De freelance onderwijsjournaliste Anja Vink heeft in het katern “Opinie & Debat”van 16 januari 2010 een artikel van ruim 2000 woorden geplaatst, dus in grootte meer dan meer dan 6+2/3 keer de maximale lengte van een kraal op het BON-forum. Het artikel neemt met tekeningen meer dan 1+3/4 tabloidpagina in beslag en mag daarom opvallend heten. Hierom en omdat ik verscheidene vraagtekens geplaatst heb wil ik hier graag graag op dat artikel reageren.
De titel van haar artikel is nogal verontrustend: “De scheiding arme en niet arme leerlingen houdt dit land dom” en de subtitel luidt: “De oorzaak voor het falen van ‘zwarte’ scholen is niet de kleur, het geloof, de taal of de cultuur van de leerlingen, maar de achterstand en de armoede die dominant zijn op deze scholen”. Als zij over segregatie binnen het onderwijs schrijft heeft zij het over de opdeling van kinderen uit gezinnen met een laag inkomen en kinderen uit middeninkomen-gezinnen over verschillende scholen. Het voorbeeld dat zij geeft om aan te tonen dat segregatie via het inkomen van de ouders gaat is overigens weinig overtuigend want de segregatie tussen de verschillende witte scholen in Heerlen en Brunssum kan natuurlijk best een gevolg zijn van het sterk van het ABN verschillende locale dialect, dus de oorzaak van het falen van witte kinderen kan wel degelijk door “de taal” veroorzaakt zijn. In Venlo kijkt mijn buurjongetje van 4 mij aan of hij het in Keulen hoort donderen als ik Nederlands tegen hem praat. De kinderen van de ArmeLuiScholen zijn zeker benadeeld door de lagere kwaliteit van de leraren i.v.m. de RijkeLuiScholen waar de meeste leraren liever werken. Maar er zijn meer factoren die de geringe opbrengst van de ALSsen verklaren. Veel leraren op die scholen vullen hun lestijd met het orde houden. Mevrouw Vink heeft kritiek op de Commissie Dijsselbloem die in haar rapport stelt dat de van boven opgelegde schijnhervormingen desastreus waren voor de zwakke leerlingen en bijna niets zegt over segregatie. maar volgens mij hebben de onderwijshervormingen juist het handhaven van orde bemoeilijkt en daardoor bijgedragen aan het afglijden van vooral ALSsen. Er zijn 2 à 3 “goede” zwarte scholen. Daar zitten vaak kinderen van Iraanse of Iraakse vluchtelingen op of van de groeiende! Surinaamse, Turkse en Marokkaanse verse middenklasse. Speelt het intelligentieverschil tussen de gemiddelde leerling van een RLS- en een ALS-school misschien ook een rol? Als op de ALssen ordeproblemen een belangrijke reden is waarom de kinderen op zo’n schoolsoort weinig leren dan ben ik er helemaal niet gerust op dat op een gemengde school de ordeproblemen er niet de oorzaak van zullen zijn dat straks geen enkel kind meer veel opsteekt. Dat in de USA de prestaties van middenklassenleerlingen op een gemengde school geen schade oplopen zou ik daarom niet zonder meer als een gegeven willen beschouwen waarvan men ook in de Nederlandse situatie kan uitgaan.
Mevrouw Vink heeft natuurlijk wel gelijk als zij stelt dat het zorgelijk voor onze welvaart is dat de meeste achterstandsleerlingen niet verder komen dan het VMBO en slechts 5% van hen HBO of hoger haalt. Het gaat immers om 300.000 achterstandsleerlingen op een totaal van 1,5 miljoen basisscholieren.
Reacties zijn gesloten.
Twee dingen
1. Seger, misschien is het handig dat je evenvermeldt in welke krant (of op welke website) het bedoelde artikel is gepubliceerd.
2. Als het gaat over arm en rijk, of wit/bruin of zwart helpt de notie ‘cultuur’.
Slechte onderwijsresultaten kunnen niet gecorreleerd worden aan ras of rijkdom, maar wel aan cultuur: respect voor leren, respect voor cultuur, respect voor discipline en verantwoordelijkheid, respect voor uitstel van genot (en dientengevolge respect voor onderwijs en onderwijzenden). Juist die vormen van respect ontbreken nogal vaak in de cultuur van ‘gezinnen’ (of de leefvormen die hiervoor een alternatief moeten betekenen) van mensen met weinig geld en in diverse niet-Nederlandse culturen.
Bij dat laatste (die niet-Nederlandse culturen) moet je misschien nog een aantekening maken dat het wellicht ook hier gaat om de lagere sociale klasse binnen die culturen.
Ik ben ervan overtuigd dat er maar weinig correlatie is tussen slechte onderwijsresultaten en (aangeboren) intelligentie.
NRC
Het artikel stond in NRC Handelsblad. Op de site van NRC staat de bijbehorende stelling en reacties.
@ Hinke
Het is duidelijk dat een leerling die een persoon van is intelligent genotype zonder voldoende stimulering niet zal uitgroeien tot een persoon van intelligent phaenotype. Een persoon van intelligent genotype heeft hersenen die voor een snelle bedrading kunnen zorgen maar daar moeten die hersenen wel om gevraagd worden. Die goede bedrading is voor goede resultaten op een ouderwets moeilijk VWO niet een voldoende voorwaarde voor goede schoolprestaties maar wel een noodzakelijke. Daarom “geloof” ik dat er op zijn minst een duidelijke correlatie tussen beiden is. Het is mevrouw Vink die van mening is dat armoede de hoofdoorzaak is van de segregatie die tot uitdrukking komt in de verdeling van leerlingen over wat tot nog toe de “witte” en “zwarte’ scholen genoemd worden.
Vaak doen kinderen van vluchtelingen uit Irak, Iran en Afghanistan het goed op school, zelfs wanneer hun ouders arm zijn. Ik denk daarom dat Vink ten onrechte hen over één kam scheert met de allochthone middenstanders van Surinaamse, Turkse of Marokkaanse afkomst. Daarmee ondermijnt zij wederom haar stelling dat armoede de hoofdfactor van de segregatie is.
Seger Weehuizen
Het is de cultuur, dompie!
Tegenal die Vinken zou ik alleen maar willen zeggen: het gaat helemaal niet om arm of rijk, het is de cultuur dompie!
Het is de cultuur van de lagere klassen die maakt dat zoveel jongeren (jongens) daar slecht presteren. Uitstel van direct plezier, werken voor iets wat pas veel later beloond wordt, dingen doen die niet ‘cool’ zijn, gewoon afkeer van onderwijs, leren en docenten, dát maakt de schoolprestaties slecht.
rijke scholen arme scholen??
Volgens mij wordt er nergens in onderwijsland, behalve misschien bij de uitzonderlijke particuliere scholen, een scheiding gemaakt tussen rijk en arm.
Als hier iets gesignaleerd wordt, is dat niet iets dat het onderwijs kan worden verweten. Waar een matige opleiding van de ouders zelfs voor extra geld voor de school zorgt! Overigens vind ik het wel opmerkelijk dat na ruim 30 jaar vernieuwing, dat vooral op het erkennen van ‘het eigene’ van het (arbeiders)kind was gebaseerd (lees die vernieuwingsartikelen maar van destijds), er nog steeds een soortgelijk probleem wordt gesignaleerd.
Die vernieuwingen hebben dan blijkbaar niet gebracht wat zo hoogdravend werd beloofd.
Keert dan terug op uw schreden, zou ik zeggen.
Sommige oplossingen zijn echt niet zo ingewikkeld: ze werden degelijk beproefd.
Maar we zitten nu in een situatie dat het vernieuwde onderwijs wordt bekritiseerd, echter, niet om terug te keren naar de degelijkheid van ooit, maar met de bedoeling de beoogde vernieuwingen wederom een extra zetje te geven.
is dat zo?
@moby: ik zie scholen op allerlei niveau afstappen van stappen die gezet waren in de richting van HNL. Ik denk dus echt dat het niet alleen gaat om kritiek die dan tot een volgend niveau moet leiden. Ik denk dat we oa door BON op de goede weg zijn.
BON en de basis
Ik denk dat BON vele medestanders in de basis heeft.
Maar ik vermoed dat het onderwijsbeleid nog altijd richting HNL en inclusief onderwijs gaat.
Ik las bij Van Ravens dat Nederland zelfs een internationaal verdrag ondertekend schijnt te hebben, dat scholen tot inclusief onderwijs verplicht.
Deze verplichting wordt dan gegooid op het discriminatieverbod. Dat verbod dat altijd te onpas kan worden aangewend.
In het slechtste geval zitten we straks met uiterst heterogene groepen opgezadeld, waarbij dan toch hoge eisen aan het kennisniveau worden gesteld.
Dat EU-verband is helaas mijn wereld niet.
Witrijk en bruinarm
Ik las dat artikel en moest direct denken aan de hier uitbundig geprezen basisschool ‘Het Kompas’ in Arnhem, een zwarte school die het prima doet. Anja Vink beweert dat dat uitzonderingen zijn, en verklaart die uit het feit dat die scholen weliswaar een hoop bruine kinderen herbergen, maar dan wel allemaal van goed opgeleide ouders.
Ik weet het nu niet meer. Eigenlijk vind ik alles goed zolang maatschappijhervormers en wereldverbeteraars maar niet tornen aan de eigenlijke taak van het onderwijs: les geven. Zodra we worden opgezadeld met oneigenlijk werk, of het nu gaat om misbruikte kinderen, gehandicaptenzorg, rassengelijkheid of milieubewustzijn, loopt het mis.
Is dat dan niet belangrijk? Jazeker! Maar is er iemand die serieus voorstelt om de brandweer, café ‘het Stoepje’ of Bowlingcentrum ‘Strike Out’ met die ellende op te zadelen? Nee dus, en dat moet men bij het onderwijs ook niet doen.
NRC
Ik heb het artikel niet kunnen lezen, maar het journalistieke niveau van de onderwijspagina in de NRC was toen ik de NRC nog iedere zaterdag las niet al te best. Veel juichverhalen over Het Nieuwe Leren en maatschappijhervorming via onderwijs. Dus beweringen van Anja Vink neem ik niet voor zoete koek aan.
Onderwijsinspectie segregeert.
Het schokkends vond ik het begin van het artikel, over haar eigen doceerervaring aan een VMBO. Ze ontdekte dat de meeste leerlingen functioneel analfabeet waren. Ze kon daar zelf (als onbevoegde invalskracht, er was nogal wat ziekteverzuim) niet veel aan doen omdat ze de handen vol had aan het orde houden. Ondanks de volstrekt onvoldoende taalkennis van de leerlingen kreeg de school een goede beoordeling van de onderwijsinspectie omdat de school “zoveel toevoegde aan de leerlingpopulatie”.
Overigens begrijp ik je argument over de invloed van het dialect inplaats van inkomen van de ouders op de segregatie in de scholen in Heerlen en Brunssum niet goed.
Groet,
Paul.
passend onderwijs
Ik ben altijd voor passend onderwijs geweest. Voor mij betekende dat homogene klassen en veel frontaal onderwijs. Een efficiënte manier om in korte tijd veel te leren. Natuurlijk is het ook mogelijk, door te te werken met leraren die zowel in hun vak als didaktisch hooggeschoold zijn, in kleine inhomogene klasjes alle leerlingen recht te doen maar ik achtte dat onbetaalbaar. Met verbijstering stelde ik vast dat er onderwijshervormers waren die vonden dat getalenteerde leerlingen hun schooltijd goed zouden kunnen vol krijgen door hun minder getalenteerde klasgenoten te helpen. Wat zijn dat toch voor mensen die door het invoeren van onbetaalde kinderarbeid intelligente kinderen het voordeel van een goed stel hersens wilden afpakken? Als er nu iemand komt vertellen dat van een gemengde klas van kansarme en kansrijke kinderen laatstgenoemden geen nadeel ondervinden welt in mij woede en wantrouwen op. Ik ben dus onmiddellijk in het verhaal van Vink passages gaan opzoeken die mijn wantrouwen konden funderen en ik meen die gevonden te hebben.
Telkens wanneer ik vrees dat men voorstelt om, zoals gebeurd is bij de invoering van de basisvorming, de problemen van de slechte leerlingen op te lossen ten koste van de goede zal ik mij laten horen
@Paul: Vink noemde taalachterstand bij “bruine” kinderen in een rijtje van factoren die de achterstand NIET bepaalden. Armoede zou de grote boosdoener zijn voor scholensegregatie en lage prestaties van (de leerlingen van) de armenscholen. Zowel voor ‘witte”als voor “bruine” en “zwarte” kinderen. “Zwarte scholen” zou een verkeerde naam zijn voor “armenscholen”. Door nu, als voorbeeld van de juistheid van haar stelling, met “witte” armenscholen aan te komen uit een streek van Nederland waar de autochtonen een onverstaanbaar dialect spreken heeft ze die stelling juist ondermijnd.
groet,
Seger Weehuizen
Toch moet onderwijsinspectie haar werk doen.
Ik begrijp je argument nu wel. Maar ongeacht je mening over het al dan niet wenselijk zijn van het verplicht mengen, het afschrijven van kinderen uit een bepaalde klasse door geen eisen te stellen aan de scholen waar zij naar toe gaan, blijft schokkend. Als hele klassen van een VMBO-school functioneel analfabeet zijn en de school daar kennelijk geen verbetering in aan kan brengen, dan is er iets grondig mis met het onderwijs en de inspectie is ervoor om dat te signaleren.
Wat betreft de invloed van de taal: kennelijk ga je er van uit dat er in Heerlen en Brunssum een segregatie is op basis van het spreken van dialect. Dat hoeft natuurlijk niet zo te zijn, en als het wel zo is, dan is het de vraag of er geen correlatie is tussen dialect spreken en welstand.
Groet,
Paul.