ervaringsleren

In dit bericht wil ik me voorstellen en ook tot een genuanceerde uitspraak komen over ervaringsleren.
Ik ben afgestudeerd als theoretisch pedagoog in 1987. Ik ben daarna de beeldende kunst ingegaan en in de kunsteducatie terecht gekomen. Hierin is geen ruimte voor theorievorming of verdieping, zoals ik gewend ben vanuit mijn pedagogische achtergrond. Instellingen die projecten inzetten op scholen gaan vooral voor leuke dingen doen, zij zien basisscholen als klanten die hun producten afnemen. Daar kunnen ze ook niet veel aan doen, want dat is de filosofie van de jaren ’90 en daarna. Bovendien worden ze op cijfers afgerekend.
Ik kwam in de discussie verschillende pedagogen/onderwijskundigen tegen. Ik kan met hen zeggen: ik heb het vanaf de jaren ’80 fout zien gaan in het onderwijs. De pedagogische faculteiten, met hun enorme toeloop aan studenten, waren in de roes van de sociaal-wetenschappelijke theorievorming, die toen een raar geloof verspreiden in hervormingsprogramma’s. In die tijd werden we doodgegooid met nature/nurture onderzoeken en altijd was de uitslag dat opvoeding toch wel de belangrijkste factor was voor karaktervorming. Ergo: goede invloed brengt leuke mensen op. Ik wantrouwde dat toen al, omdat het ook nogal sterk tegen de religie gericht was en omdat je als sociaal wetenschapper die nog iets met religie had werd gezien als iemand bij wie het kwartje nog niet gevallen was. Er zaten nogal wat weggelopen kloosterlingen in onze vakgroep. De faculteiten waren toen de voorhoede voor vernieuwing in het onderwijs. Maar er werd ook toen al gewaarschuwd door Beekman in Utrecht: onderwijskunde maakt het onderwijs stuk. De eerste ramp was dus de hervormingsgezindheid vande PVDA cultuur, die de onderwijskunde in de arm nam.
De tweede ramp is de commercialisering. Scholen zijn cliënten geworden, en ook de overheidsinstellingen, en de stedelijke voorzieningen bezigen die taal. Nu zijn die verhoudingen niet terug te draaien en ook ik bevind me in de markt van de aanbieders. Maar scheef is dat klantdenken: laten we alle pretenties terugschroeven tot de verhouding klant en produkt, dan zijn we van het gelazer af, dan regelt alles zich vanzelf. jaja.
Iemand die verplicht is onderwijs te volgen is geen klant. een onderwijzer ook niet, of een school. In dit klimaat hebben vragen en verdiepende inzichten in vorming en ontwikkeling geen kans.
Maar nu het ervaringsleren. Kunsteducatie en ervaringsleren hebben natuurlijk veel met elkaar te maken. Ik ben dus naar de conferentie ‘leren met hart en ziel’ geweest en kwam er met de allergemengste gevoelens vandaan. je kunt eigenlijk zeggen: dat is de new age in het onderwijs en ze hebben alle voor- en nadelen van de new age. Voordeel: warmte, goede nieuwe methodieken en onderzoeken, ruimte voor het hart, idealisme, power.
nadeel: commercialisering, misbruik van leemten in het onderwijs. zoals de APS met Alex van Emst en zijn hervorming van het M.O.
dat is gewoon manipulatie en heeft niets met echte geode theorievorming te maken.
De ziekte van het ervaringsleren komt niet door het ervaringsleren zelf, maar door de commerciele inzet van ideetjes daaruit, die niet goed zijn onderbouwd alleen snel geld/roem opleveren. Dat is mijn these.