De Literatuurschool voor de 21ste eeuw

De Onderwijsraad schrijft deze week dat het onderwijs te weinig aandacht heeft voor de zo geheten 21ste eeuwse vaardigheden. Ook in het rapport “Lerende economie” van de WRR van eerder dit jaar wordt hierop met nadruk bewezen. Wie nu nog steeds niet in die 21ste  eeuwse vaardigheden gelooft, lijkt voor de discussie over het onderwijs van de toekomst hopeloos verloren. Wat die vaardigheden ook inhouden, in bijna alle publicaties daarover liggen taal en rekenen onder vuur. Natuurlijk wil niemand daar helemaal vanaf maar de focus wordt  steeds gelegd op de “bredere ontwikkeling”.  Die brede vaardigheden of competenties worden door de raad zo naar voren gehaald dat je je afvraagt of in dit curriculum nog wel tijd voor taal en rekenen overblijft.  Want naast de onvermijdelijke digitale geletterdheid waar De Hond zo mee wegloopt worden genoemd: denkvaardigheden, probleemoplossend vermogen, kritisch denken en creativiteit. ( We moeten daarbij wellicht denken aan het opleiden tot zo iets onzinnigs als wat de WRR noemt  “competente rebellen”. Sjors van de Rebellenclub als model.))  Daarnaast worden de bekende sociale competenties als samenwerken genoemd en de aan het sociaal constructivisme ontleende megacognitieve vaardigheden zoals de vaardigheid om het eigen leren ook te kunnen sturen. En liefst ook nog ondernemend zijn en innovatief. Toe maar. Wat zeur je dan met je taal en rekenen.

De claim is, dat kinderen in zo’n curriculum ook “echt voor morgen” leren. In de Volkskrant van woensdag stond een verslag van een school in Lent waar dit leren voor morgen ook echt in de praktijk zou worden gebracht. In deze school is het klassikaal onderwijs naar leeftijdsgroep afgeschaft en werkt ieder kind zo veel mogelijk volgens  het eigen tempo. Dus kan het voor het ene vak bij een lagere leeftijdsgroep participeren en voor het andere mogelijk bij een hogere leeftijdsgroep. Naast dit geïndividualiseerde model  zou  er op deze school ook veel aandacht voor de” 21ste eeuwse vaardigheden zijn. Dat betekent discussiëren over een “stelling van de week”, context gerelateerde problemen in plaats van kale sommen en ook reflectie.” (Die reflectie lijkt te bestaan uit het één keer per kwartaal met de leerling doornemen van de vorderingen.)  De leraren op de school heten mentoren. Ik zie hier niet zo veel typisch 21ste eeuws in. Aan het eind van het artikel wordt in het midden gelaten of deze vorm van onderwijs, die in zijn op de individuele ontwikkeling gerichte benadering mij nog het meest aan het vrije school onderwijs doet denken, effectiever is of beter scoort dan het meer traditionele onderwijs. Over digitale vaardigheden zoals die in het iPad onderwijs centraal staan wordt niet gesproken.  De Citoscores wijken niet af.

 Veel wat voor nieuw wordt versleten bestaat in verschillende vormen al heel lang en de meningen hierover lopen sterk uiteen. Maar je kunt moeilijk van  typisch onderwijs van de  21ste eeuws spreken . Dat promoveren van één soort onderwijs  tot  het ware model  voor de toekomst heeft iets pretentieus en aanmatigends. Nederland kent een grote verscheidenheid aan  schooltypes, die een min of meer geprononceerde pedagogische aanpak voorstaan. Al deze scholen pretenderen de waarheid in pacht te hebben of althans het goede te doen. Allemaal scoren ze goed op de Citotoetsen. Dus op  de resultaten is weinig aan te merken.  En wanneer de ouders voldoende keuzemogelijkheden hebben,  iets waar Malmaison op deze site regelmatig en terecht voor opkomt, is die verscheidenheid in principe prima.  Er leiden meerdere wegen naar Rome. Irritant wordt het wanneer één model voortdurend als HET model voor de toekomst wordt gepresenteerd. En dat is precies wat mij stoort bij dat voortdurende geleur met die 21st eeuwse vaardigheden. En dat meestal door mensen, die van onderwijs verder geen snars verstand hebben.

Aleid Truijens geeft in haar column in de Volkskrant van vandaag een leuke wending aan de discussie. Ze schrijft:

“De Onderwijsraad wil dat scholen zich gaan bezinnen op een nieuw “curriculum”, waarin de vaardigheden van de 21ste eeuw voorop staan. Je voelt al dat daar commissies en klankbordgroepen aan te pas gaan komen. Kerndoelen en trajecten. Je kunt natuurlijk ook beginnen met meer tijd aan literatuur te besteden. Empathie, verbeeldingskracht, kritisch denken, creativiteit – al die skills die zo onontbeerlijk zouden zijn in onze eeuw- je oefent ze allemaal door te lezen. Die literatuur hebben we al. Wat een weelde.”

Ik ben voor de Literatuurschool. 

11 Reacties

  1. Europese vaardigheden voor de

    Europese vaardigheden voor de EU?

     

    Hieronder zijn te verstaan schilderen, lezen, musiceren, dichten, theatermaken, voordrachten houden, schrijven, beeldhouwen, films maken, cabaretteksten schrijven, zingen, acteren, hout bewerken, fietsen maken, bruggen bouwen, vliegtuigen bouwen, huizen bouwen, mensen genezen, geneesmiddelen uitvinden, automodellen ontwerpen, kleding ontwerpen, Latijn en Grieks leren, uitvindingen doen, en op de schouders van reuzen staan. Alles wat Europese volkeren in onderlinge concurrentie – dwz niet in homogene eenvormigheid – hebben doen ontstaan. We maken het groter: hetgeen de mensheid met bloed, zweet en tranen heeft voortgebracht. Dit is de basis van vooruitgang. Niet één of ander computermodel dat repetitief gebruikt wordt, waardoor de licentievergoeding tot het oneindige kan worden uitgevent.

     

    Om te kunnen communiceren met andere Europese volken ('de' Europeaan bestaat niet!), de mensheid, hebben we taal, rekenen, cultuur en kennis van schoolvakken nodig: een gezamenlijk idioom van hetgeen in de Europese (of: mondiale) geschiedenis is opgebouwd. We hebben de passie van mensen nodig die van kennisoverdracht hun beroep hebben gemaakt. Indien men het doel van onderwijs terugbrengt tot het opdoen van abstracte sociale vaardigheden in plaats van het te zien als het opdoen van taal, rekenen, cultuur en kennis van schoolvakken, verwaarloost men het wezen van onderwijs. Zonder 'wijs'(heid) blijft 'onder'(danig) over.

     

    Zonder goed onderwijs blijft de communicatie met andere Europese volken, de mensheid, beperkt. Het streven naar een EU / OESO / European Round Table of Industrialists / UNESCO / Wereldbank / USA McOnderwijs doodt de creativiteit (denk hierbij aan de zompige en smakeloze hamburger). De burgers als verenigde individuen maken het onderwijs, en geven door wat generaties voor hen hebben doorgegeven. Hier komen geen sociale (bureaucratische) wetenschappers van internationale organisaties en het bedrijfsleven aan te pas.

  2. Ik lees een uitstekende

    Ik lees een uitstekende analyse van Ben Verkroost die eens goed is gaan bekijken welke kleren de nieuwe keizer aanheeft en een adequate aanvulling door Sympathisant. De link naar deze stukken moet naar de verschillende onderwijsjournalisten worden doorgestuurd.

    En in aanvulling op Sympathisant. Een mooi voorbeeld van creatieve vaardigheden waarin alles uit de kast wordt gehaald op het gebied van die geweldige 21eeuwse prestaties die gestimuleerd moeten worden: de uitvinding van allerlei nieuwe financiële producten door een groep econometristen in Boca Raton in Florida. Zo creatief dat de banken die ze gebruikten ook niet wisten wat ze precies inhielden.
    "Lees de volgende regels, geschreven in 2003 door de Amerikaanse mega-investeerder Warren Buffett, in een brief aan de aandeelhouders van zijn beleggingsmaatschappij Berkshire Hathaway: "De geest van de derivaten is nu uit de fles, en deze instrumenten zullen vrijwel zeker in variëteit en aantal toenemen tot een of andere gebeurtenis hun giftigheid duidelijk maakt."… "Centrale banken en regeringen hebben tot dusver geen effectieve manier gevonden om de risico's die deze contracten opleveren te beheersen of zelfs maar te overzien."… "Wij proberen op onze hoede te zijn voor iedere vorm van risico op megacatastrofes en die houding kan ons overdreven beducht maken voor de snel stijgende hoeveelheden lange termijn derivatencontracten. Maar in onze optiek zijn derivaten financiële massavernietigingswapens, die gevaren met zich meebrengen die, hoewel nu latent, potentieel dodelijk zijn." 

    Buffett noemde derivaten in 2003 al een tijdbom. We hebben even moeten wachten op de ontploffing. Hij waarschuwde ook voor een kettingreactie: deze is nog in volle gang. 

    Het is niet zo verbazingwekkend dat aandeelhouders en toezichthouders wereldwijd zo weinig met deze waarschuwingen hebben gedaan. Derivaten zijn moeilijk te begrijpen en kuddegedrag in de beleggingswereld is spreekwoordelijk. Maar er spelen vooral ook grote belangen om risico's te negeren."

    Het is verstandig om leerlingen vooral degelijke kennis bij te brengen. Daarvoor heb je leraren nodig die hun vakinhoud kennen, die weten over te brengen en ook de nodige pedagogische bekwaamheden bezitten om het morele besef leerlingen in stand te houden.

  3. Kuddegedrag is op korte
    Kuddegedrag is op korte termijn uitermate voordelig voor alle deelnemers en pas op lange termijn en vaak voor derden schadelijk. De overeenkomst tussen de derivatengoochelaars en de onderwijsexegeten is treffend. Meedoen, voorop lopen loont en de stront is voor zij die gelijk hadden, maar nu de rekening moeten betalen

  4. Bij de invoering van de

    Bij de invoering van de Mammouthwet en daarna heeft men weliswaar het Gymnasium niet afgeschaft maar wel vrijwel helemaal uitgekleed. Het jubileumboek ´steeds minder leren´ van de oudervereniging van leerlingen aan zelfstandige Gymnasia schrijft daar zeer verhelderend over. Als de politici werkelijk respect zouden hebben gehad voor de ouderrechten in het onderwijs zouden ze bij het invoeren van de Mammouthwet gevraagd hebben Zijn er nog ouders die hun kinderen liever naar een ouderwets gymnasium willen sturen en bij voldoende belangstelling de oude Gymnasiumopleiding als keuzemogelijkheid in stand gehouden hebben. Ik neem aan dat de universiteiten geen problemen zouden hebben met het blijven erkennen van het ouderwetse gymnasiumdiploma als een toelatingsexamen voor de universiteiten.
    Als de overheid ooit iets zo decadent als een literatuurschool zouden toestaan hoop ik dat voor Frans en Duits het vertalen weer terugkeert op het eindexamen. De meeeste hervormers zien het leren van Frans, Duits Latijn of Oud-Grieks toch als flauwekul en zouden dat misschien willen tolereren.
    Eén van de redenen om vertalen af te schaffen was dat het de kinderen uit taalarme en anderstalige families zou benadelen. Dat er ook kinderen uit die families waren die die horde met wat extra inspanning wel konden nemen en er hun voordeel mee konden doen werd onbelangrijk gevonden. Ik denk dat als er scholen met veel literatuuronderwijs zouden worden opgericht kinderen veel voordeel hebben van het zorgvuldig leren vertalen. Van zowel de bron- als de doel-taal steekt een leerling dan veel op en typische uitdrukkingen in de vreemde talen gaan voor hen leven en onderdeel uitmaken van hun actieve woordenschat.
  5. @ B. Verkroost: “Aan het eind

    @ B. Verkroost: "Aan het eind van het artikel wordt in het midden gelaten of deze vorm van onderwijs, die in zijn op de individuele ontwikkeling gerichte benadering mij nog het meest aan het vrije school onderwijs doet denken, effectiever is of beter scoort dan het meer traditionele onderwijs."

     

    Weet u wie het vrije school onderwijs heeft gevolgd?

     

    "At 10, Schleicher's elementary school teacher judged him unfit for an academic secondary school (Gymnasium). His father removed him from the state school system and sent him to the Waldorf school in Hamburg-Wandsbek,[3] where he achieved an average of 1.0, the top mark possible, on his college entrance examination. He studied physics in Hamburg and then mathematics at Deakin University, where he graduated with a Master of Science degree in 1992. In 2006, the University of Heidelberg named him Honorary Professor in the Faculty of Behavioral and Cultural Studies.[4]" (Vanaf zijn 29e werkzaam in de onderwijsstatistiek; nooit binnen het onderwijs werkzaam geweest. 'Skills beyond school').

     

    Een afwijzing kan op een mens grote indruk maken. Dit kan een grote bewijsdrang, en een levenslange rancune jegens de gymnasiumopleiding tot gevolg hebben! 😉

     

    Ik vind het knap dat Andreas Schleicher, wis- en natuurkundige, tot 'ereprofessor' wordt benoemd aan de faculteit van gedrags- en culturele studies aan de Universiteit van Heidelberg. Zo rolt de wereld blijkbaar. Onze Jos van Kemenade, onderwijssocioloog uit Nijmegen bij Joop Den Uyl en verantwoordelijke voor een indertijd rap uitdijend O&W -nu OCW- (aanstelling van ambtenaren van de juiste politieke kleur), heeft indertijd een eredoctoraat in de pedagogische wetenschappen aan de Rijksuniversiteit Gent verkregen. Vanwege zijn onverdroten dram- en managementverdiensten bij grootscheepse onderwijshervormingen?

     

    Het 'Peter principle' ("the selection of a candidate for a position is based on their performance in their current role rather than on their abilities relevant to the intended role") vervult blijkbaar een grote rol in de onderwijswereld. Ach, het zijn uiteindelijk maar leerkrachten en kinderen om wie het gaat, en bovendien, de uitkomsten van desastreus onderwijsbeleid manifesteren zich jaren later, net op het moment dat de bevoegde bewindspersonen van indertijd van hun welverdiende rust kunnen genieten. Zij hadden tenminste grootse idealen! Dat kunt u niet zeggen. 😉 Daarom: geef de vaardigheden van de 21e eeuw een eerlijke kans! 😉

  6. Toegift uit een interview met

    Toegift uit een interview met Andreas Schleicher (leve de middenschool – kernwoorden: individualiteit en diversiteit; de leerkracht onderwijst met onnatuurlijke souplesse zijn orkest leerlingen met verscheidene begaafdheden. De computer doet de rest. Kennis? We hebben toch een 'smartphone'?):

     

    "EK | Widerspricht individuelle Lernförderung nicht dem Standardkonzept?

     

    (…) Alles, was sie heute ihr eigenes Wissen nennen, auf dem sie ihren Wettbewerbsvorteil aufbauen, ist in der Zeit des Internet morgen überall in der Welt ein Handelsgut, jedem zugänglich. Sie können heute fast jede Multiple-choice-Klassenarbeit mit Hilfe eines SmartPhones in Sekundenschnelle lösen. Wenn Sie wollen, dass Ihre Kinder nicht nur fast so gut wie ein SmartPhone sind, dann müssen Sie die Fähigkeit fördern, Wissen zu vernetzen. Diejenigen, denen es gelingt, isolierte Wissensbereiche zu verbinden und daraus kreativ neues Wissen und Können zu schöpfen, sind die Gewinner von morgen."

     

    "EK | Hat das dreigliedrige Schulsystem, das die sozialen Unterschiede zementiert, ausgedient?

    AS | Ja."

     

    "EK | Was müsste an seine Stelle treten? Noch mehr Vereinheitlichung der Schulformen oder größere Pluralisierung, auch in einzelnen Bundesländern?

     

    AS | Wir müssen von Schulen erwarten, dass sie das Potenzial aller Schüler mobilisieren und erkennen, dass gewöhnliche Schüler außergewöhnliche Fähigkeiten haben, aber unterschiedlich lernen und dementsprechend individuell gefördert werden. Die Schulen der Zukunft antworten auf die verschiedenen Interessen, Fähigkeiten und sozialen Kontexte der Schüler deswegen nicht mit Selektion und institutioneller Fragmentierung, sondern dadurch, dass sie konstruktiv und individuell mit Vielfalt umgehen."

     

    (Uit: Erziehungskunst -Waldorfpädagogik heute, 'Das Maß der Dinge ist der Schüler' – von Andreas Schleicher, November 2010 -, Fragen an Professor Andreas Schleicher, PISA-Koordinator der OECD).

  7. Was Kees Boeke (vijftiger

    Was Kees Boeke (vijftiger jaren) wel 21-ste eeuws?? Is Hong Kong (met sterke nadruk op prestatie als bij ons in de vijftiger jaren) niet 21-ste eeuws? Hong Kong dat leidend in de wereld is??

    Was Frederik van Eeden (19-de eeuw) 21-ste eeuws?? Zijn gedachtengoed wordt als 'modern' beschouwd door ideologen. Was Dewey 21-ste eeuws?? Met zijn mislukte gedachtengoed van de vijftiger jaren?

     

    Voor eens en voor altijd moet de slogan "21-ste eeuws" beschouwd worden als de totale misleiding richting ouders. Ouders wordt in de waan gebracht dat hun kroost voor de werkelijk totaal andere toekomst wordt voorbereid. In werkelijkheid spannen ideologen zulke ouders voor hun eigen karretje.

    Vrijheid van onderwijs geeft zulke dwazen alle ruimte (ze doen maar, die armen of die verdwaasden). Maar geeft OOK alle ruimte aan de niet verdwaasden. En juist daarom moet het eerste overheidsbeginsel zijn: vrijheid van onderwijs.

    En juist over dat beginsel zwijgt elke huidige overheid in alle talen! En dat is een zeer veeg teken!

     

  8. @moby

    @moby

    Precies.

     

    De repliek moet dus zijn: "Geen 21-ste eeuwse eenheidsworst, maar vrije onderwijskeuze voor altijd."

  9.  “Geen 21-ste eeuwse

     "Geen 21-ste eeuwse eenheidsworst, maar vrije onderwijskeuze voor altijd". Misschien zou dat het adagium voor een groep BONners kunnen zijn die zich in het aspect van vrije onderwijskeuze, zowel op de ouders als op de leraren betrokken, gaat verdiepen. Want omdat BON strijd voerst tegen de ons opgelgde waanideeén van de overheid en haar educatiepriesters komt de vrijheid van de docent maar matig uit de verf en is de vrijheid van de ouder bijna onzichtbaar geworden.

    De keuzevrijheid van de docent en van de ouder kan wat betreft de te bereiken resultaten niet volledig zijn. De overheid moet de kas van de Nederlandse gemeenschap verstandig beheren en er voor zorgen dat het onderwijs bijdraagt aan de continuering van haar welvaart. Maar wat betreft de inhoud en de lesmethoden van het onderwijs  betreft zou de overheid tolerant kunnen zijn.

    Het politieke landschap ziet er voor voorstanders van vrije onderwijskeuze ongastvrij uit. De SP staat, zoals we hebben kunnen vaststellen uit het optreden van Falcone  van Dijk achter de bezwaren van BON en is waarschijnlijk ookvoorstander van meer vrijheid van onderwijs. Maar in hoe verre zij in het geval van onderhandelingen over een coalitieregering aan onderwijs voldoende prioriteit toekent is afwachten. D66 heeft al geschreven (maar weer teruggetrokken) dat de docenten geen grote verandereingen willen en dat zou dan dus ook gelden voor grote veranderingen die de leraren juist ten goede komen.Zij heeft bovendien een vooorkeur voor e-leren. Ik denk dat BON nu in een impasse zit waar zij slechts uit kan komen door een politieke partij op te richten die meedoet aan de verkiezingn voor de Tweede Kamer.

    Ik ben in voor de oprichting van een werkgroep Vrijheid van Onderwijs.

  10. Je wordt hier radeloos van.

    Je wordt hier radeloos van.

    We leven in een globaliserende wereld. In bijna alle landen van de wereld, zeker in het Oosten, wordt ouderwets degelijk onderwijs gegeven. En wat doen wij? Onze kinderen buiten die werkelijkheid plaatsen en met 21e eeuws fantasieonderwijs, een hoofd vol branie en een mond vol tanden de wereld insturen. Ze worden straks aan alle kanten voorbijgelopen en genegeerd door leeftijdgenoten die wél wat weten en die wél wat kunnen.

Reacties zijn gesloten.