22 maart 2012 Toevoeging 9 april 2012. De Heer Descoigns is dood…’die Götter droben vertragen nicht den allzu hellen Laut der Lust. So mußte er denn sterben’…. Zo heeft hij op zijn zenit zijn laatste adem uitgeblazen, net als Achilles, Samson, Willem de Zwijger, Siegfried, Annemarie Schwarzenbach***, Lady Di, de Heer Fortuyn enz., het is een valoriserend gezelschap. Naakt gevonden in zijn New Yorkse hotelkamer op 3 april j.l. Het komt regelmatig voor dat rijke Fransen dodelijke relaties met hotelkamers onderhouden en in dit geval denkt men meteen aan 'escorts m/v', ‘un giallo sotto la cintura’, zoals de Italianen dat plastisch zeggen…het Internet staat bol van ‘rumour mongering’. De vuile was verhuld in politiek correcte taal komt daar ook naar boven. Niet verwonderlijk voor een persoonlijkheid die boven het maaiveld uitkwam en aan wie men zo graag een hekel had… Het was iemand met visie die grenzen kon verleggen, hij laat een grote leegte achter.
—————————–
Men moet zijn pet af nemen voor wat de Heer Descoigns, een puur product van de Republikeinse meritocratie, sinds zijn benoeming als directeur van Sciences Po in 1996 tot stand heeft gebracht. Meer van alles en vaak beter. Hij was een visionair die zijn ideeën in de praktijk wist te brengen. Voor iedereen die een hekel had aan carrièregerichte gestipendieerde managers, was hij een held. Maar wat te denken van deze foto. Is het de steile ex-Calvinist die de laatste resten van de Goddelijke predestinatie uit wil roeien? Zou een Nederlandse rector magnificus zich ooit in zo’n hedonistische pose laten vereeuwigen en zich bovendien sieren met een flashy Nibelungenring?* Is het de mediagenieke sycophant die een geheimzinnig signaal geeft die niet bestemd is voor gewone stervelingen, zoals vroeger bij de Vrijmetselaren? Herkent men in de foto een ziener, een weergaloze communicator, een onstuitbare lobbyist? Zegt het iets over de mening van het linkse dagblad ‘Libération’ die de foto op 31 januari 2012 publiceerde, toch zo innig mee bevriend, dat je je geen slechtere vijand kan voorstellen? En die lugubere deur dan, zo dominant aanwezig? Is die er om het ongeduldige, en daarom gevaarlijke, volk er buiten te houden? Of komen door die deur de door hem gekozen gezalfden binnen om van de veel belovende graal te proeven? Het is veel van dat alles. Een beetje teveel, vooral sinds zijn 4e herbenoeming in april 2011.Vooropgesteld zij dat Sciences Po (ao 1872) geen universiteit is en ook geen ‘grande école’. Dankzij een ‘ordonnance’ van Generaal de Gaulle is het een autonome stichting sinds 1945. Het was toentertijd een noodzakelijke gedaante verwisseling, want tijdens de oorlog was Sciences Po geen mooi voorbeeld van ‘résistance’… Als je daar baas bent, heb je weinig last van pottenkijkers, ook al ben je voor de cumulatieve salarissen voor 85 % financieel van de Staat afhankelijk. Het helpt ook dat het gros van de politieke leiders dat meetelt, of het links of rechts is, ooit uit dat warme nest is voortgekomen. Ze denken met weemoed aan het aanstekelijke enthousiasme van wereldverbeteraars onder elkaar. Het was een idealistische tempel om kennis, geschiedenis, cultuur en menselijke interactie niet alleen te koesteren maar vooral te verdiepen. Je deelde er het geloof dat een volk zijn soevereiniteit alleen kan uit oefenen als de maatschappij is opgebouwd uit vrije individuen die voldoende geschoold zijn om in hun oordeel niet van anderen afhankelijk te zijn. Sciences Po cultiveerde een sentiment van transmissie, visie en de noodzaak van een intellectuele bagage, steunend op een aantal eminente professoren en toegewijde docenten. De 3.300 wisselende docenten, meestal zonder een vaste aanstelling, worden nog steeds uiterst slecht betaald, € 50 per uur sinds 1992, want het is ‘eervol om op Sciences Po les te geven’, dixit de bisnistarzan Michel Pébereau (googelt U hem) die in de Raad van Bestuur zit en die zelf veel te rijk om zich dit soort opmerkingen te kunnen permitteren. Het is echter waar dat het voor jezelf valoriserend is op Sciences Po een cursus te geven, waar een tijdelijk contract aan vast zit die nooit langer is dan 3 jaar, want als het langer duurt krijgt men recht op een vaste aanstelling. Die medewerkers hebben vaak een vaste aanstelling elders bij een universiteit of in het bedrijfsleven. Ikzelf ben zoiets misgelopen, maar vond de mislukte kandidaatstelling op zich zelf al een interessante ervaring…
———————–
‘Si la question est : «Vous trouvez-vous trop payé ?» La réponse est non’ (M. Descoigns in ‘Libération’ van 31 januari 2012). In dat ideale beeld is een heel lelijke scheur gekomen. Men klampte zich al te lang vast aan een illusie. De werkelijkheid in sommige obscure hoeken van Scienes Po is misschien veel erger dan wat de meeste ouders zich zouden kunnen voorstellen. avantlecouchant.blogspot.fr/2012/02/sciences-po-ou-lignorance-crasse.html. Wat de Heer Descoigns betreft bij wie ‘haut facile emergunt quorum virtutibus opstat res angusta domi’ ** zo zwaar op het gemoed rust (niets nieuws dus) dat het zijn uitgangspunt is van zijn doen en laten, is van twee kanten in opspraak gekomen. Niet alleen vanwege diens afwaardering van de ‘culture générale’ zonder dat er iets voor in de plaats komt dat op enige wijze op een beter toegepaste intellectuele inspanning lijkt, maar ook vanwege het uitlekken van zijn hoge bezoldiging die à € 27.000/maand 4 tot 5x hoger ligt dan van de rectores magnifici van de universiteiten. Daarbij komt een collectieve bonus bij van € 292.000, te delen met 11 man. Voorts is de no 2 in de organisatie ….zijn eigen echtgenote, een quasi ‘mom & pop shop’ dus. Zij hangen kennelijk een socialisme voor goedverdieners aan die met een bloedend hart voor de vertrapten van de samenleving opkomen, zolang ze er zelf geen offers voor hoeven te brengen. Hypocriete voorgangers van de ultra-liberale graaicultuur… en in totale contradictie met het officiële imago van Sciences Po. Met de Heer Hollande links l***** en met de Heer Sarkozy rechts zakkenvullen. Omgekeerd kan ook, want de breuklijnen tussen de zeloten van ‘competentie’ en de herauten van de ‘culture générale’ lopen grillig door de partijen heen. Als die vertrapten te weinig kansen hebben, dan moet men volgens de Heer Descoigns de drempel verlagen, terwijl men juist dat probleem niet bij het universitaire onderwijs moet leggen, maar bij de vooropleidingen. Alsof die vertrapten niet in aanmerking mogen komen voor het hogere cultuurgoed, want ‘studeren betekent niet alleen je een redelijke baan hebt en geld verdient, maar het is ook een intellectuele emancipatie…’ Ouders die € 13.800/jaar aan collegegeld moeten betalen vragen zich terecht af of hun geld goed besteed wordt. De kern van het probleem is dat er twee concepties in botsing zijn: 1) Het onderwijs moet er opgericht zijn de meest geschikten van de samenleving naar de top te voeren met een sterke integratie van de eigen zingevende culturele waarden. Dus elite vorming die toch vrij ruim is als men artsen, juristen enz. meetelt. Dit model deelt Frankrijk met landen als Korea en Japan en ik denk, zij het minder geprononceerd, met Duitsland en Zwitserland of 2) Onderwijs met een meer mercantiele visie en een duidelijke vernauwing van de intellectuele horizon. Onderwijs is daar een productieproces, waar het accent komt te liggen bij de vraag waar de studenten later nuttig kunnen worden ingezet. Dus competentie gericht onderwijs met weinig intellectuele bagage. ‘Voor bestuurders van deze anonieme leerfabrieken gaat het meer om rendement dan om kwaliteit’ las ik ergens, ‘en rechtvaardigt de eigen hoge salarissen, waar ze zelf over beslissen’ zou ik er aan toevoegen…..Het idee dat 50% van iedere nieuwe jaargang een hogere opleiding moet hebben doorlopen hoort hierin thuis. De meeste OESO-landen en Nederland zouden zich in dat model kunnen vinden. Het 2e model geeft aanleiding tot duistere samenzweringsideeën zo van: ‘Typische uitwas van het kapitalistische systeem waar de elite vervangen wordt door ‘experts’ die domme uitvoerders nodig hebben, die niet meer willen meedenken (en dat ook niet meer kunnen), wat er alternatief mogelijk zou zijn geweest’. (‘Parce que l’incapacité à penser une alternative naît de la destruction systématique de toute profondeur historique, de toute connaissance de ce qui nous a précédés’ Natacha Polony, Le Figaro, 5 maart 2012). Er is iets voor te zeggen. Woelt die infantilisering niet in Nederland? Op een deelterrein heeft de Heer Descoigns wel gelijk door te denken dat de meerderheid van zijn studenten geen idealisten meer zijn. De meesten zien Science Po niet langer als geluksmachine voor de samenleving, maar als een geldfabriek voor zich zelf. Ze denken alleen nog in geldtermen en het zwaartepunt van het curriculum heeft zich daarbij aangepast en helt steeds meer over naar de economie van de materiële welvaart. De Heer Descoigns is als het ware op een rijdende trein gesprongen. ‘Hoge bomen vangen veel wind’. Voor iemand die men zoveel en zo vaak in de media tegen komt zou men minder charitatief kunnen zeggen: ‘Naarmate de aap hoger in de klapperboom klimt ziet men meer van zijn achterste’. Internetglasnost helpt ook mee. De geest is uit de fles en het is even interessant als verbasend de goedgeformuleerde kritieken te lezen, hoe lobbies functioneren om geldstromen om te buigen en hoe zo iemand als de Heer Descoigns toch nog meer of minder ongeschonden uit de strijd te voorschijn komt. De Heer Descoigns was een ‘fellow traveller’ van de Heer Sarkozy (ze komen uit min of meer dezelfde ideeënwereld) en hoopvolle kandidaat om minister van onderwijs te worden. Men vindt hem nu terug in de ‘inner circle’ van de Heer Hollande… Een zeer gewiekste multi-kaart handeslsreiziger. De officiële lijn van de Parti Socialiste spoort trouwens niet met de ideeën van de Her Descoigns, want de PS wil het accent leggen bij de vooropleidingen, met name de lagere school. Daarover later… )* In de Wagneriaanse wereld is de Nibelungenring het symbool van de almacht, maar er rust ook een vloek op, waar de bezitter uiteindelijk aan ten onder gaat en daarbij zijn symbolische wereld meesleurt (= Götterdämmerung). )** Juvenalis (45 – of 65- 127) Haut facile emergunt quorum virtutibus opstat res angusta domi. Vertaling: Niet gemakkelijk werken zij er zich bovenop, aan wier talenten armoede in de weg staat )*** Annemarie Schwarzenbach (1908-1942) Zwitserse antifascistische schrijfster/journalist, surdouée en ook nog zeer rijk, wier biografie 'Annemarie Schwarzenbach ou le Mal d'Europe'/Dominique Laure Miermont, 450 bldz., ik aan het lezen ben. Via haar intieme relaties met Klaus en Erika Mann, toentertijd opererend vanuit Amsterdam, en door haar op- en af huwelijk met een Franse diplomaat, stond op ze op het kruispunt van de Europese (litteraire) geschiedenis in de '30-er jaren. Ze heeft velen om haar heen buitengewoon gefascineerd. Het is jammer dat zulke vrouwelijke krachtpatsers (in de goede betekenis van het woord) in NL nooit zijn opgestaan. Het Duitse citaat is van Hugo von Hofmannsthal.