Mbo kan wiskundige theorie en praktijkkennis beter integreren

Leerlingen uit het beroepsonderwijs hebben voor hun stage en latere werk behoefte aan beter geïntegreerde theorie- en praktijkkennis op reken-wiskundig vlak. Mbo-opleidingen kunnen hierop inspelen met nieuwe leerarrangementen. Onderzoekers Arthur Bakker, Sanne Akkerman, Monica Wijers (Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht) en Koeno Gravemeijer (TU Eindhoven) ontwikkelden twee wiskundige leerarrangementen voor middelbare laboratoriumopleidingen.

Kloof tussen theorie en praktijk rond wiskunde

Hoeveel en welke wiskunde afgestudeerde mbo’ers nodig hebben in hun werk, hangt sterk af van het beroep en de technologie die daarin wordt gebruikt. Bakker en collega’s constateerden in hun studie dat 30% van de mbo-stagiairs in de laboratoriumopleidingen zichzelf onvoldoende voorbereid vindt op het rekenwerk dat ze op hun stage doen. Dit is zo ondanks het feit dat veel rekenwerk door computers wordt overgenomen. Ze hebben moeite om schoolse kennis te verbinden aan wat ze op de werkvloer tegenkomen, zeker als het om theoretische kennis zoals wiskunde of statistiek gaat. Vooral berekeningen rondom verdunningen en de toepassing van statistiek blijken lastig te zijn voor de studenten.

Computertool voor verdunningsberekeningen werkt goed

De onderzoekers ontwikkelden en onderzochten twee typen leerarrangementen om inzicht te krijgen in de wijze waarop het middelbaar beroepsonderwijs de leerlingen en stagiairs kan voorbereiden op de benodigde technisch-wiskundige kennis. In het eerste geval ging het om een computertool die berekeningen visueel koppelt aan de praktische taak van het verdunningen maken in het laboratorium. Het gebruik van deze verdun-tool bleek een effectieve en efficiënte manier te zijn om het berekenen te leren.

Integreren theorie- en praktijkkennis tijdens terugkomdagen

Het tweede leerarrangement stimuleerde de integratie van verschillende typen kennis, zoals de statistiek zoals die op school geleerd wordt en de praktijkkennis zoals die op de werkvloer ontstaat. Dit gebeurde tijdens de terugkomdagen waarop stagiairs op school kwamen voor lessen, presentaties en besprekingen. In de lessen op school leerden de stagiairs de theoriekennis aan een veel voorkomende beroepstaak te koppelen. Stagiairs werden bijvoorbeeld gestimuleerd om zowel op school als op hun stageplek vragen te stellen. Tijdens één van de vijf lessen werden stagebegeleiders op school uitgenodigd om vragen van stagiairs te beantwoorden en aan te geven hoe schoolse kennis op de werkvloer wordt gebruikt. Uit de analyse van de redeneringen bleek dat stagiairs in toenemende mate theoretische en praktijkkennis leerden integreren.

Het onderzoek 'Boundary crossing between school and work for developing techno-mathematical competencies in vocational education' is gefinancierd door de Programmaraad voor het Onderwijsonderzoek, een onderdeel van NWO, en is uitgevoerd aan de Universiteit Utrecht en de Technische Universiteit Eindhoven.

Meer informatie

• Dr. Arthur Bakker, A.Bakker4@uu.nl, 030 253 5641
  www.fi.uu.nl/~arthur/mbo.html
• De verdun-tool kan het beste gebruikt worden in Internet Explorer:www.fi.uu.nl/toep assingen/00464/demo.html
• Over toepassing van de verdun-tool is een korte videofilm te zien op Leraar 24:www.leraar24.nl/video/3329
• Over het tweede leerarrangement is ook een video gemaakt:www.leraar24.nl/video/3499

Recente publicaties (open access)

• Akkerman, S. F., & Bakker, A. (2012). Crossin g boundaries between school and work during apprenticeships. Vocations and Learning, 5(2), 153-173.
• Bakker, A., Groenveld, D. J. G., Wijers, M., Akkerman, S. F., & Gravemeijer, K. P. E. (in press). Proportional reasoning in the laboratory: An intervention study in vocational education. Educational Studies in Mathematics.

Programmaraad voor het onderwijsonderzoek (PROO)
NWO/MaGW