Trouw over HNL in het basisonderwijs

Vandaag in Trouw.

==
Basisonderwijs vernieuwt drastisch, maar in grote stilte
Onderwijs op maat is in opmars
Harriët Salm, redactie onderwijs
Nederlandse basisscholen schakelen in groten getale over op ’het nieuwe leren’. Bewijs dat dit beter onderwijs oplevert, is er niet.

Een stille revolutie op de basisschool

Op zo’n 20 procent van de Nederlandse basisscholen is het onderwijs de laatste jaren drastisch vernieuwd. Klassikale lessen zijn sterk ingeperkt of verdwenen. Leerlingen leren zelfstandig op hun eigen niveau.

Leerlingen van basisschool La Res in Enschede gaan, waar dat kan, zelfstandig aan de slag. | Koen Verheijden. De scholen bieden kinderen de stof op een nieuwe wijze aan, bijvoorbeeld door ze proefjes te laten doen, een model te laten bouwen of een rap te laten schrijven. Dat blijkt uit een studie van onderzoekbureau ITS van de Radboud Universiteit Nijmegen, die deze zomer wordt gepubliceerd.

„Er is een stille revolutie gaande in het basisonderwijs”, zegt onderzoeker Frederik Smit. Op 1430 van de ruim 7500 basisscholen werd het onderwijs vernieuwd. Daarbij horen ook de circa 740 zogenoemde traditionele vernieuwingsscholen, die dalton-, montessori- en jenaplanonderwijs geven. Zij volgen vanouds al een vorm van het zogenoemde nieuwe leren. Daar zijn de afgelopen jaren nog eens zo’n 690 scholen bij gekomen, die klassikaal onderwijs afwijzen, blijkt uit het onderzoek.

Dit nieuwe leren is een mengelmoes van ideeën en aanpakken waar elke school op eigen wijze invulling aan geeft, stelt onderzoeker Smit. „Rode draad is dat ze allemaal stoppen met de leraar die voor de klas aan iedereen hetzelfde uitlegt. Daarvoor in de plaats gaan leerlingen zelf op hun eigen niveau aan de slag.” Zowel leerkrachten als ouders zijn enthousiast over de resultaten, blijkt uit het onderzoek.

De parlementaire onderzoekscommissie onder leiding van Jeroen Dijsselbloem zette in februari vraagtekens bij de vruchten van het nieuwe leren in het voortgezet onderwijs. De wetenschappelijke onderbouwing van het ’nieuwe leren’ ontbreekt grotendeels, schrijft die commissie.

Smit erkent dat er nog geen wetenschappelijk bewijs is dat de nieuwe aanpak beter werkt. Hij heeft in zijn onderzoek inspectierapporten bekeken van de basisscholen die vormen van nieuw leren invoerden. „Je ziet dat de Onderwijsinspectie vaak voelt dat er iets goeds gaande is en daarom deze scholen het voordeel van de twijfel geeft.” Smit ziet een groot verschil met vernieuwingen in het voortgezet onderwijs. „Die zijn van bovenaf opgelegd, terwijl de omwenteling op de basisscholen juist van onderop wordt bevorderd. Dat maakt de kans op succes groter.”

9 Reacties

  1. Frederik Smit
    Ik heb deze Frederik Smit even opgezocht. Hij heeft een mooie website, hij schrijft vooral artikeltje over medezeggenschap in het onderwijs.

    Dat inspectierapporten positief zijn over Het Nieuwe Leren scholen wisten lezers van de BONsite ook al. Maar dat zegt meer over de onderwijsinspectie dan over de effectiviteit van Het Nieuwe Leren.

    • Frederik Smit – vervolg
      Mooie website, indeed (er moet meer engels in onze taal, zei de Onderwijsraad vandaag, vandaar indeed ;-)).

      Het probleem bij deze soort inmengers is dat, van goede wille, deze goede wil van lieverlee is verhard tot stoer zittenblijven-doordouwen-gelijkhebben, regelen, ‘you my friend’, in ruil voor het goede geld dat (voor onderwijs/onderzoek geoormerkt) nu vooral als ‘padding’ dient onder het luxe pluche waarop ze zitten.

      Kijk, het zou anders zijn als Fred & friends (het wijdse legioen onderwijshelperadviseurmanasjurvernieuwlers), die het ongetwijfeld goed bedoelen (met het beperkte inzicht, manassjurs eigen), hun diensten en visies zouden aanbieden pro deo, en dat vijf jaar volhielden. Of uit eigen zak. Idealisme avant et après la lettre, zeg maar.

      En jah, die clubs in Maleisie (zie website van Fred) en India, en Afrika, die ken ik ook. Vreselijk vriendelijk, goed bedoeld, heel bewogen :
      “die Predigt hat g’fallen, sie bleiben wie Allen”(Mahler). Niet te vinden op YouTube, maar wel heel mooi.

      Dit was overigens lesstof vijfde klas Gymnasium in Esslingen (Stuttgart area) :
      www.schulmusik-online.de/anlagen/swr/SWR_Mahler-02Symphonie.pdf

      Fijn dat de inspectierapporten zo positief zijn. Probleempje : wat doen we met inspectierapporten die niet relevant zijn, soms onbenullig (3 voorbeelden van gezien, scholen die ik van binnen ken) ?
      De Inspectie, een pluche tintje, is dat niet mw Roeters, sinds kort ? Kijk dan elders op het forum, afgebrand wegens onbehoorlijk commentaar van haar (NRC, andere interviews, kort geleden).

      maarten

  2. Ik lees dat de onderwijzers
    Ik lees dat de onderwijzers en de ouders enthousiast zijn. Ook over de resultaten.
    MAAR: In het middelbaar onderwijs bleek het enthousiame van de docenten op een leugen te berusten.
    Je kunt enthousiast zijn omdat leerlingen het nieuwe soort onderwijs leuker vinden en je kunt enthousiast zijn omdat de resultaten beter zijn. En wat voor resultaten vind je dan belangrijk en hoe meet je ze?
    Zijn misschien juist de resultaten waarover je zo enthousiast bent slecht meetbaar?
    De inspecteur van Onderwijs zou juist de vernieuwingen het voordeel van de twijfel geven. Ik herinner mij nog een verhaal in de krant van een paar jaar geleden dat een basischool met zeer goede resultaten, vooral bij allochtonen, van de inspecteur op zijn kop kreeg omdat ze niet voldoende vernieuwde. Seger Weehuizen

  3. Wat wil je…
    …als de pabo’s de studenten zo opleiden.
    Overigens maakt het niet uit hoe je je doel bereikt.
    De ene via stampen, de tweede via spelletjes en de derde er tussenin.
    Als je je doel maar bereikt.
    Als de overheid dat even scherp wil formuleren, zoeken wij leraren het verder wel uit.
    Maar…laat iedere docent wel zijn eigen methode kunnen kiezen, want ieder vogeltje zingt immers zoals het gebekt is.

  4. Ongetwijfeld zullen er leuke witte
    basischolen zijn, waar op deze manier gewerkt wordt. Smit vergist zich echter wat die revolutie betreft. ’n Stille revolutie is zich inderdaad aan het voltrekken binnen het basisonderwijs. Langzaam kruipen de klassen steeds voller met kinderen met gedragsproblemen, taalachterstanden en rugzakjes. Enthousiaste leerkrachten worden gesloopt en haken af. Mannen verdwijnen, banen versplinteren. Enkele jaren geleden was het streven om hooguit 2 verschillende leerkrachten per week voor ’n klas te zetten. Nu kom ik in groepen die 5 (!) verschillende leerkrachten in een week zien langskomen. Uitzonderingen, ja. Maar steeds meer en geen mens die zich er nog over opwindt. Smit moet eens verder rondkijken en niet alleen bij die paar leuke witte basisscholen.
    Vandaag heb ik vervangen in ’n groep 4/5 van 33 kinderen, met ’n stuk of 5 probleem gevallen. Je gelooft je ogen niet (oren ook niet). In 2008!
    En straks gaan we ook vanaf groep 3 Engels geven. Heeft waarschijnlijk ene Smith bedacht.
    Het voordeel van al deze nadelen, is, dat ik de laatste tijd soms de humor ga inzien van het gepruts. De Plasterks en Dijksma’s, net Fokke en Sukke, maar dan iets minder leuk. Dat ik nog maar 2 jaar moet, is ook meegenomen.

    • Leo:’Vandaag….’
      Leo:’Vandaag heb ik vervangen in ’n groep 4/5 van 33 kinderen, met ’n stuk of 5 probleem gevallen. Je gelooft je ogen niet (oren ook niet). In 2008!’

      Vmbo, havo en atheneum heeft ook klassen van 33 leerlingen.
      Daar zijn de problemen ook nog gekoppeld aan puberteit.

      Ik heb dus al lang geleden besloten dat er geen rugzakjes zijn.
      Haal het etiket eraf en stel dezelfde eisen voor iedereen.

      • Het misverstand is
        dat binnen vmbo, havo en atheneum via selectie vooraf, de niveau’s binnen ’n groep min of meer gelijk zijn. Binnen ’n (willekeurige) basisschoolgroep zijn van nature al grote cognitieve verschillen en tegenwoordig ook steeds meer gedragsproblemen/rugzakjes. Daarnaast begint de puberteit tegenwoordig op de basisschool.
        In die context zijn de 33ers niet te vergelijken.

          • Rare vraag.
            Ieder zijn vak. Binnen het BO bestaat er al ’n groot verschil tussen onder en bovenbouw, tussen lesgeven aan 4 of aan 12 jarigen.
            Pak jij dan groep 1/2? Interesse voor ’t VO heb ik nooit gehad.
            ’n Dag/week/jaar met kinderen werken, oke. 50 Minuten en dan de volgende groep, nee dank je.

Reacties zijn gesloten.