De ambtelijke werkgroepen hebben hun werkstukjes bezuinigen ingeleverd. Ik zal hier een korte samenvatting geven van de onderwijs werkgroep (rapport 6, hier te vinden).
Dit rapport gaat over basisonderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs (het hoger onderwijs staat in een ander rapport).
De uitgaven voor 2010 die als grondslag voor de 20% bezuinigingen dienen zijn in miljoenen (pagina 26):
basisonderwijs 6.659
voortgezet onderwijs 6.531
middelbaar beroeps onderwijs 3.582
zorg- en achterstandsleerlingen 3.611
Dit geeft een totaal van iets meer dan 20 miljard euro, dus de bezuinigingsdoelstelling is net boven de 4 miljard euro.
De belangrijkste bezuiniging in het basisonderwijs is het terugdraaien van de klassenverkleining van een paar jaar geleden. Dit levert 708 miljoen euro op. Daarnaast worden kleine scholen samengevoegd (1200 van de huidige 6800 scholen zullen niet zelfstandig voort kunnen) wat 170 miljoen euro oplevert.
De belangrijkste bezuiniging in het voortgezet onderwijs is het terugbrengen van de huidige 1000 uren les naar 850 uur les. Verder wordt er nog voorgesteld om de huidige 4 profielen naar 2 profielen terug te brengen en een aantal vakken af te schaffen van om kleine groepen in de bovenbouw te vermijden. Dit lijkt in twee delen ingeboekt te zijn (pagina 54 en pagina 56) voor een totaal aan bezuinigingen van 950 miljoen euro.
De belangrijkste bezuiniging in het middelbaar beroepsonderwijs is het inkorten van de 4 jarige opleidingen tot 3 jaar en het inkorten van de 3 jarige opleidingen tot 2 jaar. Dit levert 220 miljoen op. Het verminderen van het aantal (bol) opleidingen levert 225 miljoen op. Het integreren van VMBO-BL en MBO2 levert 50 miljoen op.
Verder levert het tegengaan van zittenblijven en het voorkomen van studieuitval op: 110 miljoen in het basisonderwijs, 160 miljoen in het voortgezet onderwijs en 100 miljoen in het middelbaar beroepsonderwijs.
Op zorg- en achterstandsleerlingen wordt 678 miljoen bezuinigd door het bedrag per achterstandsleerling te verlagen en het totale zorgbudget te maximeren.
Dan is er nog de post eigen bijdragen. Het terugdraaien van de ‘gratis’ schoolboeken levert 200 miljoen op. Het weer invoeren lesgeld in het voortgezet onderwijs levert 137 miljoen euro op en in het middelbaar beroepsonderwijs is dat 63 miljoen. Het niet langer bekostigen van MBO’ers boven de 27 jaar levert 205 miljoen op.
Het bovenstaande geeft een bezuiniging van 3.976 miljoen. En dan zijn er nog wat kleinere dingen om net boven de 4 miljard uit te komen….
Andere dingen
De werkgroep zegt ook nog een aantal andere belangrijke dingen waar niet zozeer een prijskaartje aanhangt.
Zo staat er in het rapport dat de kwaliteit van docenten van essentieel belang is voor de prestaties. Er staat op pagina 31 dat in de jaren tachtig nog 80% van de lerarenopleidingen bestond uit vakinhoud, dat dit in 1993/94 gedaald was tot 60% en in 2005/06 tot 38%. Daar staat ook dat 17% van de lessen in het voortgezet onderwijs door niet gekwalificeerde docenten gegeven wordt en dat 5 procent van de docenten in het MBO helemaal geen onderwijsbevoegdheid heeft.
Op pagina 44 staat met betrekking tot het waarderingskader van de onderwijsinspectie:
Een dergelijk waarderingskader normeert op indirecte wijze het “hoe” van instellingen en lijkt zich daarmee niet goed te verhouden met een Inspectie van het Onderwijs die zich nadrukkelijk zou moeten richten op prestaties op het “wat”.
Bijlage 1
Bijlage 1 bij rapport 6 bevat enkele interessante cijfers. Op pagina 13 staat waar het geld dat geoormerkt is voor het basisonderwijs aan opgaat. De totale uitgaven zijn 8.4 miljard euro (overigens veel hoger dan wat er in het rapport van de werkgroep staat…), daarvan gaat 1.1 miljard niet naar scholen. Van de 7.3 miljard die naar scholen gaat zijn 1.3 miljard niet personeelskosten. Van die 6 miljard personeelskosten gaat 0.7 miljard naar niet lesgevend personeel. Dus blijft er 5.3 miljard over voor de docenten. Daar wordt dan nog wat verder mee gerekend (met een erg natte vinger) om uit te komen op 1.9 miljard uitgaven aan effectieve lestijd.
Ad Verbrugge wordt aangehaald in rapport (pag 45)
Rol van schoolbesturen
Indien de overheid minder in het hoe treedt, is het mogelijk dat schoolbesturen
onnodig de ontstane ruimte invullen met nieuwe eigen regels waardoor de
bureaucratie niet afneemt (zie bijvoorbeeld Ad Verbrugge in NRC Handelsblad van
10 februari jl.). Binnen een sturingsfilosofie met een scherpe scheiding tussen het
‘hoe’ en het ‘wat’ met autonome scholen dient de overheid zich echter niet te
begeven in de rolverdeling tussen de geledingen binnen een school (schoolbestuur,
schoolleiders en docenten). Behulpzaam hierbij is het wetsvoorstel versterken van
de positie van de leerkracht. Dit wetsvoorstel verplicht het bevoegd gezag en
leraren op de school afspraken te maken over de wijze waarop de zeggenschap van
docenten wordt georganiseerd en beoogt docenten een belangrijke stem te geven in
het ontwikkelen en vaststellen van het onderwijskundig- en kwaliteitsbeleid op
school. Door het lerend vermogen van het stelsel te vergroten en de kwaliteit van
scholen beter in kaart te brengen wordt het sneller zichtbaar als de prestaties van
de school onder de maat zijn. Een schoolbestuur dat regels opstelt die
contraproductief werken en de motivatie van docenten aantast krijgt hiervoor sneller
dan nu de rekening gepresenteerd.
Waarom onderwijsuitgaven als grondslag en niet OCW-uitgaven?
Als ik me niet vergis ligt het totale budget van het departement OCW rond de 38 miljard. Daarvan maken de kosten voor onderwijs, blijkens deze studie, iets meer dan de helft uit (!), zo rond de 20 miljard. Blijkend het dito rapport over hoger onderwijs en studiefinanciering is daar 5 miljard mee gemoeid. Daarmee zijn nog 13 miljard te verantwoorden. Over ‘cultuur’ is geen apart rapport verschenen in het kader van de ‘brede heroverwegingen’.
Als ik moet gokken, besteedt OCW aan cultuur niet meer dan een miljard of twee. Het is met afstand het kleinste deel van OCW, wat geen wonder is omdat werknemers noch zelfstandigen in deze branche niet in overheidsdienst zijn en maar voor een beperkt deel van hun inkomen afhankelijk zijn van overheidssubsidie.
Kortom: OCW heeft nog een miljard of 11 te verantwoorden, die zo te zien niet in de brede heroverwegingen betrokken zijn.
Het had toch meer voor de hand gelegen om elk departement een bezuinigingsdoelstelling van 20% op te leggen op het totale budget, waarbij duidelijke verschillen gemaakt mochten worden tussen (in dit geval) O, C, W en een kennelijk ruim bemeten overhead.
Kortom, ik zie de noodzaak niet om per se 4 miljard te bezuinigen op de 20 miljard die onderwijs kost, terwijl men er ook voor had kunnen kiezen minder op onderwijs, en meer op de andere OCW-uitgaven te bezuinigen.
Dit ligt zo voor de hand, dat ik me niet kan voorstellen dat hier overheen gekeken is.
Wetenschap
Er gaat ook nog wat geld naar wetenschap (rapport 7 gaat alleen over het onderwijsdeel van het hoger onderwijs). Daarnaast is er nog kinderopvang waar bijna 3 miljard per jaar naar toegaat. Dat zit wellicht in rapport 5 (kindregelingen).
Verder is er iets vreemds aan de hand met de cijfers van deze werkgroep. Zoals ik hierboven schreef gaan zij uit van 6.659 miljoen uitgaven aan het basisonderwijs, maar in de begroting van het ministerie staat een bedrag van 9.626 miljoen uitgaven voor het basisonderwijs. Dit kan te maken hebben met de kosten voor het speciaal onderwijs en rugzakjes die door de werkgroep apart genomen worden. Voor het voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs zijn de bedragen van de werkgroep en het ministerie wel vergelijkbaar.
Verheldering
Bedankt voor je link naar de begroting; dat maakt veel duidelijk. Inderdaad, die 3 miljard kinderopvang hoorde er ook nog bij, al blijf ik het raar vinden dat deze regeling uit de OCW-begroting moet worden betaald i.p.v. Sociale Zaken. Het is nu een exclusieve OCW-investering waarvan het de vraag is of de revenuen (grotere arbeidsparticipatie -> meer belastinginkomsten, beter draaiende economie) wel ter compensatie bij OCW terechtkomen.
Maar het is natuurlijk een leuke manier om het percentage BBP voor ‘onderwijs’ te verhogen.
Ik zie trouwens dat mijn schatting van 2 miljard voor Cultuur klopt.
werkgroepen niet per departement
De werkgroepen zijn niet per departement ingericht, maar themagewijs. Onderwijs is een thema en cultuur valt wellicht ergens anders onder. Zo is er ook een groep die voorstellen moest doen voor kind gerelateerde uitgaven en die zijn kennelijk ook door zo’n beetje alle ministeries heen te vinden.
Vraagverduidelijking
Ik begrijp die aanpak wel, maar mijn bezwaar blijft onverlet: wie gaat voorstellen doen om te bezuinigen op dat deel van het OCW-budget dat *niet* onder onderwijs valt? ‘Cultuur’ kan ik toch echt nergens in de rapporten terugvinden (en het zal ook niet veel wezen, qua begroting). Hoger onderwijs komt blijkens rapport 7 dus op 5 miljard. In rapport 8 lees ik dat wetenschappelijk onderzoek niet hoeft te bezuinigen, alleen ’toegepast onderzoek en innovatie’ met een totale uitgave van 1,9 miljard.
Tel ik op:
– basis-, voorgezet en beroepsonderwijs: 20 miljard
– hoger onderwijs en studiefinanciering: 5 miljard
– toegepast onderzoek: 2 miljard
– fundamenteel onderzoek: ? miljard
– cultuur: ? miljard
Moet samen optellen tot 38 miljard. Dat zijn toch maar liefst 11 miljard aan onbekenden. Mijn vraag is of, en waarom die 11 miljard buiten de bezuinigingen gehouden zouden moeten worden, ten koste van onderwijs.
Een klap
voor de kenniseconomie of een klap voor de bonden?
Het gekrakeel is losgebarsten.
Fout van Hamer
Hamer blijkt het onderwijsrapport niet goed gelezen te hebben. Het voorstel is niet om HAVO-VWO met een jaar in te korten, maar het MBO. In het voortgezet onderwijs is het voorstel om het aantal lesuren met 15% te verminderen.
Nova:havo/vwo korter….
Toch houdt Nova hardnekkig vast aan een jaar verkorting voor havo en vwo.
Het lijkt toch ergens te staan.
Re: NOVA
Ik heb het ook net op NOVA gehoord. Die 2000 of zo pagina’s zijn natuurlijk ook heel wat om door te lezen voor zo een redactie…. maar echt: de verkorting met een jaar slaat op het MBO, niet op HAVO/VWO. De bezuiniging op het voortgezet onderwijs komt door minder lesuren per jaar. (En in het basisonderwijs door grotere klassen; niet verder vermeld hier: in het hoger onderwijs door een 5% ‘efficiencykorting’).
Minder lesuren, meer realiteit?
Misschien is het verminderen van het aantal lesuren wel een mooie aansluiting op de realiteit van de VO-scholen ……
Realiteit
Maar dan is het dus geen bezuiniging….
kinderopvang valt onder OCW?
Lijkt me eerder iets dat valt onder jeugd en gezin, of desnoods onder zorg, dan onder onderwijs, cultuur of wetenschap.
Re: kinderopvang
Dijksma ging over kinderopvang. Valt dus onder OCW. Inderdaad raar, maar waar.
ja dat klopt
Kinderopvang valt onder onderwijs en sindsdien zijn er allerlei kwaliteitseisen bijgekomen. Veel schoolbesturen gaan ook over kinderopvang. Doorgaande leerlijn van 2 tot 20 en om kinderen te kunnen volgen bijvoorbeeld ivm jeugdzorg etc.
Verrassend
In de loop van de dag door de berichtgeving op de radio behoorlijk geïrriteerd geraakt, levert dit rapport #6 over onderwijs mij toch een stevige verrassing op.
Wat ik vanmiddag hoorde waren vooral grote bedragen die weggehaald worden bij de zwakste groepen in de samenleving. Dat zijn schandelijke voorstellen, omdat het bezuigingen zijn die betaald worden door zwakke groepen burgers, en dus in feite geen maatschappelijke bezuigingen. Of de zorgkosten betaald worden uit de schatkist, premies, of eigen bijdragen, het totale bedrag blijft hetzelfde. Dat is allemaal des te schrijnender wanneer je bedenkt dat grosso modo de staatschuld een schuld is van de staat aan de eigen burgers (pensioenfondsen die staasobligaties kopen; Chinezen kopen ook onze staatsobligatie, maar daar staat weer tegenover dat pensioenfondsen Chinese aandelen inkopen). Dus waar zijn we helemaal mee bezig? (Nederland is goed voor zijn geld, betaalt 3,5%rente, na inflatie 2,5%, een stuk minder dan de verwachte opbrengst van dezegelijke investeringen in menselijk kapitaal = onderwijs).
De verrassing is dan dat de werkgroep voor onderwijs een Jan-van-Ravens-achtige analyse van het onderwijs en het onderwijsstelsel geeft, en zoekt naar mogelijkheden om daarin kwaliteitswinsten te behalen. Leuk om eens te zien wat afschaffen van zittenblijven op kan leveren, althans in de ogen van deze werkgroep. Ik voel me bij oppervlakkig doornemen van rapport #6 bepaald uitgenodigd om daar eens degelijk kennis van te nemen, en er commentaar op te geven. O ja, de analyse van deze werkgroep loopt bepaald niet parallel met die van Van Ravens.
Ben Wilbrink
Lariekoek bezuinigingen
@Ben Wilbrink
Dit soort werkgroepen zijn er erg goed in om ‘lariekoek bezuinigingen’ op te lepelen. Die bezuiniging op zittenblijven lijkt me er zo eentje. In het basisonderwijs blijven leerlingen helemaal niet meer zitten. Die 110 miljoen die ingeboekt is daarvoor is volgens mij dus lariekoek.
Zittenblijven
Natuurlijk, het is nattevingerwerk. Maar zittenblijvers (of een jaartje extra ‘kleuteren’, wat op hetzelfde neerkomt) zijn er nog wel degelijk. Je kunt ze bijvoorbeeld terugvinden in de rapportages van het Cito over de resultaten op de Eindtoets Basisonderwijs. Er is wel iets met dat zittenblijven aan de hand, ik meen dat het CBS het niet meer registreert, o.i.d. Ik ben dus heel benieuwd naar de manier waarop die schatting van 110 miljoen tot stand is gekomen. Ik heb zelf ook wel eens een ruwe schatting gemaakt over de winst die is te behalen door herkansingen voor tentamens af te schaffen. Ook iets in de grootte van honderdmiljoen (gulden).
Zwakste groepen
Kun je wat meer vertellen Ben, hoezo worden bij de onderwijsbegroting voorstellen ten nadele van de zwakste groepen gedaan? Welke voorstellen zijn dat dan?
Ik heb alleen gehoord over de afschaf van de studiefinanciering, ook belachelijk overigens.
Bij dit soort megabezuinigingen gaat het overigens altijd om ongelijke verdeling. De bezuinigingen pakken altijd véél harder uit voor hen aan de onderkant. Men noemt altijd concrete bedragen en maakt nooit onderscheid tussen rijk en arm.
Er is maar één partij die dit expliciet doet: de SP. De PvdA lijkt welwillend te staan tegenover het idee ‘sterkste schouders, zwaarste lasten’, maar concreet heb ik er niet veel van gezien.
Re: zwakste groepen
Ik denk dat Ben het heeft over niet onderwijs bezuinigingen (zoals verlaging van de bijstand, de WW, het minimumloon en dergelijke).
Zwakste groepen
@Hinke Douma
Nee, het gaat bij het onderuit halen van de zwakste groepen inderdaad, zoals mark79 opmerkt, niet om het onderwijs, maar om de zorg en de ‘sociale zaken.’ De demissionair minister van dat laatste departement was bij Pauw (van de & Witteman), in boeiende discussie met Femke Halsema, en Frits Wester. Die mevrouw chef economie van de Elsevier fungeerde zo’n beetje als aangeefster van de onzin waarop iedereen dan kon reageren. Interessant is dat Donner aangaf dat dit eigenlijk onderhandse ambtelijke rapporten zijn die helemaal niet in deze vorm naar buiten gebracht zouden moeten worden, vanwege de maatschappelijke onrust die ze dan ten onrechte zouden veroorzaken (en dat doen ze nu). Rare lui, in dat demissionaire kabinet. (Stelling van Donner: als we lonen matigen, hoeven we geen draconische maatregelen te nemen. Daar geloof ik trouwens ook niets van). Die Halsema steelt trouwens wel de show, ze heeft goed greep op deze giga-problematiek.
Die studiefinanciering gaat echt veranderen, Hinke. Wat vandaag verder is opgevallen: die urentabel voor bijvoorbeeld het VO, van 1040 uur, daar gaat wat van af. Ik heb van Jan van Ravens geleerd dat Nederland internationaal gezien een idioot hoog aantal contacturen heeft. En dan gaat Hamer (PvdA) roepen dat er echt niets van die uren af kan, we gaan de kip met de gouden eieren toch niet slachten? Over het inkorten met een jaar van HAVO en VWO was ze ook al slecht ingelicht.
We moeten echt goed studie maken van die onderwijsvoorstellen (in rapport #6, maar oo in verwante rapporten, zoals #5 over school van 8 tot 18 uur (BSO is echt iets anders dan onderwijs, dus een andere begeleider/kinderen verhouding dan in het onderwijs, maar of we met de huidige verhoudingen op het goede spoor zitten?).
En weer zijn de studenten de lul
Het is toch erg onrechtvaardig dat de ene generatie studenten als een prins werd behandeld terwijl deze generatie schulden moet maken om te studeren.
En nog bezuinigen ze verder op de studenten.
Ongelofelijk.
Halsema hield zich goed staande, 1 keer ging ze m.i. wel in de fout, namelijk toen ze pleitte voor een hoger toptarief (inkomstenbelasting) en goede argumenten van Donner niet kon pareren. In hoeverre een hoger toptarief invloed heeft op onze economie weet ik niet (vestigingsbeleid multinationals, belastingsontwijking en belastingsontduiking, migratie…), wel zou ik graag hebben dat onze politici dit wel goed kunnen (laten) inschatten.
Hamer is duidelijk een van die PvdA-ers die heeft geprofiteerd van het ´positief`-discriminatie-beleid van de PvdA.
Zonde, want dit schaadt de reputatie van vrouwen in de politiek.
Goed argument van Donner?
Donner zei zoiets als dat de bovenste 10% van de belastingbetalers 30% van de inkomensbelasting opbrengt en de bovenste 30% wel 95% van de inkomensbelasting opbrengt. Dit is vast feitelijk waar, maar is toch een leugen. In Nederland hebben we namelijk de vreemde gewoonte om een groot deel van de belasting ‘premie volksverzekering’ te noemen. Dat zien burgers gewoon als belasting, maar Donner rekent dit niet mee.
Lies, damned lies and statistics.
Geen hout
Sorry, ik geloof hier geen barst van. ‘De bovenste 30% brengt 95% van de inkomstenbelasting op’? Dus de onderste 70% (!) brengt slechts 5% van de inkomstenbelasting op?
Als je even beter nadenkt, dan weet je dat dit niet waar *kan* zijn. Vrijwel de gehele belastinginkomsten die door slechts 30% van de belastingbetalers worden opgebracht? Dat stelt in mijn beleving 70% van de belastingbetalers vrij van inkomstenbelasting; het maakt toch weinig uit.
We weten allemaal dat ‘modaal’ en ‘gemiddeld’ niet hetzelfde is. Ook weten we allemaal dat het verschil tussen ‘modaal ‘ en ‘gemiddeld’ niet extreem groot is, vergeleken met de nominale waarden. Om die eenvoudige reden *kan* het niet waar zijn dat 95% van de inkomstenbelasting wordt geïnd op het inkomen van slechts 30% van de belastingbetalende Nederlanders.
Re: geen hout
Dat zijn dus die premies Couzijn.
Als je 18.218 euro verdient (heffingskortingen voor het gemak even buiten beschouwing gelaten) dan betaal je maar 419 euro loonbelasting. Daarnaast betaal je 5.675 euro aan premies.
Als je 32.738 euro verdient (heffingskortingen voor het gemak even buiten beschouwing gelaten) dan betaal je 1987 euro loonbelasting. Daarnaast betaal je 10.198 euro aan premies.
Als je 54.367 euro verdient (weer heffingskortingen buiten beschouwing gelaten) dan betaal je ook 10.198 euro aan premies en 11.071 euro aan loonbelasting.
Dus iemand die 54.367 euro verdient betaalt maar liefst 26 keer zoveel belasting als iemand die 18.218 euro verdient (11.071/419 is ongeveer 26). Als je naar belasting+premies kijkt dan is dit nog maar 3.5 keer zo veel (terwijl de verdiensten 3 keer zo hoog zijn).
Evenzo betaalt iemand die 54.367 euro verdient 5.5 keer zoveel belasting als iemand die 32.738 euro verdient. Als je naar belasting+premies kijkt is dit nog maar 1.75 keer zoveel (terwijl de verdiensten 1.65 keer zoveel zijn).
Dat is dus liegen met statistieken. Donner deed dat heel handig.
Helder en duidelijk
Helder en duidelijk, Mark! Ook verhelderend in de discussie hieronder tussen mij en Moby.
Ons belastingsysteem werkt veel minder progressief dan veelal gedacht wordt. Het doet onvoldoende recht aan het draagkrachtbeginsel.
En dan hebben we nog niet eens rekening gehouden met de veel hogere hypotheekrenteaftrek waar de hogere inkomens van profiteren…
Ik vind dit een
Ik vind dit een interessante, en belangrijke, nuancering die jij hier maakt maar het ging mij niet zozeer om de getallen (ik vertrouw statistische getallen sowieso niet) maar om het principe dat in Nederland inderdaad de sterkste schouders de zwaarste lasten betalen en dat het maar zeer de vraag is ofdat de gewone Nederlander er bij gebaat is wanneer we de hoogste schijf zwaarder belasten of de ondergrens van de hoogste schijf verlagen.
Belastingsontwijking, belastingsontduiking, vestigingsklimaat bedrijven, mensen die in het buitenland gaan werken etc.
Met al deze zaken en meer moet je rekening houden alvorens je de schijven en/of de tarieven aanpast.
Ik stel hiermee zeker niet dat er geen ruimte is voor verhoging van inkomstenbelasting, er moet alleen niet simplistisch over worden gedacht als dat Halsema hier naar het publiek toe deed. We weten natuurlijk niet wat er bij Groenlinks intern wordt besproken.
Het zou Donner wel hebben gesierd indien hij de inkomstenbelasting en die premies samen nam. Maar ja, zo gaat dat helaas in de politiek…het onderstreept nog eens hoe belangrijk het is dat wij, gewone burgers, goed zijn opgeleid.
re. Bart
Wat schitterend geformuleerd, die opmerking over de positieve discriminatie van vrouwen. Verder weet ik niet of vrouwen een reputatie hebben in de politiek. Ik denk dan dat ‘de reputatie’ van mannen ook aanzienlijk geschaad is door allerlei mannen. Als we de Tweede Kamer als een arena beschouwen lijkt het me voor vrouwen toch zwaarder om overeind te blijven tegenover het mannelijk geweld. Misschien ontzien de heren de dames? Zou voor de politiek jammer zijn.
Hoger toptarief is luxe-probleem
Geen fout van Femke Halksema, integendeel.
(Donner ging wel lelijk in de fout, zie de reactie van Mark79).
De hoogste belastingschijf bedraagt nu in Nederland slechts 52%. Slechts enkele decennia geleden was dat nog 72%.
Zoals Hinke terecht opmerkt, komt haast elke bezuiniging veel harder aan bij de minima dan bij de hoogste inkomens.
Zelfs als de minima in absolute zin veel minder hoeven in te leveren: er zit gewoon geen rek in, alles gaat op aan de primaire levensbehoeften. De grootverdieners besteden daarentegen het overgrote deel van hun inkomen aan luxe.
Die kunnen makkelijk wat missen zonder dat ze er last van hebben.
Bovendien: als er een belastingschijf van 60% bijkomt, vanaf bijvoorbeeld € 100000, dan hoeven ze die 60%, volgens de systematiek van het schijventarief, alleen te betalen over dat deel van het inkomen dat de € 100000 te boven gaat. Dat kan geen probleem zijn. Hooguit een luxe-probleem.
En we kunnen beter bezuinigen op individuele luxe dan op noodzakelijke collectieve voorzieningen als onderwijs en zorg.
graaien maar
Ik verbaas mij enorm over het gemak waarmee mensen vinden dat je gerust zonder veel gewetensbezwaar meer dan de helft van de verdiensten van ‘de rijken’ kunt afpakken! Dit sentiment, dat afpakken zonder scrupules, lijkt te overheersen in het onderwijsveld.
Omgekeerde wereld
Moby, dat is de wereld op zijn kop.
Voor collectieve voorzieningen, waaronder niet in de laatste plaats ons aller onderwijs, is nu eenmaal geld nodig. Wie dat als “afpakken” kwalificeert kijkt niet verder dan zijn eigen neus lang is. En wie zijn hier de graaiers? De grootverdieners (die hun salaris + bonus lang niet altijd echt verdienen) of de overheid, die het geld weer uitgeeft ten behoeve van ons allemaal?
umwertung aller werte
De omkering van alle waarden heeft diepgaand efect gekregen, dat blijkt maar weer. De ondernemer, die grote lasten draagt door de verantwoordelijkheid te dragen voor het inkomen van tientallen tot honderden gezinnen, en die met eigen kracht dit onzeker bestaan moet continueren, verdient een dik salaris: het zijn zijn eigen verdiensten. Dat geld is zijn eigendom. Dat het dan logisch zou zijn dat meer dan de helft wordt afgepakt, ontgaat mij volledig. Helemaal als we beseffen dat die collectieve voorzieningen maar al te vaak collectieve zwarte gaten blijken te zijn.
Kwestie van ideologie en levensbeschouwing
Tja, Moby, het is gewoon een ideologisch verschil tussen rechts (het eigenbelang staat voorop) en links (ook wat over hebben voor anderen die het wat minder getroffen hebben).
Op de ladder van moraliteit
Op de ladder van moraliteit vind ik vrijwillig bijdragen aan de zwakken en de onderdrukten hoger staan, dan een verplichte afdracht die voor een groot deel in de zakken van allerlei ambtenaren en organisaties verdwijnt. Zelfs in de zakken van organisaties die men verfoeit.
Ik mag wijzen op de enorme filantropische bijdragen de de rijken in Amerika vrijwilig afstaan. Indien u de moraal in het onderwijs wilt bevorderen, zou DIT zeker als eerste voorbeeld moeten gelden. Afgedwongen solidariteit, op straffe van een verblijf in de gevangenis, is wel een heel slecht voorbeeld voor het aanleren van een goede moraal. Dat lijkt vooral op de man die zijn vrouw voortdurend slaat, om haar te dwingen hem lief te hebben, nietwaar?
Balans, JTS…
Een balans, JTS, een balans die redelijk is.
Zo is dat, Hals
De laatste twintig jaar zijn we met het neoliberalisme in sociaal-economisch opzicht ver naar rechts doorgeschoten. Zelfs Groen Links heeft er een tik van meegekregen.
Hoogste tijd voor een beweging de andere kant op.
Ondernemers en bestuurders
Volledig eens met je pleidooi voor de echte ondernemer – ik ken er een paar via onze studenten. Dit zijn mensen die zich inderdaad drie slagen in de rondte werken voor hun bedrijf inclusief alles wat daaraan vast zit.
Helaas blijkt écht grootverdienend Nederland vooral te bestaan uit maatpakken in loondienst die het innen van enorme salarissen en/of bonussen de normaalste zaak van de wereld vinden terwijl ze niet eens echt ondernemer zijn.
zweten, hard zweten
Velen zijn dan misschien geen echte ondernemer in de ware zin van het woord, zij dragen wel degelijk de enorme verantwoordelijkheid voor het continueren van het bedrijf, en daarmee van de inkomsten van vele gezinnen. Niemand zo wispelturig als een klant. In tegenstelling tot de overheid, die gewoon een bedrag afdwingt, moet de ondernemer voortdurend proberen zijn klanten te verlokken. Dat is voorwaar een zeer zware taak. Ik maak dit van dichtbij mee. Vooral nu moet de gemiddelde ondernemer alles uit de kast halen om te kunnen blijven overleven, waarna hij doodleuk verplicht mag afstaan aan leunstoel ambtenaren, in naam van het zogenaamd hogere en goede.
Een onderneming continueren is ook een zware opgave. De overheid, en in haar kielzog blijkbaar veel leerkrachten, maken het beslist niet gemakkelijker.
Geen fout van Donner
Het was zeker geen fout van Donner. Donner weet dondersgoed hoe ons belastingsysteem in elkaar zit. Hij probeerde bewust de indruk te wekken dat ‘de rijken’ bijna alles in Nederland betalen door met woorden te spelen.
En wel degelijk een fout van Halsema. Kees Vendrik (de financieel specialist van GroenLinks) had Donner waarschijnlijk heel hard met het premie verhaal om de oren geslagen.
52% en 72% is ongeveer hetzelfde
JTS schrijft: “De hoogste belastingschijf bedraagt nu in Nederland slechts 52%. Slechts enkele decennia geleden was dat nog 72%.”
Dit klinkt alsof de hogere inkomens in de loop der tijd steeds minder belastingen zijn gaan afdragen. Dit is feitelijk onjuist. Samen met de verlaging van het toptarief zijn namelijk ook alle aftrekposten die het belastbaar inkomen fors drukten in de loop der tijd geschrapt. In de “72%-tijd” waren iedere lunch, elke autokilometer, elk pak, elke stropdas en elk schrijfblok aftrekbaar. Dit tarief begon zo rond de 180.000 gulden, maar door die zeer ruimte aftrekmogelijkheden had het pas effect voor (de top van) de inkomens zo rond de 220.000 guldens. Ja echt, mensen vonden per jaar zomaar 40.000 guldens legale aftrekposten. Denk bijvoorbeeld aan alle autokosten etc. etc. etc.
Wel minder aftrekposten, maar…
Ja, het klopt dat er vroeger meer aftrekposten waren. Ik betwijfel echter zeer of het afgetrokken bedrag nu lager is. U heeft vast wel eens van hypotheekrenteaftrek gehoord, misschien profiteert u er zelf ook van. Omdat men die bij alle belastingverlagingen ongemoeid heeft gelaten is een aftrekpost van 40000, zelfs in euro, is hierdoor zeer wel mogelijk. Voor een leraar niet haalbaar, je moet er wel een huis van zo’n 2 miljoen voor hebben. Maar wie zich zo’n huis kan permitteren, kan op deze wijze nog steeds zijn belastbaar inkomen en daarmee zijn belasting flink omlaagbrengen.
De bewering dat “alle aftrekposten die het belastbaar inkomen fors drukten” zijn afgeschaft is dus niet waar. Juist de meest lucratieve aftrekpost bestaat nog steeds.
Aftrekposten
Mee eens: de misschien wel grootste aftrekpost bestaat nog steeds. Neemt niet weg dat (vrijwel) alle andere aftrekmogelijkheden die voorheen bestonden wel degelijk zijn afgeschaft. Vergeet tegelijkertijd niet het effect van de fiscale bijtelling van de auto van de zaak die bij mensen met een hoog inkomen ook vaak voorkomt. Begrijp me goed: ik vind die mensen niet zielig!
Een rente-aftrekpost van 40.000 Euro kán inderdaad voorkomen, maar dan hebben we het over een hypotheek van bijna 7 ton (bij 6% hypotheekrente). Ja, die hypotheken komen voor maar ze zijn tamelijk zeldzaam.
En afgezien van alle procentendiscussies: ik beluister in je betogen een bepaalde verbetenheid richting hoge inkomens. Als die verbetenheid er inderdaad is, waardoor wordt die dan gevoed?
Correctie
Marten, bedankt voor de correctie van mijn rekenfout. Een aftrekpost van 40000 euro heb je al bij een hypotheek van nog geen 7 ton bij een rente van 6%, of bij 8 ton tegen een rente van 5%. En niet pas bij een huis van 2 miljoen, zoals ik ten onrechte beweerde. Deze correctie versterkt mijn argumentatie overigens alleen maar: het aantal mensen dat nog steeds een aftrekpost van deze omvang kan opvoeren stijgt hierdoor met sprongen.
Verder ben ik het met je eens dat mensen met een hoog inkomen niet zielig zijn. Voor hen zullen bezuinigingen dan ook minder hard aankomen.
Over hoge inkomens
Ik citeer:
“Helaas blijkt écht grootverdienend Nederland vooral te bestaan uit maatpakken in loondienst die het innen van enorme salarissen en/of bonussen de normaalste zaak van de wereld vinden (…).”
(Marten Hoffmann op Vr, 02/04/2010 – 19:03.)
Daarmee ben ik het roerend eens.
Daar kan dus wel wat af.
Niet zo belangrijk maar toch
Niet zo belangrijk maar toch maar even melden, ik was altijd een socialist totdat ik er achter kwam hoe naïef de meeste socialisten zijn. Tegenwoordig ben ik een sociaal-liberaal: genereus t.o.v. wie niet kan, hard t.o.v. iemand die niet wil.
Natuurlijk lijden de minima altijd harder onder bezuinigingen, wel moet er gekeken worden ofdat de minima wel iets hebben aan een maatregel die de hogere inkomensgroepen pakt alvorens wordt besloten om die te implementeren.
Dat de minima er in Nederland het laatste decennium op zijn achteruit gegaan kan volgens mij niemand ontkennen, dit mede dankzij falend overheidsbeleid.
Dure stroom, duur openbaar vervoer, dure woning, veel hogere premie voor medische verzekering (in vergelijking met ziekenfonds), veel duurder onderwijs (met name door een forse stijging van het collegegeld en een forse daling van de studiebeurs).
Ja, de minima zijn niet ontzien en ik ben het dan ook met je eens dat we de minima nu wel moeten ontzien.
Tegelijk ben ik er van overtuigd dat de overheid bakken geld verspild en over enorm veel lichaamsvet beschikt.
Geef enkel de mensen een uitkering die niet kunnen werken (geen gezeik meer met Marokkaans kadaster om maar een voorbeeldje te noemen), stop met al die multicultisubsidies (gemeenteloket in moskee), koop eens wat minder straaljagers en andere leuke speeltjes, verspil niet zoveel geld aan ambtenaren, adviesgroepjes, wachtgeldregelingen, stop eens met het stimuleren van dat middenveld…
Ik stop nu maar alvorens mijn bloed gaat koken. 😉
De rijken worden overigens wel ontzien in ons land, Nederland is een enorm aantrekkelijk land voor de echt rijken, ook voor de echt rijken die hier niet wonen (dat levert dan wel weer een leuke som geld op).
De modale middenklasse daarentegen is te arm om te profiteren van leuke truucjes maar te rijk om ontzien te worden door de belastingsdienst en om in aanmerking te komen voor de vele subsidies.
Welke generatie
Sorry Bart, op welke generatie verwende prinsjes doel je. In mijn ogen is de huidige generatie studenten het meest veeleisend. Een sobere studietijd is in hun ogen belachelijk. Ze werken, ze lenen, ze kopen computers, auto’s en gaan duur uit.
Daarnaast doen ze NUL vrijwilligerswerk.
Het lijkt me duidelijk over
Het lijkt me duidelijk over welke generaties ik het heb. 😉
De generaties (generaties studenten wel te verstaan) die in de jaren 70 en 80 studeerden hadden het bepaald niet slecht.
En ja, de huidige generatie jongeren is het misschien minder gewend om te werken voor school en studie.
Hoe zou dat toch komen?
Van welke generatie hebben deze jongeren les gekregen?
De huidige generatie mag dan in veel opzichten verwender zijn (zeker niet met de studiefinanciering en het gratis reizen), waar ook ik mij aan stoor als jongere, maar deze generatie gaat op latere leeftijd waarschijnlijk niet de ongekende weelde krijgen die de generaties hadden die in de jaren 50 en wat later opgroeiden.
Maar dat is een geheel andere discussie die niet thuishoort op dit forum.
Kom op Bart
Bepaald niet slecht is wel een erg vaag antwoord hoor. Cijfers, details graag. Ik kan je overigens wel een beetje helpen hoor.
Klein voorbeeldje: begin jaren 70 kreeg ik 500 gulden studiebeurs per maand. Een kamer kostte ongeveer 150 gulden. Wekelijkse boodschappen ongeveer 45 gulden, OV-jaarkaart was er nog niet, dus treinen naar huis kon je je eigenlijk maar zelden permitteren. Toen ik een tweedehands koelkast kocht maakten mijn mede-studenten me uit voor kapitalist. Géén TV en als je uitging één of twee pilsjes. Alleen studenten met rijke ouders waren lid van het corps en konden smijten met geld. Als beursstudent kon je dat niet.
De vrije tijd van veel studenten ging zitten in vrijwilligerswerk: een wetenschapswinkel, een rechtswinkel, de wereldwinkel, de studentenvakbond, andere bestuurslidmaatschappen, lesgeven aan de nét binnenkomende gastarbeiders. Dát was wat studenten deden naast hun studie. Het kostte véél uren en gaf gelukkig ook veel voldoening.
Je moest bovendien een flink deel van je studiebeurs (zonder rente, dat dan weer wel) terugbetalen. Ik weet helaas niet meer exact hoeveel. De meeste studenten konden pas denken over een huis kopen als ze deze schuld hadden terugbetaald. Een studieschuld van 10.000 gulden was niet ongewoon.
Een dergelijke soberheid en inzet voor de samenleving zie ik tegenwoordig helaas maar zelden. Het uitgavenpatroon is echter onvergelijkbaar met de studenten van toen. Hoezo: hadden het bepaald niet slecht?
Rekensommetje….
10.000/500=20. Dus dan moest je 20 maanden beurs terugbetalen Hinke. Terwijl in de jaren 70, 120 maanden (=10 jaar) studeren zeker niet ongewoon was en een volledige studie minstens 48 maanden (=4 jaar) duurde. Dus niet zo een flink deel dat je moest terugbetalen.
Tegenwoordig krijg je als basisbeurs (uitwonend) 266,23 en als aanvullende beurs (als je voldoende arme ouders hebt) 239,08. Dat is met enige mazzel samen net genoeg voor een kamer, het collegegeld en de verplichte ziektekostenverzekering. De rest mag je lenen. Die luxe van de huidige studenten is dus van geleend geld of van geld uit een baan (net als de rest van de maatschappij).
In de toekomst zal een student waarschijnlijk alles moeten lenen.
Zeker geen idee van de salarissen en prijzen van toen Mark
Sorry, maar met mijn starterssalaris van toen was een afbetaling van 100 gulden per maand destijds al een geweldige rib uit het lijf. Ik keek reikhalzend uit naar de tijd dat deze plicht afgelost was.
We hadden het niet over de toekomst. Natuurlijk is het belachelijk dat alles geleend zou moeten worden. Als de studenten zelf al geaccepteerd hebben (waarschijnlijk) dan lijkt verzet hiertegen bijvoorbaat zinloos.
Dat gras was toen toch ook wel wat groener…
Enkele aanvullingen:
– collegegeld toen: 100 gulden; nu: 35 keer zo veel;
– opleidingsduur toen: 5,5 of 6 jaar, je kon er zo lang over doen als je wilde; opleidingsduur nu: 3 jaar (bachelor) plus 1 jaar als je tot een master wordt toegelaten (2 jaar bij beta-opleidingen); je krijgt alleen maar stufi voor de nominale studieduur, daarna is het afgelopen;’
– prestaties toen: je mocht zelf weten of, wanneer en in welk tempo je vakken volgde en tentamens deed, hooguit werd er vanuit ’thuis’ over je schouder meegekeken; nu kijkt Vadertje Staat mee of je netjes in de pas loopt met je behaalde studiepunten en haalt het geld bij je terug als je te weinig presteert;
– vrijwilligerswerk: bedenk dat jij al die leuke dingen omdat je alle vrijheid had om studie en Het Leven te combineren, al deed je desnoods een jaar langer over de studie. Of twee jaar. Nu kunnen studenten zich dat niet meer permitteren. Vakken volgen, tentamens doen, scriptie schrijven, klaar.
Natuurlijk zijn er tal van sociologische en financiële verschillen tussen studenten van nu en van toen. Neemt niet weg dat de zakelijke kant van het studeren nu toch heel wat minder comfortabel is geworden vergeleken met de jaren zeventig.
Prijs de huidige generaties studenten
Bart schreef: “De huidige generatie mag dan in veel opzichten verwender zijn (zeker niet met de studiefinanciering en het gratis reizen), waar ook ik mij aan stoor als jongere”.
Gelukkig weet je je eigen oordeel te relativeren, Bart. Ik heb veel met de huidige lichtingen studenten te maken, en ben bepaald niet jaloers op ze. Ze studeren zich rot, niet in kwaliteit, maar in kwantiteit: snel afronden van vakken, zodat ze het programma ‘op tijd’ halen. Een totaal andere studiehouding dan studenten in de jaren zeventig en tachtig. Natuurlijk wordt er onderweg plezier gemaakt, maar ze houden i.h.a. goed de vinger aan de pols wat het schoolse studeren betreft. Geen wonder: je haalt nu een master in bijna de helft van het aantal jaren waarin de generatie-zeventig een doctoraal behaalde.
Ik vind de studenten niet ‘verwender’ dan de vorige lichtingen, als je de mate van ‘verwenning’ corrigeert voor de mate waarin wij allen ‘verwender’ zijn dan de generatie voor ons. Je kunt het de studenten niet kwalijk nemen dat zij pc’s hebben waar wij stereo-installaties hadden; dat zij met Kerst een paar dagen Alicante pakken waar wij in de zomer een paar weken naar Frankrijk gingen; dat zij in een kot van 400 euro wonen waar wij voor precies hetzelfde kot maar een kwart daarvan betaalden.
Financieel gezien vind ik het te loven dat ze naast hun studie zo hard werken om ‘eigen geld’ te verdienen. En na hun studie houden ze een aanzienlijk hogere studieschuld over dan jij of ik.
Daarnaast slikken ze het dat ze massale hoorcolleges en weinig werkcolleges ontvangen voor hun dertig keer hogere collegegeld waarvoor wij onze kleinschalige werkgroepen volgden. Jezelf in de kijker studeren is ook een stuk moeilijker met die massaliteit.
Nee, met dat ‘verwend zijn’ valt het alleszins mee. Geen reden om je aan hen te storen.
Hear hear!
Ik ben het volledig met je eens Couzijn. Ik ben uitermate blij met de huidige studenten. Positieve, aardige en verstandige mensen. Het is werkelijk een genoegen om er mee te mogen werken. Hun gebrekkige opleiding is “ons” te verwijten en dat ze werken is ook bepaald geen teken van verwendheid.
Onder de huidige condities: niet terug naar 850 uur. Anders wel.
Als de discussie over de 1040 uren mij iéts geleerd heeft, is het dat OCW-beleid volstrekt irrationeel kan zijn, en dat politici zich soms gedragen als pitbulls die per se een giftig bot tussen hun kaken geklemd willen houden.
Ik wees hier tweeëneenhalf jaar geleden al eens op de onzin van onze idioot hoge urennorm, en op het nadeel van investeren in kwantiteit in plaats van kwaliteit.
Voor verlaging van de urennorm tot 850 uur (zelfs onder het OESO-gemiddelde) is dus iets te zeggen, maar dan wel onder de *strenge voorwaarde* dat docentkwaliteit, curriculum en toetsing goed geregeld zijn en streng bewaakt worden.
Dus niet of nauwelijks onbevoegden voor de klas; geen 30% ‘eigen invulling’ van het curriculum; geregelde centrale toetsing van belangrijke leerresultaten naar externe normen.
Dat laatste niet per se in het kader van individuele selectie, maar in het kader van schoolevaluatie (waardoor je ook met steekproeftoetsing toe kunt).
Ik geloof er geen fluit van dat OCW of de onderwijssector zelf aan die drie voorwaarden ook maar *willen* voldoen.
Daarom is het zeer de vraag of we er, onder de huidige belabberde condities (gebrek aan zicht op feitelijke leerresultaten van vaag onderwijs door vage ‘leraren’), goed aan doen de onderwijstijd met 15% terug te brengen.
Goed doen
De opdracht voor de werkgroep is om 20% bezuinigingen te vinden. Het is nogal wiedes dat dit geen goed zal doen.
Opvallend aan de voorstellen van deze werkgroep is dat ze voor verschillende onderwijssectoren verschillende bezuinigingsmaatregelen voorstelt. De werkgroep lijkt daadwerkelijk serieus op zoek te zijn gegaan naar de minst schadelijke maatregelen.
@mark
De minst schadelijke is mijns inziens stoppen met de kleilaag te subsidieren. Dat wil zeggen salarissen leraren uit de lump sum ( docentschap aantonen met bevoegdheid en roostermatige inzet). De bureaucratie minimaliseren door een vast bedrag per leerling toe te kennen, dit ook voor managementsfuncties. Een norm voor onderhoud gebouwen en nieuwe lesmaterialen. Opheffen van de raden en maar weer rechtstreeks overleg tussen minister en vakbond. Ook allerlei aanhangsels van deze raden met al hun adviesclubjes kunnen dan ook wel weg. Kortom afgelopen met het autonoom graaien van de kleilaag. Dat moet al ettelijke honderden miljoenen bij elkaar zijn. En dan zijn er trouwens geen reserves meer nodig en kan die 5 miljard die overal op spaarrekeningen, aandelen, enz… staan ook weer terug. Is dat wat?
@jeronimoon
Ik ben het natuurlijk met je eens. Maar zoals je zegt: dat levert een aantal honderd miljoen op, geen 4 miljard. En die paar miljard reserves zijn eenmalig, niet structureel.
Het probleem van zulke maatregelen (stoppen subsidieren kleilaag) is dat ze een hoog ‘efficiencyverbetering’ gehalte hebben. Daarvan weten ambtenaren dat die vrijwel zeker toch niet bereikt worden en dus haalt het CPB of het ministerie van financien daar een streep door (als zijnde fictieve bezuinigingen).
Terzijde:
Dat vaste bedrag per leerling (ook voor managementfuncties) zit al in de lumpsum systematiek.
Lesmaterialen moeten volgens de werkgroep weer door de ouders betaald worden.
Efficiency
Een als “efficiencymaatregel” verkochte ordinaire bezuiniging op het onderwijs, waardoor bijvoorbeeld de klassen groter worden of het aantal lessen per leraar wordt verhoogd, levert per saldo weinig op. Het betekent immers een navenante verslechtering van de kwaliteit van het onderwijs.
Dat kun je niet zeggen van het afgraven van de kleilaag: dat levert geld op èn heeft vermoedelijk zelfs een positief effect op de onderwijskwaliteit.
Re: efficiency
Het mooie van de rapporten van deze werkgroepen is nu juist dat ze vrijwel geen onspecifieke ‘efficiencymaatregelen’ nemen. Er worden veelal specifieke harde keuzes gemaakt (zoals het expliciet voorstellen de klassen groter te maken). Ook ontkennen ze niet dat de kwailiteit vaak zal verslechteren.
Ook ik had natuurlijk graag een directe aanval op de kleilaag gezien door deze werkgroep. Maar de geldstromen naar instellingen als de MBO-raad en APS lopen via schoolbesturen en dat zijn veelal stichtingen zodat hun geldbesteding zelfs voor deze werkgroep waarschijnlijk niet te achterhalen is.
sjoerd en de werkgroepen
De werkgroepen die met de bezuinigingsvoorstellen komen, hebben VO-Sjoerd blijkbaar niks gevraagd, gezien zijn voorstellen ” álle scholen moeten meedoen”, vandaag in Trouw.
Waarmee dan maar weer bewezen is, dat Sjoerd maar wat blaat om in de krant te komen.
Ik heb verschillende media al eens het voorstel gedaan hem gewoon geen podium meer te bieden. Dat durven ze blijkbaar niet aan, maar andere geluiden zijn wel vaker te horen, tóch?
Nieuwe School
Rapport 5 (kinderregelingen) bevat ook iets dat onderwijs aangaat: de Nieuwe School (pagina 60).
Het idee is om kinderopvang en basisonderwijs qua locatie te integreren. De school open van 8:00 tot 18:00 en dat 48 weken per jaar. De uren voor onderwijs en opvang zijn wel gescheiden (en het personeel ook). Er worden 2 opties in het rapport genoemd: opvang voor kinderen van 2 1/2-12 jaar of opvang voor kinderen 4-12 jaar.
Er wordt uitgegaan van de huidige volwassene/kind ratio als in het onderwijs/kinderopvang. Voor de kinderopvang is dit volgens het rapport (voor kinderen van 4 tot 12 jaar) 1 volwassene op 10 kinderen. Er wordt later ook expliciet gezegd dat dit een veel gunstigere verhouding is dan in het onderwijs. Dit is toch een heel vreemd iets….
Ook vreemd is dat deze Nieuwe School geen bezuinigingsmaatregel lijkt (waar deze werkgroepen toch voor ingesteld waren). De kosten worden geschat op tussen de 3.1 en 5.1 miljard (voor de vanaf 4 jaar variant). Dit kostenplaatje lijkt uit te gaan van 70% deelname met een gemiddelde van 3 dagen opvang. Als dit niet 3 dagen is, maar 5 dagen dan kost deze Nieuwe School 10.7 miljard euro (pagina 99), waarmee kinderopvang dus duurder zou zijn dan het hele basisonderwijs…. Volgens mij is er iets mis met de prioriteiten….
De goedkoopste kinderopvang van Nederland
Mark79 schreef: “…waarmee kinderopvang dus duurder zou zijn dan het hele basisonderwijs…”
Kinderen zitten overdag in volle klassen met tegen de 30 leerlingen met een juf er voor, en ’s middags in de naschoolse opvang in groepjes van 12 kinderen met twee juffen er bij.
En dan is ook lang niet iedereen er. Vaak, als ik mijn dochter kom halen, zijn er nog maar twee of drie kinderen en een juf. Blijkt dat ze de hele middag met z’n vijven zijn geweest.
Met een dergelijk verschil in kind-volwassene-verhouding geloof ik onmiddellijk dat school de aller-, allergoedkoopste vorm van kinderopvang is in Nederland. En met wat mazzel steek je er ook nog iets van op.
Leuke dingen…
Er zitten wel wat leuke dingen in.
Door de financiële druk is er de roep naar intensivering van het onderwijs.
Dus beter en sneller.
Het zou me verbazen als het competentie gericht geleuter aan deze bezuinigingen zouden ontsnappen.
Dom
Waarom moet er ook in het onderwijs worden bezuinigd?
We geven toch een lager percentage van ons BNP uit aan onderwijs dan veel andere EU-landen.
De overheid heeft zo veel overtollig vet.
Het leger, de marine, wachtgeldregelingen, multiculti-subsidies, EU-bijdrage (toch maar een hoop verspilling aan landbouwsubsidies), ontwikkelingssamenwerking, kunst…
Er kan enorm veel bezuinigd worden op tal van domeinen zonder dat het de doorsnee-burger ook maar een beetje pijn doet.
Ontzie het onderwijs toch eens. Grijp deze gelegenheid met beide handen aan om onze onderwijsbegroting weer op te trekken naar de top, 6,5% van het BNP of meer.
Natuurlijk moet er wel kritisch gekeken worden hoe het besteedde geld herverdeeld wordt: meer naar het primaire proces, minder naar het bestuur en niets naar allerlei adviesbedrijfjes.
Je zegt het in je laatste zin….
Blijkbaar kan er nog heel wat bezuinigd worden, gezien het realtief kleine percentage dat ‘slechts’ besteed wordt aan het primaire proces.
Beiden tegelijk kan niet? En
Beiden tegelijk kan niet? En efficiënter besteden en meer budget?
Voorstellen
Dit zijn slechts voorstellen. In totaal zijn de voorgestelde bezuinigingen veel groter dan wat nodig is. Het volgende kabinet zal een selectie maken uit deze voorstellen (of met totaal andere bezuinigingen komen….). Het kan dus zo zijn dat er op onderwijs niet bezuinigd wordt (sommige politieke partijen zeggen expliciet dat zij dit niet zullen doen; for what that’s worth).
VWO-propjes
Reeds enige malen heb ik ervoor gepleit om niet te proberen de verspilling van tijd en talent en dus ook geld tegen te gaan door het uitzwermen van de leerlingen over de verschillende niveaux van het secundair onderwijs naar een hogere leeftijd dan 12 jaar te verplaatsen maar door de leerlingen van groep 8 grondiger en gevarieerder te testen. Het volgend voorstel is een variant daarop en is vooral gericht op bezuinigen.
De mogelijkheid om via het Staatsexamen VWO toegang te krijgen tot het universitaire onderwijs maakt duidelijk dat de overheid zelf niet zo erg gelooft in leren leren en leren samenwerken als noodzakelijke voorwaarden voor een succesrijke akademische studie. Het gaat blijkbaar nog steeds om kennis en inzicht in de onderwezen leervakken.
Het zou daarom voor de hand moeten liggen dat de overheid particuliere initiatieven om voor minder geld per leerling dan de overheid zelf besteedt leerlingen klaar te maken voor het staatsexamen welwillend tegenover staat.
Een groot probleem voor de overheid zou daarbij zijn dat ze de leerlingen de zekerheid moet bieden dat de door haar gecontracteerde instellingen goed werk leveren. Een probleem voor de onderwijsinstelling zou zijn dat zich bij haar te veel zwakke leerlingen aanmelden zodat zij haar kwaliteiten moeilijk kan bewijzen.
Een geheel bevredigende oplossing voor dit probleem is er niet maar particuliere VWO-scholen die staatssubsidie willen ontvangen zouden aan het eind van de eerste klasse VWO een geschiktheidsexamen kunnen afnemen van een zodanige aard dat daaruit vastgesteld kan worden of de leerling in staat is het staatsexamen te halen. Het programma van het eerste jaar moet op goede schifting gericht zijn.
Zo’n kleine, in VWO gespecialiseerde VWO-school, heeft geen last van veel overhead en kan er daarom voor zorgen dat veel leerlingen voor relatief weinig geld geschikt gemaakt kunnen worden voor de universiteiten
Seger Weehuizen