Moby zegt elders in dit foreum (Ciurrent concerns / Zeitfragen – 30 jan 2015) :
quote : Niemand hoor je zeggen: eerst komt het kale rekenen, dan pas het toegepaste rekenen.
Zo is het precies, beter kan het niet worden gezegd. Het deed me denken aan dat andere verwaarloosde leer-vak : taal. Ook, zelfs hier in BON, zwaar verwaarloosd.
To the point is : Bertold Brecht, in de Dreigroschenoper van 1928. Brecht had het weer geleend van een veel oudere engelse ballade The Beggar' s Opera, van John Gay, uit 1728.
Brecht zegt het zo scherp mogelijk : Erst kommt das Fressen, und dann kommt die Moral.
De overeenkomst met leren rekenen is duidelijk en frappant en beschamend. Pas maar op : het geldt niet alleen voor de rekenles. Het geld took voor taal ; en tevens voor geschiedenis, humaniora, exacte vakken ; alles eigenlijk.
Het geldt ook voor de organisatie van het onderwijs : hoe de overheid, commissies, besturen, directeuren en leraren het onderwijs regelen en uitvoeren – het hele systeem, alles.
Pas maar op ! Nog fraaier (en cynischer) is dit : het Fressen komt op de eerste plaats – het salaris, de vergoeding, waardering – en daarna komt er een hele tijd niets, en tenslotte de Moral die in de mist zoek raakt en verdwijnt.
In dat hierarchisch model is de volgorde dwingend voorgeschreven. De leraar bestiert de klas, tenzij de schooldirecteur anders bepaalt. Voor het gemak zijn daar school-managers of vakgroepen tussen geschoven ; het principe blijft hetzelfde.
Immers, individuele scholen zijn van lieverlede (onder druk van het ministerie) georganiseerd in clusters, scholengemeenschap heet dat, aldus hun dwingend-concurrerende karakter verdoezeled. Mega-organisaties zouden niet “bestuurbaar” zijn zonder hierarchische dwang ; pecunia non olet, ik denk dat in commissie-kringen nog net genoeg latijnse kennis wel te vinden is.
Hetzelfde model op staatsnivo – de ambtelijke (en politieke) top kan niet in pais en vree functioneren zonder getrapte, dat is gedwongen hierarchie. Zo kom je vanzelf uit op een vertical dwangmatig system van “Uberlegenheit” en “Gehorchsam”. De Wannseekonferenz (januari 1942) zou een wassen neus gebleven zijn zonder de serviele, eindeloos getrapte (ja, doortrapte) hierarchie die in de concentratiekampen eindigde. Bij alle verschil lijkt mij massamoord, in zeker opzicht, vergelijkbaar met wat het onderwijs-bestel sommige kinderen aandoet.
En ook al hebben de dragers van het onderwijs-bestel een nobel doel voor ogen (theoretisch althans), het system werkt op vergelijkbare manier – Erst kommt das Fressen – dat zijn, qualitate qua, de belangen van leraren, directeuren, besturen, politiekelingen : de eigen inkomsten, banen, aanzien, macht, publieke acceptatie, tegen het vertrouwen van ouders, leerlingen – de ouders en de leraren op de laagste trap, de leerlingen daar nog onder. De Moral komt als de commissie- en bestuurs-vergaderingen zijn afgelopen, volgend jaar misschien.
Waar anders is de Staatssecretaris mee bezig, opportune-efective short time functioning ? Denken en doen zijn niet hetzelde, latere bekering vergoeilijkt geen vroegere wandaden. Wat doen die klunzende, vet betaalde onderwijs-"specialisten" in hun knusse politieke Tweede Kamer-commissies ? Bovenal : wat dragen keuvelende (onderwijs-onbenullijnige) dik betaalde vergader-ganzen in die ministeriele commissies bij, anders dan handgeklap ? Wat doen Onderwijs-raden ten bate van goed onderwijs ? Gaan hun palavers over onderwijskundige principes of -toepassingen, over curricula, methodiek ? Hebben ze hun doelen eendrachtig vastgesteld ? Dat is toch waarmee en waardoor leerlingen leren en leraren onderwijzen ? Nee, het gaat over centen verdelen, naar rato van ambitieuze interesse, ons-kent-ons, macht delen – de contribuenten hebben hun stem afgestaan aan de verdelers, begrijpelijk met al die tweede banen, ski- herfst- en crocus-vakanties en de blauwe map op de deurmat. Niet dat er incidenteel geen oprechte interesse heerst onder al die commissie-deelnemers, en bezorgdheid bij de staatssecretaris ; ja, betrokkenheid bij zoveel ambtenaren. Alleen : als het Fressen eerst komt, dan verdwijnt allengs de Moral. De Titanic gaat ten onder, en de gasten dansen.
Van Brecht (1928) en van Gay (1728) kunnen we veel leren. Het British Empire had nog twee honderd jaar van hypocriete uitbuiting voor de boeg. Wat Brecht aangeeft is dat, ondanks de (terecht onvermijdelijke) ondergang van nazi Duitsland (in 1945), die ondergang niet meer was dan een incidentele fase in de huidige geschiedenis van honderd, twee honderd jaar. Parafraserend op de reclame-kreet van Radio 4 (klassiek leeft, op vier) zou ik zeggen : hypocrisie leeft, in de onderwijswereld. En niet alleen daar. En toch :
www.greatwar.nl/hahn/gansch.html
Maar dat moment is nog niet aangebroken. Erst kommt das Fressen, de moraal kan wachten. Het eerst noodzakelijke eerst : de Rabobank wil de hypotheekrente drastisch verhogen (vandaag, Volkskrant, 2 feb 2015). Daarna al die beslommeringen wereldwijd, dobberende asielzoekers en Teeven die daar tegen is, de komende verkiezingsverliezen, Griekenland en Putin. De kinderen kunnen best wachten. Trouwens, die kinderen zijn veel te druk met hun iPads en dito Pods en ander electronisch tuig – die hebben geen tijd voor leren, ze zoeken het zelf wel uit – niet onverstandig. Het hypocriete system, dat zichzelf in stand houdt, dat we koesteren, is even goed onderdeel en product van het onderwijs-systeem van de Staat. Zolang we willen.
De cynische hekeling van de
De cynische hekeling van de moraal van de burgerlijk/kapitalistische maatschappij in Dreigroschenoper kon de toenmalige elite in de DDR zich natuurlijk even goed aantrekken. De bekende regels uit “Deutschland ein Wintermärchen” van Heine; “Ich weiss sie tranken heimlich Wein/ und predikten öffentlich Wasser”, waren onder het kritische deel van de bevolking zeer populair. Ook voor die toenmalige DRR- elite kwam het Fressen eerst. Maar Brecht zelf zorgde als burger van de DDR ( met een Oostenrijks paspoort, waardoor hij vrij kon reizen) ook goed voor zichzelf en zijn Zwitserse bankrekening. Aan het (geestelijk) eigendom van anderen liet hij zich minder gelegen liggen. Maar we moeten niet vergeten, dat het allemaal literatuur is. En dat heeft toch iets opgeleverd, wat de tijd overleefd heeft. Het sterkste en meest blijvende aan de Dreigroschenoper vind ik overigens die prachtige muziek van Kurt Weill.
Lotte Lenya 4ever.
Lotte Lenya 4ever.
@ sassoc,
@ sassoc,
Ik vind u een bijzonder mens. Met een grote glimlach lees ik uw bijdragen, zo vol van zijdelingse bemerkungen (oeps) vol waarheid en het daarbij behorende sarcasme of de ironie.
Hopelijk mag BON toch nog een beetje leven van uw scherpe bijdragen. Wellicht draait de wereld gewoon door, maar intussen mochten we dan toch nog even genieten van uw bijdragen. Wie weet waar het zaad terecht komt.
Het geldt ook voor mijn
Het geldt ook voor mijn lievelingsbezigheid: het schrijven. Kinderen die moeten leren schrijven (ja, dat moeten ze), beginnen met de totale kaalheid: een totaal leeg vel schijnt op een merkwaardige wijze gevuld te moeten worden. En dan blijkt de meest zinvolle instructie te zijn: iets als, daar beginnen, dan met een boogje naar links en dan rond naar beneden en dan weer naar boven en dan weer langs het stokje naar beneden; ik zeg maar wat! Nooit leren kinderen schrijven door hen zelf oplossingen te laten bedenken als zij briefjes willen schrijven.
Maar zoveel eenvoud: daar kunnen talloze hotemetoten en andere academici uiteraard geen bijzondere (overheids) fondsen mee genereren. Hoe vager (ingewikkelder) hoe beter in die kringen. Overheden schijnen hun buidels vooral aan vage experimentalisten te willen geven. Traditioneel trekt geen subsidies, kennelijk! Al heeft men alle bewezen waarheid aan zijn (haar?) zijde.