De groep ouders en belastingbetalers die goed onderwijs willen én de groep vakdocenten die goed onderwijs willen en kunnen geven, worden gescheiden door een steeds dikker wordende laag dat management wordt genoemd. Deze voortwoekerende tussenlaag absorbeert het geld dat voor goed onderwijs beschikbaar wordt gesteld.
In deze laag wordt de geldstroom omgezet in riante salarissen enerzijds en onderwijsmiddelen, waaronder de docent, anderzijds.
Dezelfde schil die de geldstroom van buiten naar binnen beheert, zorgt ook voor absorptie van kritiek van binnen naar buiten. Vaak bereikt de kritiek van de werkvloer hierdoor nooit de betalende groep.
Om dit in stand te houden is er, op veel scholen, een ingenieuze bestuursvorm ontworpen waarbij management en schoolleiding risicoloos kunnen opereren zolang ze elkaar niet afvallen.
De functiemix, met als doel het principe “loon naar werken” toe te passen, komt voor de managementlaag als geroepen. Een geweldige kans om kritische geesten op de werkvloer monddood te maken én het salarisbudget voor onderwijzend personeel te verkleinen.
Door niet de fulltimer met een geweldige staat van dienst de promotie te geven maar de jonge flexwerker met het deeltijdcontract, spaar je als werkgever een hoop geld uit.
Er blijft genoeg budget over voor onnodige innovatie.
Door invloed te houden in de samenstelling van benoemingsadviescommissies, waarbij een krappe meerderheid de voorkeur van het management vertegenwoordigt, vormt zich een vruchtbare voedingsbodem voor willekeurig bestuur.
Angstcultuur, met de functiemix als machtig middel, voorkomt openlijke kritiek.
Doordat de verantwoordelijkheid voor het onderwijs, door een machtsgreep die veel leraren is ontgaan, bijna in zijn geheel bij het management ligt(decentralisatie van onderwijs)kan ook door zieke, of voor afkeuring opterende werknemers, nog gewerkt worden.
Het betreffende vak wordt zo uitgehold en aangepast(dat mag volgens het CAO)dat afkeuring voor de functie bijna onmogelijk is en zo wordt voorkomen dat er financiële middelen worden uitgegeven aan zorg of sociale voorzieningen. Dat dit niet altijd in het belang van de werknemer is en ook zeker niet in het belang van de kwaliteit van het onderwijs, heb ik aan den lijve ondervonden. Zelfs veiligheid van leerlingen staat op het prioriteitenlijstje van de schoolleiding ónder het financiële voordeel.
Er ontbreekt binnen het onderwijs een onafhankelijke instantie die de bovengenoemde problemen tussen vakleraren en schoolleiding, vaak tevens schoolbestuur, beoordeelt.
Omdat de kwaliteit van het onderwijs, maar ook de motivatie van leraren door deze ongelijke machtsverdeling in gevaar kunnen komen, lijkt het me van groot belang om een dergelijke instantie, b.v. ombudsman voor onderwijspersoneel, in het leven te roepen.
Verdikking van de speklaag
Een goede analyse van de gang van zaken; maar de oplossing voegt weer een uitvreter aan de tussenlaag toe. Ook de ombudsman voor de overheid is beheerder van de mosterd die na de maaltijd wordt geserveerd. Het kwaad is geschied; de ombudsman oordeelt; de boosdoener wentelt zich in verontschuldigingen; en de karavaan herneemt zijn oude route.
Het zijn de uitgangspunten van de vereniging BON die tot een oplossing kunnen leiden.
De realisatie daarvan zou de zaak geweldig opklaren.
n.a.v.:de Isaac Beeckman Akademie
De X is in staat zonder enige andere subsidie dan de standaard overheidssubsidie een school voor HAVO en VWO met klassen van gemiddeld 16 leerlingen overeind te houden. Die school heeft het management geminimaliseerd. Ik weet nog te weinig van die school af maar haar succes lijkt mij het bewijs dat de dikke managers en een dure bestuurslaag overbodig zijn. Helaas zijn er slechts weinig plekken in Nederland waar deze recalcitranten een school mogen beginnen. Van politici die het werkelijk om goed onderwijs gaop grond van hun succes vrije baan gegeven wordt. Hoe zou het toch komen dat dat niet gebeurt?
Opm. Mijn e-mail aan Isaac Beeckman op de naar hem grenoemde Akademie is nooit bij hem persoonlijk aangekomen. Hij blijkt al in1637 overleden te zijn.