Ouders Online schrijft over een rapport dat in opdracht van het ministerie OCW door PWC (PriceWaterhouseCoopers) geschreven is over de manier waarop scholen omgaan met privacy en beveiliging.
De kernboodschap van het rapport:
1. Geen enkele van de onderzochte scholen wist wat er wel en niet is toegestaan. Ze kennen wel het bestaan van de Wet Bescherming Persoonsgegevens (Wbp) maar niet wat erin staat.
2. Gegevensbeveiliging vindt plaats op basis van 'gezond verstand'. Lees: toevallige ervaring en toevallige incidenten. Dus niet op basis van echte – technische en juridische – kennis. Daarnaast is het onduidelijk hoe de software-leveranciers, die ook de schooldatabases beheren ('in the cloud'), precies te werk gaan bij het beveiligen daarvan.
3. De markt voor leerlingvolgsystemen en digitale leermiddelen is in handen van een beperkt aantal partijen. Dat vormt een machtsblok waar individuele scholen geen tegenwicht tegen kunnen bieden. Ze accepteren onderdanig alle voorwaarden van de leveranciers. (Later in het rapport blijkt dat veel van die voorwaarden niet eens wettelijk zijn toegestaan. Maar dat weten scholen allemaal niet.)
4. De leveranciers van leerlingvolgsystemen en digitale leermiddelen hebben talloze gegevens over leerlingen, ouders en docenten in hun beheer. Het is onduidelijk wat ze met die gegevens doen, en met welke partijen die gegevens "gedeeld" worden, zoals het rapport heel netjes zegt. Wat ze bedoelen, is: "aan welke opkopers de gegevens verpatst worden". Educatieve uitgeverijen hebben er bijvoorbeeld veel belang bij om zo veel mogelijk te weten over hun doelgroep, en willen daar best voor betalen.
5. Het aantal gegevens dat wordt vastgelegd is nu al onvoorstelbaar groot, maar zal binnenkort alleen nog maar verder toenemen. Naarmate er meer vastgelegd kán worden, zál er ook meer vastgelegd worden. Daarnaast zal het vanwege het Passend Onderwijs ook om steeds gevoeliger informatie gaan. Alle problemen van zorgenkinderen – medisch, sociaal, enzovoorts – zullen in de databases van de scholen (en de samenwerkingsverbanden, en de software-leveranciers, etc.) terecht komen.
6. De technische mogelijkheden – en de technische kennis – om grote hoeveelheden gegevens te combineren en te analyseren nemen de laatste tijd sterk toe. Zo kun je allerlei nieuwe informatie over individuele personen te weten komen. Scholen en de overheid maken er nog maar weinig gebruik van, maar dat zal snel gaan veranderen, voorspellen de onderzoekers
In het licht van de problemen die de overheid heeft met ICT-projecten en de steeds sterkere druk voor meer ICT in het onderwijs, vinden wij deze conclusies zeer verontrustend. We refereren hierbij ook graag aan een concrete situatie die we eerder beschreven waarbij leerresultaten van kinderen van 400 scholen werden verzameld door het bedrijf dat de tablets met lesmateriaal aan de scholen verhuurde. Ook de voortdurende onduidelijkheid van Maurice de Honds O4NT stichting en de vele BV's van de Hond die daarmee in verband staan is een reden tot grote zorg, nog los van onze onderwijskundige reserveringen bij het intensief gebruik van tablets op school.
Desalniettemin gaat de propaganda van OCW voor meer ICT in het onderwijs onverdroten door.