Het goede nieuws van de afgelopen week was voor mij het voorstel van Plasterk om het literatuuronderwijs weer in te voeren met de docent voor de klas. Het zo geheten nut van literatuur is minder gemakkelijk aan te tonen dan dat van rekenen en taal; feit is dat de kennis van en de affiniteit met de literatuur op het middelbaar onderwijs schrikbarend achteruit is gehold. Vrij breed gedeeld is de mening dat je daarmee bij leerlingen tegenwoordig niet meer aan moet komen tenzij je het leuk verpakt, en dan nog. Op de radio hoorde ik n.a.v. dit bericht iemand beweren dat literatuur en DVD’s DE combinatie was. Dus geen boeken lezen maar filmpjes kijken. Verder werd gezegd dat je leerlingen het beste tot literatuur en lezen kan brengen via een boek als “De Da Vinci Code” , spannend en interessant. Wat zo interessant is aan dit vrij slecht geschreven boek ontgaat mij. Enfin, iedereen heeft een mening. Mij lijkt het evident dat de achteruitgang van het literatuuronderwijs debet is aan de gegroeide desinteressen en niet het omgekeerde. Je moet naar mijn mening niet beginnen met allerlei leuke verpakkingen maar gewoon met lezen in de klas uit een boek met bedrukt papier waarop letters staan. Het kan poëzie zijn, verhalend of essayistisch proza, in iedere geval literatuur dus geen Dan Brown, met alle respect. En ook filmpjes kunnen nog wel even wachten. Ik zou zeggen: uit die computer; ruim baan voor lezen en literatuur tijdens de literatuurlessen.. Als ik me even beperk tot de poëzie: je kan de leerlingen op het middelbaar onderwijs de prachtige bloemlezingen van Gerrit Komrij laten aanschaffen als dat mag van de Europese aanbesteding: “De Nederlandse poëzie in 1000 en enige gedichten”; 4 delen van de middeleeuwen tot heden. Dan heb je wat de poëzie aangaat altijd wat te lezen in de klas. Begin daar onverwijld mee en het gaat meteen weer een stuk beter met het literatuuronderwijs in dit land. Over het nut kunnen we het misschien later hebben.
[In De Volkskrant van vandaag staat een echt goed stuk over literatuur en onderwijs van de hand van Nausicaa Marbe getiteld: “Infecteer jonge geesten met lekker lange boekenlijsten”. ]
Reacties zijn gesloten.
Boekenkasten terug in het klaslokaal
Dankzij gedwongen onderricht kan ik nog steeds een paar wondermooie gedichten opzeggen.
Het besef dat er een te ontginnen heelal bestond, gevuld met filosofie en wereldliteratuur, werd ons vanaf twaalfjarige leeftijd ingestampt. Dat stond echt geen ‘natuurlijke ontwikkeling van het kind’ in de weg.
Zonder literatuur was en is het leven een kale bedoening. Het zou de minister van Onderwijs sieren als hij acuut ingreep. Boekenkasten terug in het klaslokaal. Ellenlange boekenlijsten verplicht, in tenmiste drie moderne westerse talen. Ontsla de litaratuurvijandige leraar en infecteer jonge geesten met de levenslange afwijking die ‘lezen’ heet.
Het besef dat je een volstrekt vreemde kunt begrijpen, komt eerder tot stand door een tegendraads boek dan door een politieke lesbrief. Ziehier het verschil tussen gedwongen kennisopname en indoctrinatie: het eerste verrijkt, het tweedeknecht.
Lezen vrijwaart je van gekooide gedachten.
Uit: Nausicaa Marbe ‘Infecteer jonge geesten met lekker lange boekenlijsten’ (Volkskrant).