Met hoge heren is het kwaad kersen eten

Het was aardig en attent van Rosenmöller om het BON-symposium te bezoeken. Hij vertelt in zijn weekblog op de site van de VO-Raad dat de Bonners dat beschouwden als een bezoek in het hol van de leeuw. Hij zelf niet.
Het is jammer dat hij niet het woord gevoerd had. Want dan hadden wij zijn standpunten over het onderwijs nog eens kunnen horen. Rosenmöller praat graag over hoe het onderwijs eruit hoort te zien, in plaats van de vraag hoe je onderwijs bestuurt en hoe je je dienstbaar maakt aan dat onderwijs. Maar misschien kunnen Dekker en hij in de toekomst samen een act opvoeren. 
Ik heb een vermoeden wat hij te berde zou hebben gebracht. Want ik heb eerder uitspraken in de pers gezien, die ik hoofdschuddend zat te lezen. En afgelopen woensdag gaf hij de "key-note"speech op een symposium van de vier scholen van Voortgezet Onderwijs in Amstelveen. Daar vertelde hij trots (terecht dus) dat hij BON een bezoek had gebracht. Hij moest woensdag losjes praten over "excellentie". Want dit nieuwe steekwoord doemt overal op. De vraag is natuurlijk hoe hij "excellentie" kan "uitrollen", want hij had daar natuurlijk al het een en ander van gezien.
Uitgaande van dat andere mode-woord van de eminente sir Ken Robinson: "het onderwijs met zijn klassen en jaarlagen dateert nog van het Industriële Tijdperk" en het gegeven dat leerlingen "zich vervelen op school" omdat ze niet worden uitgedaagd kwam hij bij de oplossing van respectievelijk de inmiddels hoge heren de Hond, Dekker en Rosenmöller zelve: de digitale revolutie. De vier heren verbindt dat ze nooit voor de klas gestaan hebben, dat ze wel vanalles vinden, maar dat ze ook in de gelegenheid zijn de media te bespelen.

Wat Rosenmöller moet zijn tegengevallen is dat de vier leerlingen die het symposium via korte inleidingen aanstuurden, op zijn vraag naar hoe ze zich verveelden dat nauwelijks deden. Een vmbo-meisje dat van huis uit Engels sprak, betreurde dat ze dat vak niet op een hoger niveau kon doen. Daar had Rosenmöller een probate oplossing voor: waarom kunnen jongeren bepaalde vakken niet op een ander (lees "hoger") niveau doen, dit meisje moest Engels op havo- of vwo-niveau aangeboden kunnen krijgen. Misschien kunnen de schoolbestuurders aan Rosenmöller uitleggen waarom dat nog nauwelijks gebeurt, aan de leraren zal het niet liggen.

Maar wat de drie hoge heren verbindt is hun enthousiasme voor de iPad, de tablet, de pc of een ander digitaal wondermiddeltje. Want zo redeneerde Rosenmöller, als een leerling verder wil, kan hij toch via zo'n apparaat zichzelf bedienen van onderwijs op hoger of uitgebreider niveau?

Jammer dat hij niet met de zaal in discussie ging, hij moest op tijd weg voor het "sectoroverleg". Dan zou hij gehoord hebben wat ik zelf opving. Een van de vier leerlingen vond die opmerking over de computer maar stom. Het was een wel heel onhandige manier om stof tot je te nemen, je wist nooit waar iets stond, je kon je niet oriënteren, nee die oplossing daar had hij niets mee. Of dan had hij met de lerares kunnen praten die de omarming van het onderwijs door de drie heren een "dodelijke en gevaarlijke omarming" vond. Ze wisten niets van het onderwijs, dit zou alleen de kwaliteit ervan onderuit halen. Of de twee andere heren van de Adviesraad die hier is opgericht die opmerkten dat de Hond toch maar een handjevol scholen wist te organiseren. Zij hadden het debacle met de Steve Jobsschool in Amstelveen van nabij gezien. Het over-, overgrote deel van de scholen had daar toch niets mee.

En als hij met mij gesproken had, had ik hem voorgelegd hoe op een digitale experimenteerschool die naar ik begreep al door Dekker en Rosenmöller bezocht is, de leerlingen aan hun apparaten verbonden zijn als koeien aan een melkmachine. De langslopende (les)boer ziet op metertjes hoe het ervoor staat met koe 83. Dan kan hij die superkoe nog wat extra krachtvoer toedienen zodat de productie nog verder aangejaagd kan worden. Op die school ziet de leraar op een overzicht op zijn scherm met – waarschijnlijk groene en rode – bolletjes of een leerling achterloopt of voor is, en welke leerling iets aan het doen is. 
Maar na een jaar tegen ruggen van leerlingen aankijken kent de leraar de gezichten niet, laat staan dat er een inspirerende pedagogische relatie is ontstaan waar een leerling zich na vele jaren nog vanalles kan herinneren.
En wat die leraar of wat daar voor doorgaat betreft, die maakt staatjes met diagrammetjes, maar de greep op onderwijs geven is hem ontnomen. En net als de boer, die onthand is als de melkmachine hapert of uitvalt er een techneut bij moet roepen, moet hij de digitale dienst bellen, om te vragen hoe het nu verder moet.

Ik denk dat de toekomstige leraar een blauwe overal aan heeft. En ik weet zeker dat de slecht gemotiveerde nieuwe leraren die zuchtend en steunend en doodop van het verslagen schrijven over zelfreflectie over hun competenties, het onderwijs binnen strompelen, vervolgens zullen afknappen op de lege coachingsloopbaan waar ze als een berg tegen op kijken. Je krijgt geen intelligente student meer om leraar te worden, laat staan om dat te blijven. De enige oplossing is dan die Totale Digitalisiering. Willen jullie dat? Ja, want wij kunnen niets anders, roept het werkvolk naar hun managers.