De afgelopen week stortten de media weer een lawine van nieuws over het onderwijs uit.Sommige berichten zijn negatief, bijvoorbeeld onder de kop ‘Niveau van scholieren holt achteruit’, andere zijn relativerend, bijvoorbeeld ‘Niveaudaling ja of nee’. Allerlei ‘experts’ worden erbij gehaald en die zijn het blijkbaar niet eens.
Het is met het informatieve gehalte van deze berichtgeving net als met Internet: als je zelf geen kennis van zaken hebt, word je niet veel wijzer.Wel wordt het aantal vragen vermenigvuldigd. Een paar voorbeelden. De Onderwijsinspectie heeft vastgesteld dat een kwart van de leerlingen aan het eind van de basisschool niet behoorlijk kan lezen en rekenen. Geen goed bericht dus. Maar waarom hebben wij dat al niet veel eerder gehoord? Of is het wel gerapporteerd maar is het in de lade verdwenen of in de doofpot gestopt? De inspectie zegt ook nog dat het voor lezen ontbreekt aan adequate lesmethoden. Hoe is dat mogelijk, na meer dan honderd jaar leerplicht ?
Oh ja, wat te denken van de volgende zin: ‘Hoewel het onderwijs als geheel een ‘ruime voldoende’ krijgt, constateert de inspectie een aantal ‘hardnekkige problemen’, zoals de afgenomen basisvaardigheden en het te hoge aantal voortijdige schoolverlaters. De inspecteurs cijferen wel erg vriendelijk!
We lezen verder: op een derde van alle hogescholen en universiteiten krijgen studenten minder dan 10 uur les per week. Volgens minister Plasterk houdt het lage aantal lesuren verband met het competentiegericht onderwijs, ook wel het nieuwe leren genoemd.’Ik deel de indruk dat hier en daar de methode van het nieuwe leren is doorgeschoten’, aldus de minister.Hij wil echter niet terug naar het onderwijs van dertig jaar geleden, waarin de nadruk vooral lag op het stampen van feitenkennis.’Dat is niet de weg.’
Zou de schrandere Plasterk het werkelijk zo gezegd hebben? Dertig jaar geleden, dat was nog juist voor het grote bezuinigen op lessen en salarissen. Dat was de tijd dat bijna alle docenten beschikten over een goede vakkennis en een brede algemene ontwikkeling. Toen de scholen nog klein waren. Toen er nog geen managers rondliepen. En die bewering over het stampen van kennis is toch niet meer dan een bewering, een generalisatie op basis van indrukken?
Kortom, wie de kranten leest of luistert naar de ‘deskundigen’- meestal niet de mensen die het onderwijs van binnenuit kennen – moet uiterst kritisch zijn. Er is al veel te vaak en veel te lang misbruik gemaakt van de goedgelovigheid van onderwijsgevenden.
Cornelis Verhage
Plasterk heeft dat inderdaad letterlijk zo gezegd
Ik heb het hem letterlijk horen zeggen bij Nova (of een vergelijkbaar programma). Gecombineerd nog met de ervaring die hij heeft bij zijn eigen kinderen die zeker niet een uur lang stil blijven luisteren naar een leraar met een krijtje voor de klas.
Ik heb de indruk dat die bezwerende spreuken sinds het laatste inspectie rapport minder zijn geworden. Hij gaf op een gegeven moment toe dat hij zelf weinig van het PO/VO af wist voor hij minister werd. Je kunt niet in het hoofd van een minister kijken, dus ik weet ook niet wat zijn overwegingen zijn, maar misschien zegt hij wel ongeveer wat hij denkt. Ook al omdat hem dat een positie “tussen de partijen” verschaft. Voortschrijdend inzicht (nu weer in de Volkskrant) zal hem ongetwijfeld onze kant op laten gaan. De man in tenslotte tien maal slimmer dan welke goeroe of bobo dan ook. Hij zal zeker door drogredenen heenkijken.
Blijft de vraag of hij toch een andere agenda heeft (ik ga daar echt niet van uit, zie zijn belang niet en ervaar hem als een open integere man) of dat hij uit het oogpunt van tactiek en strategie anders moet opereren. Of hij is gewoon niet sterk genoeg, kan ook nog. Maar ik kan me niet indenken dat hij niet kan begrijpen wat ik wel begrijp en wat nu zo langzamerhand zelfs bij sommige adepten doorsijpelt.