Bevlogenheid

De zomer loopt naar zijn einde. Vooruitlopend op Prinsjesdag staat het demissionaire kabinet op scherp. Het komt neer op een politiek spel rond verhoging van de lerarensalarissen. Deze zouteloze schijnbewegingen kunnen me eigenlijk maar weinig boeien. Liever lekker in de duinen bij Scheveningen gaan wandelen. Wat een weids  en tijdloos landschap is dat nog steeds, dat je het best beleeft al wandelend over de kleine paadjes.  En helemaal uit de drukte. Liever maar niet verder vertellen.

Het najaar kondigt zich ook al aan in reclamemail, die ik regelmatig ontvang voor een professionaliseringsevent “Leraren maken het verschil – Bevlogen voor de klas”, dat eind november plaats vindt in Utrecht. De organisatoren van dit evenement blijken zich in de uitnodiging zorgen te maken over de werkdruk als gevolg van o.a. passend onderwijs. Met deze “studiedag”, die meetelt voor het register willen ze een antwoord hierop geven met behulp van het thema “bevlogenheid”.  Wat ga je die dag leren? “Je leert hoe je vol energie en bevlogenheid voor de klas kan (blijven) staan.  Inzicht in de rol van bevlogenheid op de kwaliteit van het onderwijs.  Handvatten om jezelf niet te verliezen in drukke tijden.  De prestaties van jouw leerlingen blijvend vergroten door bevlogen voor de klas te staan”. Een van de sprekers is dr. Jessica van Wingerden. Zij is gepromoveerd op het thema “het bevorderen van bevlogenheid en het weerleggen van werkdruk”. Het thema werkdruk krijgt in haar verhaal naar mijn indruk een eenzijdige draai. Is het negatief of positief? Die vraag wordt niet gekoppeld aan de mate van taakbelasting maar op een subjectieve manier beantwoord. Het is maar hoe je het ervaart. En dan wordt het een kwestie van “je passie terugkrijgen, energiebronnen benutten, ontdekkingsreis en het helemaal anders gaan doen”. Ik verwacht dat Jessica en andere sprekers o.l.v. dagvoorzitter Eva Jinek voor een heel mooie bevlogen dag á raison van 478 euro p.p. gaan zorgen, waarna we allemaal heel blij zijn met elkaar en ons prachtige beroep, het mooiste ter wereld volgens acteur Peter Heerschop, die ook komt.

Mijn vraag is of het zal helpen? Of met zo’n vrij eenzijdige psychologische benadering de gevolgen van de reëel bestaande hoge werkdruk effectief bestreden kunnen worden of dat het feitelijk gemorrel in de marge is. Ik wil het thema bevlogenheid nu voor de verandering is niet belachelijk maken. Zo’n uitgeblust type voor je neus  helpt leerlingen ook niet. Misschien kunnen veel leraren zo’n opkikker als deze dag wel gebruiken. De bevlogenheid en inspiratie erin houden is wel degelijk een onderdeel van het leraarsvak. Dus misschien helpen al die handvatten en tips, die je zo’n dag krijgt wel. Anderzijds denk ik dat goede leraren dit probleem al lang bij zichzelf onderkennen. En ook de diverse manieren en trucks kennen om de inspiratie erin te houden. Ieder op zijn eigen manier. Bij voorbeeld door je vak goed bij te houden en daardoor weer gemotiveerd worden  om dit aan leerlingen goed over te dragen. Maar tegelijkertijd weet hij, dat de omstandigheden waarop hij maar weinig invloed kan uitoefenen, niet zo gauw veranderen, ook niet door nog meer bevlogenheid. Is er één ander beroep waarin bevlogenheid zo wezenlijk als een kenmerk van het beroep wordt gezien als dat van leraar? Een chirurg, die bevlogen snijdt; een trambestuurder, die zijn rijtuig bevlogen en met passie de bocht om laat gieren?  Het zou goed zijn als de deelnemers aan dit event ook eens zouden nadenken over de grenzen aan mogelijkheden van bevlogenheid. En dat aan de reële werkomstandigheden ook wel het een en ander verbeterd moet worden wil het gaan werken.

Met het nieuwe schooljaar voor de boeg blijft de vraag: “Helpt bevlogenheid de persoon (m/v), die het mooiste beroep ter wereld uitoefent de winter door”?