Een nieuw schooljaar: de CPS-mutsen

Het lukt me maar niet om de eerste dag op school van dit schooljaar te verdringen. Wellicht dat het op papier zetten van deze ervaring me wat op weg helpt in het proces dat moet leiden tot het totale vergeten. Alle overgebleven collega’s waren bijeengeroepen om samen met de nieuwe directeur, het vernieuwde managementteam en wat nieuwe docenten het nieuwe cursusjaar te beginnen met een workshop, verzorgd door het CPS.

Mensen uit het onderwijs weten bij het lezen van de gevreesde afkorting al hoe laat het is. Te laat. Het Christelijk Pedagogisch Studiecentrum is onder andere de kwade genius achter de vele soorten onderwijsvernieuwing die heden ten dage bij onderwijsbobo’s in de mode zijn. De onderwijsvernieling begint bij de Pedagogische Studiecentra, die op hun beurt de hogere echelons binnen onderwijsland, lees de hoogste managementniveaus, bestoken. Deze Studiecentra bestaan uit onderwijskundigen en andere theoretici die meestal nog nooit een klas in de ogen hebben gekeken. Zet hen eens een uurtje voor een groep VMBO-TL-ers. Eens kijken hoe competent ze zijn.

Goed, die eerste middag liepen daar twee kwieke vrouwtje, met echte ervaring voor de klas, zo beweerden ze, die ons kwamen verblijden met een echte workshop. Een als onderwijscafé ingericht lokaal, werken in steeds wisselende groepjes, vragen beantwoorden op bierviltjes, elkaar bevragen, je kent het wel. Verschrikkelijk. Heel erg jaren zeventig. Waarom koos jij ooit voor het onderwijs? Waardoor word jij geïnspireerd? Wat vind jij belangrijk dat de leerling van onze school zegt? Gezellig, collectief open deuren intrappen en wenselijke antwoorden produceren.

De huppelmutsen van het CPO liepen gemoedelijk rond, schonken koffie, thee en limonade, ondersteunden het proces, bewaakten het tijdpad en dachten vast bij zichzelf: “Weer een school die ons vorstelijk betaalt voor wat gebakken lucht”. Tja, zij verdienen waarschijnlijk beter dan een modale leerkracht. Knap werk. Dezelfde omhooggevallen kleuterjuffen leidden de groep naar de apotheose van de middag. Een van hen las een verhaal voor, mij ontging de context volkomen. De ander liet kaartjes plakken op het bord.Wat vind je belangrijk in je school. Daar kwam natuurlijk uit wat men redelijkerwijs voorspellen kan. Ruim driekwart had kritiek op de schoolorganisatie, die zo lang ik er werk de consistentie heeft van het Franse verkeer. Niet dus. Toen was het voorbij, die mooie middag.

Het ergste is, dat er nog collega’s zijn die zulke middagen als nuttig ervaren. Ik verdenk hen ervan niet zo graag les te geven. Het ergste is, dat schooldirecties denken dat dit zinvol is. Ik verdenk hen ervan ook louter theoretici te zijn. Het ergste is ook, dat de leidingen van de diverse Pedagogische Studiecentra in Nederland met eurotekens in de ogen zulke inhoudsloze uitwassen aanbieden en voo0r grof geld verkopen. Ik verdenk hen ervan vooral goede rekenaars te zijn en niet in het belang van het onderwijs te opereren.

Inmiddels is het bijna herfstvakantie. Die eerster middag is door velen al vergeten. Er wordt weer gewoon gewerkt met al de triviale dagelijkse beslommeringen. De school tracht een organisatie te worden die vooral efficiënt is en doelmatig naar de leerlingen toe. Althans, dat hoop ik. Op het niveau waar al die overheadkosten binnen het onderwijs naar toe gaan, maken ze al weer kekke plannetjes om het onderwijs te verbeteren, te vernieuwen en op te leuken. Het moet vooral leuk zijn, is een nieuw dogma. Met angst en beven zie ik hun doemscenario’s verschijnen. Ik hoop op leidinggevenden met gezond verstand. Hoed u voor CPS-adepten.

17 Reacties

  1. it’s the administration stupid!
    Je hebt een werkelijke wereld en een administratieve wereld.
    Alle financiele- en carriere-afrekeningen gebeuren in de administratieve wereld. In die administratieve wereld moet je kunnen verantwoorden dat je geld en tijd besteedt aan de ontwikkeling van je personeel. Hiervoor zijn deze cursussen uitstekend geschikt. Vooral als ze duur zijn, dan ben je als schoolleiding in één keer van een flinke kopzorg verlost. Misschien later in het jaar nog een terugkomdag en je hebt weer aan een administratieve verplichting voldaan: voldoende geld er doorheen gedraaid (en zo blijven de opgeblazen kleuterjuffen ook weer aan het werk).
    Leidinggevenden hebbn het dus echt eerlijk goed door. Ze hebben cursussen gegeven en die zijn nog goed geëvalueerd ook. Op een enkele zeur na hebben de docenten het als buitengewoon zinvol ervaren.
    Het gaat er niet om dat er wat van geleerd wordt, het gaat er om dat de cursus administratief ruim voldoende wordt afgehandeld. De inspectie komt ook niet meer in de klas kijken, maar in de ordners. Iedereen blij!
    Ik voorzie een nieuwe dienst van de pedagoiische centra: puur virtuele cursussen. Netjes met factuur en al. Misschien zelfs een blik PowerPoint sheets. Alles geheel en al volgens de modernste inzichten. Er hoeven alleen geen docenten meer naar toe. Nog beter!
    De scholen die het hele onderwijs, inclusief diplomering, volledig administatief afhandelen zijn er al: ze heten HBO’s. Helaas heeft een SGP-er daar tijdelijk een stokje voor gestoken, maar dat dat is slechts een korstondige hik in de verdere vervolmaking van ons onderwijssysteem.

    • En wanneer je dit zo formuleert…
      …tijdens één van die vele bespottelijke bijeenkomsten, dan word je door een groot deel van de aanwezigen glazig aangekeken. Ik heb uw verhaal ongeveer hetzelfde afgedraaid zoals u dat nu doet: geen hond die me bijviel. Angst en domheid, denk ik.

      Ik heb ook al eens een collega gehad die botweg in een diepe stilte tegen de enthousiaste plannenmakers zei: ‘Waarom gaan jullie eigenlijk niet gewoon weer lesgeven?’. Helaas was ik te scheiterig om hem luidkeels bij te vallen.

      • angst en domheid of pragmatisme
        Ik vrees dat het niet enkel angst en domheid is dat collega’s er van weerhoudt om zich uit te spreken. De voornaamste reden is de hypotheek. Je moet er heel veel voor over hebben om je mond open te doen. Ik ken niemand die dat niet heeft moeten bezuren. Tijdelijke aanstellngen werden niet verlengd, mensen werken aan de zijlijn gebonjourd. Uit eigen ervaring heb ik gemerkt dat je er niets mee opschiet. Letterlijk helemaal niets. De keuze is: óf meedoen en jezelf wijsmaken dat het toch goed is nieuwe dingen te leren en dat je niet echt zéker weet dat je wel gelijk hebt, of bewust kiezen om al dergelijke dingen van je af te laten glijden en zo goed en zo kwaad als het kan je eigen werk goed te blijven doen.
        Klinkt als slappe hap, maar jezelf vrijwillig voor het vuurpeloton gooien heeft niemand wat aan. Vandaar dat ik zo vreselijk blij ben met BON. Hier zitten gelijkgestemden, mensen die zich willen inzetten om te redden wat er ter redden is, zonder direct de eigen veiligheid in de waagschaal te stellen. Lijkt me verstandig en doet het gemoed vreselijk goed. Bovenal: het heeft nog effect ook.
        Enkel samen stellen we wat voor. Individueel op een school heb je niks in te brengen. Dus geniet in het vervolg van deze prachtige cursusdagen, het wordt vanzelf vijf uur.

        • C’est ça
          Nou ja, mijn hypotheek is toch bijna afgelost…..

          P.S. Veel mensen op dit forum die Simon heten, trouwens.

        • Vrijblijvende studiedag
          Inmiddels heb ik gemerkt dat een groot aantal collega’s simpelweg hun snor drukken op zulke studiedagen. Er wordt geen aanwezigheid genoteerd. Jammer genoeg zit daar een kritische grens aan.

        • Maar het probleem is dat wij een minderheid zijn
          Maar het probleem is dat wij nog niet zo heel erg ‘samen’ zijn. Er bestaan verschillende geledingen inmiddels: een groot aantal leraren is het met de nieuwe aanpak eens, een (nog) groter deel heeftgewoon niet zo’n mening, een kleiner aantal wil meer vernieuwing en een klein aantal… is lid van Bon.

          Laatst sprak ik met een aantal collega’s -was heel gezellig- die zich de taal van het nieuwe leren behoorlijk eigen gemaakt hadden. Ze ‘reflecteerden’ dat het een aard had en hun wangen er van glommen. Ach, om de middag niet te bederven heb ik ook gereflecteerd en heb ik ieder bon-achtig-onderwerp maar achterwege gelaten. Men is niet kritisch: het bestuur is ver weg, er wordt hooguit wat gegniffeld om de eigen leiding.

          Op het ogenblik zal zo’n pakweg 70% van de docenten niet uitgesproken ontevreden zijn over de gang van zaken. De meeste kritische docenten vind je onder de groep jonge 1ste graads docenten (en dan nog vooral, vermoed ik, bij die van mannelijke kunne).

          Kortom, dat ‘samen staan we sterk’ is nogal relatief, helaas. Maar ik ben het met je eens: het lijkt beter te gaan (maar dat is niet hetzelfde als goed).

          En daarom is het misschien wel noodzakelijk dat mensen in de lerarenkamer hun mond open durven doen. Dat zijn de enige ogenblikken waarop de niet-kritische collega hoort dat de werkelijkheid ingewikkeld is en diffuus.

          • Inderdaad verdeeld en (nog) slecht georganiseerd
            Simon, wij docenten zijn inderaad verdeeld, en helaas ook nog altijd slecht georganiseerd (alhoewel BON een belangrijk keerpunt is, en wat mij betreft het AVV ook), maar vandaag las ik op teletekst goed nieuws:

            China gaat zijn uitgaven voor R&D verhogen en staat nu tweede tussen de VS (1) en Japan (3).

            China, dat doet het bij politici altijd goed. Ergens heb ik dan het gevoel dat dit politici wakkermaakt (angst wérkt!), ook die van het PvvCdA-conglomeraat, die dan ineens gaan denken: hé, we worden bedreigd; wát kunnen we doen? Moeten wij hier óók niet meer in investeren? En dat ze dan vanzelf ook bij beter onderwijs terechtkomen. Wie weet.

          • Ik vrees dat meer geld de problemen enkel verergert
            Wat wij willen is zonder geld te realiseren. Sterker nog: we houden geld over door alle nutteloze ballast te verwijderen.
            Méér geld is in Nederland ALTIJD meer projectgeld en nooit meer regulier geld. Over regulier geld heb je namelijk niks meer te zeggen als je het hebt beloofd. Projectgelden geven ook meer macht en meer status.
            Projectgelden zijn er altijd om iets te veranderen danwel in te voeren danwel te onderzoeken.
            Dát hoeven we helemaal niet. Kortom: meer geld zorgt voor meer voer voor de aps-en onder ons. Verwacht niet dat eerstegraders eindelijk fatsoenlijk betaald gaan worden.

          • Met of zonder extra geld
            1944, ik ben het natuurlijk helemaal met je eens, maar er moet sowieso eerst een schrikreactie bij leidinggevenden zijn (liefst meerdere schrikreacties), voordat er sowieso iets gaat veranderen, met of zonder extra geld.

            Voelbare docententekorten, leerlingprotesten, “plotseling onverwacht sterk” dalende eindexamenresultaten, ongewone verkiezingsuitslagen en dus ook “China”.

            En investeren kan natuurlijk ook met andere dingen dan geld, zoals aandacht, tijd en energie. Alhoewel ik denk dat het zónder meer geld (% BNP) wel moeilijk zal blíjven. Dat geldt zelfs voor innovatiebeleid: ik las pas dat de overheid alleen maar iets heel simpels hoeft te doen: een eerste grote bestelling doen, om de productie van het nieuwe product aan te zwengelen. Schijnt dat Israël en Frankrijk dat ook zo doen. Maar zulke bestellingen kosten dus wél geld. Een historisch lage rentestand maakt geld voor productieve investeringen (zinnig onderwijsbeleid, zinnig innovatiebeleid) juist nú relatief goedkoop.

        • Hoe om te gaan met de CPS-mutsen
          Als je op je school wilt blijven werken, is het gewoon maar over je heen laten komen van de CPS-workshop inderdaad het effectiefst, op onopvallend wegblijven na welteverstaan. Eigenlijk zou je voor nieuwe docenten een klein boekje moeten hebben waar dit soort tips allemaal instaat.

          Ooit hoorde ik, op een vorige school, dat leerlingen in de jaren zeventig de “streberweken” hadden verzonnen. Alle leerlingen kwamen ineens twee weken lang strak gekleed op school en werkten thuis en in de les keihard, om de docenten in de war te brengen.

          Streberweken, maar dan voor ons: het voor de grap tijdelijk overdreven enthousiast en ambitieus meedoen met het CPS en HNL; het lijkt me wel eens wat.

          • Metaforische pek en veren
            Schreef ik als antwoord op de vraag hoe om te gaan met directies van CPS-mutsen en aanverwante lieden.
            Een andere mogelijkheid is misschien een “zachte coup”.
            Zodra je met z’n tweeën bent kan het volgens mij al. In die 70-er jaren cursussen zit altijd een moment dat gevraagd wordt of de deelenemers de opzet begrepen hebben en/of dingen willen toevoegen. Met kleine voorbereiding kun je de zaak dan wellicht al overnemen.

            De hele discussie doet me ook wel (met enige weemoed zelfs!) denken aan mijn tijd in het bedrijfsleven. Ook daar ben ik wel eens halverwege bij een cursus weggelopen met de melding dat de cursus werkelijk geen enkel nut had. Dat had geen negatieve consequenties. Ik bleek dan niet alleen te staan maar alleen degene die de bezwaren het duidelijkst naar voren bracht.

  2. CPS mutsen?
    Wat een verzuurde mopperaars zijn jullie toch. Wat een eigendunk ook. U weet alles al. Wat moet het bij u goed gaan in de klas.
    Heeft u zich wel eens afgevraagd waarom er nascholingsbijeenkomsten worden georganiseerd? Of je nu arts, verpleger, advocaat, officier van justitie, chirurg, huisarts, of wat dan ook bent, nascholing om je ‘skills’ op peil te houden moet. En kennelijk heb je van die mutsen nodig, want 95% van de docenten in het vo doet het niet zelf.
    Voor u mij in een hoekje plaatst: ik ben geen voorstander van het nieuwe leren, geen schoolleider,geen cps- of andere muts om in uw terminologie te blijven, maar gewoon collega die het niet met dit gezanik en gezwartepiet eens is. Deuren van die klassen open, reflecteren op eigen handelen. Weg met docenten die maar denken dat ze alles al weten en niets meer hoeven te leren. Ik weet via mijn leerlingen dat collega’s die heel hard roepen niets van dat gezwatel nodig te hebben, helemaal niet zulke didactici zijn als zij denken.
    En dan is er nu een platform waar men het ongenoegen kan delen. En alle ellende op één stapel, bestuur, overheid, schoolleiding, adviseurs, pedagogische centra: de slechte staat van het onderwijs is allemaal hun schuld.
    Ik dacht dat BON is opgericht omdat er zorgen zijn over de staat van het onderwijs. Betekent dat nu ook dat als je je zorgen maakt, je dan ook niet hoeft deel te nemen aan nascholingsbijeenkomsten omdat het altijd prut zou zijn. Is alle nascholing hiermee besmet verklaard? Dit is stemmingmakerij en het legitimeert mijn achterover leunende collega’s om de volgende studiedag ook te verzieken.

    • Kennis
      U (zeker niet), noch onze diverse schoolleidingen hebben meestal het flauwste benul van de kennis die wij reeds lang bezitten.
      Ik beschouw u en mijn schoolleiding als volledig incompetent om te beoordelen welke vakinhoudelijke bijscholing ik zou moeten volgen. Dat kan ik of mijn vakcollega’s veel beter beoordelen.
      Blijft over de didactische ‘scholing’ die zonder uitzondering van een dusdanig infantiel niveau is dat ik mij daar zelfs als middelbare scholier al voor had geschaamd.

      U vroeg waarom die kwakzalverij-partijtjes dan toch steeds weer worden georganiseerd? Om de kachel te laten branden bij zowel de bijscholingsinstituten als onze onmachtige directies. die elkander zo de bal toespelen en toekomstige baantjes veilig stellen.

      Ik ben blij dat u nog een authentieke gelovige bent.
      Laten we DIT afspreken. U gaat naar alle cursussen die u nuttig vindt voor uzelf en ik naar alle cursussen die ik nuttig vind voor mijzelf (en dat zijn er inderdaad maar een paar). Dan zal ik u niet dwingen om nog iets zinnigs te leren, en u dwingt mij niet om naar Emile Ratelband en zijn vriendjes te gaan.
      Afgesproken? Fijn zo.

      • Precies, ze hebben geen idee
        Precies, ze hebben geen idee wat we kunnen, wat de ervaring is die we buiten het onderwijs hebben opgedaan, wat we hebben geleerd op andere opleidingen dan de hunne en wat we zelf allemaal bij studeren. Nooit van school geweest en toch weinig bij geleerd, die leidinggevenden in het onderwijs. Als je boven de veertig met een academische opleiding, een behoorlijk C.V., leidinggevende ervaring, beleidsmatige ervaring, het onderwijs instapt behandelen ze je als een grietje van 24 zo van de tweedegraads opleidingen. Hoe zo ,mensen in hun waarde laten en waarderen. Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat sommige smaakbepalers in het onderwijs bar weinig weten van de grote boze buitenwereld.

    • @ Chicaneren
      Ik weet niet welke draad u gelezen heeft, maar niemand loopt hier over van eigendunk of beweert dat hij/zij foutloos opereert. En nee, niet alle nascholing is besmet. Zeker de vakinhoudelijke, onafhankelijke variant niet. Zodra er echter bedrijven de school binnengehaald worden die zich financieel afhankelijk gemaakt hebben van een didaktiek is waakzaamheid geboden. Dat is de algemene zorg die hier uitgesproken wordt. Zeker omdat studiedagen dikwijls gebruikt wordt om “breed gedragen beslissingen” te nemen inzake onderwijsinrichting. Het karakter van het monotone eenrichtingsverkeer wordt onderstreept doordat deze pedagogische bedrijven zonder uitzondering geluiden uit slechts één windrichting laten horen.

      Tenminste, ik zou het enthousiaste verkooppraatje van de Skoda-dealer altijd even willen staven met minstens drie van zijn concurrenten. Die houding mag ik toch van schoolleidingen en -besturen ook verwachten?

Reacties zijn gesloten.