Zak met geld

 

In zijn wekelijkse column ( NRC 21 september)  schreef Tommy Wieringa over de gevolgen van de bezuinigingen  op jeugdwerk en buurthuizen: ‘Je kunt erop wachten: de besparingen van het heden zijn de tekorten van de toekomst.’

Dat is in veel sectoren zo, maar waarschijnlijk nergens zo duidelijk als in het onderwijs. Grootschalige bezuinigingen waren er al in de jaren zeventig en tachtig onder de onderwijshervormer van Kemenade  en tijdens het legendarische bewind van Deetman.

De bezuinigingen waren meestal gericht op de salarissen en op het aantal lessen. Tegelijkertijd werden de opleidingen tot onderwijzer en leraar gemakkelijker gemaakt wat ook weer een soort legitimatie opleverde voor lagere salarissen.

Nu de overheid, tijdelijk, over ruime financiële middelen beschikt is er bij politici de neiging om op de lerarentekorten te reageren met de bereidheid om meer geld uit te geven aan salarissen.

Zijn daarmee de problemen opgelost? Natuurlijk niet, want het gaat er niet alleen om vacatures op te vullen, maar om bekwame, breed opgeleide leraren aan te trekken. Maar dat kan eigenlijk niet want zo worden ze niet meer opgeleid: de output moest immers groter worden en mocht niet te veel tijd kosten – en dat betekent vereenvoudigen en versmallen. Deze manier van opleiden geldt niet alleen voor leraren maar voor alle studenten: wie hoger opgeleid wordt, wordt opgeleid tot specialist waarbij men denkt dat de geesteswetenschappen zoals literatuur, geschiedenis, filosofie en kunst geen maatschappelijk doel meer hoeven te dienen. Ook mevr. Van Engelshoven, de minister van Onderwijs, schijnt er zo over te denken, Ze wil geld bij de alfa en gammastudies weghalen en overhevelen naar technische studies omdat Nederland te weinig studenten techniek aflevert.

Maar het studeren begint natuurlijk al in het basisonderwijs. Daar zullen zeker niet veel wiskundig en technisch begaafde onderwijzers rondlopen. En zo begint men in het voortgezet onderwijs al met een achterstand. Enzovoort.

Alles bij elkaar een trieste zaak die niet afgekocht kan worden met enkele tientallen miljoenen.

 

J.C. Traas