“Onderwijs terug naar voor de Mammoet”

Onderstaand artikel komt uit het Financieele Dagblad van 13 april 2007.
=====================================================
Onderwijs terug naar voor de Mammoet

Nederland mist internationaal de boot als het niet investeert in hoogwaardige opleidingen die zich kunnen meten met het huidige particuliere onderwijs in ons land. We moeten terug naar het pre-Mammoet-tijdperk – de onderwijshervorming in de jaren zestig onder minister Cals – waarin er aandacht was voor begeleiding van het lerende individu.

In Het Financieele Dagblad betoogde Hans Wijers, ceo van Akzo Nobel, onlangs dat de Nederlandse economie zichzelf in gevaar brengt als gevolg van onvoldoende investering in het onderwijs. Wijers toont zich een visionair door de trend van schaalvergroting en globalisering op heldere wijze rechtstreeks te koppelen aan de positie van Nederland als groeiend verkeersknooppunt en internationaal leverancier van hoogwaardige diensten.

Tegenover het versnellingstempo van de Indiase en Chinese onderwijsinspanningen, die doorwerken in versnelling van de economische groei, staat een verminderde inspanning in Europa en Nederland. Dit vertaalt zich in economische groeicijfers voor Europa die structureel lager zijn dan die in Azië.

Nederland maakt zich niet zichtbaar zorgen. Het lijkt alsof de problemen in het onderwijs weinigen bezighouden. Alleen de mensen die er zelf mee te maken krijgen, bijvoorbeeld via hun kinderen, maken zich er druk over. En dat is wonderlijk, want hoe kan het dat de samenleving meent belangrijkere agendapunten te hebben dan het onderwijs aan haar kinderen? Onze politieke partijen, het uitgerangeerde D66 uitgezonderd, hebben het onderwijs niet echt hoog op de agenda staan, in elk geval niet als onderwerp van parlementair debat. Daar mogen we uit afleiden dat het een dossier is waar weinig politiek gewin te behalen valt.

Als gevolg van de kleinschaligheid krijgen leerlingen op privéscholen individuele aandacht van een soort en een hoeveelheid die sterk aan het pre-Mammoet-onderwijs doet denken. Het begint ’s ochtends zo: een leerling die binnenkomt wordt gegroet en heeft het gevoel dat mensen in hem geïnteresseerd zijn. Er wordt gevraagd of hij zijn werk af heeft, er wordt in zijn schrift gekeken door iemand die hem nog recht in de ogen kijkt.

Docenten kennen de sterke en zwakke kanten van al hun leerlingen en zorgen dat aan zwakkere kanten wordt gewerkt.

De kleinere klassen maken het mogelijk dat leerlingen zich als individu herkend voelen – een basisbehoefte voor een puber. Daardoor hebben leerlingen ook een veel grotere bereidheid hun tekorten aan te pakken. Wie zich inzet, kan erop rekenen dat zijn docenten hem helpen. De leraar biedt aan eens naast je te komen zitten om jouw vragen te beantwoorden.

Het particulier onderwijs wordt door de publieke opinie verguisd, gewantrouwd en als een zielloze rijkeluiswereld beschreven. We zijn eraan gewend en snappen dat heel goed. Maar vergist u zich niet. Het is een wereld waar de waarden en karakteristieken die mensen op de positie van Hans Wijers missen, met grote kracht aanwezig zijn en zich in veel van de deelnemende leerlingen nestelen. Niet in alle leerlingen natuurlijk, want er worden eisen gesteld, dus zijn er ook mensen die het niet redden.

Het feit dat niet iedereen aan particulier onderwijs kan meedoen, omdat het veel geld kost, is een gruwel. Maar zoiets moet je niet, vanuit maatschappij-ideologie, de aanbieders verwijten. Wij als aanbieders zijn wel benieuwd wanneer de publieke opinie nu eens belangstelling toont voor wat er in de markt voor privé-scholen aan schakeringen zijn. Kom eens kijken wat er zo goed is aan de goede privéscholen dat steeds meer mensen een vermogen bij de bank lenen om hun kind er naartoe te sturen. Als je bekendmaakt wat er zo goed aan is, vinden die elementen hun weg ook weer terug naar het reguliere onderwijssysteem.

De auteur, Huub Bouwens, is docent aardrijkskunde en algemeen directeur Stebo beheer.
==============================================