How do you underbuild that

In de NRC stond vandaag een artikel met boventaande titel van Marlies Hagers over de verengelsing van de universiteiten.
In 1990 kwam de toenmalige minister van onderwijs Jo Ritzen met een voorstel om Engels de voertaal van de Nederlandse universiteiten te maken. De protesten waren toen enorm en de politicus Ritzen haastte zich om zijn woorden terug te nemen. Maar de voorzitter Jo Ritzen van het College van Bestuur van de Universiteit van Maastricht ging gewoon verder waar de politicus Jo Ritzen bakzeil gehaald had. Op die universiteit worden nu meer dan de helft van de bachelor opleidingen en alle mastersopleidingen op één na (Nederlands recht) in het Engels gegeven. Andere universiteiten volgen dit slechte voorbeeld. En maar weinig mensen protesteren.
Zodra in Nederland Nederlands niet meer de taal is waarin men wetenschap bedrijft verwordt Nederlands tot één van de vele Europese dialecten. Ik denk dat er veel Nederlanders zijn voor wie de Nederlandse taal zo dierbaar is dat zij de internationalsering en de daarvan verwachte welvaart voor Nederland niet belangrijk genoeg vinden om deze marginalisering van het Nederlands te aanvaarden. Ritzen is één van de vele managers waarvan het Nederlandse onderwijs doordesemd is die zich volledig laten leiden door het ideaal van efficiëncy, oogkleppen op hebben voor wat andere mensen belangrijk vinden en proberen die andere mensen te dwingen om te doen wat zij, de managers, belangrijk vinden. Het wordt tijd dat andersdenkende Nederlanders Ritzen en andere managers duidelijk maken dat ze slechts managers zijn en niet het recht hebben om principiële beslissingen te nemen.
De Nederlandse taal vormt een sterke band met onze nationale geschiedenis. Voor de meeste Nederlanders is er geen taal waarin ze gevoelens en gedachten zo goed kunnen uitdrukken als het Nederlands . Ik denk dat velen van hen vinden dat die taal gerespecteerd moet worden en in stand moet worden gehouden en dat de managers er met hun fikken van af moeten blijven.
Wat de managers willen met hun verengelsing is vanuit hun prioriteiten een goed plan. Je kunt er voor zorgen dat de leerlingen op de middelbare school zo goed Engels leren dat ze een college in het Engels bijna net zo goed kunnen volgen als een college in het Nederlands. Dat gaat waarschijnlijk ten koste van de lessen Nederlands en ten koste van de andere moderne vreemde talen. Wat Nederlands betreft zal niet alleen het aantal lesuren verminderen maar veel leerlingen zullen de uren Nederlands als ballast gaan zien.” Wat moet je nou met Nederlands, daar heb je toch niets aan als je gaat studeren” zullen de leerlingen denken. Zelf moet ik er niet aan denken dat ik geen boek of krant meer in het Frans en in het Duits zou kunnen lezen.
De Engelse ziekte is op zich al voldoende reden om tegen de managers in opstand te komen en hen hun plaats te wijzen. Het gaat hier om een principiële beslissing en principiéle beslissingen zijn immers niet aan hen.
Seger Weehuizen

27 Reacties

  1. Kroninzjen Joeneveursetie
    Ik sluit me volledig aan bij MαλμαΙσων. Ik heb mij over dit verschijnsel al vaak opgewonden en doe mijn best om niet in herhaling te vervallen.
    In onze populaire muziek is het ook niet ongebruikelijk om in het Internationaals te zingen. Een voordeel voor de tekstdichter is dan, dat het niet opvalt hoe geweldig banaal en onbenullig zijn liedje eigenlijk is: de meeste mensen realiseren zich helemaal niet wat ze horen en nazingen. Wellicht speelt dit ook nog een rol bij de internationalisering: dat het niet opvalt wat een onbenullige boodschap de docent eigenlijk heeft.
    Verder vraag ik mij af wie de kosten voor die internationalisering eigenlijk draagt (waarom houden wij onderwijsinstituten in stand om Vuurlanders en Zuid-Afrikanen van dienst te zijn?) en wie er kan aangeven welk probleem er mee wordt opgelost.
    Volgens mij kost het klauwen met geld en is een goede bioloog ook nog steeds een goede bioloog als hij steenkolen-Engels spreekt en schrijft. Voor zijn publicaties is toch al enige voorbereiding nodig; een deel van die voorbereiding zal de redactie van zijn Engels zijn. Ik zie niet in dat het corrigeren van zijn Engels een wezenlijk andere activiteit is dan het herschikken van zijn alinea’s of zijn hoofdstukken. Er was geen probleem, er is geen probleem maar er zijn wel stofzuigerverkopers zoals Ritzen die geld en macht willen. En dan heb je ook nog de oprechte weg-met-onzers.

    • Vuurlanders en Zuid-Afrikanen
      Sinds een paar jaar betalen Vuurlanders en Zuid-Afrikanen een kostendekkend collegegeld. De nederlandse belastingbetaler kost het dus in principe niets. Wel geven ze hier geld uit, dus de nederlandse economie heeft voordeel. Ook de nederlandse universiteit waar ze studeren heeft meer inkomsten. Studenten importeren is in zekere zin internationale handel. Past dus wel in de nederlandse traditie.

      Een taal is een dialect met een leger. Aangezien Nederland geen echt onafhankelijk leger meer heeft zal het ook geen echte taal meer hebben. Over honderd jaar heeft Nederlands in Nederland de status die Fries nu heeft in Friesland. Jammer, maar helaas.

      • Ondernemers in…wat?
        Ik betwijfel of dat collegegeld kostendekkend is. Juist door de vermenging van nationale en internationale taken van zo’n Joeneveursetie wordt dat onduidelijk gehouden. Zouden Ritzen en zijn vrienden geld willen verdienen met studentenimport, dan heb ik daar niets op tegen zolang ze het maar gescheiden houden van ons onderwijssysteem. Misschien is dat wel een goede manier om van zulke figuren af te komen. Dan kunnen al die entrepreneurs, zonder een cent subsisdie, laten zien wat ze echt waard zijn.
        Dat kan toch? Een stuk of zes Nederlandse universiteiten met daarnaast twee of drie blabla instituten met commerciële doeleinden die volledig toegespitst zijn op internesjenel komjoenikeesjen. Heeft u, Mr. 79, in Engeland nu zoveel problemen met de taal? Of redt u zich alleen nog maar dank zij uw volledig Engelstalige opleiding?
        Uw laatste opmerking over het leger snijdt geen hout. Er zijn tal van landen zonder sterk leger (Letland, België, Denemarken, Finland, ach er zijn er eigenlijk veel meer zónder leger dan met) die er niet over piekeren om hun cultuur en geschiedenis over boord te kieperen. U doet net alsof het hier om een achterhoedegevecht gaat. Ik ben dat niet met u eens. Het argument wordt overigens ook bij de metro-aanleg in Amsterdam en de invoering van het competentiegericht onderwijs gebruikt. Zijn dat achterhoedegevechten?

        • Marginale kosten
          Die uitspraak over dialect, taal en leger is een (bekend) citaat. Even vergeten van wie…

          Het splitsen van opleidingen is economisch gezien niet verstandig. Het gaat allemaal om marginale kosten: 1 student toevoegen aan een bestaande opleiding kost bijna niets, maar levert wel collegegeld op maar een aparte opleiding starten kost heel veel geld. Als je je richt op buitenlanders dan heb je in Nederland wel het taalprobleem (dat hebben we hier in Engeland niet).

          Het gaat ook niet alleen om studenten, maar ook om docenten. De beta opleidingen zijn inmiddels zo ge-internationaliseerd dat al gauw de helft van de docenten niet-Nederlander is (bij mijn afdeling in Engeland is ook ongeveer de helft niet-Engels).

          Heel vroeger kwamen de meeste mensen in hun leven niet verder dan een paar kilometer van hun geboortehuis. Sinds enkele decennia is dat uitzonderlijk en is Nederland het referentiekader geworden: bijvoorbeeld verhuizen van Assen naar Amsterdam is al enkele decennia niet zo een grote stap meer. Dat Nederlandse referentiekader komt meer op de achtergrond en zal gedeeltelijk vervangen worden door een Europees (of: Westers) referentiekader: verhuizen van Assen naar Londen zal over enkele decennia de gewoonste zaak van de wereld zijn.

          Dus ja: volgens mij is het een achterhoedegevecht.

          • Inzake marginale kosten
            De discussie doet denken aan de WSNS redenering (al snap ik dat daar ook nog heel andere dingen een rol spelen). 1 gehandicapte leerling aan een bestaande opleiding toevoegen kost nauwelijks iets extra’s maar levert wel subsidie op. Speciaal onderwijs opzetten is veel te duur. Maar die ‘extra kosten’ zijn nu niet verdwenen! Die lasten komen nu gewoon terecht bij de onderwijzer en de klasgenoten van de gehandicapte leerling.
            De ‘extra kosten’ zitten hem hier in het omschakelen van de gehele opleiding in een andere taal. Vervolgens gaat een voorheen welbespraakte docent staan stuntelen in een hem vreemde taal (‘how do you underbuild that’) waardoor de Nederlanders veel minder waar voor hun geld krijgen. De uitleg zal slechter en saaier zijn. Studenten zullen eerder inslapen of afhaken. Ik begrijp wel dat het voor lessen wiskunde minder erg is dan voor lessen oud-Grieks, maar het is toch vergelijkbaar met een hele klas die zich ingrijpend moet aanpassen aan de aanwezigheid van enkele gehandicapten.
            Zeggen dat er marginale kosten zijn is dus niet eerlijk. De directe kosten zijn marginaal, maar de Nederlanders krijgen geen waar voor hun geld. Hoe kwantificeer je dat? En vooral: waarom moet een meerderheid van Nederlandse studenten omwille van een minderheid van buitenlanders les krijgen in een vreemde taal? In de NRC wordt, terecht, gesproken over ‘verkeerd begrepen gastvrijheid’. Als dat fout is, moeten we ook niet meer zeuren tegen Turken, Marokkanen en Soedanezen. Laat ze maar meteen Engels leren.

          • Re: inzake marginale kosten
            Ik ben het met je eens dat het veranderen van instructietaal een radicale stap is. Maar zoals ik ook schreef: bij beta opleidingen veranderd die instructietaal toch al omdat veel docenten niet-nederlands zijn.

          • @Bernard Wijntuin: marginaal misverstand
            “Marginale kosten” is een begrip ut de economie en geeft informatie over de extra kosten per extra product, of in dit geval per extra leerling of student. Wiskundig gezien: het differentiequotiënt van kosten en aantal.
            Of deze kosten “marginaal” zijn in de zin van “minimaal”, of beter gezegd, “zeer klein” of “verwaarloosbaar”, is iets anders.

          • Inzake ß-opleidingen
            U roert nog een andere interessante kwestie aan: ‘de ß opleidingen in Engeland zijn al zo geïnternationaliseerd dat nu al de helft van de studenten niet-Engels is’.
            Dit komt mij bekend voor. Is dat niet eerder een symptoom van de ontwikkeling dat in westerse landen de belangstelling voor ß-vakken fors aan het afnemen is? Begrijpelijk dat al die kwijnende opleidingen blij zijn met elke extra student! Maar dan zouden de Engelsen ook op nationaal niveau de strijd met die ontwikkeling moeten aangaan.
            Of bestaat bij u het contingent buitenlanders voornamelijk uit Duitsers, Belgen, Amerikanen en andere westerlingen?
            In Nederland is dat natuurlijk wel degelijk het probleem. De vraag is of je vanwege een tekort aan inheemse studenten de voertaal van je opleiding zou moeten veranderen. In dat geval hebben de zwarte scholen in Amsterdam ook nog het een en ander te doen.

          • Re: inzake beta opleidingen
            Dat schreef ik niet. Ik schreef dat de helft van de DOCENTEN niet-Engels is. Voornamelijk Duitsers en Russen.

            Hier in Engeland is er niet zo een probleem met de belangstelling voor beta vakken als in Nederland. Mijn wiskundeopleiding is de grootste opleiding van de universiteit: meer dan 200 eerstejaars studenten. Dat zijn vrijwel allemaal Engelsen: ongeveer 10 procent zijn buitenlander. Waarom zijn we dan toch blij met die buitenlanders? De Engelse overheid geeft ons geld voor een bepaald aantal plaatsen: Engelse studenten daarboven leveren niets op, buitenlandse studenten (die zelf betalen) leveren wel geld op. Dus als we een collegezaal hebben waar 200 man in kunnen en de Engelse overheid wil maar voor 180 plaatsen betalen dan vul je die 20 extra stoeltjes als het even kan met buitenlanders.

            Het feit dat toch de helft van de docenten niet-Engels is (ondanks dat we geen tekort aan Engelse studenten hebben) komt omdat de academische wereld een daadwerkelijke internationale arbeidsmarkt heeft: de universiteit zet niet alleen een advertentie in het locale sufferdje en solliciteren doe je niet alleen in je land van herkomst.

          • Russen en Duitsers
            Excuus voor mijn slechte lezen. Evengoed een interessant verhaal over de Engelse situatie; dat ontkracht mijn idee over de tanende ß-belangstelling in de westerse landen enigzins.
            Mijn zoon (5 VWO) krijgt trouwens ook wiskunde van een Rus, maar die Rus spreekt gewoon Nederlands.

          • marginale kosten
            ref : mark79, hierboven

            Leuk dat je dat zegt :
            [cit.] – – het gaat allemaal om marginale kosten : 1 student toevoegen aan een bestaande opleiding kost bijna niets – –

            Zo is het. En BON maar foeteren tegen al die mega-school-organisaties, die niet anders doen dan – – lees hierboven.

            In de creche opvang lukt het nog niet zo goed : brengen 100 krijsende beebies meer op dan 15 idems ? Lukt niet zomaar. In de groepen 1 tot 8 van het basis-onderwijs wil het ook niet zo direct vlotten.
            Dat wordt anders naar het MBO toe, – niet alleen in de ROC’s die het uiterlijk (het innerlijk ook) aannemen van vestingen. Het HBO kan het ook goed.
            De universiteiten, vanouds wat meer op individuatie gestoeld, hebben ondertussen de weg naar Egypte (vleespotten incluis) ook gevonden. “ALSO CAN” is het motief. En, feitelijk : het kan niet anders. Alles, ook OCW, stuurt in de richting van megalomanie.

            En in velerlei opzicht is dat dus grondig fout.
            We willen kleine scholen, en geen conglomeraten, zeker niet op VO nivo. Conglomeraten zijn anti-productief, ze zijn ook duurder, een verantwoorde financiele analyse zal dat beamen.
            (Zou goed zijn als BON voor een dgl. analyse het initiatief neemt).

            maarten

          • Re: saccoc
            Ik had het natuurlijk over de universiteit. Bij hoorcolleges is de grens de grootte van de collegezaal. Basisonderwijs en voortgezet onderwijs behoren niet als hoorcolleges gegeven te worden en dus gaat daar het verhaal van ‘1 student erbij maakt niet uit’ niet op.

          • marginale kosten – nog eens
            Ja, het geldt vooral op de universiteiten, bij hoorcolleges. Bij beta vakken al weer minder, door de praktika, en door het soort vak.
            De regel over marginale kosten geldt naarmate het onderwerp veel studenten trekt : propaedeuses ; rechten, sociologie, psychologie ; inhaal colleges. Bij specialisatie (individuatie van het curriculum) geldt het al niet meer. In geen van de gevallen waar ik les gegeven heb, had ik ooit volle collegezalen, vanwege het specifieke onderwerp.

            Marginale kosten zijn een functie van schaalgrootte ; i. h.a. operational and investment economies. De wetten en formules van schaalvergroting zijn theoretisch goed onderbouwd. In het technisch domein is het zo dat verdubbeling/uitbreiding van capaciteit (machine, diameter, volume) scale economies oplevert. China is het laatste voorbeeld waar ze dat begrepen hebben.

            Interessant voorbeeld is ziekenhuizen. Daar ligt het omslagpunt nogal hoog, maar om andere reden. Velen denken dat ziekenzorg financieel net zo gaat als onderwijs. Dat is niet zo.
            In onderwijs is het anders : van heel klein naar iets groter geldt het nog wel, maar het omslagpunt komt snel, gaande naar groter.
            Het hangt allicht van de soort onderwijs, het onderwerp, de leerlingen. Ook van welke factoren je meeneemt. Een analyse van scholen moet de effecten meenemen van vervreemding (grote scholen en grote klassen) ; drop outs (idem) ; voor-traject deficiencies (basis onderwijs) ; na-ijlende effecten later (desintegratie).
            Kan je koekoek op zeggen dat kleine scholen er financieel beter uitkomen. Probleem :
            [1] het concept past niet in de huidige tijd, en het past de politiek niet ;
            [2] bestuurders willen het niet ; macht, maar ook ideele/confessionele/andere motieven ;
            [3] OCW stuurt naar groter, niet naar kleiner – in tune met de rest van de samenleving ; wat weer refereert aan [2] ;

            BON zou een diepgaande analyse kunnen maken van de financiele voor- en nadelen van grote scholen ; sure fire.

            maarten

          • Taal of dialect?
            `Taal is een dialect met een leger en een vloot` en `Taal is een dialect met een nationale vlag`.

            Op de universiteit, vooruit.
            Maar we moeten ook zuinig zijn op taal.
            Er is al zoveel van hetzelfde.

          • @Hals: vreemde zin
            U schrijft ‘Maar we moeten ook zuinig zijn op taal’ en vlak daarboven ‘Op de universiteit, vooruit’.
            Waaruit ik opmaak dat u denkt dat we zuinig moeten zijn op taal, maar dat dat op de universiteit niet hoeft. En toch heb ik het gevoel dat u dat niet bedoelde. Maar wat dan wel?

          • @Bernard
            Mark79 heeft wel degelijk gelijk als hij zegt dat de meeste universiteiten geïnternationaliseerd zijn en bovendien het vakjargon, de meeste boeken en ook docenten ‘in het Engels’ zijn, zeker in de bètavakken.
            Daarom vind ik het ook vanzelfsprekend om bepaalde vakken internationaal te onderwijzen.
            Dat sluit niet uit dat we uitermate zuinig moeten zijn op onze eigen taal.
            Want wie zijn taal wegschenkt, neemt daarmee afscheid van een groot deel van zijn eigen afkomst, identiteit en cultuur.

          • Geschiedenis
            Vakliteratuur in het Engels lezen.
            Vervolgens een oud archief in duiken en proberen het oud-Hollandsch te ontcijferen.

          • Ook geen betastudies
            Ik heb natuurkunde gestudeerd in de jaren ’70. Onze docenten waren allemaal Nederlandstalig. Onze dictaten waren in het Nederlands en bijna alle vakliteratuur was in het Engels (enkele boeken in het Duits): geen probleem; ook zonder tweetalig VWO.
            Ik denk ook niet dat in een betavak hoger onderwijs in het Engels belemmerend werkt voor de kennisoverdracht. Het is ook niet belemmerend om je fluim op de stoep te deponeren. Maar dat betekent nog niet dat je dat ook maar te pas en te onpas moet doen.
            Zit je met een hoogleraar die alleen het Engels beheerst, dan kan dat komen omdat de man gewoon de beste is die men in dat vakgebied kon krijgen. Desondanks vind ik dat je kennis van de landstaal wel degelijk moet meewegen bij het beoordelen van iemands sollicitatie.
            Dus: bij gelijke geschiktheid liever iemand die de Nederlandse taal beheerst.
            Dat de studenten voldoende ontwikkeld moeten zijn om vakliteratuur in het Engels te kunnen lezen vind ik (voor het W.O.) vanzelfsprekend. Dat het wetenschappelijk personeel de Engelse taal voldoende beheerst om internationale congressen te kunnen volgen eveneens.
            Maar zadel psychologen in Nederland, op weg naar een Nederlandse welzijnsinstelling, niet op met colleges in het steenkolen-Engels.

          • Buitenlandse studenten
            Maar de hamvraag na bovenstaande beschouwig van Bernard Wijntuin is deze: Wil je ook studenten toelaten die niet in staat zijn om Nederlandstalig onderwijs te volgen? Die vraag kun je ook nog apart stellen voor de meesterfase en de gezellenfase.
            Seger Weehuizen

          • Gepasseerd station, Seger
            ‘Wil je ook studenten toelaten die niet in staat zijn om Nederlandstalig onderwijs te volgen?’

            Op mijn school lopen veel studenten uit alle landen en continenten rond, die geen woord Nederlands verstaan of spreken.
            Slovenië, Jordanië, Rusland, Irak, Litouwen, Japan en China en Mongolië, om er maar een paar te noemen.
            Dat is dus een gepasseerd station, Seger.
            Hoe ze de weg naar dit landje weten te vinden, is me echt een raadsel.

            Nederland lijkt soms meer van aangenomen kinderen te houden dan van zijn eigen kroost.

          • Betekenisvertroebelende invloed van het Engels
            Onder invloed van het Engels zijn we er tegenwoordig niet meer zeker van waaraan we geacht worden te denken als het woord “school” of het woord “student” opduikt. In America heb je “medical schools”die artsen opleiden. Dat zijn dus universiteitenvan het type dat we vroeger Hogeschool zouden noemen. Een dochter van mij die dit jaar een studie op de universiteit begonnen is spreekt van “naar school gaan” Op de universiteiten werden vroeger alleen maar studenten opgeleid en in het middelbaar en hoger beroepsonderwijs had je vroeger alleen maar scholen waarop scholieren onderwijs genoten. Tegenwoordig onderwijzen alle onderwijsinstellingen voor Hoger Beroepsonderwijs aan studenten. In Vlaanderen heet(t)en daarom de studenten aan een universiteit hoogstudenten.
            Geef jij op een middelbare school les aan aangenomen kinderen of op een instelling van Hoger Onderwijs (HBO of Universiteit) les aan adolescenten en geef jij of geven sommige mededocenten les in het Engels?
            Seger Weehuizen

          • De aangenomen kinderen…
            De aangenomen kinderen, waar ik boven over spreek, lopen rond op het HBO en inderdaad, ze worden in mijn polder-Engels op hun wenken bediend, maar dat laatste hebben ze niet door, want hun Engels is nog veel slechter.

          • Chatham en de gulden sporenslag
            Wat precies internationaal onderwijzen is weet ik niet maar ik stel voor om dat in het Latijn te doen. Gelijke monniken gelijke kappen.
            Wat Engels betreft: Ik geloof niet dat we, als we onze eigen taal niet belangrijk genoeg vinden om er wetenschap in te bedrijven, kunnen voorkomen dat die een carnevalstaal wordt. (Er zullen ongetwijfeld goede buutredners zijn; op de Duitse radio hoorde ik een geestig sketsje over een overval op een bank die geen geld meer bleek te hebben; hier sprak duidelijk iemand met veel talent). Bij carnevalsactiviteiten is hier in Venlo Venloos verplicht al zal Blericks of Tegels ook wel getolereerd worden. Nog beter is het om de toekomstige positie van Nederlands na verengelsing van de universiteiten en de top van het bedrijfsleven te vergelijken met die van het Vlaams zo’n 100 jaar geleden in België. Daar was toen Frans de taal van de bovenlaag. Of Nederlands definitief verloren zal gaan weet ik niet. Hopelijk is er over 50 jaar een groot aantal Nederlanders die stik genoeg hebben van de Engelstalige managers die het in Nederland voor het zeggen hebben en die de tocht naar Chatham even uitbundig herdenken als de Vlamingen de Guldesporenslag.
            Seger Weehuizen

      • En andere kleine landen?
        Inderdaad, als we niets tegen de universiteitsbestuurders doen zal over 100 jaar Nederlands in Nederland dezelfde status hebben als nu Fries in Friesland. Ik denk dat we het wel met elkaar eens zijn dat volledige verengelsing van de universiteiten de positie van het Nederlands in Nederland en in het Nederlandse onderwijs zal marginaliseren. Dat het snel zal gaan als we de managers hun gang laten gaan is evident. Reclame en namen van firma’s en de slogans van die firma’s zijn tegenwoordig bijna allemaal in het Engels. Geen Triomph der Techniek maar Let us make things better en geen Philips gloeilampen maar “Philips Lightening” De speciale woorden van de onderwijsvernieuwlers zijn ook allemaal Engelse woorden.
        De gevolgen van het verengelsen van de universiteiten zijn zo groot dat de beslissing daarover niet bij de raden van bestuur thuishoort. Het beslissen of wij Nederlands dumpen ter wille van de internationalisering moet door het parlement genomen worden of besloten worden in een landelijke stemming.
        Vlaanderen heeft het recht op Nederlandstalig onderwijs verkregen na een taalstrijd tegen een Franssprekende bovenlaag. De Vlamingen zijn zuinig op hun taal en tot nog toe staan hun taaldecreten het gebruik van Engels voor onderwijsdoelstellingen slechts mondjesmaat toe.
        Ik heb net de Tjechischtalige opera Rusalka van Dvořák gezien en beluisterd met Duitse boventiteling. Ik kan me niet voorstellen dat de Tjechen na eeuwen strijd om hun eigen mooie taal tegen Duits en Russisch capituleren voor het Engels.
        De half miljoen IJslanders spreken een eigen, aan het oud-Noors verwante taal met heel weinig leenwoorden en in hun taal is een rijke middeleeuwse literatuur bewaard. Zouden die wel hun taal uit onachtzaamheid laten verdwijnen? Ik kan het me niet voorstellen.
        Seger Weehuizen

  2. ALSO CAN
    Ritzen is niet de enige slechte minister onder de OCW ministers geweest : na 1950 waren ze allemaal slecht. Ik heb daar twee jaar geleden op het forum over gepost. Ritzen was wel geoormerkt door zijn vakgebied, dat hem geen enkele qualificatie in onderwijs verschafte : een electrische stroom, die gaat van A naar B, verloopt in het onderwijs niet van A naar B. Hij was wèl betrokken, maar dat zijn we allemaal.

    Ervaring met twee-talig onderwijs (dat was in Zuidoost Azie) bracht ons in contact met chinese studenten, die, ijverig zoals ze zijn, tijdens de colleges maar steeds riepen
    “ALSO CAN”,
    wanneer ze iets ingewikkelds hadden begrepen ; ze riepen het ook als ze het niet hadden begrepen, een kleinigheid wellicht, het ging over energie en industriele technologie, gevaar voor ontploffingen incluis.

    Tot het te gortig werd. We hebben toen een tiental blikken ingeblikte ananas voorzien van computer geprinte wikkels met daarop :
    “ALSO CAN” ;
    de studenten hebben het opgegeten en begrepen (het waren chinese studenten, ze waren slim, dat snap je).

    Misschien heeft iemand het adres van Jo ; kunnen we hem een blik “ALSO CAN” sturen. Maar ik betwijfel of hij het zal begrijpen.

    maarten

Reacties zijn gesloten.