Evelien Tonkens richt haar pijlen in haar volkskrant column op de Leonardo scholen. Een beetje zoals vroeger het gymnasium de haat van politiek correct links mocht incasseren.
Lees haar column hier en voor degenen die niet weten wie deze mevrouw is, hier op wikipedia is wat info te vinden.
De teneur van het artikel is
De teneur van het artikel is dat Leonardoscholen een verwaande elite zouden creëren. Hier wordt ‘hoogbegaafd’ verward met ‘elitair’.
Nu is hoogbegaafdheid juist iets wat zelden met verwaandheid samengaat. Juist hoogbegaafden plegen heel scherp hun eigen beperkingen te kunnen zien. Met die verwaandheid zal het dus wel meevallen.
Ook bespeur ik in dit artikel een andere verwarring, namelijk de verwarring van de economische en de intellectuele elite. Binnen de economische elite wordt intellectuele excellentie heus niet zonder meer gewaardeerd, doch enkel wanneer er geld mee te verdienen valt. Om geld te verdienen geldt in dit land: Hoe stompzinniger de studie, hoe beter;-)
Deze prof. dr. draagt er met dit soort artikelen, geheel in lijn met haar ideologische achtergrond, toe bij dat het professoraat snel zijn elitaire karakter aan het verliezen is;-)
Ik heb het citaat niet
Ik heb het citaat niet precies in mijn hoofd maar Marcus Bakker zei destijds zo iets van “nu arbeiderskinderen eindelijk naar het gymnasium gaan wil men het afschaffen”. Het is m.i. een mythe dat links het gymnasium haatte. Integendeel, men keek er juist tegenop. Je opmerking m.b.t. Evelien Tonkens zit er dan ook totaal naast. Ëen aantal dingen die ze zegt zijn is zeer de moeite waard. Goed daarom dat jet het stukje hier op het net plaatst. Eindelijk iemand die het debat aangaaat want terecht zegt ze:”Vreemd dat het aparte hoogbegaafdenonderwijs zich zo snel ontwikkelt, zonder maatschappelijk debat”. Ging het destijds ook niet zo met allerlei andere “onderwijsvernieuwingen” waartegen hier nu zo te hoop wordt gelopen. Wel een beetje kritisch blijven BON-vrienden. Tonkens gaat het probleem dat aan de basis ligt van Leonardoscholen ook helemaal niet uit de weg. Ze plaatst alleen vraagtekens bij de gekozen oplossing; een vanaf het vierde jaar apart zetten van de allerslimsten en wat voor gevolgen dat kan hebben. Lijkt me wel relevant.
Tonkens artikel beneden alle peil
Ik denk dat er wel degelijk een enorme politieke en maatschappelijke druk is geweest om gymnasia af te schaffen. Dat Marcus Bakker verstandiger was, geloof ik graag, maar zowel op lokaal als landelijk niveau was de druk m gymnasia op te heffen enorm. Ik denk ook dat die druk niet van rechts kwam. Maar daar gaat het niet om.
Tonkens legt een verband tussen onuitstaanbaar en hoogbegaafd. Dat is niet alleen dom, maar zelfs boosaardig.
Verder legt ze een verband tussen hoogbegaafd en machtig en ook dat lijkt me pertinent onjuist en ik kan me niet indenken dat ze dat niet weet, dus … ook boosaardig.
Tenslotte is er kennelijk een algehele aversie tegen iets wat elite genoemd wordt. Gebruikelijk in haar kringen, maar sterk eenzijdig. Er is ook nogal een fikse elite op links (media, onderwijs, gezondheidszorg, cultuur, maatschappelijke bewegingen).
Overigens is er een verschil tussen het hoogbegaafden onderwijs dat zich nu ontwikkelt en de onderwijsvernieuwingen. Ook dat verschil mag ze zich wel realiseren. De onderwijsvernieuwingen zijn verplicht opgelegd aan ALLE kinderen en docenten. van individueel beroepsonderwijs tot gymnasium. Het hoogbegaafdenonderwijs is daarentegen een initiatief waar niemand gedongen wordt aan mee te doen. Een wereld van verschil dus en elke vergelijking gaat mank.
Overigens lijkt het me uitstekend dat de maatschappij nadenkt over hoogbegaafdenonderwijs en de redenen van de vlucht daarin. De politiek zou zich dat mogen aantrekken. Maar om dan de slachtoffers van de hele onderwijssituatie de schuld te geven dat ze hun heil elders zoeken is de wereld op zn kop.
Dat kinderen naar
Dat kinderen naar Leonardo-onderwijs gaan is niet hun eigen keuze maar die van de ouders. Dat maakt het wel degelijk tot ook een maatschappelijk probleem dus de vergelijking gaat niet mank. Ik vind de aandacht die Tonkens geeft aan de sociaal-emotionele kant van dit soort onderwijs relevant. Waarom toch die heftige kwalifikaties “beneden alle peil” , “boosaardig”, “dom” t.a.v. een alleszins redelijk artikel van iemand die haar sporen wel verdiend heeft en m.i. ook absoluut niet negatief tegenover de ideeën van BON staat. Ik begrijp er niets van dat de rakties op dit artikel even aangebrand zijn als de reakties van aanhangers van HNL als ze o.a. hier kritisch worden aangesproken. Is Leonardo al heilig en hoeven alternatieven, zoals Tonkens ze ook geeft niet meer besproken te worden. Dan kan de discussie hier beter gesloten worden en gaat deze elders hopelijk verder.
Waarom het een slecht stuk is
Tonkens heeft in het verleden inderdaad een aantal behartenswaardige dingen geschreven en haar punt ‘waar zijn deze scholen voor nodig’ is legitiem.
Maar in plaats van te zoeken naar mogelijke antwoorden (bijvoorbeeld: het niveau van de onderwijzers is nu zo laag dat ze geen enkele aansluiting meer kunnen maken met hoogbegaafde kinderen, het CITO leerlingvolgsysteem dat te zeer een mal oplegt waar iedereen precies in moet passen en hoogbegaafde kinderen passen daar niet in, het bredere spectrum leerlingen waar onderwijzers mee te maken krijgen door taalachterstand bij allochtonen en Weer Samen Naar School,…) geeft ze af op ‘de elite’ en pleit ze voor het verbieden van Leonardo scholen. Dat eerste is natuurlijk raar: een hoogleraar, oud kamerlid van Groen Links en columnist van De Volkskrant die afgeeft op ‘de elite’….. Het verbieden van Leonardo scholen is in regelrechte tegenspraak met haar eerdere column (zie mijn andere reactie op deze pagina).
Ook geeft Tonkens hoogbegaafden nog een paar trappen mee (doet me denken aan die mensen die tegen een kind dat iedere dag in elkaar geslagen wordt omdat het ‘raar’ is zeggen: ‘daar wordt je hard van’).
Het is gewoon een zeer zwak en rancuneus stuk. Ik zou bijna gaan denken dat haar kinderen niet toegelaten zijn op een Leonardo school of dat ze een minderwaardigheidscomplex heeft omdat ze geen echte hoogleraar is.
En tenslotte: zijn Leonardo scholen heilig? Voor mij niet, na wat ik er op andere plaatsen over gelezen heb ben ik niet zo enthousiast over Leonardo scholen.
Als iemand rancuneus is en
Als iemand rancuneus is en beneden alle peil, en boosaardig in haar uitlatingen, dan lijkt het mij nuttig als dit uitgesproken wordt. (PS: het artikel is verre van redelijk, het is rancuneus van toon en vol van associatieve gedachten Een wetenschapper onwaardig.)
Marcus Bakker
Ik ken het citaat van Marcus Bakker. Zijn woede in dat citaat was gericht op de PvdA. Marcus Bakker reken ik dan ook niet tot politiek correct links (zoals ik bijvoorbeeld de SP daar ook niet toe reken), Groen Links van Tonkens en de PvdA reken ik wel tot politiek correct links.
Evelien Tonkens
Tonkens schreef in een eerdere column (20 februari 2008):
Mensen die enthousiast zijn over wat ze doen, worden niet langer gediskwalificeerd als vastgeroest en ouderwets. Ze worden uitgedaagd om dat ouderwetse uit te dragen en te verbeteren. Om zich hartstochtelijk tegen de laatste mode uit te spreken en een heel ander onderwijsconcept uit te dragen.
Een democratische cultuur vereist niet alleen diversiteit van meningen, maar ook van praktijken. Men moet de eigen visie met praktijkervaring kunnen staven en dankzij kritiek kunnen verbeteren. Laat de ene school het studiehuis omarmen, maar nodig andere scholen uit te excelleren in klassikaal, montessori- Vrije- School-, of desnoods boeddhistisch, onderwijs. Hanteer verschillende beoordelingsmodellen, die passen bij verschillende didactische concepten en organiseer onderling debat en kritiek.
Hoe dit te rijmen met haar woedeaanval ten aanzien van Leonardo scholen?
Citaat
“Nu kunnen arbeiderskinderen eindelijk naar het gymnasium, en dan schaffen ze het gymnasium af,” zei Marcus Bakker ten tijde van het kabinet-Den Uyl. Soosjaal-deemookraatiese eemansiepaatsietiepes vonden namelijk dat die ouwellullentalen maar eens van dat gimnaasiejum af moesten, dan kon de kansarme daar tenminste ook terecht. De kansarme kon zich namelijk niets voorstellen bij vreemde laat staan oude talen, die leefde in een omgeving van knorrende beesten, hu ha.
Bakker, de timmerman in de politiek is natuurlijk nergens hoogleraar geworden na zijn pensionering. Bolkestein wel uiteraard. Ook al is Bolkestein net zo intellectueel als Bakker timmerman. Maar Bolk wil van die ouwelullentalen af op het gymnasium. *Lees verder…*, onder kopje “Ceterum censeo”.
Ook *hier* op de BON-site.
Inzake urgentie
Ik vind het merkwaardig dat mensen hun kroost al op de basisschool willen afzonderen van de Niet Zo Slimmen. Het komt op mij ook een beetje goedkoop over: het is helemaal niet zo bijzonder om Hoog Begaafd te zijn op je vierde. Op je tweeëntwintigste een serieuze universitaire studie afhebben en nog steeds te boek staan als HB, dat is een stuk lastiger. Per slot van rekening moet Hoge Begaafdheid altijd nog worden omgezet in Bijzonder Goede Prestaties en daarvoor is meer nodig dan die HB alleen. Of je daarvoor nu zo nodig naar een school moet die zichzelf Leonardoschool noemt betwijfel ik. Maar als die ouders dat graag willen, waarom niet?
Wat die Tonkens in dit inderdaad niet zo sterke en nogal warrige stukje wil zeggen is mij niet duidelijk. Ik vind alleen al die aandacht voor ouders die hun kinderen graag hoogbegaafd willen noemen nogal overdreven. Leven en laten leven, zou ik zeggen. Het lijkt mij overigens een dubieuze eer om koning in het land der blinden te zijn: we wonen intussen in een land dat hard op weg is naar algehele debilisering; waar correct rekenen en spellen (lees de reacties op dat artikeltje maar eens) tot uitzonderlijke vaardigheden zijn gaan behoren. Ik vind de verbetering van het onderwijs voor de ‘gemiddeld begaafden’ daarom een stuk urgenter. Op een gewone, degelijke basisschool met een ouderwets onderwijsniveau zullen ook de slimsten niet zo gauw verpieteren. Uitsplitsen naar intelligentie kan daarna plaatsvinden, zoals het altijd al ging.
hoog begaafd op je vierde
Je zegt: “het is helemaal niet zo bijzonder om Hoog Begaafd te zijn op je vierde. Op je tweeëntwintigste een serieuze universitaire studie afhebben en nog steeds te boek staan als HB, dat is een stuk lastiger. Per slot van rekening moet Hoge Begaafdheid altijd nog worden omgezet in Bijzonder Goede Prestaties en daarvoor is meer nodig dan die HB alleen”
Je lijkt je te willen zeggen dat het vroeg genoeg is specifieke aandacht aan hoog begaafden te besteden als ze zich bewezen hebben op hun 22ste. Dát nu lijkt me onzin. Juist die basisschoolperiode, waarin die kinderen vaak in het geheel niet worden begrepen, maakt dat ze de status van “bijzonder presterende” op hun 22ste niet zullen halen.
Het gaat helemaal niet om goed presterende kinderen, het gaat om hoogbegaafde kinderen. Die presteren lang niet altijd goed.
Er zijn ongetwijfeld ouders die in hun kind de nieuw Richard Krajicek of Johan Cruijff zien. Niet alleen op sportgebied. En lang niet al die ouers hebben gelijk en veelvan de kinderen vinden dat zelf ook niet. Maar dat deot niets af aan het feit dat er voor slimme kinderen in het erguliere basisonderwijs weinig te halen is , maar wel enorm veel te verliezen.
Treurig
Toch blijf ik het heel erg treurig vinden dat je zo vaak hoort dat begaafde kinderen zich zo ongelukkig voelen in een gewone basisschoolklas. Hun intellectuele mogelijkheden komen er wellicht niet helemaal volledig uit, maar dat vind ik niet zo’n ramp, omdat er na de basisschool meer mogelijkheden voor specifiek onderwijs zijn. Dat ‘andere’ kinderen (en dat zijn de slimneusjes vaak) zich ongelukkig voelen, dat is wel erg. Naar mijn gevoel is er bij veel basisschoolleraren een soort onwil om daar oog voor te hebben.
Ik zou graag zien dat aparte basisscholen voor meerbegaafden niet nodig zouden zijn.
Na de basisschool
Na de basisschool blijkt te laat voor deze kinderen, vanwege hun onderpresteren gaan deze kinderen vaak naar het VMBO of het speciaal onderwijs (waar ze als zwakbegaafd behandeld worden). Uit onderzoek blijkt (ik doe geen uitspraken over de kwaliteit van dat onderzoek…) dat hoogbegaafde kinderen later meestal niet goed terecht komen: velen zijn werkeloos, huisvrouw(man), vuilnisman, trucker (niet dat er iets mis is met deze laatste 2 beroepen of met huisvrouw/man, maar het lijkt wel een zekere verspilling van talent).
We vinden het normaal dat basisscholen niet om kunnen gaan met zwakbegaafden (behalve de zeloten die Weer Samen Naar School bedacht hebben), maar blijkbaar vinden ‘we’ dat basisscholen wel om moeten kunnen gaan met leerlingen aan de andere kant van het spectrum.
Precies
“Ik vind de verbetering van het onderwijs voor de ‘gemiddeld begaafden’ daarom een stuk urgenter. Op een gewone, degelijke basisschool met een ouderwets onderwijsniveau zullen ook de slimsten niet zo gauw verpieteren.”
Zo is het. Straks als de overheid dit ook inziet en haar beleid en investeringen daarop aanpast, ik gok zo ongeveer met Sint Juttemis, zal de nu volledig begrijpelijke vlucht naar Leonardo-achtige en particuliere basisscholen dan ook niet meer nodig zijn.
Voorbeeld van
gerommel in de marge.
Hooguit met ’t voordeel, dat als men gaat polemieken over hoogbegaafden, er misschien wat meer interesse ontstaat t.o.v. wat er werkelijk aan ’t gebeuren is in het onderwijs.
Eindelijk weer eens een accusativus cum infinitivo
Mark79 schreef: “Na de basisschool blijkt te laat voor deze kinderen, vanwege hun onderpresteren gaan ze vaak naar het VMBO of het speciaal onderwijs (waar ze als zwakbegaafd behandeld worden)”.
Die stelling impliceert dat op het vmbo en in het speciaal onderwijs twee groepen kinderen zijn te onderscheiden: zij voor wie vmbo of speciaal onderwijs gepast onderwijs is, en zij voor wie dat geen gepast onderwijs is omdat ze eigenlijk een hoger niveau aankunnen.
Je kunt ook zeggen dat op de basisschool twee groepen zwak presterende kinderen kunnen worden onderscheiden: zij voor wie het zwak presteren normaal presteren is, en zij voor wie het zwak presteren onderpresteren is.
Hoe in de praktijk deze groepen te onderscheiden? Bedenk ook dat alle ouders menen hun uil een valk te zijn.
Accusativus cum infinitivo mihi non videtur dari…
Help me even, couzijn, ik ontwaar nergens een accusativus cum infinitivo, noch een nominativus cum infinitivo. Wel iets wat ik maar even een ‘gesubstantiveerde bijwoordelijke bepaling’ noem: “Na de basisschool (…)”
Heureka
Ik heb hem gevonden: “(…) menen hun uil een valk te zijn.” 😉 Prachtig
Memento
Je hebt de hoofdprijs gewonnen en mag kiezen tussen een kofferset en een sapcentrifuge 🙂
Dit voorbeeld van een ACI dank ik aan mijn goede oude leraar Latijn, de vleesgeworden eruditie, de Noordwijkerhoutse heer Angevaare. Ik zie hem nog dit voorbeeld op het bord schrijven (rechterdeel van het bord, iets onder de helft) in de volle overtuiging dat minstens een leerling het toch wel zou onthouden.
Steevast nam de heer Angevaare Moeilijke Boeken mee naar school die hij net had aangeschaft, al of niet in dienst van zijn leesclubje, en las ons er een hoofstuk uit voor, steevast tot ons aller afkeuring omdat het Boek voor ons te Moeilijk was.
Ook keek de heer Angevaare eens tijdens het maken van wat oefeningen uit over de Ringvaart, waaraan onze Lissese school gelegen was, en verzuchtte dat ‘als hij het nog eens mocht overdoen, hij binnenvaartschipper werd’.
In juni 1983 raakte Angevaare gepensioneerd, en hoefde hij nooit meer met de schooltas onder de snelbinders (waarin broodtrommel met breed elastiek) van Noordwijkerhout naar Lisse. Twee maanden later stierf hij plots aan kanker, een week nadat ik hem voor de eerste keer thuis wilde bezoeken maar zijn vrouw mij bij de voordeur tegenhield.
Achteraf denk ik dat ik van hem hield, in zijn hoedanigheid van leraar. En dat hij mij als leraar onherstelbaar heeft gevormd.
Inderdaad, couzijn, daar zit
Inderdaad, couzijn, daar zit ‘m de crux in het effectief omgaan met (hoog)begaafde kinderen op de basisschool. Ervoor te zorgen dat ze dus geen onderpresteerders worden.
Een verhaal over jonge hoogbegaafde kinderen waar ik, terugkijkend op mijn eigen jeugd, heel veel in herken staat hier: www.pharosnl.nl/?jonge-kinderen-hoogbegaafd
Er zit een beetje van dat ‘alle ouders menen hun uil een valk te zijn’ (prachtige uitspraak) in, maar ondanks dat omschrijft het heel goed hoe ik mijn lagere schooltijd beleefd heb. En ik ben mijn juffen en meesters van toen nog altijd dankbaar dat ze hun best hebben gedaan om me niet te laten afknappen. Het had anders kunnen lopen.
In Nederland vindt niemand het vreemd als je harder kunt lopen of beter kunt voetballen dan je leeftijdsgenoten. Daar mag je best trots op zijn. Maar o wee als je een bovengemiddeld stel hersens hebt; dan ligt de zaak nog steeds anders, al wordt het langzaam beter…
Ik wil graag als ouder van 3
Ik wil graag als ouder van 3 hoogbegaafde kinderen (9,6 en 4 jaar) reageren op deze, mijns inziens, ongenuanceerde column
Is het echt niet mogelijk kinderen van verschillende niveaus bij elkaar te houden, zelfs niet op de basisschool?
Deze vraag is in Nederland al met nee beantwoord. Voor kinderen die uitvallen aan de onderkant is er speciaal onderwijs, en als het nog wel gaat zijn er “rugzakjes” voor begeleiding. Aan de bovenkant is er niets. Voor de extra begeleiding van mijn kinderen heeft mijn vrouw als vrijwilliger een plusklas gestart en wij als ouders verzorgden ook verdiepings en verbredingswerk in de klas voor onze kinderen.
In onze obsessie om alle talent te ontplooien, ontgaat het ons dat we zo hun karakter verpesten en ze vervreemden van de Nederlandse samenleving.
Het laatste dat ik wil als ouder is het karakter van mijn kind verpesten. Op dit moment heb ik een ontzettende onderpresteerder met een slechte motivatie en een kind met depressiviteits verschijnselen. Deze zaken komen doordat school (hoe goedwillend dan ook) niet de middelen heeft om passend onderwijs aan mijn kinderen te bieden. Het gaat niet om talent ontplooien het gaat om het aanbieden van passend onderwijs, waar op dit gebied de overheid ernstig tekort schiet.
Ik wil nogmaals herhalen dat de leonardo scholen iets doen voor kinderen die problemen hebben doordat zij geen passend onderwijs krijgen aangeboden. Voor de 2,5% leerlingen die aan de onderkant uitvallen is er speciaal onderwijs, voor de 2,5% leerlingen die aan de bovenkant zitten is er niets. De overheid schiet hier mijns inziens ernstig tekort. Dit gat wordt nu gevuld door de leonardo scholen. Of dit de beste oplossing is (hoogbegaafden bij elkaar zetten) weet ik niet. Voor mij als ouder is dit op dit moment de enige oplossing om mijn kinderen gelukkig te houden.
spuit 11
Wegens vakantie heb ik nog geen duit in dit voor mij zo belangrijke conversatie-zakje gedaan.
Primo: Mijn Duitstalige kleindochter is op de Leonardoschool in Venlo toegelaten op grond van een non-verbale intelligentietest. Zo’n test zou op veel meer kinderen (b.v. Turkse en Marokkaanse) kinderen moeten worden uitgevoerd, ook als het er slechts om gaat om vast te stellen of een kind wel of niet op het VWO thuishoort. Eventueel zouden daarvoor geschikte kinderen met een algehele kennisachterstand eerst naar een speciale opstijgklas gestuurd moeten worden.
secundo: De MOEILIJKE HBS was ideaal voor intelligente kinderen met laagopgeleide ouders omdat de leerlingen daar meekregen wat ze thuis niet konden krijgen. Datzelfde geldt ook voor hoogbegaafde kinderen die naar een Leonardo-basisschool gaan. Voor toelating tot die school moet een IQ van 130+ gemeten worden. De zin ”Sommige witte ouders zullen eisen dat hun kinderen in de Leonardo-klassen komen, desnoods met bijlessen, bijspijkerprogramma’s en dreigen met rechtszaken” getuigt van onwetendheid van Prof Tonkins. Een probleem is dat bij “zwarte” kinderen geen testen worden afgenomen. Ik was in totaal 900 EURO kwijt. Maar wat de Leonardoschool betreft gaat het hier om overmacht.
tertio: Grote scholenorganisaties willen van alles vernieuwen. Het lag dus voor de hand dat ze op een gegeven moment ook onderwijs voor hoogbegaafden gingen aanbieden. Omdat ook in Venlo het Nieuwe Leren aangehangen wordt maak ik mij ongerust dat mijn kleindochter te weinig sturing krijgt en daardoor te weinig kennis opdoet. Maar de Leonardoschool was wel de best mogelijke oplossing.
quarto: Internationalisering is een bedreiging voor goed onderwijs. Goed onderwijs is duur en waarom zou Nederland daaraan veel geld uitgeven als haar wetenschappelijke top “over de aardbol uitscheert”?
Seger Weehuizen
Internationalisering
Internationalisering hoeft geen bedreiging te zijn voor goed onderwijs. Wat je wel nu al ziet is een omkering in het moment van betalen: vroeger betaalde je via belastingen en de positieve maatschappelijke effecten van je opleiding na je studie de maatschappij terug, nu wordt betaling vooruit ge-eist (meestal te bekostigen middels een lening). Dit zou ook wel eens de toekomst kunnen zijn voor basis en voortgezet onderwijs.