Waarom organiseren scholen projecten? Toen ik vorig jaar een algemene enquête moest afnemen onder mijn leerlingen viel het mij op dat ongeveer de helft van hen de twee recente projecten noemde als voorbeeld van zinloze activiteiten. En toch gaan de organisatoren er van uit dat leerlingen dat soort dingen zo waarderen. Maar goed, ook bij het studiehuis is men er van uit gegaan dat dit bij de leerlingen zo leuk zou aankomen.
Dus waarom organiseren scholen projecten? Laten we de verschillende betrokkenen eens langsgaan.
– De docent. Deze doet meestal schoorvoetend en zuchtend mee, omdat het nu eenmaal moet. De overgrote meerderheid van hen beschouwt het als tijdverspilling.
– De leerling. Deze beschouwt het (heel even) als een welkome afwisseling van de sleur (als zijn school tenminste niet iedere week een project organiseert). Daarna zal hij bij zichzelf denken dat hij in die tijd beter voor zijn repetitie Frans of natuurkunde had kunnen leren.
– De ouder. Die zal voornamelijk denken ‘Alweer een project? Nou ja, het zal wel ergens goed voor zijn. Ze zitten nu eenmaal niet veel meer in de klas tegenwoordig.’ Ik heb althans nog nooit van een ouder gehoord die pleitte voor meer projecten.
– De schoolbaasjes en de onderbaasjes. Dit zijn de enige grote voorvechters van projecten. Van de inhoud van de projecten blijven ze het liefst onkundig. In het algemeen geldt: hoe dichter men bij de inhoud staat, hoe minder enthousiast men is.
Zijn er bekende gevallen van repetitiecijfers die (anders dan door te frauderen) hoger uitvallen als resultaat van een project in plaats van gewone lessen? Ik heb er nog nooit van gehoord. Wel ken ik voorbeelden van collega’s die hun leerlingen via een projectopdracht aan een kunstmatig hoog cijfer helpen.
Als iedereen eigenlijk tegen of onverschillig is, waarom zijn dan toch die schoolbazen en hun hofhouding zo vóór? Voor beider houding is een verklaring.
1) De hofhouding is per definitie vóór alles waar hun baas voor is.
2) Voor schoolleiders en bestuurders is de enige overweging of ze er mee scoren kunnen. De vragen zijn dan als volgt. Kom ik er mee in de krant? Imponeer ik mijn eigen chef? Imponeer ik mijn collega-schoolleiders? Maak ik propaganda voor mijn school?
Is het dan zo’n goede reclame wanneer de plaatselijke krant weer eens een stukje over de school plaatst? Ik betwijfel ten zeerste of ouders zich bij de schoolkeuze door dat soort dingen laten beïnvloeden.
Alles op een rij zettend, kom ik tot de slotsom dat die projecten voor het onderwijs geen enkel nut hebben, dat er eigenlijk nauwelijks mensen zijn die er in geloven en dat het reclame-effect ervan nihil is. Wel smijten we het rooster ervoor overhoop, vallen er tal van nuttige lessen uit, zijn er aardig wat kosten mee gemoeid, wordt er eindeloos over vergaderd en wordt er veel voorbereidingstijd ingestoken. Zouden die schoolbaasjes deze afweging dan helemaal niet maken? Ik vrees van niet, en ik ben bang dat de realiteit nog veel erger is.
Ik ben bang dat die schoolbaasjes elkaar tegenkomen op recepties, congressen en trainingen en dan babbeltjes met elkaar maken waarin ze uitwisselen wat zij zoal op hun respectievelijke scholen doen. Wee degene die dan alleen maar kan melden Ik zorg ervoor dat op mijn school de docenten hun werk goed kunnen doen. Die hoort er niet bij. Veel beter kun je ophakken over alle projecten die je aanpakt, samenwerkingsverbanden met het bedrijfsleven die je aangaat en wedstrijden waar je school aan deelneemt. Dat verklaart ook beter waarom schoolleiders zo graag in de krant komen. Dat is omdat ze weten dat die krant ook door hun collega-schoolleiders wordt gelezen (en, niet te vergeten, potentiële nieuwe werkgevers). Dus is het juiste antwoord op de vraag ‘Waarom organiseren scholen projecten?’ ‘Omdat de andere scholen het óók doen’.
Dit antwoord komt akelig dicht in de buurt van ‘de hele klas was toch aan het praten?’ ‘iederéén heeft tegenwoordig een SUV’ en, in laatste instantie, ook ‘iederéén deed toch mee aan die steniging?’.
geintegreerd onderwijs is toch goed…..:((
Mijn ervaring is dat er bij pedagogische of didactische besluiten nauwelijks gekeken wordt of het kind de stof er beter door zou gaan leren. Het zijn besluiten in twee stappen. De eerste is: we gaan activerende werkvormen gebruiken (gekoppeld aan allerlei andere geweldig klinkende kreten als geïntegreerd, betekenisvol, samenwerkend, sociaal, of wat dan ook).
Is dat besluit eenmaal gevallen, dan wordt er bij volgende beslissingen alleen nog maar gekeken of dat besluit past in de globale weg die de school op wil.
Men kiest voor een rekenmethode, niet alleen op grond van of kinderen daardoor beter gaan rekenen, maar eigenlijk alleen op de basis of die methode past binnen het samenwerkend, geïntegreerd leren. Of onderwijs op maat (wat dat dan ook moge zijn) mogelijk is.
Kies je als school dus voor geïntegreerd, betekenisvol en productgericht (ook zo’n dooddoener) onderwijs, dat voldoen projecten daar uitstekend aan. Dan zijn projecten DUS goed onderwijs.
Wat en of kinderen leren is dan een gepasseerd station.
Inzake tweetraps-raket
Ja, mooi, die twee stappen, maar welke overwegingen liggen ten grondslag aan die éérste stap? Ik ben bang dat dat het dwangmatig-conformistische lemmingengedrag is wat ik aan het einde van mijn stukje noem: «de anderen doen het óók».
projecten
Inderdaad verloren tijd. Geen docent die daarop zit te wachten. Ook de leerlingen doen er zuchtend(alweer?) aan mee.Het belangrijkste voor de schoolleider is dat het alweer een kans is om in de plaatselijke huis-aan-huiskrant te verschijnen En als er al een evaluatie komt blijkt het altijd een groot succes geweest te zijn.Meer leerlingen levert het bij de aanmelding voor het nieuwe schooljaar zelden op.En wee, de oudere docent die twijfelt aan de zin van dit gedoe en dat schoorvoetend aan probeert te geven.Hij zegt na verloop van tijd maar niets meer, en dank zij BON is hij er inmiddels gelukkig achter gekomen dat hij niet de enige “idioot” is die niet met zijn tijd mee wil gaan.
voor ouders
Ik hoor van vrienden met kinderen wel dat ze een bepaalde school hebben gekozen omdat die veel doet aan projecten. Zij hebben namelijk het idee dat die een extraatje zijn bovenop goed onderwijs, en dat hun kind, dat uiteraard ‘meer aankan’, gebaat is bij ‘extra dingen’. Het idee van de intelligente, breed geinteresseerde leerling die te kort gedaan wordt als hij alleen maar de afzonderlijke vakken krijgt, en extra uitdaging krijgt als hij werkt aan een project dat al die vakken met elkaar integreert.
Die ouders hebben geen idee wat het werkelijk inhoudt en dat een intelligente, breed geinteresseerde leerling er veel meer gebaat bij is als hij de diepte in kan en als er eisen aan hem worden gesteld. Laat dat nou net zijn wat bij projecten niet gebeurt.
Projecten zijn er met name
Projecten zijn er met name om taakuren te vullen. Er is bovendien een groep (midden-)managers die iets moeten doen (‘managen’). Daarnaast zijn er een toenemend aantal docenten die hierin wegvluchten. Lesgeven vergt inspanning, kunde, niveau en belangstelling voor leerlingen. Ben je het lesgeven beu of breken ze je lokaal af dan ga je iets ‘ ontwikkelen’ en/of ‘implementeren’. Schoolleidingen werken hier graag aan mee om uitval e.d. te voorkomen, maar in feite is het de omgekeerde wereld.
Projecten zijn hartstikke leuk
Projecten zijn hartstikke leuk en leerzaam áls ze maximaal twee keer per jaar georganiseerd worden én als er verder geen vormen van nieuw leren op het programma staan.
Onder deze condities kunnen projecten in de bovenbouw sowieso al nooit, gezien alle studiehuisactiviteiten.
project is als een schoolfeest
De boog kan niet altijd gespannen zijn, dus als een goede school met goed onderwijs waar leerlingen hard werken twee keer per jaar een leuk projectje doet, dan is daar helemaal niets mis mee. Dan is zo’n project alleen maar leuk en gezellig, net als een schoolfeest. Projecten zijn goed voor het sociale proces, voor de onderlinge band en voor de sfeer. Waarom zou een projectje op zijn tijd niet mogen? Nou, dat zal ik vertellen: de meeste scholen geven geen goed onderwijs en op de meeste scholen werken de leerlingen niet hard en op de meeste scholen moet het onderwijs leuk zijn. Op die scholen is het hele leven een project. Op die scholen is het onderwijs de facto afgeschaft. Op die scholen zouden de projecten dus afgeschaft moeten worden (en daarmee worden die scholen afgeschaft).
Inzake leerzame projecten
Bedoelt u dat projecten altijd leerzaam zijn mits ze niet vaker dan twee keer per jaar worden georganiseerd? Alvorens te roepen dat een project leerzaam is zou ik toch eerst de inhoud van zo’n project willen zien.
LC
Die projecten zijn hier op school trouwens (mede) een reden om iemand LC toe te kennen. Nou gun ik op zich al m’n collega’s LC, maar het is wat wrang als er ook topwiskundigen in de bovenbouw rondlopen die nog in LB zitten.
Wiskundigen
Is er iets met wiskundigen ? Zijn het meer Einzelgängers, die met hun *ding* bezig zijn ?
Het slachtoffer beschuldigen
Om een project te organiseren hoef je niets bijzonders te kunnen. Hierboven is zelfs al geopperd dat je eerder minder zal kunnen in vergelijking tot je les gevende collega’s. Les geven in wiskunde in de bovenbouw is iets wat veel minder mensen gegeven is en het vergt op zijn minst enige jaren studie van de wiskunde.
Vreemd dat u zich dan afvraagt of er ‘iets’ met wiskundigen is. Dat is de wereld op zijn kop. Ik denk dat er alle aanleiding is om je af te vragen of er niet ‘iets’ met de beoordelaars van die wiskundigen is.
Projecten
Bernard Wijntuin schrijft: Om een project te organiseren hoef je niets bijzonders te kunnen.
Mijn ervaring is anders. *Lees verder…*
Mijn ervaring is ook dat wiskundigen zich nogal eens afzijdig houden, vandaar mijn vraag, want de ervaring van ėėn persoon zegt natuurlijk niet zoveel.
Slechts een voorbeeld
Ik had ook kunnen schrijven “biologen”, “neerlandici” of “scheikundigen”. Ik begrijp de vraag dus niet.