In de Volkskrant beschrijft Kees de Ruiter zijn ervaring op de Oosterparkschool in Amsterdam-Oost. Zijn klas 1 had 52 leerlingen. We spreken 1953. Hoe dat mogelijk was: klassikaal onderwijs, strakke discipline en geen bureaucratie.
Reacties zijn gesloten.
En we willen echt niet terug
En we willen echt niet terug naar die situatie. Een klas van dertig is al winst. We willen de ruimte klassikaal onderwijs te kunnen blijven geven aan de hand van goede inhoudelijke methodes. Dan blijft er nog voldoende ruimte over voor de ‘leuke’ dingen die de ‘moderne’ tijd kennelijk vraagt.
We willen vrij blijven van de bemoeizucht van velen langs de zijlijn; juf/meester van toen deed het ook zonder die bureacratie van reeksen beleidsplannen, handelingsplannen, IB-ers, consultaties enz. Die zag waar iets mis ging en greep direct in, zonder eerst formulieren in te vullen en in overlegsituaties (met team, IB-er, ouders, ambulante begeleider e.d.) te moeten treden.
Daarbij was er sprake van enig gezond verstand. Er blijken namelijk grenzen te zijn aan de mogelijkheden tot sleutelen aan kinderen.
Klacht: terug naar klassikaal onderwijs
Op BNR-radio horen we over een ‘ludieke’ actie: een schoolmeester geeft ‘klassikaal’ les aan 200 leerlingen en zegt dat de bezuinigingen hem ertoe zullen drijven terug te moeten naar klassikaal onderwijs.
Ik sta versteld; zover is het dus al gekomen.
Wat ik als ideaal beschouw, beschouwt hij kennelijk als armoede.
Intussen vertelde een juf dat ze in haar klas 6 kinderen heeft die niet kunnen rekenen zonder aparte begeleiding, en dat ze 8 kinderen heeft met een dyslexie-verklaring.
Ik sta alweer versteld, want ik beschouw zo’n situatie dus als het failliet van onderwijs dat het klassikale model heeft afgezworen.
Al die vernieuwende ontwikkelingen (WSNS en de hele rimram erbij) hebben dus zo’n situatie opgeleverd die de juffrouw hier schetst. Daar blijkt toch uit dat die hele opgeklopte wereld volledig heeft gefaald?
Vermoedelijk spreken mensen langs elkaar heen als ze het overwijs hebben. Ik kon althans niet vermoeden dat een schoolmeester zo zou redeneren als hierboven.
Zo werkt
Zo werkt indoctrinatie. Jonge leerkrachten worden opgeleid in de onderwijspulp die onderwijsgeleerden hebben bedacht en ervaren elke afwijking van de norm als slecht.
Met enig historisch besef en enig rondkijken in de rest van de wereld zouden ze zelf kunnen constateren wat ‘normaal onderwijs’ is. Maar ook dat vermogen ontbreekt klaarblijkelijk.
Kun je wel iets anders verwachten met het huidige P-academische onderwijs?
het gewenste basisonderwijs: anti-klassikaal
Dat blijkt b.v. uit het leerboek PABO van Frea Janssen-Vos, ‘Basisontwikkeling in de onderbouw’.
Ik ontleen het fragment aan het blog van Bart Voorzanger die enkele teksten uit dit boek van een scherp commentaar voorziet.
Citaten uit dit lesboek voor PABO-leerlingen.
‘In veel scholen verloopt het vernieuwingsproces om tot een goede aansluiting tussen het onderwijs in de groepen 2 en 3 te komen, nogal moeizaam. Het valt ons op dat veelal de aansluiting of afstemming gezocht wordt in de leerstof of ‘ontwikkelingsstof’ die kinderen zich eigen zouden moeten maken … De gedachte vat zo post dat je de leerstof eerst goed op een rijtje moet hebben, om dan de overstap- of overgangscriteria te bepalen.
Vervolgens blijkt dat men in een kat-en-muis-spelletje belandt: moeten de leerkrachten van de kleutergroepen wat harder aan kinderen trekken om ze op het goede moment op de overgangsstreep naar groep 3 te krijgen? Of moeten ze aansluiten bij de ontwikkelingsprocessen van de kinderen, zodat de leerkracht van de volgende groep aanhaakt bij de leerstof waar elk kind op dat moment beland is?
Het is zonneklaar dat de klassikale aanpak in de groepen 3 en verder moet verdwijnen.
Want alle aandacht die voor verschillen tussen kinderen wordt gevraagd, moet toch wel tot de conclusie leiden dat de kinderen die groep 3 binnenstromen, enorm uiteenlopen wat ontwikkelingsmogelijkheden en ontwikkelingsstadia betreft.’
Vervolgens laat Voorzanger zien hoe krom alleen deze redenering al is.
Schrijfster zelf komt daarna met de ‘Vygotskiaanse ontwikkelingstheorie’ op de proppen door welke de aangrijpingpunten voor het onderwijs in de basisschool gezocht zouden moeten worden in de psychologische continuiteit. En niet in de leerstof.
Link
Een link naar het hele artikel van Voorzanger over dit boek.
Dank je wel, sir
De commentaren van Bart Voorzanger zijn sowieso erg interessant. Want wanneer maken we het mee dat een wetenschapsfilosoof zich kan buigen over wat in de basisschoolwereld zoal geschiedt?! Vanuit zijn eigen ervaring nog wel?
De man fileert ook haarscherp de leegte die te vinden is in de onderwijsdoelen voor het basisonderwijs, van 2006.
Waren er maar meer van zulke mensen actief in het basisonderwijs. Zij zouden nuttig tegenwicht kunnen bieden aan de holspraak en dikdoenerij die daar zo gangbaar is geworden.
Erg jammer dat een paar incompetente dames van de PABO hem zijn diploma onthielden op grond van meningsverschillen omtrent een assessment.
Boerinnen die moeten oordelen over de wetenschapsfilosoof (middels het aanvinken van vooraf geformuleerde hokjes) : dat moet wel ten koste gaan van de wetenschapsfilosoof.
Poortwachter
Helaas denk ik dat dit (onthouden van het PABO diploma) geen incident is. En met het nieuwe lerarenregister zal de leraar zijn gehele loopbaan door zweefteven de maat genomen worden.
vgl. Theo Thijssen
De ervaringen van Voorzanger in de basisschool staan m.i. op gelijke voet met de ervaringen van Theo Thijssen in zijn ‘Schoolland’ of ‘De gelukkige klas’.
Waarbij ik vermoed dat Voorzanger niet de lof zal krijgen van vernieuwers die wel de loftrompet steken over Theo Thijssen.
Dat laatste blijft voor mij toch een vreemd verschijnsel: vernieuwers die Theo Thijssen zo waarderen, hoewel deze onderwijzer voluit deed aan klassikaal onderwijs en het stellen van strenge eisen!
Theo Thijssen deed aan traditioneel (zeer traditioneel) klassikaal onderwijs. Desalniettemin lopen vernieuwers met hem weg.
Doen ze niet met leerkrachten die anno 2012 ook zo (willen) werken.
Zou het ermee te maken kunnen hebben dat Thijssen in politiek opzicht een ‘kameraad’ was? Ik begin het te vermoeden.
Mooi artikel
Hoewel ruim 50 kinderen in een klas zeker niet ideaal is, zijn er nogal wat randvoorwaarden die heden ten dage niet aanwezig zijn:
– meer grote gezinnen, minder ‘kleine prinsjes’, betekent dat kinderen meer gewend waren om ‘onder te gaan’ in een massa
– zowel thuis als op school was discipline, werken voor je resultaten, een normale zaak. Leraren hadden aanzien en respect, vakantie werd hen niet misgund en ze vielen in de iets bovengemiddelde inkomensklasse.
– juf of meester kon stilte eisen, waardoor luisteren naar de les én geconcentreerd oefenen mogelijk werd
– ouders stonden (in het algemeen) achter het onderwijzend personeel
– het onderwijsprogramma kon zich concentreren op hoofdzaken
– zittenblijven was geen taboe, voortijdig van school afgaan ook niet. Juist in die groepen zaten de dyslecten en gedragsproblematische kinderen.
– Vroeg werken was helemaal geen taboe. Als je niet goed kon leren ging je gewoon werken en een vak leren. Het idee dat iedereen minstens tot 22 of ouder moet schoolgaan is echt van recente datum.
Beste Hinke, eerder vandaag
Beste Hinke, eerder vandaag schreef ik onderstaande mail aan andere BONners. Het was een reactie op een mail waarin het woord jeugdsentiment viel. Inderdaad is het ook voor mij voor een deel jeugdsentiment, maar ….
Het is meer dan jeugdsentiment. Het zal vast gemakkelijk zijn om de verschillen met de huidige tijd te duiden, maar dat wordt al te gemakkelijk gebruikt als legitimatie van de achteruitgang van het onderwijs (die als vooruitgang wordt afgeschilderd). Zelfs de auteur doet in zijn laatste alinea iets dergelijks.
Ik denk dat het voor een school heel goed mogelijk is om degelijk klassikaal onderwijs te geven. Ook met de huidige “moeilijke” kinderen. Voorwaarde is wel dat je er vanaf dag 1 dat een kind op school komt mee begint. Dat is het moment voor duidelijkheid en structuur. Het kind is nieuw op school en heeft nog geen verwachting opgebouwd dat zijn ikje koning is, tenminste niet op school.
Opmerkelijk gisteren op tv: aan kinderen van het speciaal onderwijs werd gevraagd wat ze op die school zo fijn vonden. Antwoord: het was rustig is de klas. Tsja. Als dat lukt met een klasje speciaal onderwijskinderen, dan lukt het toch ook met een grotere groep kinderen met minder gedragsproblemen. Lukte vroeger ook en niemand maakt me wijs dat de Amsterdamse kinderen destijds allemaal lieverdjes waren (ze zijn tenslotte opgegroeid tot provo). Het huidige onderwijs creëert adhd kinderen (of katalyseert adhd gedrag).
Wellicht op t randje en verre van wetenschappelijk, maar de jongens van 17-18 die nu ontsporen moesten destijds in militaire dienst. En ook defensie slaagde er wonderwel in om het egoïstische gedrag om te buigen en ook dat geschiedde direct vanaf dag 1, als de rekruut nog onervaren was zich in groepsverband liet vormen. Zelfs Albert Heyn slaagt er nu beter in om jongeren in toom te houden als vakkenvullers dan sommige leraren. Werkwijze: consequenties van slecht gedrag zijn 100% zeker en voorspelbaar.
Laat onverlet dat er vast veel misging. Er zijn geen ideale systemen. Dus verhalen van kinderen die uit de boot vielen zijn ongetwijfeld frequent en waar, maar als ik nu kijk, dan valt bijna iedereen uit de boot: geen kind leert ook maar iets dat in de buurt komt van de wat vroeger de norm was.
Eens 2010
Ook ik denk dat het onderwijs zeker weer terug kan grijpen naar oude klassikale en strenge werkvormen. Toch zal het -vanwege de door mij genoemde redenen- moeilijker zijn dan het vroeger was. Bovendien: het moet dan wel mogen en niet door de inspectie worden afgekeurd. Dat is nu wel het geval!
Beste voorbeeld zijn de klassikale instructies die onze eigen Onderwijsgek geeft aan zijn toch best wel beperkte leerlingen.
un contract social invisible
Ik herken in de beschrijving van de Ruiter volledig de lagere school in Heerlen waar ik zelf op gezeten heb. Zo was het precies!
Misschien ben ik wel heel afwijkende ouder maar ik vind dat als de overheid eist dat ik mijn kinderen naar een van haar basisscholen stuur zij de verplichting heeft er voor te zorgen dat mijn kinderen daar efficiënt onderwijs genieten.
Leerlingen die nu de basisschool verlaten met het advies VWO kunnen niet behoorlijk rekenen, geen zinnen ontleden , weten weinig van aardrijkskunde en hebben nog nooit van Jan Zonderland en Kenau Simonsdochter Hasselaer gehoord. Ze leren ook geen liedjes meer. De overheid heeft dus een heel redelijke verzoek van de ouders niet vervuld en vindt blijkbaar dat zij beslag op de tijd van onze kinderen mag leggen. Ik zie hierbij de basisschool als een zwarte doos. Er gebeurt van alles in wat me maar matig interesseert en stel vast dat het resultaat is om van te huilen. Gevolg van een falende overheid die een stilzwijgende overeenkomst met de ouders niet nakomt. Hinke voert 6 redenen aan waarom de vroegere lagere scholen kwaliteit konden bieden. Als het mogelijk of geoorloofd zou zijn kunnen we dus weer terug naar de vroegere kwaliteitsscholen tegen de bodemprijs die haalbaar is bij één juf op 50 leerlingen. Dan moeten de juffen wel dezelfde machtsmiddelen krijgen als de vroegere meesters en moeten de ouders verantwoordelijk gesteld worden voor het gedrag hunner kinderen. De overheid heeft al de eerste stappen binnen dat concept gezet door in het secundair onderwijs ouders van spijbelende kinderen kinderbijslag te onthouden.
Laar haar de lagere scholen heropenenen!
Seger Weehuizen
Ook belangrijk: kinderen moesten gewoon veel uit het hoofd leren
Er is al vaker op de site op gewezen: het belang van memoriseren. Kinderen hoefden vroeger niet zelf door “onderzoekend leren” van alles uit te vinden. Een al wat ouder artikel (2004) van Michael Knox Beran, maar mooi verwoord, over het belang van het uit het hoofd leren van poezie, zoals dat vroeger werd gedaan: www.city-journal.org/html/14_3_defense_memorization.html.
uit het hoofd leren
De kinderleeftijd is BIJ UITSTEK de leeftijd om tal van zaken te memoriseren. Op hoge leeftijd blijken zelfs dementerende ouderen de kleuterliedjes nog te kennen.
Daarom is die leeftijd van zo’n enorm belang als het om het aanleren van kennis gaat. Die rijpheid tot memoriseren komt nooit meer terug!!
Die kansen moeten dus gegrepen worden!!
Vernieuwers hebben echter deze basis moedwillig verworpen.
Zij gruwden van zulk memoriseren, en noemden het zelfs ‘mechanisch leren’, aldus suggererend dat de leerkrachten en de ouders die kinderen zagen als robotjes. Waar daarentegen die vernieuwers de echt menselijke mensen waren die de kinderen beschouwen als echte mensjes, en niet als robotjes.
Velen werden misleid door deze valse tegenstelling.
Want men kan kinderen leren automatiseren en hen tegelijk als medemensjes beschouwen.
Immers, men heeft, zijnde een mens, zelf ook tal van zaken gememoriseerd.
Tot mijn verbazing merk ik b.v. dat die ingestampte Franse werkwoorden mij nog steeds van pas blijken te komen.
Vernieuwers (en dat is mijn persoonlijke diepste overtuiging) wilden echter een ander maatschappelijk model. En daarom wilden zij af van allerlei traditionele inprentingsmodellen.
Ik hoop dat ik mijn diepste persoonlijke opvatting hieromtrent vrij kan publiceren op het BON-forum.
Want lesgeven deed ik ook vanuit mijn diepste levensovertuiging, waarbij die gedeeld, of op zijn minst getolereerd, werd door de ouders van mijn leerlingen.
re: moby/memoriseren
Ik zie niet in waarom u uw diepste persoonlijke overtuiging niet vrij zou kunnen publiceren op dit forum. Men moet uiteraard wel oppassen voor overdaad, want die schaadt. Ik word wel nieuwsgierig: Liet u in uw lessen blijken dat het uw diepe en persoonlijke overtuiging was dat vernieuwers een ander maatschappelijk model wilden en werd dat door de ouders gedeeld of getolereerd? Of was uw diepste levensovertuiging tijdens het lesgeven iets anders? En u spreekt in de verleden tijd: staat u inmiddels niet meer voor de klas en bent u nu ondernemer geworden met heel veel last van de door u niet zo bewonderde ambtenaren?
En vonden die ouders het goed, dat u leerde dat belasting diefstal is? Ik dacht altijd, dat binnen een democratie de afspraak is gemaakt, dat we een bestuur kiezen, dat ervoor zorgt dat we als maatschappij functioneren: veiligheid, defensie, gezondheid, en vooral ook onderwijs. Daarvoor dragen we een deel van ons inkomen af. Al naar gelang de regering die we hebben gekozen zijn dat meer of minder punten en meer of minder geld. Bevalt het niet, kies dan de volgende keer een andere partij. Het gaat om de balans: niet teveel ambtenaren, niet teveel vrije markt, niet teveel belastinggeld. En nogmaals: het financiele systeem is niet gierend uit de hand gelopen door de ambtenaren.
Nog een passend onderwijs artikel
Nog een opinie artikel in de volkskrant naar aanleiding van het passend onderwijs debat. Nu van een oud basisschool directeur. Een citaat:
Er lopen rond onze scholen te veel ‘deskundigen’ die zichzelf schijnbaar onmisbaar hebben gemaakt maar geen feeling meer hebben met de dagelijkse praktijk van de werkvloer. Besturen, managers, raden, trainers, adviseurs: allemaal mensen met de beste bedoelingen maar niet allemaal even wezenlijk functioneel voor het welzijn van elke leerling.
2 verloren propagandaslagen
De leraren hebben geen geluk met de propaganda voor hun zaak. Toen gestaakt werd tegen de verkorting van de zomenrvakantie kreeg de buitenwereld de indruk dat het alleen om die vakantiedagen ging terwijl het in werkelijkheid over een topje van een ijsberg of over een druppel die de emmer laat overlopen ging. Nu bij het staken tegen de kortingen op het speciaal onderwijs wordt ingezoomed op de verslechtering van de positie van de zorgleerlingen en wordt uitgeblended dat als de klassen groter en inhomogener worden alle leerlingen leerlingen benadeeld worden . In de komende grote klassen zullen net als vroeger meer “lichte”zorgleerlingen komen maar het strenge, gedisciplineerde lesgeven van vroeger mag niet heringevoerd worden. En daarmee zou het basisonderwijs best eens in een vrije val kunnen geraken.
De leraren hebben in elk geval 2 propagandaslagen tegen het educa-poitieke complex verloren.
Seger Weehuizen