Contact met de werkelijkheid

Ik denk dat vrij veel mensen geregeld luisteren naar de zeer korte verhalen  die A.L. Snijders elke zondagochtend om kwart voor negen uitspreekt voor NPO 4. Deze oud-leraar heeft een fijne pen, een scherpe blik en gevoel voor ironie en nostalgie.

Onlangs merkte hij op dat hij een zeer grote bewondering  heeft voor de schrijver Karel van het Reve ( 1921 -1999). Dat bracht mij ertoe diens bundel ‘Luisteraars’ weer in te zien. Het is een verzameling korte stukjes, columns zou je kunnen zeggen, die hij uitsprak voor de Wereldomroep.

En hoewel de meeste al dateren van ruim voor de eeuwwisseling zijn ze vaak nog verbazingwekkend actueel. Wat te denken van het volgende, over de leidende organen van de Partij van de Arbeid aan het begin van de jaren tachtig: ‘Eigenlijk zijn het helemaal geen gekken, maar volstrekt normale mensen, die alleen de moeilijkheid hebben dat zij slechts een zeer summier contact onderhouden met de werkelijkheid, en zeer afkerig zijn om van die werkelijkheid kennis te nemen. Door voortdurend tegen elkaar te praten proberen zij die werkelijkheid van zich af te duwen. Dat lukt hun uitstekend.’

Hoe het ondertussen gesteld is met de P.v.d.A. weet ik niet, maar hoe het gesteld is met het onderwijsbeleid meen ik wel te weten en dat vertoont volgens mij een treffende gelijkenis met wat van het Reve  in 1982 noteerde.

Een summier contact met de werkelijkheid. Zo had ik eens een gesprek met een hoge beleidsambtenaar die bewondering had voor een collega. Toen ik zei dat die nooit in het onderwijs had gewerkt zei hij stellig en een beetje verontwaardigd: ‘Die is altijd werkzaam geweest in het onderwijs.’ Het werd mij toen duidelijk dat voor dit soort mensen  een baan  als voorlichter, consulent, onderwijskundig coördinator of manager e.d. telt als ervaring in het onderwijs. Ik heb toen tegen die man gezegd dat er geen substituut is voor daadwerkelijke ervaring als onderwijzer of leraar voor de klas. Dat is namelijk de enige manier om contact te hebben met de werkelijkheid. En omdat al die onderwijsparasieten  die ervaring niet hebben, komen ze steeds weer met nieuwe ideeën over onderwijs waarbij ze de werkelijkheid weg hebben geduwd, zoals nu weer met ‘coaching’.  Ze verdienen niet gehoord te worden.

 

J.C. Traas