Om te voorkomen dat er informatie verloren gaat als gevolg van het definitief ‘stukgaan’ van de link plaats ik hier de tekst van een document van Fontys.
Het betreft een verslag over een intern kennisdebat omtrent de vraag of door de invoering van competentiegericht onderwijs het niveau van de studies ‘Applied Science’en ‘Technische Natuurkunde’ nog wel voldoende is.
Opmerkingen:
- Het is absurd om tientallen miljoenen te investeren in het Platform Bèta/techniek, met als doel om meer jongeren te lokken naar een bèta/techniek studie, wanneer tegelijkertijd de HTO-opleidingen zo slecht zijn, dat veel afstudeerders niet meer interessant zijn voor bedrijven.
- Voor een brief uit 2005 van Bert Rajh (directeur Fontys Hogeschool Informatica, Elektrotechniek) aan de leden van het Fontys Beraad, klik hier. We lezen er o.a.:
“Is het een gewaagde veronderstelling dat het technische HBO-onderwijs over een aantal jaren op een soortgelijke wijze media-aandacht krijgt als de PABO’s op dit moment? Persoonlijk vind ik van niet.
…..
Maar inzake werkgeverstevredenheid moet ik helaas melden dat men in R&D-sferen bij Philips en Océ – en daar is internationale vergelijking mogelijk – van mening is, dat er op de vakinhoudelijke degelijkheid van onze traditionele HTS-opleidingen wel het een en ander valt af te dingen. “ - Ik herhaal hier de reactie van een Fontys student Technische Natuurkunde elders op dit forum:
“Alle basiskennis gaat verloren binnen TN momenteel. Statistiek is van 16 naar 4 college’s gegaan, vacuum van 17 naar 3, Fourier en Laplace is van 10-14 naar 2-3 college’s. Wiskunde? Ik weet niet even erg, zo niet erger… de helft van de tweede jaars TN heeft moeite om een fatsoenlijke electronische filter te bouwen of te meten…
Over de oplossing: dat gaat helaas niet volgens het nieuwe onderwijs, want het geheel gaat vraaggestuurd, maar wil je dan voor een casus/project een JIT(just in time college) aanvragen over electromagnetisme, dan is dat weer te diepgaand. oftewel: vraag gestuurd is onzin, maar wel het excuus om de student van het kastje naar de muur te sturen en terug.”
Verslag decentraal debat TNW
Decentraal Kennisdebat
Fontys Hogeschool Toegepaste Natuurwetenschappen
Met de overschakeling naar competentiegericht onderwijs is de focus in het leerproces van de student minder op het vergaren van kennis komen te liggen dan voorheen. Dit heeft geleid tot zorg of het aspect “kennis” in competentiegericht onderwijs nog wel voldoende aan bod komt. Binnen Fontys is hierover een Kennisdebat opgestart, zowel centraal, op Fontys-niveau en met het bedrijfsleven, als decentraal, binnen de instituten.
De Hogeschool TNW heeft hieraan vorm gegeven met een studie-ochtend op dinsdag 4 juli 2006. (Programma en uitwerkformulier toegevoegd als bijlage).
De belangrijkste uitkomsten, per opleiding / studieprogramma, zijn :
Applied Science
Van welke kennis vrees je het meest dat die verloren gaat in het huidige onderwijs ?
- Metabolisme
- Basale prokaryotische celkennis
- Ondersteunende basiskennis, zoals wiskunde, statistiek, natuurkunde
- Rekenvaardigheid, chemisch rekenen
- Chemische basiskennis, zoals formules van eenvoudige verbindingen
Waarom is juist die kennis zo belangrijk ?
- Basaal voor werken met cellen, verwerven van inzicht
- Referentiekader voor beroepspraktijk
- Basiskennis nodig om zelfstandig kennis verder te kunnen uitbouwen
- Nodig om probleemoplossend te kunnen werken binnen beroepsdomein
Waarom gaat die kennis verloren ?
- Studenten nemen onvoldoende kennis op; klassieke studietijd wordt niet toegepast
- Contacturen te laag, kritiekloos absorberen van kennis
- Er wordt te weinig op gecontroleerd
- Er wordt niet op afgerekend, te weinig geoefend, te weinig herhaling
Welke mogelijke oplossingen zie je om te voorkomen dat deze kennis verloren gaat ?
- Effectiviteit projecten vergroten
- Verplichte boekenlijst
- Aanbod contacturen vergroten
- Meer structuur aanbrengen vanuit opleiding
- Toetsing, inclusief presentiecontrole
- Individuele afrekening, minder in groepen (2x)
- Meer controle via begripstoetsen als bv. OAT
- Meer sturing door expert in projecten
Technische Natuurkunde
Van welke kennis vrees je het meest dat die verloren gaat in het huidige onderwijs ?
- Wiskundige basiskennis
- Parate kennis (wiskunde)
- Alle gangbare fysica kennis (benodigde basiskennis voor ontwerpen en modelleren)
Waarom is juist die kennis zo belangrijk ?
- Nodig in iedere fysica context; voorwaarde voor verdieping
- Komt overal in opleiding en praktijk aan de orde
- Nodig bij metn, ontwerpen, modelleren
Waarom gaat die kennis verloren ?
- Aanvangsniveau is al te laag; lukt niet om dat te compenseren
- Nadruk op wiskunde te laag
- “Drill & practice” past niet in nieuwe onderwijsopvattingen
- Nieuwe onderwijsopvatting veronderstelt dat kennis op laatste moment wel even opgezocht kan worden
Welke mogelijke oplossingen zie je om te voorkomen dat deze kennis verloren gaat ?
- Meer tijd aan (wiskundige) basiskennis besteden
- Belang ervan overal uitstralen
- Motiverende factoren introduceren, zoals toetsen die enerzijds ’t aangename van de vaardigheid/kennis aanbrengen en anderzijds belonen/straffen
- Totaal overzicht van de hele fysica aanbieden
- Kennis “ruisvrij” aanbieden, d.w.z. aanvankelijk zonder context
Tot slot zijn nog wat voor- en nadelen van de gesuggereerde oplossingen besproken; dit is echter zeer summier gebleven.
Deze eerste aanzet wordt nu verder opgepakt in de teams AS1, AS2 en TN. Kopieën van de ingevulde formulieren zijn ter beschikking gesteld van de teamvoorzitters.
06-09-2006
A. Bootsma.
Off topic
Excuses voor het feit dat ik meteen off topic ga, maar naar aanleiding van jouw inleidende woorden…
“Om te voorkomen dat er informatie verloren gaat als gevolg van het definitief ‘stukgaan’ van de link plaats ik hier de tekst van een document van Fontys.”
… vraag ik me af of het niet noodzakelijk is (mogelijk binnen de website) om een databank van informatie/documenten aan te leggen (“om te voorkomen dat er informatie verloren gaat”). Of hebben we al zoiets (ik bedoel niet de BON-documenten/-publicaties)?
Onderzoek/opinie
Onder Onderzoek en Opinie doen we dat vaak – als je gaat kijken zie je dat de link verwijst naar een directory op de BON-site. Om precies deze reden.
Ook hier
Deze discussie staat ook hier, ook brief uit 2005 van Bert Rajh.
Paradox
Precies de bekende paradox: Een zwaardere opleiding is aantrekkelijker voor studenten omdat zij dat is voor werkgevers, en omgekeerd. Een opleiding versoften en opleuken heeft dus een averechts effect dat van iedereen losers maakt, inclusief degenen die dan dankzij de versofting een diploma halen.
Voorbeeld van verkeerd beslissen
Wie was er nu voor HNL in of bij Fontys want ik begrijp uit deze tekst dat het geen vooruitgang was. Ik begrijp tevens dat de directeur in deze keuze geen beslissende stem had want hij blijkt geen voorstander. Het bedrijfsleven bij monde van Philips en Oce ook niet en ergens hier op BON staan ook studenten van deze Fontys hogeschool die hun gal spuwen over de onderwijskwaliteit. En toch wordt het, met het nodige geweld, ingevoerd, hoe kan dat nu en is dit typisch Fontys of is dit symptomatisch voor het hbo?
En misschien nog belangrijker: wat is hierbij de (verborgen) agenda van het bestuur, welke motieven vertellen ze ons niet?
Corgi
Dit was een open debat binnen Fontys
Dit was een open debat binnen Fontys om te komen tot een nieuwe strategische visie. Even een stukje van het intranet (oei, mag dat wel ?}:
“Fontys is toe aan een nieuwe strategische visie. Sinds de strategische brochure Idealisme in learning communities is er veel veranderd, zowel bij Fontys Hogescholen als in de omgeving. Als reactie daarop is er nu een nieuw – voorlopig – strategisch pamflet verschenen. Kwaliteit in de learning community is een discussiepamflet. Medewerkers en studenten worden uitgenodigd het gesprek hierover aan te gaan. Later in het jaar bepaalt Fontys de koers voor de komende jaren. Op het moment dat Kwaliteit in de learning community definitieve vormen aan heeft genomen, wordt het document ook op deze plaats beschikbaar.
Het pamflet is voor medewerkers en studenten binnenkort digitaal beschikbaar op de Fontysportal. De portal wordt ook de plaats waar u, als medewerker, zich in kunt schrijven voor deelname aan een discussiebijeenkomst.”
Hier kan iedereen van Fontys een bijdrage aan leveren, niets mis mee. Het lijkt wel of ik reclame maak, maar waar het mij om gaat is dat er (voldoende) gelegenheid wordt geboden om je stem te laten horen. Zo is er a.s. woensdag 14 februari 2007 de adviesbijeenkomst 2e fase, georganiseerd door de NVON. Ook de moeite waard.
Discussie achteraf
Beste GPB,
Eerst voor je iets in en dan ga je praten over kwaliteit of lees ik dit verkeerd?
Corgi
Tja…
De vorige brochure heette: “ Idealisme in learning communities“. Gaan idealisme en kwaliteit samen ? Maar eigenlijk zijn dit woordspelletjes. Kwaliteit staat altijd voorop, maar zoals een bestuurder eens zei: “We kunnen wel willen dat we in een Rolls Royce rijden, maar als we maar geld hebben voor een Volkswagen dan moeten we nog alle zeilen bijzetten om hem te laten rijden.”
Verwacht argument maar waarom dan oprotpremies
Dit is precies het argument wat ik verwachte, geld of beter te weinig geld en dat kan dus niet. Als je te weinig geld hebt dan moet je dat zeggen en dan begrijpt iedereen dat. Maar je moet niet gaan zeggen dat je wel zonder inhoud en vakdocenten kunt, dat een coach die inhoudelijk niets weet net zo goed voldoet en zelfs het niveau zal verbeteren etc etc. Dat zelfreflectie belangrijker is dan kennis en dat kennisoverdracht feitelijk een domme activiteit is. Als geld het argument is dan is dit gewoon de boel … En je moet dan zeker niet de interne mensen die de zaken wel benoemen (arbeidsrechterlijk) aan gaan pakken of zelfs de deur uit werken. En dit gebeurt op dit moment nog steeds binnen Fontys met goedkeuring van personeelszaken en medewerking van de juridische dienst en zelfs met oprotpremies.
Corgi
Het ging hier niet om te weinig geld
Het ging hier niet om te weinig geld maar om te hoge ambities van een aantal docenten. Je kunt niet meer geld uitgeven dan er binnenkomt, heb ik geleerd. Maar persoonlijk ben ik van mening dat je best mag laten merken dat je te weinig krijgt, maar ja, ik ben niet verantwoordelijk…
Lange discussie
Beste GPB,
Dit wordt een (te)lange discussie zo. HNL is een keuze die niets met geld te maken heeft, althans zo is het gepresenteerd. Volgens sommige is het zelfs veel duurder. Als je te weinig geld hebt dan ga je verbeteren en niet totaal reorganiseren lijkt mij en plannen maken waar je geen geld voor hebt is dromen. Ten aanzien van geld wil ik ook wijzen op de verschillende begrotingsanalyses hier op BON en in de pers van o.a. J. Bouwens.
De redenering kan natuurlijk geweest zijn dat de dure oudjes, met veel kennis, niet te vervangen zijn door een gebrek aan geld en beschikbaarheid en dat men toen iets bedacht heeft waardoor dat ook niet meer nodig was, HNL.
Zeer verwijtbaar is en blijft echter de wijze van invoering die te typeren is als een bestuurlijke chaos en waarbij veel te veel mensen opzettelijk beschadigd zijn en veel te veel studenten goed onderwijs is onthouden. We moeten heel snel af van bestuurders en bestuursvormen waarbij dit soort willekeur mogelijk is.
Corgi
Het ging hier niet om te weinig geld maar om …….
“Het ging hier niet om te weinig geld maar om te hoge ambities van een aantal docenten.”
Gpb, je doet met deze zinssnede een aantal ex-collega’s van je heel erg veel onrecht aan!
Een docent kan nooit en te nimmer te hoge ambities hebben. Het is aan het management om de ambities van docenten te coordineren en er voor te zorgen dat ze ongeveer in lijn met de belangen van de student blijven.
Als vanwege ambities van docenten eens wat geld niet 100% doelmatig uitgegeven wordt dan is dat gewoon zo. Beter dan vermogens uitgeven aan de gedachtenspinsels van Verbraak of de verre snoepreisjes van Houben. Ook behoeft niet elke cursus die een docent volgt rechtstreeks betrekking te hebben op “het lesje van morgen”. Als docenten “rijk zijn” met betrekking tot kennis en kunde dan hebben ze veel te bieden aan de studenten.
Overigens, … het zijn vaak de oudere docenten die “rijk” zijn. Ze wegpesten staat dus gelijk met kennisvernietiging. Dat ze niet allemaal zo handig zijn op de computer als jij voorstaat … ach ….. dat hoef je de studenten toch niet meer te leren.
Hoezo te weinig geld!
Een bedrijf wordt gebudgetteerd door haar omzet. Ik begrijp nu dat de ambities van de docenten niet binnen het budget vielen en dat het dus een tandje minder moest. Het is toch echter ook zo dat het masterbudget, de omzet, intern nog verdeeld moet worden. Dit betekent dat de ambities van de docenten niet beperkt worden door het masterbudget maar door het deel wat zij daarvoor krijgen, het interne budget. Van hoogleraar Bouwens begrijp ik dat dit interne budget, exclusief gebouwen en ICT, circa 21% bedraagt van het masterbudget. Stel nu dat we 500 euro per jaar per student gebruiken voor ICT en 800 voor het gebouw(200 per M2 per student per jaar full-service gebouwhuur en 4 m2 per student) dan komen we op (500+800) : 6800 = 19% van het masterbudget. Deze getallen zijn nu nog grove schattingen maar men is het exact aan het berekenen. Voor de essentie maakt het echter niet veel uit bij deze verhoudingen. Het is overigens triest en veelzeggend dat deze budgetten niet openbaar te vinden zijn zodat je alleen indirecte calculaties kunt maken.
Tezamen krijgt de student dus circa 21+ 19= 40% terug van het masterbudget. Ik kan mij dan voorstellen dat je ambities dan snel te hoog zijn of beter gezegd dat er veel niet kan.
Daar staat natuurlijk tegenover dat er ineens ook dingen wel kunnen. Fietsenmaker refereert al aan de prettige zaken verbonden aan het besturen, zoals verre reizen of auto’s etc. maar denk ook aan al die promotieplaatsen(50 binnen Fontys) en wie weet wat nog meer.
Corgi
Zo dus
De vergoeding per student is in het HBO de afgelopen jaren gehalveerd en de bekostiging voor met name technische opleidingen is ronduit slecht. In een grote organisatie is het lastig om opleidingen die goed draaien (veel aanmeldingen, relatief weinig kosten) zover te krijgen dat ze meebetalen aan de opleidingen die het wat minder doen, zoals de laatste jaren de technische opleidingen. In 1986 waren er bij ons 6 eerste klassen Elektrotechniek (200 studenten), terwijl het aantal aanmeldingen 400 bedroeg (soort numeris fixus). In 1990 waren dat er 11 (i.v.m. een nieuwe variant). Sinds enkele jaren is men weer terug op het aantal van 6. Dat geeft een enorme druk op de organisatie, waar moet je met die docenten enz. naar toe als het aantal aanmeldingen gaat afnemen ? Vervolgens krijg je de noodgreep dat Natuur & Gezondheid ook voldoende is voor instroom. Tja, dan krijg je studenten binnen die onvoldoende vooropleiding hebben. Gelukkig zijn dat er niet zoveel geworden, maar het aantal eerstejaars is behoorlijk gedaald t.o.v. de negentiger jaren en dat geeft een aanzienlijke daling van de inkomsten. Daar heb ik het over, en over de daling van de vergoeding per student, dan gaat het dubbel op!
Masterbudget
Beste GPB,
Het masterbudget is zeker niet gehalveerd de afgelopen jaren. Ik neem dus aan dat jij het over het interne budget hebt en dat is voor mij niet inzichtelijk. Verder is het zo dat een van de belangrijke argumenten voor allerlei fusies was dat je dan beter gewapend was tegen de varkenscyclus oftewel het opvangen van fluctuaties in studentenaantallen.
Jouw redenering is dus niet juist in deze.
Corgi
Ik heb het over periode van 15 jaar
“Bij het huidige percentage gediplomeerden en de huidige verblijfsduren kan hieruit berekend worden, dat de hogescholen gemiddeld een rijksbijdrage van € 3.700 per student per jaar ontvangen” (zie hier, pagina 3). 15 jaar geleden was de vergoeding voor een techniek-student 10.500 gulden als ik mij goed herinner. Inflatie meegenomen zit je nu op factor 2 minder.
Andere bron: “Het macrobudget van rijksuitgaven voor het hbo nam in de periode 1980-2000 toe met 33% (prijspeil 2000). Omdat het aantal studenten in dezelfde periode sterker toenam dan de rijksuitgaven, is er sprake van een daling van de rijksuitgaven voor het hbo: in 1980 gaf het Rijk per voltijd-hbo-student 10.600 euro uit en in 2000 was dat nog 8.900 euro. De rijksuitgaven per student namen dus af met 16%.” en “Omdat de reële inkomsten per student in de periode 1980-2000 afnamen, en het aandeel secundair budget in dezelfde periode toenam, is er sprake van een zeer sterke afname van middelen voor het primaire proces.” Maar hier wordt dus geen rekening met de inflatie en ik doe dat wel.
En tot slot: “Al jaren is sprake van grote bezuinigingen in het hoger onderwijs. De laatste zeven jaar hebben de Nederlandse universiteiten er 40.000 studenten bij gekregen; een groei van 25%. De financiële middelen hebben daarmee echter geen gelijke tred gehouden. De rijksbijdrage per student in 2001 was nog maar 70% van wat deze in 1980 was.”, zie hier. En ook geen rekening gehouden met inflatie!
GPB heeft gelijk, maar…
GPB heeft natuurlijk gelijk wanneer hij (ik denk dat gpb een hij is…) zegt dat de inkomsten per student afgenomen zijn. Als vervolgens ook nog eens een steeds kleiner deel van dat steeds kleinere budget ook echt naar die student toegaat (contacturen!), dan is het dubbelop erg.
Ik zou zeggen: eerst het geld bij de managers weghalen en dan zien we wel of we de maatschappij om meer geld voor het hoger onderwijs moeten vragen.
Helemaal mee eens
Helemaal mee eens, dat heb ik jaren geleden al aan de orde gesteld. Niet alleen de managers, maar alle diensten, die zijdelings met onderwijs te maken hebben. Ik heb gelezen dat bij Fontys alle niet-primaire functies van instituten, Facilitair Bedrijf en de bestuursstaf dienen te worden heroverwogen. Maar of dat voldoende oplevert ? Zeven jaar geleden is het ook niet gelukt ondanks de ambities. Als je alleen al ziet wat een accreditatie aan FTE’s kost. Ongelooflijk! En wat levert het op ? Juist, geaccrediteerd worden, meer niet.
Masterbudget
In de jaarrekening van Fontys staat dat zij 197 miljoen ontvangen van het ministerie van OCW en daar komt nog 48 miljoen bij aan collegegelden. Deel ik deze twee getallen door de 37000 studenten dan zit ik op zo’n 6800 per student. Het kan zijn dat er doel subsidies bijzitten maar dat kan ik niet zien. Relatief heb je gelijk dat de rijksbijdrage is verminderd maar de interne vermindering is veel substantiëler. Ik blijf ook benieuwd naar jouw mening over de fusies en de solidariteitsbijdrage die daar uit naar voren zouden moeten komen.
Corgi
Nog even wat historie
Nog even wat historie:
“De overheid had in 25 jaar de bekostiging met veertig procent teruggebracht. Geheel volgens de intenties van de HOAK-nota werden de gebieden financiën, huisvesting en personeelszaken, waar de minister vanouds dominant was, aan de hogescholen overgelaten. De financiële risico’s kwamen bij de hogescholen te liggen. Risico’s die volgens een berekening van de HBO-raad in 1996 opliepen tot drie honderd miljoen gulden.”
Dit ter inleiding op een omvangrijker stuk van mijn hand over de fusies in het HBO, waar Corgi om vraagt.
Even voor alle duidelijkheid, Fietsenmaker
Even voor alle duidelijkheid: ik haalde een bestuurder aan: “We kunnen wel willen dat we in een Rolls Royce rijden, maar als we maar geld hebben voor een Volkswagen dan moeten we nog alle zeilen bijzetten om hem te laten rijden.” En vind zelf, als er te weinig geld is om goed onderwijs te verzorgen dat je dan maar in het rood moet gaan staan om een signaal af te geven. Dus ik begrijp niet zo goed waarom ik “met deze zinssnede een aantal ex-collega’s van je heel erg veel onrecht” aandoe. Wel moet duidelijk zijn dat de vergoeding per student in het HBO de afgelopen jaren is gehalveerd en dat de bekostiging voor met name technische opleidingen ronduit slecht is. Daar zou ik ook nog wel wat aandacht hier op de BON-site aan willen besteden, zoals ik dat ook altijd gedaan heb in de organisatie waar ik werkte.
[bericht verwijderd :: Ralph]
[Bericht verwijderd vanwege schending privacy forumgebruiker :: Ralph]
Tja…
Tja, het is niet anders, de overheid heeft zich via de lump sum financiering afgewend van het hoger onderwijs en de visiaties en accreditaties bieden onvoldoende sturing op kwaliteit.
Technische opleidingen; altijd armoe troef!
Ik ken meerdere technische opleidingen van binnen. Er zijn een paar punten van overeenkomst: Er is altijd (véél) geld tekort en de organisatie van het onderwijsproces rammelt aan veel kanten.
Vroeger
Vroeger kregen de technische en natuurwetenschappelijke opleidingen tot 3x meer bekostiging dan de z.g. alpha en gamma-opleidingen en daar was geen gulden te veel bij. Helaas zijn we nu op technisch en natuurwetenschappelijk gebied langzamerhand een derdewereldland aan het worden. Lees verder …. Dat het dan bij zo’n opleiding aan alle kanten rammelt is niet zo verwonderlijk. In een achterstandswijk is het meestal ook een rotzootje.
Soms lijkt het er op dat het over Werktuigbouw gaat.
Beste lezers,
Ik heb de discussie met interesse gevolgd. Het lijkt er soms op dat het niet over Fontys maar over Fontys Werktuigbouw gaat.
Ik moet de lezer daarin teleurstellen: Ook bij de MER en in Venlo is het niet pluis; Wim Daals komt overal !!!