In 'waarom ik niet op mijn partij (PvdA) ga stemmen' schrijft logopediste uit het Amsterdamse basisonderwijs Marthe van Nes een onthutsend, maar evenzeer herkenbaar verhaal over de manier waarop de onderwijsveranderingen in het Amsterdamse basisonderwijs moesten worden doorgevoerd. Marthe van Nes:
"Ik beschrijf hier wat ik van deze dienst heb meegemaakt op één school met 90 leerlingen en zo'n 20 medewerkers. Deze school – in de Bijlmer – kreeg begin 2011 te maken met de KBA. Het onderwijsteam, de meesten met meer dan 10 jaar ervaring met deze specifieke populatie, mocht één maal in een sessie van anderhalf uur gezamenlijk zijn visie op de toestand van de school uiteenzetten. Daarna heeft de KBA nooit meer direct met medewerkers gesproken.
Intimidatie en repressie
Vervolgens ontrolde zich een scenario waar mijn (oud-)collega's en ik nog steeds akelig van dromen: De directie kreeg vrij spel in het 'mobiliseren' van het team, in het overplaatsen van leerkrachten naar andere locaties. Dat ging gepaard met intimidatie en repressie. Goed functionerende en toegewijde leerkrachten werden gekleineerd en onder druk gezet.
De beoogde effecten van deze ingreep bleven uit. Kwaliteitsverbetering? De school daalde van 'zwak ' in 2010 naar 'zeer zwak' in 2012. Transparantie? Er werd geen enkele argument gegeven voor de overplaatsingen. Kostenbesparing? In 2013 moest er een interim-directeur aantreden, en dat is heel duur."
In het Parool zijn eerder
In het Parool zijn eerder artikelen verschenen over deze activiteit, die uit in Amsterdam door de gemeente uit de hoge hoed getoverd is. Het bureau BMC dat alles organiseert bestaat niet uit mensen die onderwijs gaven of geven, maar is een "onafhankelijk onderwijskundig" bureau waar aanvankelijk ook wat oud-inspecteurs in zaten, maar dat nu in handen is van consultants: "Sinds de start van programma is BMC nauw betrokken bij de uitvoering. Zo vervult Hans van Dael, partner bij het organisatieadviesbureau, een sleutelrol in het team van experts en hebben verschillende BMCconsultants gedurende de afgelopen jaren een aandeel gehad bij de uitrol."
We herkennen het taaltje. Dat vlees hebben de scholen in Amsterdam nu in hun kuip.
De leraren en onderwijzers op de scholen worden door deze consultants die de schoolleidingen onder druk zetten, tot wanhoop gedreven. Er zitten verschillende mensen afgebrand thuis, anderen willen het bijltje erbij neer gooien.
In februari meldden de kranten over de bevindingen van het CPB dat een onderzoek deed:
"Een ambitieus plan dat het aantal zwakke basisscholen in Amsterdam terug moest brengen, blijkt averechts te hebben gewerkt. Officieel is het aantal zwakke scholen teruggelopen van 44 naar 4, maar in de praktijk blijkt dat de Cito-scores een stuk slechter zijn dan op vergelijkbare scholen buiten Amsterdam. Dat stelt het Centraal Planbureau (CPB) in een vrijdag gepubliceerd onderzoek naar de kwaliteitsaanpak basisonderwijs Amsterdam (KBA). De Cito-scores van zwakke scholen in Amsterdam bleken over een periode van vier jaar 1,7 punt lager dan die buiten de stad. Het verschil tussen bijvoorbeeld een vmbo- en een havo-advies is grofweg 5 punten."
Een paar maanden geleden sprak ik wethouder Hilhorst over de verkeerde aanpak. Ik wees hem erop dat de resultaten indertijd van Asscher misschien wel goed hadden gewerkt, maar dat het niet alleen fundamenteel, maar ook praktisch een misslag was om leraren door externe bureaus te laten beoordelen. Dat hoorden leraren onderling te doen, daarom moest hij hoognodig de zaak omgooien en dat bureau de laan uit sturen voor een groep van deskundige leraren uit de beroepsgroep. Ik werd bijgevallen door twee onderwijzeressen die de wethouder vervolgens vertelden over de rampen en ongelukken die dit beleid hadden aangericht. Er waren veel waardevolle, door de wol geverfde, leerkrachten die gebroken thuis zaten of met ziekteverlof waren. Hilhorst luisterde zorgvuldig, gaf geen duidelijke antwoorden. Maar we hadden verwacht dat hij zich nog eens zou beraden over de inboedel die hij geërfd had.
Naderhand sprak ik een onderzoekster die nauw samengewerkt had met Asscher, veel waardering voor hem had, maar die nog meemaakte hoe de aanpak degenereerde in deze richting. Ook zij kende van nabij de verhalen over de afbraak die nu nog plaatsvindt.
Zou de ingezonden brief van
Zou de ingezonden brief van Marthe van Nes de druppel kunnen zijn die in Amsterdam de wrok-emmer tegen de PvdA deed overlopen? Ik hoop dat haar brief invloed heeft gehad. Maar ik hoop dat mede daarom de locale D66 zich niet schatplichtig aan de landelijke D66 voelt. want doormodderen is niet de weg naar beter onderwijs.