Geheel tegen zijn gewoonte in tast Van Haperen (NRC dd 16-2-2008: “Omdat het onderwijs zijn problemen niet kan oplossen moet de overheid robuust optreden”) een groot aantal keren mis.
In deze draad wordt daar door een aantal forumbezoekers commentaar op gegeven. Terecht.
Ik zet alle missers op een rij, kort commentaar mijnerzijds volgt cursief.
“Op zich was de invoering van de basisvorming, het vmbo en de Tweede Fase niet onzinnig.(….). De stelselveranderingen oogden als een samenhangend geheel. Het denken over algemeen vormend onderwijs veranderde omdat vanuit de samenleving, de arbeidsmarkt en vervolgstudie(s) hogere eisen werden gesteld. In de jaren negentig brak de globalisering door en langzaam werd duidelijk dat onze jongeren moesten concurreren met leeftijdgenoten over de gehele wereld. Dat vraagt om goed onderwijs. Vandaar de invoering van het studiehuis en de Tweede Fase voor de bovenbouw havo/vwo.”
Vernieuwen omdat de vervolgstudies en de arbeidsmarkt er om vroegen? Dat argument is lang geleden en vaak ontmaskerd als een fabel die de vernieuwers zelf hebben verzonnen. Zo vaak gedebiteerd dat tenslotte iedereen erin ging geloven. Nog steeds zijn er geen documenten boven tafel gekomen met een daartoe strekkend verzoek. Globalisering? De samenleving verandert en het onderwijs moet mee. Eén van de bekendste drogredenen op deze site beschreven.
“Het vroegere vakkenpakket was smal en de leerattitude passief. (….) Alle kinderen moeten na de basisschool meer weten en kunnen, (….). Dat is nodig voor hun latere rol als burger in een ingewikkelde samenleving.”
Zie vorig commentaar.
“Neem het studiehuis. Rond de invoering maakte het procesmanagement – een taakgroep die de vernieuwing begeleidde – inderdaad royaal propaganda voor de nieuwe didactiek. Maar zelfs in de hoogtijdagen benadrukte topambtenaar Clan Visser ’t Hooft in het programma Buitenhof dat het studiehuis niet bestaat. De invulling is aan de leraar en zijn school. Van afdwingen van een werkwijze in de klas was geen sprake. Dat hoefde ook niet, want leraren en scholen waren in beginsel enthousiast.”
Omdat HET studiehuis niet bestaat stond het leraren en scholen vrij de vernieuwing niet in te voeren? Er was geen didactische dwang en iedereen was enthousiast? Commentaar overbodig.
“De botte werkelijkheid van de inhoudelijk overvolle Tweede Fase maakte echter snel een einde aan de pret. De grote hoeveelheid vakken vroeg om klassikaal onderwijs. Scholen pasten hun didactiek zonder aarzelen aan.”
Men keerde zonder aarzelen terug naar klassikaal onderwijs? Heb ik wat gemist?
“De overheid trad en treedt dus helemaal niet in de ruimte van scholen. Het onderwijs aan de leiband van het ministerie? Kom nou toch! Juist in de didactische aanpak handelen instellingen zelfstandig en voeren een neverending turn around management.”
Commentaar opnieuw overbodig
“De oorspronkelijke kwaliteitsdoelstellingen van de grote vernieuwingen lijken verder weg dan ooit. De OESO hekelt onze schooluitval, in de internationale PISA klassementen zijn we een topper onder de zakkers en volgens de staatscommissie ‘doorlopende leerlijnen’ storten de schoolse basisvaardigheden zich als lemmingen van de klif.”
In tegenstelling tot de cie Dijsselbloem gelooft Van Haperen nog in de landenranglijsten van PISA. Hij is niet de enige. Maar Nederland is daarin geen topper onder de dalers, slechts een lichte daler op onderdelen. Volgens de commissie Meyerink, die hierin TIMSS, PISA en PPON volgt, is er hier en daar achteruitgang te bespeuren, en boeken we elders vooruitgang zodat overall de resultaten nog steeds goed zijn.
“Een uurtje huiswerk maken op school zien zij als een vorm van onrechtmatige vrijheidsberoving. Resultaat: een normale inspanningsverplichting ontaardt binnen de kortste keren in een serieus belangenconflict, dat de werkvloer terroriseert.”
Een uurtje huiswerkverplichting was niet wat de leerlingen tot een staking bracht.
“Ligt het niet voor de hand dat een school met een woest pedagogisch- didactisch concept en lage scores in die vier vakken, een gele kaart krijgt van de inspectie? (….) Het ontbreken van dit soort concrete en ambitieuze voorstellen, de oppervlakkige analyse met daarin de politiek als dader en het onderwijsveld als slachtoffer: dat zijn de lacunes in het rapport-Dijsselbloem.”
De opdracht luidde te onderzoeken wat er bij de invoering van de vernieuwing mis is gegaan. Maatregelen (procedureel en inhoudelijk) voor de toekomst zijn aan overheid en parlement. Zij zijn nu aan zet.
Het eindverslag van de cie Dijsselbloem typeren als een oppervlakkige analyse is naar mijn mening de grootste blunder van Van Haperen. Het is met afstand het beste onderzoeksrapport ooit door een tweedekamercommissie afgeleverd. Los van de conclusies die BON uiteraard welgevallig zijn.
Bij elkaar levert Van Haperen hier een wanprestatie, ongegrijpelijk, gezien zijn staat van dienst tot dusver.
Willem Smit
Goed dat je het even op een rij zet, Willem.
Er zat zoveel onzin in zijn verhaal, dat ik er geen zin in had om er aan te beginnen en ging ervan uit dat iedereen dat wel zag.
uit verband
Willem, je rukt de citaten uit hun verband. In het eerste bijvoorbeeld knip je een wezenlijk stukje.
Je moet het stuk van van Haperen als geheel lezen, geïsoleerde citaten verknippen zijn tekst.
Ik heb zelf in het HBO gewerkt en ik kan je vertellen dat de competentieflauwekul echt niet van buiten opgelegd is. Dat gebeurde ‘vanzelf’ en het was een binneninstituutsproces, als een tsunami. Als individu was er niet tegen te vechten.
Van mijn dochter, docente wiskunde in de Havo/VWO-sector, hoor ik dat ze op haar school nauwelijks last heeft van het ‘studiehuis’.
Kortom, naar mijn mening hebben de scholen en instituten massaas (ik hanteer mijn eigen spelregels 😉 boter op hun hoofd.
Waar werkt jouw dochter,
Waar werkt jouw dochter, Lex?
re: uit verband
Beste Lex,
Dit is te lezen in de betreffende (…..):
“Althans, zo lang ze op de tekentafel lagen. Incidenteel klonk wel kritiek, maar die werd stelselmatig genegeerd.” Verandert dit de strekking van wat ik niet wegknipte? Amper.
Dat je het zelf binnen jouw opleiding anders ervoer en je dochter geen last had van het studiehuis lijken me van weinig gewicht. Uiteraard was iedere school weer anders en uniek, net als iedere docent en iedere leerling.
Als dat echt waar was is er nooit een conclusie te trekken.Overigens hoor je mij niet zeggen dat scholen en leraren geen boter op hun hoofd hebben.
Willem Smit
Slecht gelezen
Ik ben niet erg onder de indruk van je kritiek op van Haperen. Nu is het vanzelfsprekend zeer de vraag of jij er van onder de indruk moet zijn dat ik niet van jou kritiek onder de indruk ben, maar dat terzijde.
Van Haperen beschrijft in de eerste alinea’s die jij aanhaalt hoe docenten in het prille begin aankeken tegen de op til staande vernieuwingen. Toen kon uiteraard niemand weten welke redenen wel of niet ‘juist’ waren. Jij beoordeelt van Haperens schrijven alsof het betrekking heeft op de waarheid zoals wij die vandaag kennen. -Dit is inderdaad een voorbeeld van teksten uit hun verband rukken.
Ook de andere delicten van van Haperen zijn niet zo ernstig als jij doet voorkomen.
Van een ernstige uitglijder is natuurlijk geen sprake. -In mijn ogen een voortreffelijk artikel.
Dat docenten in dit drama de rol van schaap en toeschouwer vrijwillig, nee, erger nog, met verve!, op zich hebben genomen, behoeft overigens nauwelijks betoog.
Het enige wat we kunnen leren van de onderwijsvernieuwingen is dat docenten moeten zorgen dat ze een echte partij worden: minister- ouders- docenten -VO-raad (en de vakbonden moeten zo snel mogelijk worden opgeheven… -sorry, grapje). Nu is de VO-raad namens de docent aan het woord: help!
Wijsheid achteraf
Er is geen sprake van wijsheid achteraf. Lees bijvoorbeeld `heimwee naar de HBS’ (een boekje uitgegeven door De Volkskrant) maar eens. Dit was voor invoering van het studiehuis en de komende rampen werden daarin al geschetst.
Docenten hebben genoeg gewaarschuwd tegen deze vernieuwlingen, er werd alleen niet naar ze geluisterd.
Een sterke beroepsorganisatie had hier misschien verschil kunnen maken.
Wijsheid achteraf: reactie
Maar Mark 79, nauurlijk was er kritiek te beluisteren. Ik herinner me een vergadering onder docenten in -wat zal het geweest zijn- ’94 of ’95- of was het ’96? Dat was een rumoerige vergadering, waarin iedereen veel kritiek had. Maar er is altijd kritiek, op welke verandering en op welk initiatief dan ook. Dat is de standaard. Er is ook kritiek op het bestaan van BON.
De juiste vraag is: wat was de *waarde* van deze kritiek. Geen hond die het wist. -Voor de goede orde: ik ben van het begin af aan niet zo’n voorstander geweest van veranderingen, maar wel om een heel onbenullige reden. Ik heb het altijd een hoop ‘gedoe’ gevonden. Bovendien was het duur. In die tijd was ik helemaal gespitst op een ding: meer loon voor leraren, dus geen geld voor veranderingen. Bovendien geloof ik niet in grote omwentelingen. Zo heb ik ook nooit geloofd dat Bon zou bereiken wat nu bereikt is (en daar heb ik ongelijk in gehad). En zo geloof ik ook niet dat iemand ooit de schoolbesturen aan banden kan leggen.
Ik ben echter pas met de neus op de feiten gedrukt toen ik mijn eigen lokaal niet meer mocht inrichten zoals ik zelf wilde. -Ik ben een vriendelijk mens, maar in mij schuilt een erfelijke friese koppigheid die maakt dat ik iedere aantasting van mijn vrijheid niet verdraag. Ik wordt daar letterlijk ziek van.
Op mij is van Haperens stuk dus wel degelijk van toepassing. Ik *begreep* pas later dat het niet goed ging.
Kom kom Simon
Simon schrijft:
Maar er is altijd kritiek, op welke verandering en op welk initiatief dan ook. Dat is de standaard. De juiste vraag is: wat was de *waarde* van deze kritiek. Geen hond die het wist.
Je klinkt als Netelenbos: er is altijd kritiek en daarom negeren we die kritiek maar.
Ben je er bij geweest…
..toen, mark79 ?
Ja
Ik ben van het jaar voor de invoering van de 2e fase (examen in 1997). Ik heb de voorbereiding op mijn school meegemaakt: o.a. een dag geen les en op die dag in heterogene groepjes (een leraar, een 4HAVO’er, een 5 VWOer etcetera) flauwkul dingetjes doen. Er zal vast ook een KPC heks aanwezig zijn geweest op die dag.
De basisvorming was op mijn school al ingevoerd (ik heb het genot mogen hebben om het vak `verzorging’ te mogen volgen). Op mijn school hadden we ook `leergebieden’ (dwz: de leraar geschiedenis beunde ook bij als leraar aardrijkskunde en als leraar economie). En ja, daar ben ik slechter van geworden.
Het boekje `heimwee naar de HBS’ staat al jaren in mijn boekenkast, het rapport van Immelman ook. Mijn belangstelling voor onderwijs is er al een hele tijd.
Meegemaakt ?
Ik heb de voorbereiding op mijn school meegemaakt.
Wat bedoel je met “meegemaakt” ? Volgens mij ben je van 1997 tot 2006 niet verbonden geweest aan een school voor VO. Dus nogmaals n.a.v. de opmerking van Simon: Waar waren al die wakkere mensen tien jaar geleden? ’t Is goedkope kritiek achteraf Mark 79. -En mij vergelijken met Netelenbos is een rotstreek. Word jij niet gemodereerd? de vraag: wat heb jij er aan gedaan om het proces te beïnvloeden ?
Re: meegemaakt?
Ik ben nooit verbonden geweest aan een school voor VO (anders dan als leerling). De voorbereiding op mijn school heb ik meegemaakt als leerling. Zoals ik schreef werden wij betrokken in de voorbereiding (overigens zonder goede informatie en zonder dat er enige rekening gehouden werd met wat we vonden).
Maar het gaat niet om mij. Mijn opmerking was dat er 10 jaar geleden wel degelijk een heleboel `wakkere mensen’ waren (zie o.a. `heimwee naar de HBS’). Deze wakkere mensen werden echter gewoon genegeerd of bespot en het onderwijs uitgewerkt door de mensen met macht.
En toch is het zo beste Mark
Kijk naar het heden: er moet iets gebeuren. Niemand weet wat of hoe er moet gebeuren. Over vier jaar, ja, dan weten we allemaal wat we vandaag hadden moeten doen.
Bon bestaat pas sinds een paar jaar. -Waar waren al die wakkere mensen tien jaar geleden?
’tIs goedkope kritiek achteraf Mark 79. -En mij vergelijken met Netelenbos is een rotstreek. Word jij niet gemodereerd?
Bovendien: hier gaat de discussie niet over. De vraag is niet of we het hadden *kunnen* weten, maar of het gros van de docenten het *daadwerkelijk* doorhad. -Nee, schrijft van Haperen, toen hadden we het niet door. En dat zijn de regels die door Willem uit de context worden gerukt.
Overigens: van Haperen zelf is een van de eersten geweest die kritiek had op de vernieuwingen. Zijn eerste kritische artikelen dateren van ver voor de oprichting van BON.
Ha die Simon, gezellig, en zo persoonlijk ook
Je bent moeilijk te volgen met al die persoonlijke intermezzi, ik moet met hagel schieten.
Van Haperen schrijft dat Dijsselbloem met zijn “oppervlakkige analyse” “de politiek als dader, het onderwijsveld als slachtoffer” aftekent.
Nu hoef je slechts de volgende conclusies van Dijsselbloem te lezen om te zien dat de commissie daar in het eindrapport veel genuanceerder over schrijft: conclusie 10 (p. 131, eindrapport); vooral conclusie 14 (p. 133) en conclusie 20 (p.137).
Van Haperen heeft niet goed gelezen, en jij ook niet Simon, je zat vast weer met je gedachten bij jezelf. Maar misschien ben je na lezing van deze conclusies (en een paar andere die ik maar niet vermeld) nog steeds van mening “dat docenten in dit drama de rol van schaap en toeschouwer vrijwillig, nee, erger nog, met verve!, op zich hebben genomen” en dat Dijsselbloem zich hier vergist en Van Haperen niet.
Doei,
Willem Smit
Uit zijn verband gerukt
Beste Willem, het gaat er om dat je de tekst van van Haperen uit zijn verband rukt: zelfs al was er een engel naar beneden gekomen die de waraheid had neergeschreven op een gouden tafel, dan nog is de waarheid dat alle leraren er destijds geen oog voor hadden.
Het gaat er niet om DAT de waarheid bekend was, het gaat er om DAT de leraren dat niet wisten of in ieder geval niet zo belangrijk vonden dat ze er tegen in opstand kwamen.
Van Haperen gebruikt het woord ‘wij’ en dat slaat op de ‘meerderheid der docenten’. Het heeft daarom geen pas om dit een uitglijder te noemen en het perspectief opeens te verleggen naar die van de ‘alwetende verteller’.
Stel dat je gelijk hebt en dat er inderdaad sprake was van een zeker verzet: om hoeveel docenten en scholen gaat het dan? Een minimum aantal, althans als we het over het vroegste begin hebben. Wel, dit rechtvaardigt ruimschoots de stijl van schrijven die van Haperen gebruikt. ‘Aanvankleijk dachten wij dit en dachten wij dat…’ Is dat een uitglijder, Willem?
We waren met zijn allen net zo dapper als we altijd zijn: bij de invoering van de HOS, studiehuis en FUWA hebben we geen leraar gehoord- nou ja, geen noemenswaardig aantal.
En nu? -Weer geen leraar gehoord, alleen Slagter (en die heeft een onprettige stem).
Over vier jaar zit de VO-raad er nog, voert af en toe overleg met de bonden en het ministerie, en dan is de zaak weer rond. Wij spelen de rol van schaap met… verve!
Hartelijke groet van Simon,
het blatend schaap (wie de schoen past…)
Schaap, maar wel eentje met…
…*vijf poten*.
Geen onzin
Hier en daar valt er misschien best wat af te dingen op het betreffende verhaal in NRC doch de strekking dat het onderwijsveld ten onrechte enigszins tot geheel buiten schot blijft betreffende de verantwoordelijkheid voor de in het rapport beschreven ongewenste feiten heeft ook bij mij wel enige verwondering gewekt. Ondanks mijn kritische houding aangaande de beschreven “foute” ontwikkelingen zijn ook mijn eigen handen in deze niet helemaal schoon. Degene die mij in mijn naaste omgeving aldus als lastig of zelfs ongewenst beschouw(d)en laat ik graag zelf de ruimte om zich in het boetekleed te hullen. Mijns inziens zijn het er velen.
Docenten te dociel?
Zijn docenten te ‘dociel’ geweest? Ja, ik vrees van wel. In elk geval te netjes (ook volgens mijn begeleider eertijs). Begrijpelijkerwijs: Ik heb de consequenties van een te kritische houding zelf bijkans aan den lijve moeten ondervinden…
consequenties
Ik heb de consequenties van een te kritische houding ondervonden. Gelukkig is m’n hypotheek niet zo hoog! ;-))
gelijk/ongelijk
Van Haperen heeft ongelijk als hij suggereert dat de docenten medehoofdschuldig zijn aan de vernieuwingen. De docenten hadden geen platform. Er was niemand die zich zorgen maakte om goed onderwijs. Iedereen die iets tegen de vernieuwingen in bracht deed dat op persoonlijke titel. Het ministerie, de inspectie, de pedagogische centra, allerlei adviesraden, het zijn allemaal organisaties met vaste medewerkers die tijd en middelen hebben om na te denken en die ook een lange adem hebben. Dat zijn de enige hoofdschuldigen.
Van Haperen heeft gelijk als hij de docenten een veeg uit de pan geeft. Niemand is op het idee gekomen om verzet te organiseren. Dat is pas voor het eerst gebeurd met de oprichting van BON. Toen pas kregen docenten en ouders een stem. Het verzet tegen de vernieuwingen, het tussentijdse succes via de commissie Dijsselbloem, het was allemaal niet gebeurd zonder BON. Van Haperen heeft gelijk. BON had veel eerder opgericht moeten worden. Docenten hadden veel eerder kracht bij elkaar moeten zoeken en vinden.
Klaas Wilms
En dan nog …
… zijn er genoeg docenten die “niets van BON moeten hebben”.
Ook bij hen staat BON te boek als een conservatieve jaren ’50 club, die in het verleden is blijven hangen (en daarnaar terug wil).
En vreemd genoeg
is Van Haperen 1 van die docenten die niets van BON moet hebben.
Dan is er een vereniging van leraren, ouders, leerlingen en anderen die een vuist maakt tegen idiote plannen uit Den Haag en van de `raden’, is het weer niet goed.
Wat wil van Haperen eigenlijk?
Ik vraag me af of van Haperen wel wil dat het goed komt.
Wie weet is hij heel gelukkig met zijn zijlijnfunctie: het schrijven stukjes en boekjes.
Die functie kan hij tot in lengte van dagen blijven vervullen.
Als hij zich ergens aan verbindt, wordt dat anders.
Kortom, wat wil van Haperen nu eigenlijk?
Dat geef je goed aan
Ik denk dat je goed aangeeft wat Van Haperen waarschijnlijk wil: het schrijven van stukjes en boekjes.
Niet alleen wordt dat anders als hij zich ergens aan verbindt, als BON succesvol is, dan zal er veel minder animo zijn voor zijn stukjes en boekjes. Als je zo redeneert dan is BON dus een bedreiging voor Van Haperen. Vandaar misschien die Hamas vergelijking.
Is Van Haperen geinteresseerd in beter onderwijs of is Van Haperen vooral geinteresseerd in wat beter is voor Van Haperen?
schrijver
Een schrijver/columnist zal zich nergens mee willen verbinden als het goed is. Zodra je je ergens mee verbindt, kun je niet vrij meer denken. Als je merkt dat je dicht tegen een bepaalde groep aanzit, heb je er belang bij en is het bijna noodzakelijk om je af te zetten tegen die groep. Logisch.
Klaas Wilms
goedkoop
deze reactie. Een verdachtmaking op grond van wat? Indruk?
Of argumenten. Of niet insturen.
puntje van orde
weknow schreef: “Een verdachtmaking op grond van wat? Indruk?”
Door de structuur van de berichten op dit forum is voor mij niet te achter halen op welk bericht het jouwe een reactie is. Een citaat bovenaan het bericht is daarom aan te bevelen.
@ Lex
Je hebt gelijk dat op het forum niet goed zichtbaar is, dat ik op jou reageerde.
“Ik vraag me af of van Haperen wel wil dat het goed komt.”
Gaat over iemands intenties. Ken je die? Mag je die openlijk in twijfel trekken zonder argumenten? Omdat hij niet (precies) zegt wat “wij” of jij vindt?
Onder jouw stukje, gaat Mark79 nog eens door over de motieven van publicisten: “Ik denk dat je goed aangeeft wat Van Haperen waarschijnlijk wil: het schrijven van stukjes en boekjes.”
Daarmee kun je iemand een verdacht aureool geven, zonder met argumenten in te gaan op de inhoud van wat hij zegt. Dat is unfair en brengt de inhoud niet verder.
verdacht?
Verdacht? Dat is blijkbaar jou interpretatie.
Ik beschuldig hem niet, ik zou niet weten waar hij schuld aan zou hebben.
Wat ik probeer, is een verklaring te vinden voor zijn opstelling.
Heb je hem gevolgd? Weet je waar hij Bon mee vergeleken heeft? (hamas) Weet je hoe hij reageerde toen hem per email een vraag gesteld is? (lees mijn boek)
En als het al een beschuldiging zou zijn, hij heeft alle ruimte om (ook) hier te reageren. Wat let hem?
Of weet jij meer?
ik blijf bij mijn opmerking
beste Lex, maar wil ook zeker jouw boek eens lezen.
Iets proberen te begrijpen is legitiem. Maar zo stond het er niet. Alleen al dat ik het anders las, is daarvoor een aanwijzing.
“Hij zei dit van ons…en nu mag ik dat van hem zeggen”, wil zeggen dat in jouw ogen van Haperen ook niet altijd zo correct is. Een “goedkope’ “dialoog”dan! Van Haperen zal wel tegen een stootje kunnen 😉
“Jongens toch”… het is geen voetbal!
Waar kan ik je boek vinden?
“lees mijn boek”
“lees mijn boek” was een reactie van van Haperen.
Als je iets van mij wilt weten, mag je dat vragen. Mijn antwoorden zijn in ieder geval gratis 🙂
weknow schreef: “Alleen al dat ik het anders las, is daarvoor een aanwijzing.”
Dat zegt mij weinig. Ik ken jou niet.
verdacht aureool
Van Haperen is heel goed in staat gebleken om zichzelf een verdacht aureool aan te meten. Door die vergelijking van BON met hamas bijvoorbeeld.
Hierboven wordt overigens ook uitgebreid ingegaan op wat Van Haperen in zijn stukje schrijft. En ook elders op de BONsite werden discussies gevoerd over eerdere artikelen van Van Haperen.