Opportune ontduiking van de zorgplicht

Onlangs kwam mij ter ore dat een scholengemeenschap die goede sier maakt met een VWO-begaafdenklas een leerling uit die klas omdat hij niet aan de voorwaarden voor bevordering voldeed niet naar een hogere klas bevorderde. Ik kan dat niet anders zien dan als een uitwas van het bureaukratische denken dat een voor de hand liggend gevolg was van de schaalvergroting die op haar beurt een gevolg was van het streven naar scholengemeenschappen met een compleet scala aan schooltypen en aan fusies bevorderende financiële prikkels van velerlei aard. Ik realiseerde mij pas een paar dagen later dat scholen voor voortgezet onderwijs, net zoals spoedig bij de invoering van passend onderwijs op de basisscholen het geval zal zijn, een zorgplicht hebben.  Een opvallend gevolg van die zorgplicht is het verbod om leerlingen  van school te verwijderen die geen enkele andere school wil opnemen. Ik realiseerde mij toen ook het verband tussen zorgplicht en  bevorderingsbeleid van een school. Eerst nog even het verband tussen zorgplicht, verblijfsplicht en hoogbegaafde leerlingen:  Een hoogbegaafde leerling zal waarschijnlijk wel door een andere school opgenomen kunnen worden maar schiet daar vrijwel zeker niets mee op. Deze hoogbegaafde leerling werd formeel ook niet van zijn school verwijderd. En hij had zich ook niet misdragen, wat voor een school een moreel aanvaardbare reden zou kunnen zijn om hem van school te verwijderen. Maar het is wel zeker dat ook op de school blijven waar men was en tevens niet bevorderd worden niet goed is voor een hoogbegaafde leerling. Daarom verzuimt een school die een hoogbegaafde leerling laat zittenblijven haar zorgplicht evenzeer als wanneer zij een onhandelbare leerling wil wegsturen. Dit te meer omdat zij door het aanbieden van een aanvullend programma voor begaafde leerlingen gesuggereerd heeft een goede school voor hoogbegaafden te zijn. En vervolgens kom ik op het verband tussen zorgplicht en zitten blijven. Bij zitten blijven wordt er vrijwel altijd van uit gegaan dat dat in het belang van de leerling is. Hij heeft een leerachterstand opgelopen die hij niet meer kan inhalen. Maar dat is te simpele voor een eerlijke motovatie. Een leerling wordt mede niet bevorderd omdat hij het lestempo op de hogere klas in gevaar brengt. Hij blijft zitten zowel omdat het hem waarschijnlijk niet meer lukt om omhoog te krabbelen als ook om de leraren maar vooral zijn potentiële klasgenoten in een hogere klasse te beschermen. Datgene wat een school juist wil voorkomen door een zich misdragende leerling van school te trappen wordt vaak op deze wijze ondervangen. Het is absurd dat de zorgplicht zich misdragende leerlingen beschermt ten koste van zijn medeleerlingen maar niet minder om hoogbegaafde leerlingen die niets misdaan hebben en altijd van goede wille waren een slachtoffer van de bureaukratie van een school te laten worden. Als het, zoals dat op een mega-school het geval is, om veel leerlingen gaat rekent men liever uit of een leerling over mag. Want door aan de uitkomsten van die berekeningen soms te tornen roept men een enorme hoeveelheid extra werk op door claims van leerlingen die vinden dat er voor hen ook een uitzondering gemaakt moet worden. Maar hoogbegaafde leerlingen vormen echt speciale gevallen omdat zij door hun hogere intelligentie reservemogelijkheden hebben die eerst aangesproken zouden moeten worden voordat zo’n leerling het iudicium “zitten blijven” toegemeten krijgt. Ook mag men best in beschouwing nemen dat de leermethoden en de leerstof op het VWO veranderd zijn om ook middelmatige leerlingen aan een VWO-diploma te helpen en dat dat ten koste gegaan is van de hoogbegaafden. Een school die een hoogbegaafde leerling laat zitten laadt de verdenking op zich van gemakzucht en impliciet van verzaken van haar zorgplicht.

3 Reacties

  1. De overheid maakt zich van de

    De overheid maakt zich van de leerplicht met een Jantje van Leyden af door er telkens weer een aanwezigheidsplicht van te maken. Binnen die aanwezigheidsplicht wordt bovendien steeds meer het accent gelegd op het volgen van procedures en wordt echte “produktcontrôle” sluw gemeden. Als een diploma niet door afvinken gehaald kan worden worden examens gebruikt met bijstelbare normering die een bepaald slagingspercentage garandeert. Examens die een bepaald niveau zouden moeten garanderen ontaarden zo in vergelijkende examens. (De vroegere MO-examens voor het verkrijgen van een lesbevoegdheid waren een extreem voorbeeld van examens waarnaar de leerling zich te voegen had en niet de examens naar de leerling)

    Wat de aanwezigheidsplicht betreft die de overheid oplegt voor “haar” scholen (voor haar image handhaaft zij nog wel de bestaansmogelijkheid van bijzondere, vaak op levensbeschouwing of confessie gebaseerde scholen maar dat begint langzamerhand meer op een klompendans te lijken) het volgende: Als je leerplichtig bent, mag je versnelde opleidingen zoals de LOI en de NHA aanbieden niet volgen als volledig dagonderwijs, omdat volgens de leerplichtwet thuisstudie niet is toegestaan. Pas vanaf je 18de mag je een thuisstudie in plaats van regulier dagonderwijs volgen. Bij de ROC’s’ een versnelde opleiding volgen mag pasvanaf je zestiende en het kan dan alleen maar via een uitbestedingsovereenkomst van het ROC met een normale school.

    Een uitwegvoor excellente leerlingen die op het hoogste schooltype moeten blijven zitten is waarschijnlijk afstandsonderwijs bij een buitenlandse instelling voor zulk onderwijs. Maar dan doet zich nog steeds de absurditeit voor dat je zelf voor de kosten ervan moet opdraaien hoewel je door het betalen van belasting meebetaalt aan het Nederlandse onderwijs.

    Scholen moeten ophouden leerlingen slachtoffen te laten worden van de gevolgen van de starheid die de politici in het onderwijs aan de dag leggen en niet proberen om waar het kan maar niet gerechtvaardigd is hun zorgplicht te ntlopen.

  2. Hoe is de hoogbegaafdheid van

    Hoe is de hoogbegaafdheid van deze leerling vastgesteld? Op basis van voormalige prestaties, of op basis van een iq-test? Hoe omvangrijk zijn de achterstanden die deze leerling heeft? Is dit zittenblijven opeens uit de lucht komen vallen? Heeft deze leerling al extra begeleiding gekregen en hoe lang dan? Is hij of zij bereid in de vakantie te werken aan het wegwerken van de achterstanden? Is het doorverwijzen naar een reguliere VWO-klas een redelijke optie? We weten het niet.

  3. Ik weet, kersje, nog niet

    Ik weet, kersje, nog niet veel details betreffende het falen van de leerling of zijn school en als ik meer details te weten kom voel ik me niet vrij om relevante feiten te noemen zonder overleg met de ouders van de jongen.

    Volgens de uitslag van een IQ-test afgenomen door een erkend bureau is de jongen hoogbegaafd. In de beginperiode van de Leonardoschool, toen de initiatiefnemers er nog wat in de melk te brokkelen hadden, moesten de candidaat leerlingen nog dure toelatingstesten afleggen. Op de Leonardo-basisschool, een apart opererende BRINnummerloze tak van een trio bestaande uit 3 basisscholen waarvan 2 een BRINnummer hebben en waarvan één voor "gewone" kinderen en één voor moeilijk kerende kinderen was pasten leerling en school uitstekend bij elkaar.

    De overige vragen kan ik op dit moment niet beantwoorden maar ik hoop op je vraag terug te kunnen komen zodra de familie weer terug is van vakantie.

Reacties zijn gesloten.