpsump oormerkt. Maar misschien sporen de ideeën van BON ook op dat punt, omdat de Reformatorische Scholen een verstandig beleid voeren en niet vollopen met managers met verkeerde bedoelingen.
Overigens onderschrijven de kamerleden ook onze kritiek op het NPM en zien ze hoe die invloed ook in de kamer via oa de VVD sterker wordt.
Andere aanleiding, zelfde mening
Dat is juist Philipens. De opstelling van het SGP is vaak in lijn met BON. Alle reden om hun inbreng zeer te waarderen. Het opmerkelijke in het betoog (en inderdaad niet verrassend) is gelegen in de analyse van de oorzaak.Men is duidelijk sterk genoeg om de leeghoofdige onderwijsgoeroes te weerstaan, maar is begrijpelijk huiverig voor een te grote rol van de overheid.
BON pleit vaak juist voor een grotere overheidsrol, maar de verschillen tussen ons beider standpunten zijn wellicht ook op dat gebied kleiner dan je denkt. Ik bedoel hier dat we het wellicht wel eens zouden kunnen zijn over de aspecten waar de rol van de overheid dwingender wordt: bij een helder formuleren en controleren van het wat, bij het bepalen van waar de onderwijsgelden aan worden besteed en wellicht zelfs bij zaken die de lumpsum voor docenten en gebouwen betreffen. Daar waar de SGP graag weinig overheidbemoeienis wenst, de levensbeschouwelijke kant van het onderwijs, heeft BON geen specifieke wensen.
Misschien hebben de
Misschien hebben de onderwijsspecialisten van de SGP in de gaten vanuit welke seculaire filosofie tal van onderwijsvernieuwingen worden gepropageerd. In die zin is hun verzet zeer begrijpelijk en deel ik hun verzet als dat aanwezig zou zijn. Juist het traditionele klassikale onderwijs beschouw ik als waarde-neutraal, maar als pragmatisch het best werkzaam. Binnen dat waarde-neutrale pragmatische model kan ik, in samenwerking met de ouders, mijn overtuiging handhaven. Ik denk dat de SGP dit ook ziet.
Het vernieuwde onderwijs is echter allesbehalve waarde-neutraal. Het heeft seculiere beginselen als die van Dewey, Piaget of Vygotsky. En wil niet alleen het onderwijs inrichten naar zulke modellen, maar wil tevens het hele onderwijs gebruiken om dergelijke denkwijzen aan invloed te laten winnen op het maatschapeplijke denken.
Mijn sympathie ligt bij een SGP, maar ik laat andere denkwerelden vrij. Andersom is dat helaas niet het geval. In die zin ben ik dus geen BON-ner. BON-ners lijken vooral seculier te zijn.