Afleidingsmanoeuvre

Staatsecretaris Dekker heeft weer een afleidingsmanoeuvre bedacht. Twaalf basisscholen gaan beginnen aan een proef met tweetalig onderwijs. Vanaf de kleuterschool krijgen de kinderen maximaal de heft van hun lessen in het Engels. Ik noem dit een afleidingsmanoeuvre omdat Dekker met een idee komt dat de mensen wellicht zal aanspreken en misschien zelfs zal doen denken: ‘Die dekselse Dekker heeft een leuk plan bedacht’, maar dat zeker niet goed doordacht is.

Het eerste probleem is dat van de taalvaardigheid van de docenten. Iedereen weet dat veel afgestudeerden van de pabo een tamelijk armoedige beheersing van het Nederlands hebben, een niveau dat helaas, zijn sporen soms nalaat in de beheersing van het Nederlands door hun leerlingen. Hoe staat het dan met het Engels? Waarschijnlijk bedroevend. Uit onderzoek van het CITO blijkt dat 59 procent van de leerkrachten geen Engels heeft gehad op de pabo. En daarvoor dan op havo en mbo? Ik vermoed dat het meer lijkt dan het is. Wie gekeken heeft naar de eerste aflevering van de documentaire serie De School zal daar weinig hoop uit geput hebben. Michel Krielaars, die voor NRC Handelsblad dienst deed als tv-recensent, schreef:  ‘Ongeïnteresseerde, ontevreden leerlingen zijn met hun vermoeide leraren in een soort Dystopia tot elkaar veroordeeld. De leerlingen kunnen hoogstens 10 à 15 minuten naar hun docenten luisteren. Wat een gruwel, dacht ik alsmaar.’

De andere nog onbeantwoorde vragen bij Dekkers  plan zijn voor kenners van de onderwijspraktijk niet moeilijk te formuleren: Waar halen ze de tijd vandaan? Wat betekent dit voor het niveau van het Nederlands? We waren het er toch over eens dat kinderen echt veel aandacht moeten besteden aan de basisvaardigheden lezen, schrijven en rekenen?

Daarom, daarin een behoorlijk niveau bereiken is de eerste opgave van de school. En zoals een ervaren onderwijsman zei: ‘Kinderen half Nederlands, half Engels leren schiet niet op, dat is twee keer niks.’

Talenkennis is van groot belang, ik zal de laatste zijn om dat te ontkennen. Maar het is niet alle leerlingen gegeven meer dan één taal behoorlijk te beheersen. Non omnes possumus omnia, zei Voltaire : ‘we kunnen niet allemaal alles leren.’ En daarom moet de basisschool, die kinderen met heel verschillende capaciteiten herbergt, zich vooral richten op de basisvaardigheden. Als die taak naar behoren wordt verricht en er blijft nog tijd over, kunnen we verder zien.

Vooralsnog is het initiatief van de staatssecretaris niet alleen een middel om de povere kwaliteit van basis- en voortgezet  onderwijs aan het zicht te onttrekken maar ook een alibi dat moet aantonen hoe actief hij wel is.

J.C. Traas