Prof. Dr. Bob Smalhout over de “Bende van vijf”

Uit “De Telegraaf” van 16 februari 2008, de column Prof. Dr. Bob Smalhout

“Op het scherp van de SNEDE”

“De bende van vijf”

Jeroen Dijsselbloem, de voorzitter van de Parlementaire Onderzoekscommissie naar Onderwijsvernieuwingen, heeft Nederland geconfronteerd met een schokkend rapport over de kwaliteit van ons onderwijs.

Alle media brachten dit als groot nieuws. Het dagblad Het Parool had de allerbeste kop daarboven staan, namelijk: ’Onderwijs onherstelbaar verbeterd’. Die drie ironische woorden zeggen eigenlijk alles.

In jaren durende experimenten om ons onderwijs te verbeteren is het geheel te gronde gericht. Docenten die werkelijk onderwezen, maar ook geïnteresseerde leken zagen dat al heel lang aankomen. Maar hun opmerkingen, kritiek of suggesties werden door de bevlogen onderwijsvernieuwers achteloos weggewuifd, maar meestal weggehoond.

Wie het met de progressieve vernieuwingen niet eens was, bewees alleen maar achtergebleven, ouderwets of seniel te zijn. Alleen met een totaal nieuwe aanpak konden de jongere generaties voorbereid worden op de toekomst, zei men.

Diploma

Bovendien vonden progressieve politici de onderwijsrevolutie een prachtige gelegenheid om allerlei, in hun ogen, maatschappelijk misstanden op te heffen. Iedereen moest een diploma kunnen krijgen. De vroegere voortreffelijke schoolinstellingen zoals de hbs (hogere burgerschool), het gymnasium en de kweekschool waren veel te elitair en moesten verdwijnen. Alles moest grootschalig en niet iedereen hoefde alles te leren. Het aantal vakken werd sterk gereduceerd en er kwamen keuzepakketten waaruit de leerlingen zelf mochten kiezen. Als de studieresultaten te slecht bleken, werden de exameneisen eenvoudigweg verlaagd. De autoriteit van de docenten werd stapsgewijs afgebroken en ook de discipline verdween. Het werd min of meer normaal dat docenten werden uitgescholden, beledigd of zelfs geslagen door de scholieren. Er werd weinig tegen gedaan, want het moest immers leuk blijven.

En die hele ellende begon met een grootheidswaanzinnig plan van de onderwijsminister Jo Cals, die in 1963 de Mammoetwet lanceerde die in 1968 werd ingevoerd. Daarbij verdwenen de eertijds voortreffelijke Nederlandse schoolsystemen zoals de kleuterschool, de lagere school, de hbs, de mulo, de middelbare meisjesschool, maar later ook de ambachtschool en de kweekschool.

Chaos

Zo begonnen de afbraak en de chaos. Thans zijn er generaties van leerlingen die niet kunnen rekenen, niet goed kunnen lezen, die slecht schrijven, de Nederlandse taal niet beheersen en weinig tot niets weten van geschiedenis en aardrijkskunde.

Toen mijn eigen kleinkinderen zes jaar op de nieuwe basisschool hadden gezeten, heb ik mijn dochter geadviseerd naar België te emigreren vanwege het veel betere onderwijs in Vlaanderen.

Daar had men nog een gewone lagere school. De kinderen werden een dag lang getest door het hoofd van de school zelf. Ze bleken twee jaar achter te lopen ten opzichte van hun Belgische leeftijdsgenootjes. Ze hadden dus in Nederland een achterstand opgelopen van vijftig procent. Ze werden een hele klas te- ruggeplaatst en moesten ook nog een heel jaar twee uur extra huiswerk per dag maken. Ook in weekeinden en op feestdagen. Het duurde bijna twee jaar voor ze de gigantische achterstand hadden ingehaald.

Ze zitten nu op een Vlaamse middelbare school, die hetzelfde hoge onderwijsniveau heeft. En geen docent die zich Annie of Kees laat noemen. Er is nooit uitval van lesuren omdat de leraren moeten vergaderen. Dat doen ze op zaterdag en nooit onder lestijd. Die is heilig en het schoolgebouw is een oase van rust.

Vlamingen

Vanuit de grensstreek gaan thans al duizenden Nederlandse kinderen naar Belgische scholen vanwege het beroerde onderwijs in ons eigen land. De klassieke Belgenmoppen waarin onze zuidelijke buren altijd als dom werden afgeschilderd, waren in feite schandelijk. Belgen, en vooral de Vlamingen, doen het op ieder onderwijsniveau honderdmaal beter dan wij.

In feite hebben onze bevlogen onderwijsvernieuwers een culturele ramp aangericht. Honderdduizenden jonge mensen hebben een kennisachterstand en een gebrek aan algemene ontwikkeling opgelopen die nooit meer te herstellen zijn. En zelfs als de overheid na het Dijsselbloem-rapport zou besluiten het oude onderwijssysteem in ere te herstellen, dan nóg zal het zeker vijftien jaar duren voor onze Nederlandse scholen hun achterstanden hebben ingehaald. Want ook veel jonge docenten weten niet meer hoe het eigenlijk moet.

Bende

Een soortgelijke ramp heeft zich in China afgespeeld. Onder de communistische dictator Mao Zedong werd in 1965 de zogenaamde Grote Proletarische Culturele Revolutie uitgeroepen. De communistische partij moest gezuiverd worden van zogenaamde verderfelijke bourgeois (burgerlijke) elementen. Alles wat zweemde naar ontwikkeling, cultuur, aristocratie, eruditie en wetenschap moest vernietigd worden. Alleen al het dragen van een bril was verdacht. Dat betekende namelijk dat men kon lezen, en dus waren brildragers potentiële intellectuelen en per definitie tegenstanders van het gelijkheidsideaal van het communisme. Die revolutie, die bijna vijf jaar duurde, vernietigde kostbaar cultuurgoed en kostte velen het leven. De kopstukken van die revolutie werden na de dood van Mao ’de bende van vijf’ genoemd. Ze kwamen pas in 1980 voor de rechter.

Maar in wezen heeft ook Nederland al bijna veertig jaar geleden onder een allesvernietigende onderwijsrevolutie, veroorzaakt door links denkende politici die wij bij naam kennen. Zoals Jacques Wallage, Jos van Kemenade, Wim Deetman, Jo Ritzen, Tineke Netelenbos, die wij, naar analogie van de Chinezen, zonder meer ’de Nederlandse bende van vijf’ kunnen noemen. Maar ze ontkennen categorisch al hun wandaden.

Ze hebben allang uiterst riante banen gekregen en trekken zich niets aan van de stinkende puinhopen die ze achteloos achtergelaten hebben.

21 Reacties

  1. Walgelijk
    Ik ben het helemaal eens met het artikel van prof. dr. Smalhout. Helaas heb ik met walging vandaag in De Volkskrant een reactie hierop gelezen van Robbert Sikkens van het onderwijsblad van de AOb. Hij durft hierin te stellen dat “de staartdelers kennelijk niet zo handig met de computer zijn”. Kan hij eigenlijk zelf nog wel een staartdeling maken of is hij helemaal afhankelijk van zijn zakrekenmachientje geworden … Het is toch bedroevend om te constateren dat voor de meest eenvoudige rekensommen zo’n apparaat tevoorschijn wordt getoverd! Duidelijk een signaal dat de kwaliteit en het niveau van ons onderwijs verschrikkelijk hard achteruit zijn gegaan!

    • Ze moesten het – gelukkig
      Ze moesten het – gelukkig voor Nederland – stellen zonder “grote roerganger”. Er zijn “als gevolg van” de onderwijsvernieuwlingen geen doden gevallen. Maar in causaliteit geloof ik toch al niet om filosofische redenen…

  2. Smalhout ….
    …vertoefde zeker in het buitenland, evenals al zijn illustere collega’s. Ik ken meer mensen die het klimaat (sic!) in België aantrekkelijker vonden dan in Nederland. Over verantwoordelijkheidsbesef gesproken.

    • Prof. Dr. Smalhout een bevlogen en bewogen man
      Prof. Dr. Bob Smalhout is altijd een bevlogen en bewogen man geweest en heeft in zijn leven veel meegemaakt, hieronder enkele citaten uit een stuk uit De Telegraaf van 24 december 2007.

      Mijn moeder was protestant en mijn vader joods. Ik vertel het niet veel mensen, maar vrijwel mijn hele familie is tijdens de oorlog uitgemoord, zeker tachtig mensen, neefjes, nichtjes. Misschien preek ik daarom wel. Zij kunnen het niet meer…”

      „Mijn vrouw Mieki is momenteel ziek. Haar steun is weggevallen. Ze heeft mij nu meer dan ooit nodig en dat kost tijd. Ik zal haar blijven verzorgen. Dat is mijn plicht en dat doe ik met liefde. Maar makkelijk is het niet. Nu pas ervaar ik hoeveel ze altijd voor mij heeft gedaan, hoe ze altijd met heel praktische zaken naast me stond. Ik ontvang nu de loodgieter en regel het eten. Veel relaties lopen op de klippen omdat de verwachtingen over passie en hartstocht veel te groot zijn. Een echt deel van liefde hangt samen met het oplossen van praktische zaken, zoals die loodgieter ontvangen. Mieki vroeg me voor een reis altijd of ik schoon ondergoed bij me had. Dat klinkt banaal, maar juist dát medeleven is heel wezenlijk en dát is volledig weggevallen.”

      Het hele artikel is te vinden op,

      www.dimitri.nu/site/index.php?option=com_content&task=view&id=3437&Itemid=67

      Ik hoop dat Prof. Dr. Smalhout nog vele kritische stukken zal schrijven en nog even de luis in de pels zal zijn van (politiek) Nederland.

      Niet zo lang geleden nam hij het in zijn column in De Telegraaf ook nog op voor een lid van BON die in het verleden haar leerlingen met extra spellinglessen naar een hoger niveau probeerde te tillen.

      Het werd de lerares niet in dank afgenomen, zij heeft hier veel problemen mee gekregen, maar haar leerlingen waren haar erg dankbaar en om dat laatste gaat alles……………..

    • More votes
      Smalhout vergelijkt de onderwijsontwikkelingen in Nederland met de Culturele Revolutie in China.
      Dit is wel het domste commentaar dat ik het laatste jaar over onderwijs heb gelezen.

      Dus: Smalhout: 0 points.
      Truijens (as always) 10 points.

    • eigen verdiensten
      Ik vind het richten van de aandacht op de scholierenvlucht naar België erg belangrijk. Die vlucht is voor velen een zeer aansprekend “bewijs” dat het onderwijs in Nederland griezelig slecht is. Smalhout geeft ook aan dat we aan het Vlaamse onderwijs een voorbeeld kunnen nemen. Zijn artikel en dat van Truyens hebben elk eigen verdiensten.
      Seger Weehuizen

      • ik werk aan de grens
        Een tijdje terug was er op dit forum een discussie waar het Belgische (liever Vlaamse) systeem werd opgehemeld vanwege dgelijkheid, traditionele waarden enzovoort. Ik heb toen niet gereageeerd. Mijn indrukken – en meer is het niet – zijn echt wat anders. Heb veel Vlaamse collega’s, leerlingen die in Nederland en Belgie op school zaten, mensen in de buurt die in Belgie studeren, oud-leerlingen: In ieder geval snapte ik niets van de positieve karikatuur die hier van het “het Vlaamse onderwijs” gemaakt werd! Het was in mijn ogen echt ongenuanceerde spierballentaal en betweterig. Er zijn ook daar goede opleidingen en mindere; er gebeuren goede dingen en er zijn echt misstanden, een hierarchie van heb ik jou daar, regeltjes en bureaucratie soms tot in het idiote en heel soms ook vrijheid voor docenten….. kortom: niets zwart – wit.
        Het enige echt duidelijk positieve is de betaalbaarheid van het onderwijs in Belgie. (Overigens als het gaat om gelijke kansen, misschien wel een belangrijk en veel verzwegen manier om daar aan te werken!) Ik zou er niet kunnen werken als docent. En Belgische scholen een soort ideale BON-scholen?….Hooguit op heel sommige aspecten….soms!

        • Kun je dat ook meer onderbouwen
          Ik weet dat je zegt dat het “indrukken” zijn waarop je je baseert, maar ik ben wel benieuwd naar de achterliggende waarnemingen die die indrukken hebben doen ontstaan.

          Examens van vergelijkbare scholen in Vlaanderen zijn moeilijker dan in Nederland en je leest en hoort heel veel verhalen van Nederlandse ouders die hun kinderen naar Belgie op school brengen en die daar zeer tevreden over zijn. Dat zijn allemaal aanwijzingen die toch aangeven dat het onderwijs daar beter is dan hier. Jouw bericht hier is in ieder geval het eerste negatieve bericht wat ik hoor (binnen en buiten BON kringen)

          Dat neemt niet weg dat er daar ongetwijfeld ook goede en slechte scholen zijn, maar het onderwijssysteem en het niveau van de examens ligt toch echt in het verlengde van de BON doelen. Daar is geen studiehuis, geen sektarisch HNL geweld.

          Kortom: ik ben erg benieuwd naar concretisering van je indrukken, voor zover mogelijk.

          • Ik kom er op terug
            De moeilijkheid van je vraag, 1945, is dat ik dan moet gaan veralgemeniseren en dat kan ik niet. Zeker niet een, twee, drie.
            Mijn beeld wordt gevormd door allerlei indrukken, inderdaad. Naast de dagelijkse contacten met collega’s, leerlingen, ouders volg ik wel iets – via, radio, t.v., een Vlaamse krant af en toe – wat er daar zoal gebeurt.
            Maar ik durf niet zeggen: zo is het! Dus ik kom er – vroeger of later – nog wel een of meerdere keren op terug.
            Ik zal dit bijvoorbeeld eens proberen voor te leggen aan collega’s die en in Nederland en in Vlaanderen lesgeven of aan l(oud) leerlingen die ervaringen hebben met beide. Ook dan zijn het indrukken van bepaalde mensen met bepaalde scholen, niet algemeen! Maar zo kunnen we önze beelden toch wat aanvullen.

            Een duidelijke geluid wil ik wel geven van hoe het een jaar of 10 geleden was. Veel gezucht over vakinspecteurs, die het werk van docenten beoordeelden vooral op het kunnen overleggen van schriftelijke miniteuse lesvoorbereidingen. Niet wat er in stond, maar of je les tot in detail voorbereid was bepaalde meestal je beoordeling. Ik zou schreeuwend wegrennen…. Ik weet niet of dat nu nog zo gaat?

        • De dochter van vrienden van
          De dochter van vrienden van mij werd uitgeloot voor diergeneeskunde in Utrecht. In Gent werd zij aangenomen. Inderdaad is die opleiding veel schoolser dan hier in Nederland: de eerste jaren heel veel theorie, feitenkennis, uit het hoofd leren. Veel theorie in beta-vakken. Docenten en professoren zijn heel goed, maar ook almachtig. Bovendien is het universiteitsjaar kort: van oktober tot april/mei. Daarna zit men 2 maanden thuis te blokken voor de (zeer zware) examens. In september zijn de herexamens. Zakt men, dan moet men een heel jaar overdoen. Het eerste jaar mag niet worden overgedaan. De laatste jaren heeft men veel praktijk: niet in stages, maar op de eigen campus in de eigen kliniek. Er zijn maar weinig Nederlandse studenten, die het eerste jaar succesvol afronden. Het diploma is internationaal zeer hoog aangeschreven, Utrecht is juist de A-status kwijtgeraakt.

  3. BON lijkt Slagter wel
    Een jaartje geleden mocht je nog geen kritiek leveren op de PvdA en de linkse bewindslieden.
    Toen had het CDA en de VVD het ook gedaan.
    Nu sluit iedereen zich bij Dijsselbloem en en de kritiek op de bende van vijf aan.
    Terecht!
    Zijn ze op dit forum een beetje dom of ook gewoon opportunistisch?

    • Iedereen?
      dat kan je niet menen Hals. Velen van ons weten dat het niet alleen de vijf zijn, maar ja, je moet ergens beginnen.

      • Lees even…
        de andere artikelen, van Cuperus, Wansink, De Meesters enz…
        Sommigen op dit forum waaien met alle winden mee.

        • Noem eens man en paard
          Beste Hals, noem eens man en paard in plaats van dat suggestieve “sommigen” te gebruiken.

          Daarbij wil ik aantekenen dat jij een voorbeeld lijkt te zijn van zo’n meewaaier omdat je met grote regelmaat artikelen van allerlei mensen plaatst zonder daar zelf een mening aan te koppelen. Daarmee maak je zeer onduidelijk wat je standpunt is.

          • Re:Marten
            Wellicht ben ik meer geinteresseerd in wat anderen daarvan vinden.
            Ik ambiëer niet om ieder moment met m’n eigen mening te koop te lopen, hoewel ik dat – denk ik – al genoeg doe.

  4. Waar gaat het om?
    Of onze professor nu gelijk heeft of niet en dit op hoofdlijnen of in detail en met een gelukkige of ongelukkige vergelijking het is op zijn minst een onderbuik gevoel van velen.
    Verder is het niet zo dat we of HNL moeten nemen of het Vlaamse model. Kern is echter dat er aan HNL en aan het Vlaamse systeem bijna tegenovergestelde uitgangspunten ten grondslag liggen. Een voorbeeld hiervan is de kijk op discipline en een ander voorbeeld is de beleving van gezag in het onderwijs. Zoeken wij het meer in innerlijke motivatie en zelfsturing met een docent als vriendelijke gelijkwaardige vriend naast de leerling dan neigen de Vlamingen meer naar sturing en discipline en een afstand tussen de leraar en zijn leerling.
    Voor mij staat vast dat de Nederlandse keuzes ten koste van de inhoud zijn gegaan, tevens de omgangsvormen ernstig gebanaliseerd hebben en tevens het egoïsme of egocentrisme sterk hebben bevorderd. Ik denk ook, net als onze prof., dat hier een heel beperkte groep mensen hun visie hebben opgedrongen aan velen middels het machtswoord.
    Zij hebben daarbij tevens de macht gegeven aan een groep die sterk onbetrouwbaar is gebleken hetgeen mede of vooral veroorzaakt is door perverse financiële prikkels. Bedenk dat het onderwijs nooit als een front is opgestaan tegen deze “opgelegde” vernieuwingen, iets wat bij de 1040 schijnbaar geen probleem is. Ik concludeer hieruit dat er veel te verwijten is aan Den Haag maar dat Den Haag dit alleen kon vanwege de zeer repressieve houding van de managers. Mochten er al docenten hebben willen opstaan dan waren het de schoolleiders die hen daarvan weerhielden. Pas met de komst van BON is deze situatie doorbroken.
    Corgi

    • Ajax
      Johan keert terug bij Ajax om het voetbal weer prioriteit te geven. Een goede organisatie staat hierbij in dienst van het eerste elftal. De opbouw, de opleidingen en de aankopen moeten hierop gericht zijn en dat is lange termijn werk. Is het eerste elftal succesvol met aantrekkelijk voetbal en veel overwinningen dan komen het publiek en daarachter de reclameopbrengsten vanzelf.. Misschien erg ouderwets maar ook hier blijken de kosten voor de baten uit te gaan en ligt het lange termijn effect anders dan het korte termijn effect. Wat Ajax nu geleerd heeft mag hopelijk een voorbeeld worden voor het onderwijs. Hoeveel scholen zitten nu opgezadeld met managers die geen hart hebben voor het onderwijzen, bang zijn voor de korte termijn reactie in de buitenwereld en hun stoel voor over 5 jaar al gereserveerd hebben waardoor ze alleen omhoog kijken en nooit naar beneden? Wie zal onze Johan zijn?
      Corgi

Reacties zijn gesloten.