In het besef dat ik als oudere met kennis uit eigen ervaring over het prae-mammouth tijdperk tot een minderheid van de site-schrijvers en site-bezoekers behoor heb ik geregeld geschreven hoe het vroeger in het onderwijs was. Daarbij ben ik nu voor het eerst ongeloof tegengekomen. Ik concludeer daaruit dat het wenselijk is dat meerdere oude frequenteerders van deze site vanuit persoonlijke herinneringen schrijven hoe het vroeger was. Dan kunnen we misschien ook aanvoelen wat eventueel vroeger slechter was en verder in hoe verre het beter of slechter zijn leerling- of leraar-afhankelijk was.
“absurde eisen”
beste Seger
Ingediend door Fritzi op Vr, 01/06/2007 – 17:40.
Je schreef: “(…) ze moeten taal- en rede-kundig zo goed kunnen ontleden dat daaraan op een Gymnasium geen aandacht meer hoeft te worden besteed. ” Dat vind ik een overtrokken en absurde eis: zo is het vroeger ook nooit geweest. Er was wel een stevige basis, maar deze werd nog verder uitgebreid, onder andere met het ontleden van samengestelde zinnen. Voor de klassieke talen is uitbreiding al helemaal noodzakelijk, onder andere omdat bijvoorbeeld de aoristus eigen is aan het Grieks.
“Zo was het vroeger wel”
Ingediend door Seger Weehuizen op Za, 02/06/2007 – 02:26.
Beste Fritzi,
Ik ben op een leeftijd gekomen dat ik mijn geheugen niet meer kan vertrouwen. Maar ik ben er toch vrij zeker van dat ik en alle andere kinderen die voorbestemd waren voor de HBS of het Gymnasium uitvoerig en volledig onderricht werden in taalkundig en in redekundig ontleden. Later heb ik ook nog een jongentje uit de zesde klas daarin bijles gegeven.
Wij begonnen in de eerste klas Gymnasium met de Korte Latijnse Vormleer van Dr K. van der Heyde, uitgeverij Wolters Groningen/Djakarta. Ik heb haar nu voor mij liggen. DEEL I: het naamwoord (substantiva, adjectiva, 5 declinaties, woordgeslacht, trappen van vergelijking DEEL II: het Werkwoord, verbale en nominale vormen, 5 conjugaties, lijst van stamtijden enz.. Zwart op wit is te zien dat nergens uitgelegd wordt wat b.v. een pronomen of een meewerkend voorwerp is. Uit de gehele vormleer blijkt dat de auteur ervan uitging dat de leerlingen taalkundig en redekundig ontleden volkomen beheersten. Natuurlijk werden samengestelde zinnen ontleed maar dat waren wel Latijnse zinnen. Dat het Grieks een numerus, een genus, een tempus (Aoristus), een modus en twee adjectiva verbalia meer heeft dan het Latijn heeft maar weinig met zinsontleding te maken. Jouw ongeloof geeft duidelijk aan hoe zeer het voorbereidend middelbaar onderwijs achteruitgekacheld is. Oude Oudgymnasiasten zijn mythische figuren geworden.
“vroeger”
Ingediend door vercors op Za, 02/06/2007 – 10:05.
Je geheugen is nog prima Seger. Eens was het echt zo!!! Nog altijd blij dat ik dat heb mogen beleven, ook al besefte je dat destijds op het moment zelf nog niet altijd zo heel duidelijk.
“Umwertung aller Werte”
In de tijd dat ik op de universiteit studeerde hoefde je maar 5 jaar een collegegeld van 300 gulden betalen (wat toen wel meer waard was dan nu 300 EURO). Waarschijnlijk was de redenering daarbij dat je na 5 jaar verblijf daar zo zeer op je plaats was dat het niet meer fair was om je verder voor verder verblijf te laten betalen. Je hoorde erbij. Tegenwoordig moet je als niet afgestudeerde na 5 jaar juist extral betalen als je er wilt blijven. Er zijn nog maar weinig tiende- en elfde-jaars. O tempora, o mores!
Reacties zijn gesloten.
Bejaardensite
Gaat het dan niet erg op een bejaardensite lijken, Seger.
Vanachter de geraniums aan de jongere garde vertellen hoe leuk en goed het vroeger was:
– de schoolplaten van Isings aan de muur,
– de snorrende kachels in het lokaal,
– het oude gebouw met de boom op het plein,
– het krassen van de kroontjespen op het vezelige papier,
– de omgevallen inktpot,
– de officiële aankondiging van de introductie van de multomap,
– de witte plekken in de atlas van Afrika en het Amazonegebied,
– de verhalen van de missionarissen op verlof,
– het stampen van de Latijnse en Griekse woordjes,
– Gallia est omnis divisa in partes tres,
– de vreselijke saaie lessen, alweer de Anabasis van Xenophon,
– de Duitse lessen met Buddenbrooks,
Vreselijk was het en heerlijk tegelijk!
Maar ik was wel blij dat de Beatles eraan kwamen en de Sixties; de hemel onsloot zich, de wolken gingen open, het was tijd om diep adem te halen. Op naar een nieuwe tijd!
Breng tot leven
de snorrende kachel en ervaar met het geestesoog hoe mooi het leven vroeger was: lees ‘Alain-Fournier, Le Grand Meaulnes’.
betere dingen die beter zijn.
Ik wil helemaal niet beweren dat alles vroeger beter was. Ik hoop dat door het vermelden van feiten en door het oproepen van de sfeer van vroeger de jongere BON-leden een beter beeld krijgen van het vroegere onderwijs waarnaar zo vaak gewezen wordt. En vooral wil ik voorkomen dat de jongere leraren en ouders niet meer geloven dat die dingen waarvan gezegd wordt dat ze vroeger beter waren ook echt beter waren.
Jouw weergave
weerspreekt mijn herinneringen niet. Bovendien rechtvaardigt jouw opsomming jouw conclusie niet: dit overzicht is niet volledig en daar was ook geen sprake van. In de eerste twee jaar van het VO werd het ontleden ook bij Nederlands nog uitgebreid met samengestelde zinnen en finesses als voorlopig onderwerp. Natuurlijk wist je vroeger eind BO al wat een meewerkend voorwerp was en kende je de voornaamwoorden. Wij kregen op de basisschool ook het betrekkelijk voornaamwoord met ingesloten antecedent, maar dat was een bonus voor de betere leerling. Dit onderwerp kwam dan ook nog aan de orde in het VO. Nu zou ik allang blij zijn als de leerlingen op de basisschool meer leren dan alleen persoonsvorm, onderwerp en gezegde.
spreken wij over dezelfde tijd ??
Geachte Fritzi,
Ik ben geboren in 1939. Misschien stammen jouw herinneringen aan de middelbare school uit een latere periode. Het kan ook zijn dat men vond dat het zich bij Nederlands bezig houden met zinsontleding voor Gymnasiasten niet nodig was. Voor Duits gebruikten wij het boek Deutsch fürs Gymnasium. Bij dat vak werd er kennelijk rekening mee gehouden dat gymnasiasten geen begripsmatigemoeite hadden met naamvallen en werkwoordsvormen en vond men dat het daarom compact en recht to the point onderwezen kon worden
Nee ik heb het over
de laatste jaren van het pre-Mammoettijdperk. Mijn uitspraken gelden ook voor het toenmalige gymnasium.
tijdsbalk, ad Fritzim
Het is natuurlijk ook mogelijk dat het de lagere scholen nog voor de introductie van de mammouthwet verboden werd om een gedeelte van de leerlingen op te leiden voor het VWO en het daarbij horende toeletingsexamen. Leerlingen die verzuimden om op de lagere school mee te doen aan de driejarige cursus Frans kwamen op het VWO in problemen. Misschien is dat toelatingsexamen wel afgeschaft. De VWO-school waar ik toen op zat nam een bijzondere plaats in Zuid-Limburg in: een gemengde school voor de niet-katholieke import van heel Zuid-Limburg. Met waarschijnlijk relatief veel hoogopgeleide ouders en met kinderen die geen dialect spraken.
Geen dialect of laag opgeleiden
Ik heb het in mijn voorbeeld onder andere over een algemeen bijzondere lagere school met kinderen van in overgrote meerderheid hoog opgeleide ABN sprekende ouders in een villadorp met een dito middelbare school …. Maar ik ken gelijkluidende verhalen van mensen die in Amsterdam school gingen met een meer gemengde populatie hebben gezeten in de zelfde periode. Er kwam bij ons trouwens niemand in de problemen op het VO, want je moest toelatingsexamen doen. Dat Papa fume une pipe, daar was je in het VO al snel mee klaar. Na een week of twee, herinner ik me.
Oud, maar nog niet seniel
Ik heb documenten en geluidsopnamen waaruit blijkt dat sommige (maar niet ALLE; nee, nee, ik zou niet durven om terug te verlangen naar vroeger) dingen vroeger (30 – 40 jaar geleden) tamelijk goed geregeld waren.
Maar heeft het zin om daarmee aan te komen zetten? Liever vindt men oude dingen weer opnieuw uit, zoals onlangs onze strafregel-promovenda (overigens niets dan lof) deed. Wie wil er nog weten hoe het op de HBS toeging?
leren van de Hogere Burger School
ad Stevinem
Ik denk dat alle mensen die ontevreden zijn over het huidige onderwijs en die niet geloven in de maatregelen die genomen werden en worden om het onderwijs te verbeteren willen weten waarom het vroeger beter ging. En dus willen ze ook weten hoe het vroeger op de HBS toeging. Voor hen is deze draad.