in aansluiting op een mogelijk krantenalert
Vandaag 5 oktober is het de UNESCO dag van de leraren. De leraar, onderwijzer, juf of meester of docent mag zich verheugen dat hij of zij vandaag in het stralende licht van de onderwijsschijnwerper wordt gezet. De vereniging Beter Onderwijs Nederland ontsteekt vandaag een tweede schijnwerper die de omstandigheden belicht waaronder de man of vrouw voor de klas, zijn of haar dagelijkse taak moet verrichten.
Velen van u denken met enige weemoed terug aan zijn of haar tijd in de schoolbankjes. De gezellige lokaaltjes met aan de wand de grote platen met het idyllische tafereel van de boer die met de sikkel het koren maait en de boerin die de schoven als een indianenwigwam tegen elkaar zet. De wereldkaart boven het zwarte bord, waar de meester of juf tijdens de aardrijkskundeles met een grote stok aanwijst waar ons kleine landje zich bevindt. Velen herinneren zich de liedjes die de school omhelsden, de klank van heldere kinderstemmen. En ook het eindeloos gedreun van de tafel van zeven, want dat was de moeilijkste, is nog niet helemaal uit uw geheugen gewist. Velen onder u hebben in het voortgezet onderwijs een écht vak geleerd. Een vak waarmee u nu uw dagelijks brood, al of niet in het “zweet des aanschijns“ verdient. Zo kunt u een hypotheek nemen en afbetalen, uw dagelijks brood met lekkernijen aanvullen en betalen voor gas en elektriciteit, telefoon en al die andere dingen die u niet meer zou willen missen De scholen bereidden u toen meestal goed voor op uw huidige bestaan.
Voor uw kinderen kunt u op dat laatste niet meer vertrouwen. Er is de laatste 30 jaar veel veranderd in het onderwijs en van bijna elke verandering is het onderwijs slechter geworden.
De wereldkaart is er nog wel en misschien ook nog wel het boerentafereeltje maar ze hebben geen functie meer. Er is geen meester of juf meer die de grote aanwijsstok aan een leerling geeft met de woorden “Wijs jij nou eens waar Nederland ligt.” De kaart is vervangen door de computer en het boerentafereeltje heeft iets weg van spruitjes. De heldere klanken en dreunende tafel van zeven zijn er ook niet meer, dat mag niet van het nieuwe leren. Zelfs de meester of de juf, zoals u die kent, streng en rechtvaardig, hebben al een tijdje geleden plaats gemaakt voor de coach, begeleider of leerregisseur.
In het voortgezet onderwijs leren de leerlingen geen vak meer maar “competenties”.Competentie heeft te maken met je functioneren in de maatschappij of een beroep. Zij wordt gekenmerkt door vaardigheden en kennis die het in een veranderende maatschappij bruikbaar blijven. Het idee er achter is dat veel dingen die je nu leert al na korte tijd verouderd zullen zijn. Denk bij voorbeeld aan mensen die vroeger loodgieter werden. Met hun kennis van lood gieten kunnen ze tegenwoordig niet veel meer doen. Maar als je geleerd hebt hoe je met je clientèle moet omgaan en hoe je nieuwe dingen kunt leren en met je collega’s kunt samenwerken heb je competenties verzameld waar je je hele leven profijt van hebt. En een loodgieter leert het aansluiten van een afvoer tegenwoordig vooral op zijn stageplek. Hier ziet u hoe de inhoud en de doelstellingen van een opleiding veranderd zijn en niet ten goede. Het onderwijs wordt nu dus gebaseerd op de opvatting dat leerlingen competenties moeten verwerven. Competenties omdat de wereld verandert en in die veranderde wereld van straks de vakkennis van nu niet meer nodig zou zijn Hebben we straks, als de wereld veranderd is, veranderd is ze niet meer nodig, die timmerlui, de loodgieters, de metselaars en de technici?
Uw school, uw meester en juf, uw leraar, uw docent bestaat niet meer. Onder druk van de onderwijsvernieuwer zijn de leraren van kleine zelfstandigen in werknemers onder aan de sociale ladder in een fabriek waar diploma’s geproduceerd worden veranderd. Ze moesten precies volgens nieuwe onderwijsmethoden werken en hun bazen gedroegen zich precies zoals managers, bazen , directeuren en topbestuurders van een bedrijf op de vrije markt. Anders willen lesgeven is insubordinatie en op insubordinatie van de leraar volgen tegenwoordig disciplinaire maatregelen. Voor het bedrijf wordt ook reclame gemaakt en mooie praatjes gehouden over de manier waarop de producten (leerlingen met competenties) worden gemaakt. “Voor elke leerling een individuele leerweg” is de slogan waarmee de manager adverteert. “Elke leerling leert in zijn eigen tempo” is de opdracht aan de leraar. Een kind onderwijzen naar eigen inzicht en vermogen is er voor de leraar niet meer bij. Lesgeven staat in het teken van een wereld die nog moet komen en waarvan niemand weet hoe die er uit zal zien. Maar als we de voorspellers mogen geloven hoeft niemand dan nog te kunnen lezen, schrijven of rekenen. Laat staan dat we weten waar we ons ergens bevinden op moeder aarde of wanneer die tweede wereldoorlog ook weer was. Immers daar hebben we computers voor, die doen en weten dat voor ons, later, in die veranderde wereld.
De vereniging Beter Onderwijs Nederland wil ook niet terug naar de plaatjes van de boer en de boerin. Wil ook niet dat de computer geweerd wordt uit de klas en heeft misschien een beetje heimwee naar de heldere kinderstemmen en de tafel van zeven. Beter Onderwijs Nederland wil voor uw kinderen dezelfde kansen, dezelfde veiligheid, dezelfde betrokkenheid en dezelfde vakkennis zoals die u hebt gehad. Alleen kan dat niet zonder u. Vandaag 5 oktober 2009, de UNESCO ‘dag van de leraar’ roept Beter Onderwijs Nederland u als ouder op zich tot verzet aaneen te sluiten en een vereniging van opstandige ouders op te richten of u bij de vereniging BON aan te sluiten waarvan iedereen lid kan worden die strijd voor beter onderwijs overeenkomstig de 10 punten van BON en dan samen met ons te zorgen voor Beter Onderwijs in Nederland.
Reacties zijn gesloten.
Inzake alert
Een mooi stuk, Malmaison. Ik vind het hier en daar wel gechargeerd, maar als je dat weg zou laten zou de boodschap verwateren.
Ik vraag me overigens wel af hoeveel jonge ouders dat opdreunen daadwerkelijk meegemaakt hebben. Veel mensen weten misschien al niet beter dat onderwijs hetzelfde is als kringgesprekken over hoe je vakantie was of wat jij, als 14-jarige, nu precies vindt van de klimaatverandering.
dank je Bernard
Dank je Bernard. Ik heb dat stuk opgeschreven omdat ik hoop dat het veel kortere alert dat ik naar een aantal kranten toegestuurd heb geplaatst wordt. Daarin heb ik gemeld dat meer informatie te vinden zou zijn op www.beteronderwijsnederland.net.nl/alert. Wanneer mijn hoop zou uitkomen moesten de ouders ook wat aansluitends op de site van BON kunnen vinden. Bij het opstellen van de tekst voor de BONsite heb ik in ruime mate gebruik gemaakt van een concepttext geschreven door Jerimoon. Omdat ik met hem geen overleg meer kon plegen heb ik zijn naam niet genoemd. Als je het geen mooi stuk zou vinden moest de verantwoordelijkheid voor het stuk geheel en al bij mij komen te liggen.
We hadden weinig tijd om het idee van een alert op lerarendag goed uit te werken. Seger Weehuizen
webadres
Seger,
Een technisch punt: je verwijzing in je artikel naar een webadres werkt niet (natuurlijk). Zomaar een webadres opgeven zonder overleg kan ook nooit werken.
deadline
Ik heb nog even naar de tekst gekeken die ik heb opgestuurd. Ik blijk in de opgestuurde eindversie toch nog vergeten te zijn om geïnteresseerde lezers naar een speciaal adres op de BON-site te sturen. Ook Presley heeeft nog even naar het ingezonden alert gekeken en verbeteringen voor het einde voorgesteld. Niets mag natuurlijk namens BON in de kranten gezet worden zonder dat hij het gezien en goedgekeurd heeft. Hij verricht een Herculesarbeid.
Seger Weehuizen
Das Mooi !
Beter geen link dan eentje die het niet doet. De mensen bedenken zelf vast wel dat ze naar onze website moeten gaan.
Inderdaad: Hulde voor Presley!
Suggestie
Heel goed: een manifest om de ouders wakker te schudden.
Maar ik suggereer om het fragment dat leerlingen in het voortgezet onderwijs competenties leren. Dat is niet waar voor de havo-vwo-scholen die ik ken. Ik zie straks allerlei scholen protesteren tegen die opmerking en BON betichten van zwart-wit-denken.
Wat wel gebeurt is dat nieuwe leraren die van de opleidingen komen gekneed worden in die competenties. Daar bestaat grote afkeer en weerstand tegen. Op den duur gaat dat misschien wel in de school binnen sijpelen, maar het is gelukkig nog niet zo ver.
Re: suggestie
Inderdaad, daar had denk ik (middelbaar) beroepsonderwijs moeten staan en niet voortgezet onderwijs. Seger is waarschijnlijk in de war geraakt met het oude middelbaar onderwijs (tegenwoordig: voortgezet onderwijs) en het middelbaar beroepsonderwijs.
@Philippens, @mark 79
Om de tekst niet te lang te maken heb ik er voor gekozen om alles wat na het basisonderwijs komt voortgezet onderwijs te noemen. Misschien geen goede keuze maar zoals malmaison al aangaf is het een opzet voor een krantenartikel. In het voortgezet onderwijs zoals havo en vwo worden de leerlingen naar mijn weten wel degelijk met het competentieleren geconfronteerd. Inderdaad niet zo expliciet als in het MBO en HBO waar de leerling op de competenties wordt beoordeeld en er een diploma voor krijgt ( God betert het) maar wij weten allen dat ook hier de portfolio’s, het samenwerken, presenteren, feedbacken en meer van die belangrijke dingen voor het bedrijfsleven wel degelijk een onderdeel is van de dagelijkse werkelijkheid. Leerlingen worden voorbereid op het echte comptentieleren alles onder de noemer van doorlopende leerlijnen, doorlopende beroepskolom, drempeloze instroom en andere termen die een of andere lading moet dekken. Indien er scholen zijn die zich nog niet bekeerd hebben tot de voorbereiding op het leren van competenties vind ik het aannemelijk dat zij hierop reageren. Voordeeltje daarbij is dat we dan ook direct weten in welke scholen de onderwijsvernieuwingen nog niet al te hard hebben toegeslagen. Lijkt mij dus geen nadeel maar een voordeel. Heeft dus iets te maken met de bokken van de schapen scheiden of iets in die zin.
Toch een verkeerd beeld, Malmaison
Ik prijs me gelukkig dat ik tot nu toe alleen de “doorlopende leerlijnen” langs heb zien flitsen (die ik ten onrechte had geïnterpreteerd als modeshows voor leernichten).
Maar die andere elementen zij nog niet opgedoken. Soms zie ik hier en daar op scholen iets dat er op lijkt, maar dat verdwijnt altijd weer richting de opslagplaatsen van de ijzeren ring.
Belangrijk lijkt me dat BON – als we niet de nuance zoeken – makkelijk wordt weggezet als een geborneerde organisatie die links en rechts verwijten rondstrooit en die niet waar kan maken. Ik heb die opmerkingen vaker moeten pareren en het is me heel veel waard als ik niet nieuwe misverstanden moet oplossen. Dat zal toch ook voor andere BONners gelden.
@Philippens
Als docent in het MBO heb ik in de afgelopen jaren de jonge HAVO’ers zien binnenstromen. Zij waren stuk voor stuk goed voorbereid in het leiden van vergaderingen, feedbacken, presenteren, samenwerken, projecten, zelfwerkzaamheid enz… Alleen jammer dat de algemene kennis van een bedroevend laag peil was. Natuurlijk is het zo dat er scholen voor voortgezet onderwijs niet of nog niet overdrijven in het competentie gedoe maar het is mijn ervaring dat het meer uitzondering dan regel is. En nee, niet vragen waarom iemand met een HAVO diploma naar het MBO gaat en niet naar het HBO maar zelfs dát is bijna regel geworden in de afgelopen jaren.
Laten we stellen dat het allergrootste verschil tussen het voortgezet onderwijs en het mbo gemaakt wordt door het verschil in het aanbieden van structuren. Het VO werkt nog met gedegen lesroosters, verplichtte vakken, mentoren, enz… In het MBO blijft daar nog weinig van over. Wat trouwens een van de hoofdredenen is van het voortijdig afhaken. ( ook in het HBO zien we dit verschijnsel).
Trouwens, wat strooit BON rond dat ze niet waar kan maken?
Nee, BON strooit niets rond
Tegenstanders noemen geen concrete voorbeelden. Ze blijven steken in vage omschrijvingen als “BON is een conservatieve club”, “BON denkt dat niets klopt van ons soort scholen”. Op dat soort opmerkingen valt nauwelijks zinvol te reageren.
Maar als er apert onware opmerkingen worden gemaakt, waar het bestuur haar fiat aan zou geven, wordt het de aanvallers alleen maar gemakkelijk gemaakt.
Inz. ware competenties
Natuurlijk moet onze vereniging ervoor waken om met onjuistheden naar buiten te treden. En ik moet ook eerlijk zijn en erkennen dat, hoewel er op de school waar ik werk erg veel mis is, het competentieleren er naar mijn idee slechts voor een klein deel (maar dat is al erg genoeg!) is doorgedrongen.
Anderzijds is dat hele CGO zo’n vage geschiedenis dat je ook eigenlijk rustig, zonder te liegen, het tegenovergestelde kunt beweren.
Geldt ook voor andere BONners
Mee eens, Philippens. Wat ik uit havo/vwo in het HBO binnenkrijg lijkt niet te maken hebben gehad met competentieleren. Wel blijkt er bij velen een (soms groot) gebrek aan basisvaardigheden. Die basisvaardigheden krikken we op middels bijles rekenen en taal (noodgedwongen).
Als BON zich wil profileren richting ouders moet de informatie inderdaad inhoudelijk juist zijn. En wel juist *omdat* BON te vaak werd/wordt weggezet als een club die terug wil naar de jaren vijftig. En dat wil BON helemaal niet – wij willen gewoon goed onderwijs.
Polderkolder
Als gevolg van de privatisering van het onderwijs zijn daar topfunctie ontstaan die grote aantrekkingskracht uitoefenen op mensen die graag rijk worden maar daar in de harde sector van het bank- en bedrijfsleven geen kans toe zien. Daarvan profiteren ook financieel en op het gebied van baanzekerheid een groot aantal mensen dat wel belang heeft in die baanzekerheid maar voor wie goed onderwijs niet meer is dan een etiket dat zij op hun activiteiten plakken. Eendrachtig hebben de topfunctionarissen, hun managers en hun deskundigen er naar toe gewerkt dat het de belangrijkste werkers in het onderwijs, de leraren in de klas, verhinderd werd om op eigengereide maar kundige wijze hun kennis en inzicht over te dragen. De leraren zijn machteloos geworden en overeenkomstig het adagium kennis is macht, wordt ook hun kennisniveau omlaag gebracht. Het duurt niet lang meen of veel leraren zijn zo slecht in hun leervak opgeleid dat ze bang zijn om hun vroegere positie terug te krijgen en daarom de huidige toestand willen laten voortbestaan. Daarom, ouders, willen wij, ouderwetse leraren, u op de dag dat wij in het zonnetje gezet worden de treurige boodschap overdragen dat u het onderwijs aan uw kind niet meer in vertrouwen aan de leraren kunt overlatenen en daarom, ouders, kan de leraar geen motor van veranderingen zijn. Alleen als u een opstand organiseert kan er misschien ooit door ons weer goed onderwijs gegeven worden.
Ik hoopte dat “de lerarendag” voldoende aanleiding zou zijn om aan de ouders deze boodschap (in andere bewoordingen) over te dragen. Geen van de 3 topkranten heeft dat willen doen en geen van hen heeft het nodig gevonden de hen moverende redenen bekend te maken. TROUW besteedt naar aanleiding van de lerarendag wel een complete kolom aan het schitteren van Meester en Juf in het glossy JeM. Een lelijke aanleiding voor ons, BONners, om er over na te denken waarom de krantenredacties nauwelijks in beweging zijn te brengen.
Seger Weehuizen
Trouw aan welke beginselen?
TROUW geeft de voorkeur aan het berichten over het nieuwste quaterly JeM van uitgeverij Tall in Media Bij www.adformatie.nl/nieuws/bericht/nieuw-tijdschrift-jem/ lees ik: “JeM is een ‘feel-good glossy’ voor meesters en juffen in het basisonderwijs en een onderdeel van een nieuw crossmediaal communicatie platform dat (aanstaande) meesters en juffen in het basisonderwijs bij elkaar brengt….. JeM neemt ‘feel-good’ heel letterlijk, omdat het tijdschrift het onderwijsvak en de mensen vanuit een positieve invalshoek belicht. … Het gaat over alles wat het onderwijsvak ‘zo ontzettend leuk en interessant maakt’, over de gedrevenheid en betrokkenheid van de mensen”.
Hoofdredactrice Tallina de Boer vindt dat de docenten van hun stoffig imago afmoeten, aldus TROUW. “er werken daar ongelofelijk leuke en moderne mensen. Elke dag ontvangen zij onze kinderen met veel liefde…” “De nieuwe rekenmethoden worden hen (vanuit DEN HAAG !!!???) opgelegd. De nieuwe rekenmethodes zijn enorm complex, 9 van de 10 volwassenen snappen er niets van. De rekenprestaties van leerlingen gaan achteruit en wij wijzen lekker naar onze juffen en meesters. ´De juf is niet in staat het over te brengen’ wordt er dan geroepen. Terwijl deze mensen als geen ander een grote betrokkenheid hebben, anders houd je dit vak nooit vol. …. Je schrijft ook over dingen die spelen in een normaal mensenleven”.
Het is fijn dat Tallina op de dwang wijst waaraan docenten onderworpen zijn. De oorzaak van de dwang zoekt ze zo ver mogelijk van de juffen weg, bij het verre ocw in Den Haag, maar een leugentje om bestwil kan natuurlijk geen kwaad.
TROUW heeft dit gezwets verkozen boven de van BON uitgegane alert bedoeld om de ouders tot actie aan te zetten en zo de machteloze leraren te helpen in hun strijd voor werkomstandigheden die beter onderwijs mogelijk maken. Waarom???
Seger Weehuizen